AMD: چهار گيگابايت حافظه VRAM براي بازي‌هاي امروزي كافي نيست
اخيرا AMD درزمينه‌ي كارايي و قدرت پردازنده‌هاي گرافيكي مطالعه‌ها و مقايسه‌هايي انجام داده و معتقد است پردازنده‌هاي گرافيكي چهارگيگابايتي به‌نوعي منسوخ شده‌اند و درمقايسه‌با پردازنده‌هايي با حافظه‌ي VRAM بيشتر، ضعف‌هاي اساسي دارند. تيم قرمز با انتشار نموداري مقايسه‌اي، به‌نوعي روي ادعاي خود تأكيد مي‌كند و بهره‌وري پردازنده‌هايي با بيش از چهار گيگابايت حافظه را به‌صورت ميانگين حدود ۲۰ درصد بهتر از پردازنده‌هاي چهارگيگابايتي مي‌داند.
مطالعه‌هاي متفرقه و شخصي نيز تا حدودي ادعاي AMD را تأييد مي‌كنند. به‌عنوان مثال، آنها نشان مي‌دهند با خريد پردازنده‌اي گرافيكي همچون RX 5500 XT، كارايي و قدرت چنداني تجربه نخواهيم كرد. اگرچه فاصله‌ي قدرت و بهره‌وري پردازنده‌ها با حافظه‌هاي متفاوت آن‌چنان نيست، همين كم‌بودن ميانگين فاصله نكته‌ي مهمي را نشان مي‌دهد: بازي‌هايي كه بيشترين تفاوت بهره‌وري و قدرت را تجربه مي‌كنند، بازي‌هاي جديدتر هستند. به‌عنوان مثال، مطالعه‌هاي AMD و رسانه‌هاي مستقل فناوري نشان مي‌دهد تفاوت پردازنده‌ي گرافيكي چهار و هشت گيگابايتي RX 5500XT در بازي جديدي همچون Call of Duty: Modern Warfare به ۲۲ درصد مي‌رسد.
در بخش پايين‌رده‌ي بازار، اهميت حافظه‌ي VRAM براي مصرف‌كنندگان نهايي آن‌چنان مشهود نيست. توليدكنندگان عموما پردازنده‌هاي مجهز به VRAM بيشتر را با ارزش گران‌تر به بازار عرضه مي‌كنند و درمقابل، مصرف‌كنندگان نيز به خريد حافظه‌ي رم بيشتر از توان مصرف پردازنده تمايلي ندارند. درواقع برخي اوقات، حافظه‌ي رم موجود در پردازنده‌ي گرافيكي بيش از نياز پردازنده‌ي گرافيكي براي انجام فرايندهاي پردازشي مدانديشه متخصصين متخصص مي‌شود. به‌عنوان مثال، اگر كارت گرافيك شما به‌‌اندازه‌اي قدرتمند نباشد كه بتواند سطوح جزئيات موردنياز براي پركردن چهار گيگابايت رم را انجام دهد، خريد پردازنده با هشت گيگابايت VRAM، كاملا بي‌معني خواهد بود. به‌هرحال، توليدكنندگان تمايل دارند حافظه‌ي رم بيشتري به مشتري بفروشند؛ چون حاشيه‌ي سود VRAM اضافه بسيار بيشتر از هزينه‌ي توليد آن خواهد بود.
با عرضه‌ي ايكس‌باكس سري ايكس و پلي‌استيشن ۵ درادامه‌ي سال جاري، ظرفيت پيش‌فرض رم كنسول‌هاي بازي به ۱۶ گيگابايت مي‌رسد. پردازنده‌هاي گرافيكي لاخبار تخصصيا به رقابت در چنين سطحي نيازي ندارند؛ چون حافظه‌ي رم در كنسول‌ها بين CPU و GPU تقسيم مي‌شود و طبيعتا بايد بيشتر از حافظه‌ي رم كامپيوتر شخصي باشد. كامپيوترهاي شخصي براي هريك از پردازنده‌ها رم جداگانه دارند (RAM و VRAM). البته درنهايت فاصله‌ي بين بهره‌وري و سرعت پردازنده‌هاي چهار و هشت گيگابايتي بيشتر مي‌شود.
