راهنماي خريد لپ تاپ دست دوم و استوك

با اينكه اولويت را بايد همواره بر خريد محصولات نو گذاشت، اما خريد محصولات دست دوم و استوك در شرايطي خاص ارزش بيشتري را به‌همراه خواهد داشت. يكي از مثال‌هاي بارز اين موضوع، خريد محصولات رده‌بالا و پرچم‌دار سال‌هاي گذشته (به شرط سالم و تميز بودن) با ارزشي كمتر از محصولات رده‌پايين فعلي است. حتي با وجود استفاده از سخت‌افزاري با توان پردازشي برابر، محصولات رده‌بالا به دليل كيفيت ساخت عالي و دقت بيشتر در مونتاژ قطعات، عمر بيشتري را به‌همراه خواهند داشت. اين موضوع كمك زيادي به افزايش عمر و دوام لپ‌تاپ‌ها مي‌كند.

در اين خصوص مي‌توان از مك‌بوك‌ها به‌عنوان مثال ياد كرد؛ لپ‌تاپ‌هاي اپل به لطف كيفيت ساخت عالي عمر بالايي دارند و در صورتي كه توان پردازشي آن‌ها در طول زمان پاسخ‌گوي نياز باشد، تا يك دهه نيز در سطح بسيار خوبي متخصصدي خواهد بود. بااين‌حال، مثل هر دستگاه ديگري، خريد لپ‌تاپ دست دوم هم ريسك زيادي دارد؛ به‌خصوص اينكه اين كامپيوترهاي قابل‌حمل از قطعات زيادي تشكيل شده‌اند و بايد مطمئن شويد كه تك‌تك آن‌ها به‌درستي كار مي‌كنند. ممكن است لپ‌تاپي بخريد كه در نگاه اول سالم به‌انديشه متخصصين برسد، ولي پس از چند ماه خراب شود؛ بنابراين هنگام خريد لپ‌تاپ دست دوم عجله نكنيد و وسواس زيادي داشته باشيد.

همان‌طور كه پيش از خريد محصولي نو بايد در قدم اول نياز خود را به‌خوبي بشناسيد. شناخت كافي از متخصصي و درنتيجه توان پردازشي مورد نياز مي‌تواند كمك زيادي به انتخاب بودجه و محصولات ايده‌آل كند. مرور صفحات وب، ويرايش اسناد آفيس و تماشاي فيلم از ساده‌ترين متخصصد‌هايي است كه پردازنده‌هاي رده‌پايين بازار نيز به خوبي از عهده آن‌ها برخواهند آمد.

در صورتي كه متخصصي‌هاي حرفه‌اي‌تري مانند توليد محتواي ويديويي و صوتي، استفاده از نرم‌افزار‌هاي مهندسي، انجام بازي‌هاي سنگين و ويرايش تصاوير حجيم بخش زيادي از فعاليت شما را تشكيل مي‌دهند، بايد به‌دنبال محصولي با توان پردازشي بالا باشيد. شناخت صحيح متخصصي و نياز از يك لپ‌تاپ مشخص مي‌كند كه دقيقا بايد به‌دنبال چه مشخصاتي باشيد؛ به چه مقدار رم، چه مدل پردازنده اصلي و گرافيكي و چقدر حافظه‌ي ذخيره‌سازي نياز داريد.

در وهله‌ي اول لازم است با برخي اصطلاحات و شرايط محصولات در دنياي فناوري آشنا شويد. در كنار فروش محصولات نو، احتمالا با واژه‌هايي اعم از دست‌دوم، استوك، ريفربيشد و اپن‌باكس مواجه شده‌ايد كه ارزش كمتري نسبت به انواع نو و آكبند دارند. اما هر يك از اين محصولات به چه معنا هستند؟

واژه‌ي دست‌دوم به كالاهايي گفته مي‌شود كه توسط متخصصان (چه متخصصان خانگي چه سازمان‌هاي تجاري) استفاده شده است. دستگاهي كه حتي براي يك دقيقه نيز استفاده شده باشد، واژه‌ي دست دوم به آن تعلق مي‌گيرد. محصولات دست‌دوم بسته به نحوه‌ي استفاده‌ي متخصصان شرايط متفاوتي دارند. به‌عنوان مثال خريد محصولاتي كه چندين سال و تحت فشار كاري سنگين فعاليت كرده‌اند، پيشنهاد نمي‌شود. اين در حالي است كه برخي محصولات دست‌دوم به واسطه‌ي استفاده‌ي اندك و مراقبت متخصص قبلي، به‌دليل افت ارزش ارزش خريد بسيار بالايي دارند. براي خريد كالاي دست‌دوم بايد شكيبا باشيد و كانال‌هاي فروش را به‌صورت پيوسته رصد كنيد تا بهترين لپ‌تاپ مناسب براي خود را بيابيد.

