لنز تله فوتو چيست

لنزهاي تله فوتو را بايد از جمله‌ي متخصصدي‌ترين لنز‌هايي خواند كه در دنياي عكاسي مورد استفاده قرار مي‌گيرند؛ اما آن‌ها چه تفاوتي با ساير لنز‌ها دارند و چگونه مي‌توان از اين لنزها براي ثبت بهترين تصاوير استفاده كرد؟

لنز تله فوتو چيست؟

لنز تله‌فوتو نوعي از لنز است كه از آن براي بزرگنمايي اشياء و افرادي استفاده مي‌شود كه در دوردست قرار دارند. درواقع عكاس با استفاده از لنز تله فوتو در هنگام عكاسي مي‌تواند به بزرگنمايي مانديشه متخصصينه‌اي كه در فاصله‌ي دور قرار دارد، بپردازد. براي اينكه يك لنز تله فوتو بتواند بزرگنمايي خوبي داشته باشد، بايد فاصله‌ي كانوني آن بيشتر از لنزهاي معمولي باشد. درواقع لنز معمولي به نمونه‌اي اطلاق مي‌شود كه تقريبا فاصله‌ي كانوني نزديكي به فاصله‌ي كانوني چشم انسان دارند. يك لنز نرمال داراي فاصله‌ي كانوني ۴۰ تا ۵۸ ميلي‌متري در يك دوربين فول‌فريم است، از اين‌رو به لنزي كه فاصله‌ي كانوني آن بيش از ۶۰ ميلي‌متر باشد، يك لنز تله فوتو اطلاق مي‌شود. هر اندازه كه فاصله‌ي كانوني يك لنز بيشتر باشد، بزرگنمايي نيز به همان اندازه بيشتر مي‌شود.

لنزهاي تله فوتوي معمول داراي فاصله‌ي كانوني از ۷۰ تا ۲۰۰ ميلي‌متر هستند. لنزهايي كه فاصله‌ي كانوني آن‌ها بيشتر از ۳۰۰ ميلي‌متر باشد به‌عنوان لنز‌هاي سوپر تله‌فوتو شناخته مي‌شوند. در دوربين‌هايي كه حسگر آن‌ها فول‌فريم نيست و كوچك‌تر (دوربين‌هاي مجهز به حسگر كراپ) است، لنز‌هايي با فاصله‌ي كانوني بيش از ۴۰ ميلي‌متر به‌عنوان لنز‌هاي تله‌فوتو شناخته مي‌شوند؛ هرچند بزرگنمايي تا فاصله‌ي كانوني ۵۰ ميلي‌متر بسيار جزئي خواهد بود.

براي اينكه اين موضوع را بهتر درك كنيم، بايد در عمل كاركرد لنز تله فوتو روي دوربين‌ها را با ثبت تصاوير مورد مطالعه قرار دهيم. تصوير زير با استفاده از يك لنز ۵۰ ميلي‌متري ثبت شده كه يك فاصله‌ي كانوني معمولي است. اين عكس بيشتر شبيه به تصويري است كه با چشم نيز مي‌توانيم تجربه كنيم. ساير تصاوير با استفاده از يك دوربين مجهز به حسگر كراپ و در يك فاصله‌ي مشخص از سوژه ثبت شده‌اند.

تصوير زير با استفاده از يك لنز ۴۵ ميلي‌متري روي دوربين مجهز به لنز كراپ ثبت شده است. در صورتي كه بخواهيم تصوير مشابهي با استفاده از يك دوربين فول‌فريم ثبت كنيم، بايد از يك لنز ۷۲ ميلي‌متري استفاده كنيم.

تصوير پايين با استفاده از يك لنز ۸۵ ميلي‌متري روي دوربين مجهز به حسگر كراپ ثبت شده است. تصوير مشابه روي دوربين فول‌فريم با استفاده از يك لنز ۱۳۶ ميلي‌متري به دست مي‌آيد. همان‌طور كه مي‌بينيد، در اين تصوير تقريبا تمام كادر با خودرو پوشيده شده است.

تصوير زير با استفاده از يك لنز ۱۳۵ ميلي‌متر ثبت شده كه معادل استفاده از يك لنز ۲۱۶ ميلي‌متري روي دوربين فول‌فريم است. در تصوير زير شاهد اين موضوع هستيم كه حتي بخشي از خودرو در كادر جا نشده است. با استفاده از لنزي با اين فاصله‌ي كانوني، ثبت تصوير كامل از بدنه‌ي خودرو در اين فاصله، غير ممكن است.

تأثير لنز تله‌فوتو روي تصاوير چگونه است؟

بزرگ‌ترين متخصصي لنز تله‌فوتو اين است كه همچون يك تلسكوپ، سوژه‌هايي را كه در فاصله‌ي دور قرار دارند ازطريق بزرگنمايي نزديك‌تر مي‌كند. براي مثال مي‌توان به سوژه‌هايي نظير بازيكنان فوتبال در يك زمين چمن، پرندگاني كه روي يك درخت نشسته‌اند يا ساير موارد مشابه اشاره كرد كه ثبت تصاوير آن‌ها با استفاده از لنز‌هايي با فاصله‌ي كانوني معمول، نتيجه‌ي چندان دل‌چسبي به همراه ندارد.