كنسول‌ها به‌‌دليل استفاده‌ي مشترك از رم، به حافظه‌ي بيشتري نياز دارند
همان‌طوركه گفته شد، دليل نياز به VRAM بيشتر اين است كه كامپيوترهاي شخصي براي هريك از پردازنده‌ها به رم جداگانه نياز دارند. زماني‌كه GPU نتواند داده‌ي مدانديشه متخصصين را در VRAM پيدا كند، به‌ناچار به استفاده از باس PCIe مجبور مي‌شود. دراين‌ميان، اگرچه پهناي باند PCIe. 4.0 سريع است؛ اما با GDDR6 يا HBM مقايسه‌كردني نخواهد بود و رابط آن نيز براي تأخير اندك بهينه‌سازي نشده است. درنتيجه، داشتن حافظه‌ي VRAM كمتر از نياز تأثيري بسيار منفي بر بهره‌وري و قدرت پردازنده‌ي گرافيكي خواهد گذاشت. در چنين مواقعي، به‌‌وضوح مي‌توان تأخير و كاهش عملكرد پردازنده‌ي گرافيكي در مديريت جزئيات همچون نقشه‌ها و بافت‌هاي بازي را مشاهده كرد.
مقايسه‌هاي كنوني نشان مي‌دهد افزايش حافظه‌ي VRAM موجب بهبود جزئيات و سرعت بازي‌ها مي‌شود. البته با اينكه مثلا در يك بازي با چهار گيگابايت VRAM نرخ فريم ۱۰ فريم‌برثانيه و با هشت گيگابايت VRAM نرخ فريم ۱۵ فريم‌برثانيه را تجربه مي‌كنيم (۵۰ درصد بهبود)، بازهم مصرف‌كننده‌ي نهايي تفاوت خاصي حس نمي‌كند؛ اما مسئله پيچيده‌تر از مقايسه‌ي صرف نرخ فريم خواهد بود.
اگر درحال‌حاضر از پردازنده‌ي گرافيكي با چهار گيگابايت حافظه استفاده مي‌كنيد، قطعا جايي براي نگراني نداريد. در آينده‌ي نزديك، گيمرها با همين ميزان حافظه عملكرد موفقي تجربه مي‌كنند. همچنين، فراموش نكنيد در مقايسه‌ها، جديدترين بازي‌ها با بيشترين جزئيات گرافيكي مطالعه مي‌شوند تا بيشترين فشار به VRAM وارد شود. درنتيجه، بازي‌هاي آينده را هم مي‌توان با كمي كاهش جزئيات با كيفيت مناسبي در پردازنده‌ي گرافيكي چهارگيگابايتي تجربه كرد.
متخصص كارشناسان اعتقاد دارند اظهارانديشه متخصصين اخير AMD به اين دليل بوده است كه آنها حافظه‌ي رم بيشتري از رقبا در پردازنده‌هاي گرافيكي خود استفاده مي‌كنند. قطعا بخشي از اظهارانديشه متخصصين به‌همين‌دليل بوده است؛ اما AMD از سال‌ها پيش چنين عقيده‌اي دارد. آنها از زمان عرضه‌ي Polaris اعتقاد داشتند بافر VRAM بيشتر در پردازنده‌هاي گرافيكي‌شان، قدرت بيشتري درمقايسه‌با به محصولات رقيب، انويديا، به‌همراه دارد كه از پهناي باند و باس رم كمتري استفاده مي‌كند. امروزه وضعيت بازي‌ها و جزئيات گرافيكي آنها به‌سمتي رفته است كه به‌مرور ادعاي AMD را تأييد مي‌كنند و فشار كاملي روي چهار گيگابايت حافظه‌ي رم وارد مي‌شود.
درنهايت، بازهم تأكيد مي‌كنيم كه برتري پردازنده‌هاي گرافيكي هشت‌گيگابايتي درمقايسه‌با نمونه‌هاي چهارگيگابايتي به‌صورت ميانگين آن‌چنان محسوس نيست و تفاوت چشمگير را تنها در بازي‌هاي محدودي مشاهده مي‌كنيم. خريد پردازنده‌ي گرافيكي هنوزهم بسته به كارايي و نياز مصرف‌كننده خريدي عاقلانه خواهد بود؛ اما كاملا واضح است كه پردازنده‌هاي هشت‌گيگابايتي هم به‌مرور به نياز مرسومي تبديل خواهند شد.
نكته‌ي مهم و نهايي اين است كه پردازنده‌هاي گرافيكي محصول توليدكنندگان متنوع روش استفاده و مديريت VRAM متفاوتي دارند. درواقع، نمي‌توان اظهارانديشه متخصصين AMD را براي انويديا هم تأييد كرد و صحيح دانست و بايد هر محصول بسته به معماري و كارايي اختصاصي خود مطالعه شود.
هم انديشي ها