بيوگرافي جولين آسانژ، بنيانگذار ويكي ليكس، مردي بدون وطن
جولين آسانژ (Julian Assange)، برنامهنويس، نويسنده، ناشر و فعال مدني استراليايي است كه شهرت عمدهي خود را بهخاطر راهاندازي و مديريت وبسايت ويكي ليكس (WikiLeaks) كسب كرد. وبسايت او از سال ۲۰۰۶ فعال بود و با انتشار اسنادي از ارتش آمريكا در سال ۲۰۱۰، توجه رسانهاي بسياري را به خود جلب كرد. اسناد منتشرشده شامل اطلاعاتي از جنگهاي عراق و افغانستان و پيامهاي ديپلماتيك وزارت امور خارجهي آمريكا با سفارتخانههايش در سرتاسر جهان بود.
انتشار اسناد محرمانه از دولت آمريكا در ويكي ليكس، بحرانهاي متعدد قانوني را در سطح بينالمللي براي آسانژ بههمراه داشت. او در سال ۲۰۱۰ در سوئد اقامت داشت و تحت اتهام سوءرفتار جنسي بود. آسانژ اعتقاد داشت دولت سوئد اين پرونده را بهعنوان بهانهاي براي بازگرداندن او به آمريكا به جريان انداخته است. بههرحال پروندهي اتهام جنسي خاتمه يافت و آسانژ به لندن رفت. او بهخاطر ترس از پيگيريهاي قانوني آمريكا به سفارت اكوادور در لندن پناه برد و هفت سال مقيم آنجا بود. سفارت اكوادور در سالهاي اخير چالشهايي با بنيانگذار ويكي ليكس داشت و درنهايت اقامت او را لغو كرد و در آوريل سال ۲۰۱۹، پليس لندن با ورود به سفارت اكوادور، جولين آسانژ را با حكم استرداد به آمريكا دستگير كرد.
جولين آسانژ در دههي اخير يكي از خبرسازترين افراد دنياي فناوري بود. برخي او را در كنار ادوارد اسنودن، بنيانگذار بزرگ قرن مينامند و برخي باتوجه به پروندههاي متعدد سوءرفتار جنسي و اتهامهاي ديگر در سفارت اكوادور، اهميت فعاليتهايش را زير سؤال ميبرند. حتي برخي منابع رسانهاي آسانژ را فردي عاشق توجه ميدانند و همچنين او را متهم به همكاري با كمپينهاي انتخاباتي آمريكا و انتشار جهتدار اسناد محرمانه ميكنند. بههرحال امروز آسانژ با ميراث خبرسازش، ويكي ليكس شناخته ميشود كه تأثيرات زيادي در جهتگيري حركتهاي سياسي در جهان داشته است. او اكنون در زندان فوق امنيتي HMP Belmarsh لندن، دوران حبس خود را سپري ميكند.
تولد و تحصيل
جولين آسانژ با نام زمان تولد جولين پائول هاوكينز در سوم ژوئيه ۱۹۷۱ در تاونزويل كوينزلند استراليا بهدنيا آمد. مادرش كريستين آن هاوكينز و پدرش جان شيپتون نام دارد. كريتسين يك هنرمند هنرهاي بصري بود و پيش از تولد جولين، از جان جدا شد. پدر اصلي جولين نيز فعال ضد جنگ بود. زمانيكه جولين يكساله بود، مادرش با برت آسانژ ازدواج كرد كه نام خانوادگياش را به آسانژ داد. درواقع برت آسانژ را بايد پدر اصلي جولين بدانيم كه تربيت او را تا دوران نوجواني برعهده داشت.
مادر جولين، كريستين در سال ۱۹۷۹ از برت جدا شد و با لايف ماينل ازدواج كرد. او از ازدواج سوم يك فرزند داشت و در سال ۱۹۸۲ به اين ازدواج نيز خاتمه داد. دوران كودكي آسانژ با سفرهاي متعددي دركنار مادرش همراه بود. او در بيش از ۳۰ شهر استراليا ساكن و در ميانهي سالهاي نوجواني، همراهبا مادر و نابرادرياش در ملبورن سكونت يافت.
