نورپردازي پرتره؛ ۵ الگوي اصلي

 در اين مقاله، پنج الگوي اصلي نورپردازي پرتره و هدف هريك از آن‌ها را توضيح مي‌دهيم. مهم‌ترين مسئله در نورپردازي پرتره، پنج موقعيت اصلي نور و درك چرايي استفاده از هريك از اين الگوهاي نورپردازي اصلي است.

به‌خاطر داشته باشيد مي‌توان هريك از اين الگوهاي نورپردازي پرتره را با استفاده از نور طبيعي يا در استوديو خلق كرد. براي شروع، نگاهي به اسلايدي كوچك مي‌اندازيم.

قرار است براي يك لحظه از جزئيات فراتر برويم؛ اما براي الان، تمام آنچه از شما مي‌خواهيم كه به آن فكر كنيد، يك موضوع است: سايه = درام. در سمت چپ اسلايد بالا، هيچ سايه‌اي وجود ندارد و با حركت به‌سمت راست، سايه، به‌طور پيش‌رونده‌اي زياد مي‌شود. وقتي مي‌خواهيم عكسي يكنواخت و كمال‌گرايانه بگيريم، بايد از الگوي سمت چپ اسلايد بالا پيروي كنيم و وقتي مي‌خواهيم پرتره‌اي دراماتيك و احساسي بگيريم، بايد از سمت راست اسلايد پيروي كنيم.

اكنون مي‌خواهيم اولين الگوي نورپردازي پرتره را تشرح كنيم: الگوي يكنواخت.

اگر دقيقا از زاويه‌ي دوربين به سوژه نور بتابانيم، الگوي نورپردازي تخت ايجاد مي‌شود. هدف از اين نوع نورپردازي، ايجاد كمترين سايه و پركردن جزئيات پوست براي ايجاد تصويري نرم و بي‌نقص از آن است. درواقع از ميان تمام الگوهاي نورپردازي پرتره، الگوي يكنواخت كمال‌گرايانه‌تر از بقيه است؛ زيرا خط‌ها و نقص‌ها را پر مي‌كند. بنابراين، از اين الگوي نورپردازي در كار مد و زيبايي استفاده مي‌شود.

اين الگوي نورپردازي مشابه نورپردازي يكنواخت است؛ يعني منبع نور مستقيما درمقابل سوژه قرار دارد و هم‌زوايه با لنز است. تنها تفاوت اين دو الگوي نورپردازي اين است كه در اين نورپردازي پروانه‌اي، ارتفاع منبع نور كمي بيشتر است. مشخصه‌ي اين نورپردازي ايجاد كمي سايه در زير برجستگي‌هاي صورت، به‌ويژه سايه‌اي پروانه‌اي در زير بيني است. نكته‌ي جالب اين است كه اين الگوي نورپردازي پرتره ملقب به پارامونت (Paramount) و برگرفته از استوديو فيلم‌سازي پارامونت است كه از اين تكنيك نورپردازي براي عكاسي از نخبه‌هايشان استفاده مي‌كنند.

در اين الگوي نورپردازي پرتره، زاويه‌ي منبع نور را ۲۵ تا ۵۰ درجه به چهره‌ي سوژه جا‌به‌جا مي‌كنيم. از اين زوايه مقداري سايه‌ي جهت‌دار روي سوژه مي‌افتد. به‌خاطر داشته باشيد با اضافه‌شدن سايه به سوژه، مي‌‏توان ازطريق تنظيم شدت نور زمينه، شدت سايه را تنظيم كرد. در اسلايدي كه در ابتداي مطلب ديديد، نور زمينه بسيار كم است؛ بنابراين، سايه‌ها بسيار پررنگ هستند. باوجوداين در عكس‌هاي زير، هريك از عناوين الگوهاي نورپردازي نور زمينه‌ي ملايم دارند؛ درنتيجه، سايه و درام كمتر است. 

در الگوي نورپردازي رامبراند (Rembrandt)، نور از بالا و با زوايه بيشتري به چهره‌ي سوژه تابيده مي‌شود و فقط نور مثلثي‌شكل روي گونه و چشم در يك سمت صورت سوژه مي‌بينيم. نام اين الگوي نورپردازي پرتره‌ي داراي جذابيت بصري، از نقاشي به‌نام رامبراند گرفته شده است كه خيلي وقت‌ها از آن براي نقاشي‌هاي پرتره‌اش استفاده مي‌كرد.