ابتدا كه واژه‌ي استوك در ايران با ساير مناطق جهان تفاوت اندكي دارد. استوك (Stock) در زبان انگليسي به‌معناي كالاي موجود در انبار يا ذخيره گفته مي‌شود. فروشندگان بزرگ خارج از ايران شرايط ويژه‌اي جهت عودت كالا براي مشتريان تدارك ديده‌اند. اين موضوع باعث مي‌شود كه تعدادي كالاي فروخته شده پس از استفاده‌ي متخصصان، به دلايل مختلفي به فروشگاه‌ها بازگردد.

اين كالاها به انبارهاي فروشگاه منتقل مي‌شوند و پس از دريافت درجه‌بندي كيفي، به فروش مي‌رسند. برخي مواقع هزينه‌ي نگه‌داري اين دسته از كالا‌ها براي فروشگاه‌ها حتي بيشتر از ارزش كالا خواهد شد و در همين راستا اقدام به فروش كالاها با ارزش بسيار كمتري مي‌كنند. درحالي‌كه به اعتقاد فروشنده‌ها واژه‌ي استوك به محصولاتي با شرايط مذكور تعلق مي‌يابد كه اين تعريف هم اشتباه است، اما اين تعريف نيز در حال حاضر جايي در تفكر فروشندگان تجهيزات كامپيوتري ندارد.

واژه‌ي استوك در بازار ايران به‌صورت تدريجي تغيير متخصصي داد و اكنون به كالاهاي دست‌دوم نيز اين واژه گفته مي‌شود. درحالي‌كه محصولات استوك قاعدتا بايد شرايط مطلو‌ب‌تري نسبت به انواع دست‌دوم داشته باشند، اما شاهد فروش كالاهايي بسيار قديمي و شرايط فيزيكي نامطلوب با عنوان استوك هستيم. 

شركت‌هاي بزرگ جهاني براي تأمين نياز‌هاي خود، قرارداد‌هاي بزرگي با برند‌هاي نام‌دار جهاني انعقاد مي‌كنند. به‌عنوان مثال با مراجعه به اچ‌پي، چندين هزار كامپيوتر و لپ‌تاپ براي استفاده‌ي كاركنان خود سفارش مي‌دهند. اين دسته از قراردادها سود سرشاري را عايد شركت‌هاي تأمين‌كننده مي‌كند كه منجر به ايجاد رقابتي سنگين بين تأمين‌كنندگان مي‌شود. برخي مواقع حتي شركت‌ها با ارزشي بسيار اندك اقدام به فروش محصولات خود به سازمان‌ها مي‌كند تا تنها بازار گسترده‌تري در مقايسه با رقبا داشته باشد. 

اين موضوع منجر به كوتاه شدن چرخه‌ي به‌روزرساني تجهيزات سازمان‌ها مي‌شوند. اما تجهيزات قديمي عموما به‌صورت كلي و با ارزشي بسيار مقرون‌به‌صرفه براي استفاده در بازار‌هاي جهان سوم به فروش مي‌رسند. عموما اين دسته از محصولات در بازار ايران با نام استوك به فروش مي‌رسند؛ كامپيوتر، لپ‌تاپ و مانيتور‌هاي دست‌دوم و سازماني كه به‌صورت عمده وارد بازار كشورمان شده‌اند.

محصولات اوپن باكس (open box) همان تعريف اشتباه واژه‌ي استوك در كشورمان است. اين دسته از محصولات به‌دلايل متعددي اعم از نارضايتي خريدار، وجود نقص متخصص، وجود ايرادات ظاهري مثل خط‌و خش، يافتن ارزش ارزان‌تر، ارسال نمونه‌ي اشتباه پس از خريد و باز شدن جعبه توسط متخصص، به فروشگاه بازگردانده مي‌شوند. فروشگاه‌ها نيز با مطالعه شرايط دستگاه‌ها، اقدام به فروش آن‌ها با ارزشي پايين‌تر به خريداران مي‌كنند.