زندگي در شهرهاي متعدد باعث ميشد تا آسانژ مدارس گوناگوني را تجربه كند. از مدارس او ميتوان به دبيرستان ايالتي تاونزويل در كوينزلند اشاره كرد. بهعلاوه جولين بخشي از تحصيلات خود را نيز در خانه ميگذراند. افشاگر بزرگ قرن تحصيلات دانشگاهي منظمي هم نداشت و پس از مدتي تحصيل در رشتههاي برنامهنويسي، رياضيات و فيزيك در دانشگاه كوينزلند، چند سالي را نيز در دانشگاه ملبورن تحصيل كرد. البته او هيچگاه موفق به دريافت مدرك دانشگاهي نشد.
جولين آسانژ اولينبار در ۱۸ سالگي با زني بهنام ترزا ازدواج كرد. حاصل ازدواج آنها فرزندي بهنام دنيل بود كه جولين پس از جدا شدن از ترزا، مسئوليت تربيت او را برعهده داشت. آسانژ در جايي گفته بود كه فرزندان ديگري نيز دارد كه بهخاطر چالشهاي متعدد پيشآمده براي خودش، مجبور به مخفي كردن هويت خود هستند. او ادعا ميكند كه خانوادهاش از سوي دولتهاي متعدد تهديد به مرگ ميشوند.
آشنايي با دنياي هك
جولين آسانژ از نوجواني به كامپيوتر و برنامهنويسي علاقهمند شد. او زمانيكه تنها ۱۶ سال داشت، با نام مستعار Mendax (در زبان لاتين بهمعناي «دروغگو») وارد دنياي هكري شد. وي بههمراه دو نفر ديگر بهنامهاي Trax و Prime Suspect، گروهي هكري بهنام International Subversives راهاندازي كردند. يكي از اتهامهايي كه به آسانژ وارد ميشود، او و همكارانش را در نفوذ مشهور سال ۱۹۸۹ به سيستمهاي ناسا موسوم به WANK دخيل ميداند. البته آسانژ هميشه آن اتهام را رد كرده است.
آسانژ اولين هك خود را در ۱۶ سالگي انجام داد
در سپتامبر سال ۱۹۹۱، پروندهي نفوذ به شركت مخابراتي Nortel به جريان افتاد. پليس فدرال استراليا با ردگيري تلفن آسانژ، او را متهم به هك شركت مذكور كرده و دستگير كرد. آسانژ در سال ۱۹۹۴ به ۳۱ مورد اتهام هك و جرمهاي مشابه محكوم شد. آسانژ محكوميت شديدي دريافت نكرد و تنها ملزم به پرداخت ۲،۱۰۰ دلار جريمه شد. درواقع دولت استراليا بهخاطر دوران كودكي پرچالش او و عدم وجود اهداف مالي و جاسوسي در نفوذهاي انجامشده، محكوميت شديدي براي آسانژ در انديشه متخصصين نگرفت و او را با دريافت جريمه آزاد كرد.
آسانژ پس از پروندههاي متعدد حقوقي پيرامون برنامههاي نفوذ غيرقانوني، به مشاورهي امنيت براي سازمانهاي متعدد استراليايي مشغول شد. او ابتدا بهعنوان مشاور متخصص يك واحد پليس مشغول به كار بود و سپس در سال ۱۹۹۳ در پروژهي راهاندازي اولين شركت ارائهدهندهي خدمات اينترنتي در استراليا، Suburbia Public Access Network مشاركت كرد.
سابقهي برنامهنويسي آسانژ، علاوه بر برنامههاي هك، شامل توسعهي ابزارهاي مفيد شبكه نيز هست. او در سال ۱۹۹۴ برنامهنويسي ابزارها را بهصورت جدي شروع كرد. از ميان ابزارهاي توسعهيافته با همكاري آسانژ ميتوان به Strobe، PostgreSQL، NNTPCache، Rubberhose و Surfraw اشاره كرد.
جولين آسانژ پيش از راهاندازي وبسايت مشهورش، ويكي ليكس، پروژههاي متعددي در سطح وب داشت. او كه در جريان توسعهي ابزار رمزنگاري Rubberhose به مباحث امنيت و رمزنگاري علاقهمند شده بود، انجمن اينترنتي و AUCRYPTO و وبسايت مشاورهي امنيت Best of Security را در سالهاي پاياني قرن بيستم راهاندازي كرد.