در صورتي كه به روي ديگر سكه در زمان استفاده از لنز‌هاي تله‌فوتو توجه كنيم، بايد به اين نكته اشاره كرد كه اين لنزها ميدان ديد محدودتري دارند. براي اينكه بهترين خروجي ممكن را در زمان استفاده از يك لنز تله‌فوتو به دست آوريم، بايد فاصله‌ي مناسبي از سوژه داشته باشيم. براي مثال در زمان استفاده از يك لنز تله‌فوتوي ۷۰ ميلي‌متري، بايد بيش از ۴ متر از سوژه‌اي كه ابعاد آن نزديك به ابعاد يك انسان بالغ است، فاصله داشت. در صورت استفاده از لنز‌هايي با فاصله‌ي كانوني بيشتر، فاصله‌ي دوربين از سوژه نيز به‌صورت تصاعدي افزايش پيدا مي‌كند.

با استفاده از لنز تله‌فوتو مي‌توان عمق بسيار كمتري از ميدان ديد را پوشش داد و از همين‌ رو است كه عكاسان حرفه‌اي از لنزهاي تله‌فوتو براي ثبت تصاوير پرتره استفاده مي‌كنند. با استفاده از لنزهاي تله فوتو، ثبت تصاويري كه عمق ميدان ديد آن‌ها بيشتر است نيز بسيار سخت محسوب مي‌شود. حتي با وجود تنظيم ديافراگم f/11 يا f/16 نيز جا دادن تمام ميدان ديد در كادر بسيار سخت است.

لنزهاي تله فوتو سوژه‌هاي موجود را فشرده‌تر از حالت معمول نمايش مي‌دهند. براي مثال سوژه‌هاي كه در حالت معمول در فاصله‌ي بسيار دورتري قرار دارند، با استفاده از لنز تله‌فوتو در تصوير نزديك‌تر نمايش داده مي‌شوند. البته نمي‌توان اين موضوع را به‌عنوان يك ويژگي مثبت يا منفي در انديشه متخصصين گرفت؛ درواقع بايد در هنگام استفاده از لنزهاي تله‌فوتو از اين موضوع آگاه بود.

موافقان و مخالفان لنزهاي تله‌فوتو

با استفاده از لنزهاي تله‌فوتو مي‌توان بدون تغيير موقعيت مكاني به‌صورت فيزيكي، نمايي نزديك از سوژه‌ي مورد انديشه متخصصين ثبت كرد. به‌طور حتم ممكن نيست كه يك عكاس در جريان برگزاري مسابقه‌ي فوتبال وارد زمين بازي شود و از نزديك به ثبت لحظات جذاب بپردازد؛ حال آنكه لنز تله فوتو اين امكان را بدون تغيير جاي آن‌چناني براي عكاس فراهم مي‌كند.

لنز تله‌فوتو همان‌طور كه در بخش قبل اشاره كرديم، گزينه‌ي بسيار مناسبي براي ثبت تصاوير پرتره است. لنزهايي با فاصله‌ي كانوني ۷۰ تا ۱۰۵ ميلي‌متري براي ثبت تصاوير تله‌فوتو از محبوبيت بالايي برخوردار هستند.

هرچند لنز‌هاي تله‌فوتو مزاياي زيادي دارند؛ اما مي‌توان چند نكته را نيز به‌عنوان ايرادات اين دسته لنزها مشخص كرد. لنزهاي تله‌فوتو به‌واسطه‌ي قابليت‌هايي كه دارند، بسيار سنگين و بزرگ هستند. همچنين با استفاده از لنزهاي تله‌فوتو بايد فاصله‌ي فيزيكي خود را از سوژه حفظ كرد كه اين موضوع گاهي اوقات در زمان عكاسي به چالشي تبديل مي‌شود. براي مثال زماني‌كه عكاسي در فضاي بازي انجام مي‌شود، از انديشه متخصصين حفظ فاصله‌ي فيزيكي با سوژه نمي‌توان اشكالي را متصور شد؛ اما زماني‌كه عكاسي در فضاي بسته باشد، اين موضوع چالش‌برانگيز مي‌شود.

براي ثبت بهترين تصوير با استفاده از لنزهاي تله‌فوتو بايد سرعت شاتر را نيز بالا برد تا تصاوير شارپ‌تري به دست آورد. حتي زماني‌كه دوربين مجهز به لنز تله‌فوتو روي پايه قرار دارد، با سرعت شاتري كمتر از ۱/۲۰۰ ثانيه هم ريسك ايجاد لرزش و عدم ثبت تصوير شارپ افزايش پيدا مي‌كند. باتوجه‌به افزايش سرعت شاتر، نور بيشتري براي ثبت تصوير نياز است؛ از اين‌رو استفاده از لنزها در محيط‌هاي كم‌نور و شب‌هنگام تقريبا غيرممكن است.