ديجيكالا چندي پيش محصولات اين چنيني را طي طرح ويژه‌ي اوپن‌باكس خود عرضه مي‌كرد كه به دلايل مختلفي اين طرح لغو شد. به همين دليل در حال حاضر يافتن محصولات اوپن‌باكس در ايران امري دشوار است. پس از خريد كامپيوتر و لپ‌تاپ اوپن‌باكس حتما بايد به مطالعه شرايط اعلام شده از سوي فروشنده و مطالعه ساير جوانب متخصص و ظاهري پرداخت. البته در انديشه متخصصين داشته باشيد كه در بسياري از مناطق جهان، اوپن‌باكس‌ها صرفا اشكال متخصص نداشته و به دلايل ديگري به فروشگاه بازگشت داده شده‌اند. با اين حال به‌دليل باز شدن جعبه و استفاده توسط ساير افراد، حتما متعلقات جعبه و شرايط دستگاه را با دقت مطالعه كنيد.

«ريفربيشد» (Refurbished) به محصولاتي گفته مي‌شود كه به دليل وجود نقص متخصص به سازنده بازگردانده شده است. سازنده نيز پس از رفع نقص موجود، محصول را مجدد به فروش مي‌رساند. اما اين دسته از محصولات با نام نو به فروش نمي‌رسند و لقب ريفربيشد را با خود به يدك مي‌كشانند. شرايط فروش و گارانتي ريفربيشد‌ها به شركت‌هاي سازنده بستگي دارد و نمي‌توان قانون كلي براي آن ارايه كرد. كامپيوتر‌هاي ريفربيشد ارزش بيشتري در مقايسه با ديگر انواع دست دوم دارند، ولي ريسك خريد آن‌ها به‌مراتب كمتر است.

لپ‌تاپ‌هاي ريفربيشد به‌صورت مستقيم از طرف سازنده يا فروشگاه‌هاي معتبر فروخته مي‌شوند. اين دسته از محصولات حتي در برخي فروشگاه‌ها «رتبه‌بندي» مي‌شوند كه تفاوت آن با نمونه‌هاي نو بهتر مشخص شود. از آنجايي كه لپ‌تاپ‌هاي ريفربيشد به‌صورت كامل توسط متخصصان تعمير و تا جاي ممكن به لپ‌تاپ‌هاي دست اول نزديك شده‌اند، ريسك خريد كمي دارند و خيالتان از بابت سالم بودن قطعات داخلي دستگاه راحت است. البته پيدا كردن فروشگاه‌هايي كه لپ‌تاپ ريفربيشد بفروشد، حداقل در بازار ايران، كار دشواري است.

لپ‌تاپ‌هاي ريفربيشد به دو دسته تقسيم مي‌شوند: ريفربيشد شده توسط شركت سازنده (Factory Refurbished) و ريفربيشد شده توسط متخصص (User Refurbished). دسته اول، آن‌هايي هستند كه دوباره وارد خط توليد كارخانه شده‌اند و همه استانداردهاي لپ‌تاپي سالم را دارند. دسته دوم آن‌هايي هستند كه توسط ساير شركت‌ها مورد بازسازي قرار گرفته‌اند و تضمين كمتري براي كيفيت آن‌ها وجود دارد؛ بنابراين به‌دنبال لپ‌تاپ‌هايي باشيد كه توسط شركت سازنده ريفربيشد شده باشند.

فروشگاه‌هاي اينترنتي زيادي وجود دارند كه نماد الكترونيك دارند و لپ‌تاپ‌هاي استوك، دست دوم يا ريفربيشد مي‌فروشند. پس اگر نمي‌خواهيد به‌صورت حضوري لپ‌تاپ دست دوم بخريد، سراغ فروشگاه‌هايي برويد كه نماد الكترونيك داشته باشند و چه‌بهتر لپ‌تاپ فروخته‌شده را گارانتي هم بكنند. به‌علاوه، اكثر اين سايت‌ها مهلت تست چندروزه هم در اختيارتان قرار مي‌دهند تا بتوانيد همه قسمت‌هاي لپ‌تاپ را مطالعه كنيد. به صفحات اينستاگرام و وب‌سايت‌هايي كه اعتبار خاصي ندارند، اعتماد نكنيد.