سولت دريفوس، يكي از محققان امنيت و كامپيوتر استراليا بود كه در سالهاي پاياني قرن بيستم روي جنبههاي خرابكارانهي اينترنت مطالعه ميكرد. آسانژ در پروژههاي تحقيقاتي با دريفوس همكاري ميكرد و نتيجهي آنها، جزوه رايگاني بهنام Underground شد كه فروش خوبي را نيز در حوزهي كامپيوتر بههمراه داشت. دريفوس در مصاحبهاي آسانژ را يك محقق حرفهاي توصيف كرده بود كه علاقهي شديدي به مباحث اخلاقي و عدالت و عملكرد صحيح و ناصحيح دولتها در فضاي فناوري داشت.
جولين آسانژ در سال ۱۹۹۸ شركتي كامپيوتري بهنام Earthman Technology راهاندازي كرد. او در مصاحبهاي گفته بود كه در سال ۱۹۹۹، دامنهي اينترنتي بهنام leaks.org ثبت كرده كه البته هيچ فعاليتي در آن انجام نشد. آسانژ همچنين در سال ۱۹۹۹ پتنتي براي فناوري بهرهبرداري از دادههاي صوتي ثبت كرد. پتنت او امكان جاسوسي از تماسهاي صوتي را فراهم ميكرد كه نگراني همكار تحقيقاتياش، دريفوس را هم بههمراه داشت.
تأسيس ويكي ليكس
جولين آسانژ بههمراه تعدادي از دوستان و همكاران خود، وبسايت WikiLeaks را در سال ۲۰۰۶ در سوئد راهاندازي كرد. البته وبسايت در سال ۲۰۰۷ بهصورت رسمي رونمايي شد. اولين پروندهي افشاگري ويكي ليكس، پيامي از رهبران شورشي سومالي بود كه دربارهي ترور مقامهاي دولتي صحبت ميكرد. صحت سند منتشرشده هيچگاه مشخص نشد، اما بههرحال توجه رسانهها و مردم به وبسايت افشاگر جديد جلب شده بود كه صحت پرونده را به سايه برد.
آسانژ و ديگر مديران ويكي ليكس، پلتفرمي را براي ارسال اسناد افشاگرانه توسط افراد گوناگون ايجاد كرده بودند و براي حفظ امنيت آنها نيز امكانات رمزنگاري متعددي را پيادهسازي ميكردند. آسانژ در مصاحبهاي در سال ۲۰۱۱ پيرامون رويكردهاي امنيتي ويكي ليكس گفته بود:
ما براي حفظ امنيت منابع خود، بايد زيرساختهاي وبسايت را توزيع كرده و همهي اطلاعات را رمزنگاري كنيم. بهعلاوه ارتباطهاي مخابراتي بايد به سرتاسر جهان گسترش يابند تا از مصونيتهاي قضايي در حوزههاي حقوقي متعدد بهره ببريم. اين رويكرد براي ما موفقيتآميز بود و هيچ پروندهي حقوقي را عليه هيچيك از منابع از دست نداديم. البته پيشنهاد نميكنم كه ديگران فعاليتهاي پيچيدهي ما را دنبال و تكرار كنند.
رويكردي كه آسانژ در مديريت ويكي ليكس شرح داد، نشاندهندهي دلايل زندگي مهاجرتي و دشوار او در سالهاي پس از راهاندازي سرويس افشاگر بود. افرادي كه در سالهاي ابتدايي فعاليت ويكي ليكس با آسانژ همراه بودند، از تلاش هميشگي و طاقتفرساي او در مديريت وبسايت ميگويند. يكي از خبرنگارهاي نيويوركر كه هفتهها با آسانژ در سفر همراه بود، از كاريزماي قوي آسانژ ميگويد كه همكارانش را نيز به كمك و تلاش بيشتر تشويق ميكرد.
كنفرانس خبري در بالكن سفارت اكوادور
ويكي ليكس بهمحض شروع فعاليت، اقدام به انتشار اسناد محرمانه از سرتاسر جهان كرد. از ميان آنها ميتوان به اطلاعاتي از زندان آمريكا در خليج گوانتانامو در كوبا اشاره كرد. بهعلاوه اسنادي پيرامون اعضاي مكتب ساينتولوژي و فعاليتهاي آنها و همچنين اعضاي حزب ملي بريتانيا و رايانامههايي خصوصي از واحد تحقيقات اقليمي دانشگاه East Anglia، در ميان اولين افشاگريهاي ويكي ليكس ديده ميشوند. ويكي ليكس در سال ۲۰۰۸ رايانامههاي شخصي فرماندار آلاسكا، سارا پالين را نيز منتشر كرد.