اگر مي‌خواهيد لپ‌تاپ دست دوم را از سايت‌هاي مثل ديوار يا شيپور و از اشخاص بخريد، حتما معامله را به‌صورت حضوري انجام دهيد. هرچقدر هم كه اطلاعات دقيقي در مورد لپ‌تاپ در آگهي نوشته شده باشد، تا زماني‌كه آن را در حضور فروشنده نبينيد و مطالعه نكنيد، از سلامت آن مطمئن نخواهيد شد. اگر فرصت تست كافي در حضور فروشنده نداشتيد، مهلت تست حداقل ۲۴ ساعته از او بگيريد. اگر فروشنده‌اي تأكيد داشت كه هيچ مهلت تستي به شما نمي‌دهد، مطمئن باشيد كه دستگاه اشكالي دارد كه در درازمدت مشخص مي‌شود.

اگر براي گيمينگ و بازي كردن به‌دنبال لپ‌تاپ استوك هستيد، بايد شانس خود را بين محصولات ويندوزي مانند HP Victus، ايسوس سري ROG Strix، لنوو Legion 5 و ليجن 5 پرو، Razer Blade و سري ROG Zephyrus ايسوس امتحان كنيد؛ البته دقت كنيد كه لپ‌تاپ گيمينگ، براي اجراي بهتر و روان‌تر بازي‌ها علاوه‌بر پردازنده گرافيكي مجزا، حتماً داراي SSD و حداقل ۱۶ گيگابايت رم نيز باشد. پردازنده‌ي آن نيز بهتر است از سري i7 اينتل نسل ۸ به بعد يا سري ۷ رايزن نسل ۴ باشد.

بهترين برندها يا بهترين مارك لپ‌تاپ دست‌دوم كه مي‌توان خريد، تعريف يا مورد مشخصي ندارد؛ اما اگر لپ‌تاپ ويندوزي دست دوم بخواهيد، فعال‌ترين و بهترين سازنده‌هاي داخل بازار، لپ‌تاپ‌هاي لنوو، HP، ايسوس، دل، ام‌اس‌آي و مايكروسافت هستند و درصورتي كه لپ‌تاپ تحت مك بخواهيد چاره‌اي جز خريد محصولات اپل يا انواع مك بوك را نداريد كه بازار بسيار گسترده و جديدي هم دارند.

درجاي‌جاي اين مقاله در توضيحاتي مزايا و معايب خريد لپ تاپ دست دوم را عنوان كرده‌ايم، اما اگر بخواهيم خلاصه‌وار اين موارد را بازگو كنيم، از مزاياي خريد لپ تاپ دست دوم و استوك مي‌توان به ارزش ارزان‌تر درمقايسه‌با نمونه آكبند، كمك به حفظ محيط زيست و امكان بيشتر مقايسه و پرسش در مورد تجربه‌ي متخصصي محصول مورد انديشه متخصصين درمقايسه با محصولات جديدتر و كمتر در درسترس اشاره كرد.

اگر بخواهيم خلاصه‌اي از معايب خريد لپ تاپ دست دوم را بگوييم، مي‌توان مواردي مانند به‌روز نبودن سخت‌افزار و امكانات و همچنين احتمال نياز به تغيير يا تعويض دستگاه زودتر از مدل‌هاي به‌روز و جديدتر، امكان وجود اشكالاتي در نگهداري باتري و سيستم خنك‌كننده‌ي دستگاه و نداشتن گارانتي را عنوان كرد.

علاوه‌بر موارد ديگري كه هنگام خريد بايد دقت داشته باشيد، بهترين لپ‌تاپ دست دوم با پردازنده‌ي سري Core i7 اينتل را مي‌توان مدل‌هايي مجهزبه i7-9750H يا i7-9850H و i7-9750HF (آي ۷ نسل نهم)، i7-10870H يا i7-10850H و i7-10750H نسل دهمي و CPUهاي نسل يازدهمي i7-11800H يا i7-11850H و i7-11600H عنوان كرد كه بهترين و قدرتمندترين عملكرد را بين ديگر مدل‌هاي هم‌نسل خود دارند.

ناگفته نماند مي‌توان سراغ پردازنده‌هاي نسل هفتم يا هشتم نيز رفت كه باتوجه‌به اينكه به‌زودي لپ‌تاپ‌هايي با نسل سيزدهم نيز از راه خواهند رسيد، چندان توصيه نمي‌شود. البته سري U و سري G اين پردازنده‌ها هم مي‌توانند مناسب باشند، اما اگر براي پردازش‌هاي سنگين و خصوصاً گيمينگ لپ‌تاپي درانديشه متخصصين داريد، بهتر است از مدل‌هاي معرفي‌شده در پاراگراف بالا تهيه كنيد.

بهترين لپ‌تاپ دست دوم با پردازنده Core i5 اينتل مدل‌هاي مجهزبه پردازنده‌هاي i5-9400H يا i5-9300H و i5-9300HF در نسل نهم، i5-10500H يا i5-10400H و i5-10200H در نسل دهم و i5-11500H يا i5-11400H و i5-11260H نسل يازدهمي را مي‌توان نام برد؛ البته سري‌هاي U و G اين پردازنده‌ها همچنان براي متخصصي‌هاي سنگين پيشنهاد نمي‌شوند.

متأسفانه لپ‌تاپ‌هايي كه در اروپا ديگر مورد استفاده قرار نمي‌گيرند و به‌نوعي از دور خوارج شده‌اند، در داخل ايران همچنان مورد بازار خود را دارند كه شايد اصلي‌ترين دليل آن مباحثه مالي باشد. كشورهاي اروپايي به لپ تاپي استوك مي‌گويند كه معمولاً قطعاتي از آن‌ها استفاده شده و اصلطلاحاً اورجينال و دست نخورده هستند و گاهي شايد تفاوت زيادي نيز با مدل آكبند نداشته باشند؛ البته تشخيص اصل بودن يا ميزان استفاده از دستگاه قطعاً كار آساني نيست و نيازمند متخصص كارشناس معتمد اين امر است.

بهترين لپ تاپ استوك ايسوس را ميان مدل‌هايي از سري ذن‌بوك، ويوو بوك، ROG و ذن‌بوك پرو بايد جستجو كرد؛ البته سري ROG دسته‌هاي مختلفي مانند Zephyrus، Strix و Flow دارد كه هريك قابليت‌ها و امكانات متفاوتي را در اختيار متخصصان قرار مي‌دهد.

بهترين لپ‌تاپ هاي استوك لنوو را ميان مدل‌هاي Legion 5، ايديا پد و تينك پد مي‌توان يافت كه با‌توجه‌به نوع متخصصي، اندازه و وزن مورد انديشه متخصصين و همچنين مبلغي كه براي خريد آن درانديشه متخصصين گرفته‌ايد، انتخاب‌هايي پيش‌رو خواهيد داشت.

دليل اصلي خريد لپ‌تاپ دست دوم ارزش آن است؛ بنابراين در شرايطي كه تفاوت ارزش زيادي با مدل دست اول ندارد، خريد آن كار بيهوده‌اي است. حتما پيش از خريد لپ‌تاپ دست دوم يا استوك، ارزش مدل دست اول يا مدل‌هاي مشابه آن را مطالعه كنيد. براي اين كار مي‌توانيد از بخش محصولات اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران استفاده كنيد. اگر اختلاف ارزش كمي بين مدل دست اول و دست دوم وجود دارد، خريد مدل دست دوم هيچ توجيهي ندارد.

در انديشه متخصصين داشته باشيد كه اكثر متخصصاني كه در آگهي‌هاي مختلف (به‌خصوص در سرويس‌هايي مثل ديوار) مي‌خواهند لپ‌تاپ خود را بفروشند، سعي مي‌كنند كه حداكثر درآمد را از فروش آن داشته باشند؛ بنابراين معمولا ارزشي بيش از ارزش دستگاه را براي آن انتخاب مي‌كنند. پس حتما پيش از خريد، ارزش دست اول دستگاه را مطالعه كنيد. يك لپ‌تاپ دست دوم حتي در شرايطي كه كاملا سالم باشد، بايد بين ۲۰ تا ۴۰ درصد ارزان‌تر از مدل دست اول خود باشد.

اگر درنهايت تصميم گرفتيد كه از آگهي‌هاي ديوار يا شيپور خريد كنيد، در انديشه متخصصين داشته باشيد كه در بيشتر مواقع، فروشندگان بازه‌اي را براي تخفيف دادن به مشتري در انديشه متخصصين مي‌گيرند؛ بنابراين اصلا در اين مورد خجالت نكشيد و درخواست تخفيف كنيد.