افشاگري بزرگ ۲۰۱۰
افشاگري عظيم عليه دولت و ارتش آمريكا، ويكي ليكس را به صدر اخبار رسانهاي آورد
ويكي ليكس با وجود انتشار اسناد متعدد بينالمللي، تهديدي آنچنان بزرگ براي سياستمداران جهان خصوصا آمريكاييها محسوب نميشد. اين روند زمان زيادي طول نكشيد و در سال ۲۰۱۰، حدود نيم ميليون سند اطلاعاتي از ارتش آمريكا در ويكي ليكس افشا شد. اسناد مذكور توسط تحليلگر اطلاعاتي ارتش، بردلي منينگ به دست مديران ويكي ليكس رسيده بود كه بعدها به چلسي منينگ تغيير نام داد.
اسنادي كه در سال ۲۰۱۰ در ويكي ليكس منتشر شدند، دوران بحرانهاي جدي قانوني و حقوي براي آسانژ و وبسايتش را شروع كردند. اسناد مذكور عموما به جنگهاي آمريكا در افغانستان و عراق مربوط ميشد و البته سهم عمدهاي از آنها در دامنههاي عمومي در دسترس بود. بههرحال دولت وقت آمريكا به رياست جمهوري اوباما، انتشار اسناد را فعاليتي عليه امنيت ملي كشور دانست.
تظاهرات طرفداران آسانژ
يكي از مهمترين اسنادي كه در سال ۲۰۱۰ پيرامون جنگ عراق فاش شد، ويدئويي از هليكوپتر ارتش آمريكا بود كه به غيرنظاميان شليك ميكرد. آسانژ با قدرت از انتشار ويدئوي مربوطه و اسناد نظامي ديگر دفاع ميكرد. بههرحال انتشار اسناد چالشهاي متعددي را براي ويكي ليكس بههمراه داشت كه حتي منجر به مسدودسازي حسابهاي بانكي كمكهاي مردمي وبسايت شد. البته اعتراضهاي جمعي منجر به آزادسازي حسابها شد.
افشاگري بزرگ ديگر ويكي ليكس تحت مديريت اسنودن در سال ۲۰۱۰، بيش از ۲۵۰ هزار سند را از ارتباطهاي ديپلماتيك ايالات متحده منتشر كرد. اسناد طبقهبندي شدهي مذكور، دورهي زماني از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ را پوشش ميدادند. در ميان آنها اسنادي از تلاشهاي محرمانه براي انزواي سياسي و اقتصادي ايران نيز ديده ميشد كه بهخاطر ترس دولت آمريكا از پيشرفتهاي هستهاي ايران انجام شده بود. بههرحال انتشار اسناد محرمانهي دولت آمريكا، جولين آسانژ را به فهرست اخبار جهان آورد. بسياري از سياستمداران، خواستار تعقيب و دستگيري او بهعنوان تروريست شدند.
جولين آسانژ علاوه بر آمريكا در سوئد نيز اتهامهاي حقوقي را تحمل ميكرد. در همان سال انتشار اسناد خبرساز، دادگاهي در سوئد، آسانژ را متهم به سوءرفتار جنسي كرده بود. دو پرونده در اين مورد براي بنيانگذار ويكي ليكس به جريان افتاد كه يكي از آنها بهخاطر عدم ارائهي شواهد كافي لغو شد. پروندهي ديگر منجر به دستگيري آسانژ در لندن شد و دولت بريتانيا تصميم به استرداد او به سوئد داشت.
دوران حبس آسانژ در لندن طولاني نبود و او با پرداخت وثيقه آزاد شد. در سال ۲۰۱۱ يك قاضي بريتانيايي رأي به استرداد آسانژ به سوئد داد كه وكلاي او درخواست تجديد انديشه متخصصين كردند. درنهايت دادگاه عالي بريتانيا وارد پروندهي استرداد جولين شد و او نيز درخواست استماع را به دادگاه عالي ارائه داد.