حساس‌ترين بخش از روند خريد كامپيوتر و لپ‌تاپ دست‌دوم، مطالعه صحبت عملكرد اجزاي مختلف آن است و در فرصتي محدود بايد تمامي قسمت‌هاي آن را مطالعه كنيد.

«رنگ رخسار خبر مي‌دهد از سر ضمير»؛ اين غزل سعدي در مورد كامپيوتر و لپ‌تاپ‌ها هم صحت دارد. شرايط بدنه‌ي لپ‌تاپ را به‌صورت كامل مطالعه كنيد. هرگونه صداي عجيب، فرورفتگي و جاي ضربه مي‌تواند نشانه‌ي سخت‌افزار معيوب باشد. وجود تمامي پيچ‌ها دستگاه را نيز مطالعه كنيد؛ زيرا فقدان پيچي از دستگاه، بدين معني است كه لپ‌تاپ توسط افراد غيرمتخصص باز و تعمير شده است. لولاي نمايشگر يكي از مهم‌ترين اجزاي آن‌ها به‌شمار مي‌رود كه در درازمدت دچار اشكال خواهد شد. وجود هرگونه نقص يا صدا در فرايند باز و بسته شدن (شل يا سفت بودن بيش از حد) را مطالعه كنيد.

قطعا بايد لپ‌تاپ را در حضور فروشنده يا در مدت تست، روشن كنيد. بخش‌هاي مختلف نمايشگر را مطالعه كنيد. اگر پيكسل سوخته يا خرابي تصوير مشاهده كرديد، به‌سرعت دستگاه را مرجوع كنيد. روي رنگ‌هاي تصوير كاملا دقت كنيد. رنگ‌ها بايد روشن و ثابت باشند. اگر بخش‌هاي خاصي از نمايشگر رنگ‌هاي مرده يا به‌هم‌ريخته دارند، برايتان دردسرساز خواهد شد.

در انديشه متخصصين داشته باشيد كه تعويض نمايشگر لپ‌تاپ، فرايند بسيار هزينه‌بر و گراني است. اگر نمي‌خواهيد يا زمان كافي نداريد كه از نرم‌افزارهاي تخصصي تست صفحه‌نمايش استفاده كنيد، راه ساده اين اجراي ويديويي باكيفيت است تا بتوانيد به‌راحتي بخش‌هاي مختلف نمايشگر را مطالعه و با هم مقايسه كنيد.

يكي از بخش‌هاي لپ‌تاپ كه به‌راحتي خراب مي‌شود، درگاه‌ها يا به‌اصطلاح، پورت‌هاي آن است. سعي كنيد كه همه درگاه‌ها را مطالعه كنيد. اگر لپ‌تاپ را از فروشگاهي مي‌خريد كه به شما مهلت تست مي‌دهد، فرصت كافي داريد كه همه درگاه‌ها را مطالعه كنيد، ولي اگر حضوري لپ‌تاپ را مي‌خريد، حتما يك حافظه‌ي فلش و هدفون همراهتان داشته باشيد كه بتواند حداقل درگاه‌هاي USB و خروجي صوتي را تست كنيد. اگر لپ‌تاپي مي‌خريد كه درايو DVD يا CD دارد، ديسك DVD يا CD همراهتان داشته باشيد.

لپ‌تاپي كه كيبورد يا تاچ‌پد آن اشكال داشته باشد، تجربه عذاب‌آوري براي كار است. اگر ۱۰۰ درصد مطمئن هستيد كه هميشه از ماوس استفاده مي‌كنيد، لاخبار تخصصيي ندارد كه خيلي روي تاچ‌پد حساس شويد، ولي از كيبورد به‌سادگي نگذريد. كليدها را كاملا تست كنيد تا مطمئن شويد كه همه آن‌ها درست و روان كار مي‌كنند. گاهي اوقات ممكن است خرده غذا زير يك كليد خاص گير كرده باشد. تأكيد مي‌كنيم كه تك‌تك كليدها را تست كنيد.