پروندهي آسانژ در لندن، با رخدادهاي متعدد و جالبتوجهي همراه شد. مدال طلاي بنياد صلح سيدني در ماه مه سال ۲۰۱۱ به آسانژ اهدا شد. اين جايزه قبلا به افرادي همچون نلسون ماندلا و دالايي لاما اهدا شده بود. بنياد صلح سيدني، فعاليتهاي آسانژ در مسير تحقق حقوق بشر را دليل اهداي مدال عنوان كرد.
آسانژ هيچگاه جزوه رايگان خودزندگينامهاش را به پايان نرساند
جزوه رايگان اتوبيوگرافي آسانژ بهنام Julian Assange: The Unauthorised Biography در سال ۲۰۱۱ و برخلاف تمايل او منتشر شد. جزوه رايگان مذكور داستاني نهفته نيز دارد كه در بخشهاي بعدي به آن ميپردازيم. بههرحال آسانژ پيش از انتشار جزوه رايگان مبالغ قابلتوجهي را براي مشاركت در پروژه دريافت كرده بود، اما پس از حدود ۵۰ ساعت مصاحبه، از ادامهي فعاليت انصراف داد. درنهايت اتوبيوگرافي چاپ شد و توجه رسانهاي نهچندان قابل قبولي را بههمراه داشت.
دادگاه عالي بريتانيا در زمان مطالعه اتهامهاي آسانژ، او را به حبس خانگي متهم كرد و يكي از طرفداران ويكي ليكس در اين دوران در خانهي خود در Norfolk ميزبان او بود. آسانژ در زمان حبس خانگي، مصاحبههايي ويدئويي انجام ميداد كه بعدا بهنام World Tomorrow جمعآوري شدند. مصاحبههاي مذكور سال ۲۰۱۲ در تلويزيوني دولتي RT پخش شدند. يكي از مصاحبههاي جنجالي برنامهي مذكور، صحبت با سيد حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان بود. نصرالله از سال ۲۰۰۶ و جنگ ۳۳ روزه با رژيم صهيونيستي، هيچ مصاحبهاي با خبرنگاران غربي انجام نداده بود.
اقامت در سفارت اكوادور
دادگاه عالي لندن در ژوئن ۲۰۱۲ با درخواست تجديدانديشه متخصصين حكم استرداد آسانژ مخالفت كرد. او براي فرار از استرداد به سوئد، به سفارت اكوادور در لندن پناه برد. رافائل كورئا، رئيسجمهور وقت اكوادور بود كه قبلا در اظهارانديشه متخصصينهاي متعدد، نزديكي ايدههايش را به آسانژ شرح داده بود.
آسانژ اعتقاد داشت استرداد به سوئد منجر به پيگيري قضايي بيشتر از سوي دولت آمريكا پيرامون پروندهي ويكي ليكس ميشود. درواقع آسانژ پروندهي سوءرفتار جنسي در سوئد را مهم نميدانست و با رد كردن تمامي اتهامها، پروندهي مذكور را بهانهاي براي استرداد نهايي به ايالات متحده تفسير ميكرد.
جولين آسانژ اعتقاد داشت كه پيگرد قانوني در آمريكا، انگيزههاي سياسي دارد و حتي احتمال محكوميت به مرگ را نيز در آمريكا پيشبيني ميكرد. بههرحال تقاضاي پناهندگي در سفارت اكوادور، در اوت ۲۰۱۲ پذيرفته شد. البته قرار بود آسانژ اقامتي موقت و محدود در آنجا داشته باشد تا مقامهاي اكوادوري، اختلاف انديشه متخصصينها را پيرامون پرونده مطالعه كنند.
آسانژ در زمان اقامت در سفارتخانهي اكوادور، فعاليتهاي سياسي خود را ادامه ميداد. او تصميم به شركت در انتخابات سناي استراليا را در سال ۲۰۱۳ علني كرد. حزبي كه آسانژ بهنام ويكي ليكس در استراليا راهاندازي كرده بود، شكست بدي در انتخابات خورد و هيچ كرسي نمايندگي در سناي استراليا بهدست نياورد.
صحبت آسانژ با رسانههاي در بالكن سفارت اكوادور
در سال ۲۰۱۴ برخي رسانهها خبر از شرايط نامساعد سلامت آسانژ در سفارت اكوادور دادند. او در بيانيهاي خبري گزارشهاي رسانهاي را رد كرد و گفت كه هيچگاه براي درمانهاي پزشكي، ساختمان سفارت را ترك نخواهد كرد.
دادستانهاي سوئدي در سال ۲۰۱۵، پيگيري سه اتهام آسانژ را لغو كردند. آنها پس از گذشت پنج سال از مطرح شدن پرونده، موفق به مصاحبه با او نشده بودند و طبق قانون، پيگيري اتهامهاي مذكور لغو شد. البته بازرسيها پيرامون اتهام تجاوز ادامه داشت و اقامت آسانژ در سفارت اكوادور در لندن، مانع از پيگيريهاي بيشتر نميشد.
جولين آسانژ با وجود پناهندگي به سفارت اكوادور، امكان خروج از ساختمان را نداشت. درواقع او نگران دستگيري توسط نيروهاي بريتانيا بود و بهنوعي در سفارتخانه نيز در حبس خانگي به سر ميبرد. بنيانگذار ويكي ليكس شكايت از اين وضعيت را به سازمان ملل ارائه كرد. بازرسان سازمان ملل، ادعاي آسانژ را صحيح ارزيابي كرده و از لاخبار تخصصي ارائهي حقوق اوليهي شهروندي و امكان خروج از ساختمان سفارت بدون ترس از دستگيري صحبت كردند.
اظهارانديشه متخصصين سازمان ملل متحد پيرامون حقوق شهروندي جولين آسانژ، از انديشه متخصصين او پيروزي بزرگي بود. وكلاي آسانژ با تكيه بر همين اظهارانديشه متخصصين از دادستانهاي سوئد خواستند تا پروندهي استرداد او را لغو كنند. بههرحال وزارت امور خارجهي بريتانيا اعتقاد داشت شرايط براي آسانژ هيچ تغييري نخواهند كرد.
بسياري از متخصص كارشناسان اعتقاد دارند جولين آسانژ تأثير زيادي روي انتخابات رياست جمهوري سال ۲۰۱۶ آمريكا داشته است. ويكي ليكس در همان دوران رقابتهاي انتخاباتي، اسناد متعددي را از حزب دموكرات آمريكا و همچنين اسناد ارتباطي نامزد حزب، هيلاري كلينتون منتشر كرد. آسانژ هيچ ابايي از ابراز دشمني با كلينتون نداشت و انتشار اسناد نيز دقيقا زماني انجام شد تا بيشترين خسارتها به اعتبار نامزد دموكرات وارد شود.
برخي آسانژ و ويكي ليكس را به تأثيرگذاري بر انتخابات آمريكا متهم ميكنند
محققان امنيتي در زمان انتشار اسناد هيلاري كلينتون در ويكي ليكس ادعا ميكردند كه گروههاي هكري روسيه، اسناد را بهدست آسانژ و همكارانش رساندهاند. درمقابل، بنيانگذار ويكي ليكس هرگونه ارتباط با روسيه را تكذيب كرد. بههرحال آمريكاييها در سالهاي بعد باز هم آسانژ و وبسايتش را متهم به همكاري با روسيه و نوعي جنگ سايبري عليه كشور كردند.
در ماه مه سال ۲۰۱۷، پنجمين سال حبس خانگي آسانژ در سفارت اكوادور سپري ميشد. دادستانهاي سوئدي ادامهي بازرسيهاي قانوني دربارهي پروندهي تجاوز را نيز متوقف كردند. درواقع در اين سال اتهامها عليه آسانژ در سوئد لغو شد.
خودزندگينامهي خبرساز
گاردين در سال ۲۰۱۴ مقالهاي منتشر كرد كه در آن با نويسندهي خودزندگينامهي جولين آسانژ، اندرو اوهاگان مصاحبه كرده بود. اين بخش از مقاله، تنها به اظهارانديشه متخصصينهاي اوهاگان اشاره دارد كه بخشهايي مخفي از شخصيت بنيانگذار ويكي ليكس را نيز نشان ميدهد.