پيش از هر چيز بايد بدانيد كه عمر مفيد باتري لپ‌تاپ چيزي حدود سه تا چهار سال است؛ بنابراين اگر قصد خريد لپ‌تاپي داريد كه بيش از چهار سال از عمرش مي‌گذرد، نبايد انتظار خاصي از باتري آن داشته باشيد. به‌راحتي پس از مدت كوتاهي كار كردن با دستگاه، متوجه روند خالي شدن باتري آن خواهيد شد و ديد خوبي به سلامت باتري پيدا مي‌كنيد. اگر فرصت كافي براي تست لپ‌تاپ داريد، مي‌توانيد از نرم‌افزارهاي تخصصي مربوط به سنجش وضعيت باتري مثل BatteryInfoView و BatteryCare استفاده كنيد.

اين نرم‌افزارها نه‌تنها اطلاعات كاملي اعم از شركت سازنده، ظرفيت و... باتري دستگاه ارائه مي‌دهند، بلكه وضعيت سلامت باتري، ميزان فرسوده شدن و ظرفيت باقي‌مانده‌ي باتري را نيز مشخص مي‌كنند. شارژر دستگاه را هم حتما تست كنيد و مطمئن شويد كه لپ‌تاپ به‌صورت صحيح شارژ شده و افزايش غيرعادي دما در باتري هنگام فرايند شارژ رخ نمي‌دهد. همچنين از صحت اصلي بودن شارژر لپ‌تاپ نيز اطمينان حاصل كنيد تا گرفتار شارژر‌هاي تقلبي بازار نشويد. اگر باتري لپ‌تاپ اشكال داشت، مي‌توانيد از فروشنده درخواست تخفيف كنيد تا باتري جديدي بخريد.

هيچ‌كس لپ‌تاپي نمي‌خواهد كه نتواند به واي-فاي وصل شود؛ بنابراين اگر موقع مطالعه لپ‌تاپ نتوانستيد به شبكه واي‌فاي وصل شويد، لپ‌تاپ را مرجوع كنيد. هنگام تحويل حضوري كافي است اينترنت موبايل خود را روي حالت Hotspot قرار دهيد و صحت عملكرد اتصال لپ‌تاپ به آن را بسنجيد. بلوتوث لپ‌تاپ را هم با اتصال به موبايل خود مطالعه كنيد؛ هرچند كه متخصصد بلوتوث به‌مراتب كمتر از واي-فاي است.

اسپيكرها نيز جزيي از بخش‌هاي حياتي لپ‌تاپ هستند؛ كافي است يكي از قطعه‌هاي موسيقي موردعلاقه‌تان را روي لپ‌تاپ اجرا كنيد تا متوجه عملكرد صحيح بلندگوها بشويد. درنهايت، وب‌كم دستگاه را با يك نرم‌افزار ساده مثل اپليكيشن Camera ويندوز تست كنيد؛ چراكه وب‌كم جزو مواردي است كه حتما يك روزي به كارتان مي‌آيد.

اگر بتوانيد از همه موارد بالا هم بگذريم، از ايرادات قطعات داخلي لپ‌تاپ نمي‌توان كوتاه آمد. پيش از شروع به تست، سري به تنظيمات و بخش System Information يا Device Manager لپ‌تاپ بزنيد تا ببينيد كه قطعات سخت‌افزاري با چيزي كه در آگهي ديده بوديد تفاوت دارد يا خير. براي اين كار كافي است پس از فشردن كليد ويندوز، در بخش جست‌وجو اقدام به تايپ موارد مذكور كنيد. اگر هم فرصت كافي داريد، مي‌توانيد از نرم‌افزارهاي بنچمارك و تست استرس استفاده كنيد. اين نرم‌افزارها بار محاسباتي سنگيني را روي لپ‌تاپ قرار مي‌دهند تا متوجه شويد كه لپ‌تاپ هنگ مي‌كند يا خير.

براي مثال مي‌توانيد از نرم‌افزار معروف CPU-Z استفاده كنيد كه هم اطلاعات كاملي را از لپ‌تاپ در اختيارتان قرار مي‌دهد و هم تست استرس خيلي خوبي دارد. اگر هم لپ‌تاپ مخصوص بازي يا براي كارهاي گرافيكي مي‌خريد، مي‌توانيد از نرم‌افزار معروف 3DMark استفاده كنيد تا شرايط عملكرد پردازنده‌ي گرافيكي لپ‌تاپ را تحت فشارهاي سنگين مطالعه كنيد. پيش از اجراي اين تست‌ها، نرم‌افزار HWMonitor را هم اجرا كنيد؛ HWMonitor به‌صورت لحظه‌اي مي‌تواند گزارشي از دماي قطعات مختلف لپ‌تاپ در اختيارتان قرار دهد. بدين صورت مي‌توانيد عملكرد سيستم خنك‌كننده دستگاه را بسنجيد. درنهايت، حتما سري هم به BIOS لپ‌تاپ بزنيد. مطمئن شويد كه هيچ پسوردي روي بايوس قرار ندارد.