لحظهي دستگيري جولين آسانژ
نويسندهاي كه در نگارش خودزندگينامه با آسانژ همكاري ميكرد، درواقع در پروژهاي شريك بود كه ميتوانست به يكي از مهمترين جزوه رايگانهاي بيوگرافي معاصر تبديل شود. ناشر جزوه رايگان، Canongate، آن را در بيش از ۴۰ كشور جهان با درآمد ۲/۵ ميليون دلاري بهفروش رسانده بود كه درنهايت به نتيجه نرسيد. اوهاگان در مقالهاي كه بعدها دربارهي جزوه رايگان آسانژ نوشت، شخصيت او را چالاك توصيف كرد و صفاتي همچون مشتاق، بامزه، تنبل، شجاع و حتي پارانوئيد و اخلاقگرا را نيز به بنيانگذار ويكي ليكس نسبت داد.
اوهاگان ميگويد فردي كه خود را ملزم به افشاسازي تمامي رازهاي جهان ميدانست، ظاهرا تحمل رازهاي خود را نداشت. او با گفتن داستان زندگياش مجبور به پذيرش حقايق بيشماري ميشد و بايد براي بسياري از آنها عذرخواهي ميكرد. بههرحال احتمالا آسانژ از ابتدا با نوشتن خودزندگينامه موافق نبوده و به اصرار وكلا و تنها با هدف پوشش دادن هزينههاي دعاوي حقوقي، حاضر به مشاركت شده است. بنيانگذار ويكي ليكس حتي در ابتدا ايدههايي نوآورانه را براي جزوه رايگانش در انديشه متخصصين داشت و آن را شبيه به آثار همينگوي ميديد.
آسانژ با نزديك شدن به زمان انتشار جزوه رايگان، استرس زيادي را متحمل شد. او به ناگاه انديشه متخصصينش را دربارهي نوشتن اسرار زندگي تغيير داد. او چنين رويكردي را كاملا غيراخلاقي ميدانست و از الفاظي نامناسب براي توصيف افرادي استفاده ميكرد كه داستان خانوادهي خود را منتشر ميكنند. درنهايت انتشارات Canongate با استفاده از حقوق نشر خود، بخشي از متن آمادهشده را بهنام Julian Assange: The Unauthorised Biography منتشر كرد.
اوهاگان ميگويد آسانژ با وجود مخالفت با چاپ جزوه رايگان، در حساب متخصصي توييتر خود براي آن تبليغ ميكرده است و لينك خريد آمازون را در اختيار مخاطبان قرار ميداد. بههرحال جزوه رايگان خودزندگينامه در هفتهي اول تنها ۷۰۰ نسخه فروش داشت كه يك شكست تمامعيار در صنعت چاپ محسوب ميشود.
همراهي اوهاگان با آسانژ براي نوشتن جزوه رايگان، داستانهاي جالبي را از زندگي و فعاليتهاي افشاگرانهي او نشان ميدهد. بهعنوان مثال آسانژ و همراهانش در Norfolk، در جريان انقلاب مصر يك شركت مخابراتي كانادايي را هك كردند. اوهاگان ميگويد اين هك بهآساني انجام شد و آنها از همان اتاق نهارخوري به شبكهي مذكور نفوذ كردند. بخش ديگري از شخصيت آسانژ، ترس او از مقامهاي دولتي بود كه اوهاگان بهمراتب حس ميكرد. در جريان يكي از سفرهاي آنها، آسانژ بهخاطر نگراني از تعقيب توسط نيروهاي امنيتي، اوهاگان را مجبور به حركت از مسيري خارج از جاده ميكند كه درنهايت تعقيبي هم در كار نبوده است.
دستگيري جولين آسانژ
بنيانگذار ويكي ليكس در زمان اقامت در سفارت اكوادور، چالشهاي زيادي با مقامهاي قانوني اين كشور داشت. او پس از گذراندن محدوديتهاي زياد، زندگي تقريبا مناسبي را در سفارت اكوادور سپري ميكرد و حتي كنفرانسهاي خبري او از بالكن ساختمان سفارت انجام ميشد. بههرحال چالشهاي آسانژ پايان نداشت و حتي به شكايت او از دولت اكوادور انجاميد.