شايد به انديشه متخصصينتان موضوع مهمي نباشد، ولي شرايط سيستم خنك‌كننده لپ‌تاپ معيار مهمي در ميزان سلامت دستگاه است. اگر سيستم خنك‌كننده معيوب يا كثيف باشد، دستگاه بيش‌ازحد گرم مي‌شود و احتمال آسيب ديدن بخش‌هاي مختلف سخت‌افزار را ايجاد مي‌كند. براي مطالعه شرايط كاري سيستم خنك‌كننده مي‌‌توانيد از نرم‌افزارهاي سنگين بنچمارك يا انواع تست استرس (قرار دادن كامپيوتر تحت بار سنگين پردازشي) بهره ببريد؛ در صورت نياز بنچمارك را چندين بار و پشت سر هم اجرا كنيد.

هنگام اجراي نرم‌افزار‌هاي مذكور، از HWMonitor براي مطالعه دماي پردازنده و پردازنده‌ي گرافيكي استفاده كنيد و نمودار لحظه‌اي دما را به‌صورت جدي رصد كنيد. اگر دماي دستگاه بيش‌ازحد گرم و وارد محدوده‌ي قرمز شد، ممكن است گرد‌و‌غبار زيادي در دريچه‌ها يا فضاي داخلي لپ‌تاپ وارد شده است كه عملكرد سيستم خنك‌كننده‌ را مختل مي‌كند. با دمنده‌هاي هوا مي‌توانيد به‌راحتي لپ‌تاپ را تميز كنيد، ولي اگر بعد از تميز كردن لپ‌تاپ، باز هم اشكال دماي دستگاه حل نشد، به احتمال زياد نياز به ارجاع به تعميركار و سرويس لپ‌تاپ داريد؛ خشك شدن خمير سيليكون پردازنده‌ها و عملكرد معيوب فن لپ‌تاپ از برخي ايرادات رايج در اين زمينه هستند.

بعضي مواقع آگهي فروش لپ‌تاپي با ارزش عجيب مي‌بينيد؛ مثلا يك لپ‌تاپ Core i7 در حد نو با ارزش سه ميليون تومان يا يك سرفيس پرو يا ارزش دو ميليون تومان. در نگاه اول به خودتان مي‌گوييد كه اين همان چيزي است كه دنبالش بوديد، ولي واقعيت امر اين است كه خودتان هم به‌خوبي مي‌دانيد كه مايكروسافت سرفيس يا لپ‌تاپي با پردازنده‌ي Core i7 اينتل نبايد چنين ارزشي داشته باشد. هيچ‌كس هم انقدر خَيِر نيست كه بخواهد تخفيفي بزرگ بدهد. بنابراين اگر چنين تبليغاتي ديديد، خيلي هيجان‌زده نشويد؛ چراكه قطعا يا با دستگاهي مواجه هستيد كه ايرادات جدي دارد يا ممكن است قرباني يك كلاه‌برداري شويد.

در نگاه اول، خريد لپ‌تاپ دست دوم فرايند دشواري به‌انديشه متخصصين مي‌رسد، ولي اگر راه و روش آن را بدانيد، فرايندي ساده و لذت‌بخش خواهد بود. اگر دقيقا بدانيد كه چطور يك لپ‌تاپ دست دوم مناسب بخريد، نه‌تنها بعدا از خريدتان پشيمان نمي‌شويد، بلكه مي‌توانيد از پول خود، استفاده بهتري كنيد. مهم‌ترين فاكتور اين است كه در خريد لپ‌تاپ دست دوم به هيچ عنوان عجله نكنيد و هميشه انتخاب را با دقت مطالعه كنيد. در انديشه متخصصين داشته باشيد كه ارزش روز لپ‌تاپ‌هاي موجود در بازار ايران را مي‌توانيد در بخش محصولات اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران ببينيد.