تغيير رئيسجمهور اكوادور، عواقب خوبي براي آسانژ بههمراه نداشت
آسانژ در سال ۲۰۱۸ اعلام كرد كه از دولت اكوادور بهخاطر «نقض حقوق بنيادي» خود شكايت ميكند. او محدود كردن ارتباطش با خارج و حتي سانسور صحبتهايش را بهعنوان دليل شكايت برشمرد. درواقع آسانژ و تيم حقوقياش تصميم داشتند تا مانع از تصويب قوانين جديد براي محدود كردن فعاليتهاي الكترونيك و ملاقاتهاي حضوري شوند. قوانيني كه آسانژ در برابر آنها تلاش ميكرد، بهصورت عمومي نيز منتشر شده بودند و طبق ادعاي برخي منابع رسانهاي، شامل الزام به تميز كردن اتاق و نگهداري از حيوان شخصي نيز بودند.
تغيير ساختار رياستجمهوري اكوادور از كورئا به مونرو، يكي از دلايل چالشهايي بود كه براي آسانژ ايجاد شد. مونرو نزديكي بيشتري با آمريكا داشت و طرفداران آسانژ، نگران تأثير اين ارتباط بر شرايط حفاظت از او بودند. بخشي از قوانين جديدي كه سفارت اكوادور براي آسانژ ارسال كرده بود، او را از اظهارانديشه متخصصينهاي سياسي كه منجر به وارد شدن خدشه به ارتباط آن كشور با دولتهاي ديگر ميشد، منع ميكرد.
سفارت اكوادور در سال پاياني ميزباني از آسانژ، فشارهاي زيادي را به او وارد كرد. بنيانگذار ويكي ليكس براي ملاقات با افراد در ساختمان سفارت، بايد از طرف مقامهاي مسئول، تأييديه دريافت ميكرد. بهعلاوه اطلاعات پروفايل شبكههاي اجتماعي ميهمانان و حتي شماره سريال دستگاههاي همراه آنها نيز بايد به مقامها اعلام ميشد. آسانژ تنها بايد از شبكهي وايفاي ساختمان سفارت استفاده ميكرد و اكوادور هيچ مسئوليتي پيرامون ارتباطهاي او را نميپذيرفت.
اكوادوريها علاوه بر قوانين جديد محدوديتزا براي آسانژ، اعلام كردند كه بهخاطر سياستهاي كاهش هزينه، توانايي تأمين هزينههاي روزانهي آسانژ را ندارند. بههرحال آنها در سال ۲۰۱۸ شهروندي اكوادور را به آسانژ اهدا كردند، اما تعدادي از قانونگذاران در داخل كشور خواستار لغو آن شدند. آسانژ تمامي رخدادها را تحت تأثير فشار آمريكاييها تفسير ميكرد. اتصال او به اينترنت در ماههاي آخر اقامت به دلايل متعدد همچون اظهارانديشه متخصصينهاي سياسي، محدود و برخي اوقات لغو شد.
دولت اكوادور در ۱۱ آوريل ۲۰۱۹ پناهندگي آسانژ را لغو كرد. آنها بهخاطر آنچه نقض قوانين بينالمللي و رفتارهاي ديگر بيان شد، حاضر به ادامهي ميزباني از بنيانگذار ويكي ليكس نبودند. دولت بريتانيا تعهدي كتبي را به سفير اكوادور ارسال و خود را متعهد به «عدم استرداد آسانژ به كشورهايي كه احتمال شكنجه و مجازات مرگ براي او وجود دارد» كرد. لنين مونرو، رئيسجمهور اكوادور با تأييد تعهد بريتانيا، اجازهي ورود به سفارت اكوادور را به پليس لندن داد.
آسانژ در زمان دستگيري در سفارت اكوادور، تحت هيچ اتهامي از سوي مقامهاي قانوني سوئد نبود. البته او بهخاطر عدم حضور در دادگاه بريتانيا، محكوم شناخته ميشد. بهعلاوه جرمهاي متعدد كامپيوتري از طرف ايالات متحده نيز متوجه آسانژ بود كه استرداد او را الزامي ميكرد. بههرحال بنيانگذار ويكي ليكس اكنون در زنداني در حومهي لندن تحت شرايط امنيتي شديد قرار دارد. برخي منابع وضعيت سلامت او را نامناسب بيان ميكنند. آسانژ بايد منتظر برگزاري دادگاههاي متعددي باشد كه پيرامون اتهامهايش در آمريكا و بريتانيا برگزار خواهند شد.
هم انديشي ها