مطالعه و انتخاب دوربين عكاسي ايدئال مطابق با نيازهاي متخصصان، يكي از سخت‌ترين خريد‌هاي دنياي فناوري است. صنعت دوربين‌هاي عكاسي و فيلم‌برداري به‌واسطه‌ي عمر زياد خود (درمقايسه‌با ساير گجت‌هاي فناوري)، محصولات متنوع با بازه‌ي ارزشي گسترده‌اي دارد كه منجر به سردرگمي خريداران ميشود.
برپايه‌ي باور عموم، همواره دوربين‌هاي عكاسي گران‌تر با رزولوشن بالاي حسگر، كيفيت تصوير نهايي بهتري نيز به‌همراه دارند؛ به‌همين‌دليل بسياري از متخصصان بدون توجه به نيازهاي خود اقدام به خريد دوربين‌هاي حرفه‌اي مي‌كنند كه درادامه با چالش‌هاي بسياري مواجه مي‌شوند. مي‌توان اين موضوع را بسان خريد خودرويي سوپراسپرت و مخصوص پيست براي استفاده‌هاي شهري دانست؛ درحالي‌كه هر محصولي بسته به قابليت‌هاي خود، متخصصدهاي متفاوتي دارد. پس درك كافي از نيازها و شناخت دقيق متخصصد دوربين‌هاي عكاسي، امري الزامي براي خريد نمونه‌اي ايدئال است.
در اين مقاله ابتدا انواع دوربين‌هاي عكاسي معرفي و سپس، مشخصات متخصص دوربين‌ها تشريح شده است تا با نگاهي گذرا به هر دوربين قادر به تشخيص حدودي توانايي‌هاي آن باشيد. درادامه‌ي مقاله با معيارهاي مهم خريد دوربين آشنا خواهيد شد و نيازمندي‌هاي عكاسي هر ژانر نيز مطرح شده است تا بتوانيد به‌خوبي نياز خود از عكاسي را دركنار بهترين كلاس و نوع دوربين را مشخص كنيد.
انواع دوربين
يكي از مهم‌ترين مراحل براي خريد دوربين عكاسي، شناخت متخصصد و دسته‌بندي هريك از محصولات موجود در بازار است تا بدين‌وسيله دركنار شناخت نياز خود، اقدام به انتخاب بهترين نمونه‌ي موجود كرد. درادامه مي‌توانيد مهم‌ترين دسته‌بندي دوربين‌هاي عكاسي را مشاهده كنيد.
كامپكت خانگي
دوربين‌هاي كامپكت خانگي ارزان‌ترين و ابتدايي‌ترين نمونههاي موجود در بازار هستند كه تنها براي يك هدف ساخته شده‌اند: هدف گرفتن دوربين سمت سوژه و ثبت سريع عكس، درست مانند موبايل‌هاي هوشمند. اين دسته از دوربين‌ها عموما از حسگرهاي كوچك ۱/۲.۳ اينچي بهره مي‌برند. اين موضوع باعث ميشود كه نتوان توقع كيفيت تصوير قابل‌توجهي از آن‌ها داشت. نبود قابليت تعويض لنز، ابعاد كوچك (قابليت حمل بالا) و ارزش اندك مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين دسته از دوربين‌هاي عكاسي است.
پس از ظهور موبايل‌هاي هوشمند و بهبود قابل‌توجه عملكرد دوربين آن‌ها، بازار دوربين‌هاي كامپكت Point-and-Shoot با كاهش استقبال گسترده‌اي مواجه شد و تمايل‌نداشتن متخصصان به استفاده از اين دوربين‌ها باتوجه‌به نبود برتري خاصي درمقايسه‌با موبايل‌هاي هوشمند، شركت‌هاي سازنده را مجاب به كنار گذاشتن آن‌ها كرد. درحال‌حاضر، خريد دوربين‌هاي كامپكت خانگي هيچ توجيهي ندارد.
كامپكت پيشرفته
با ظهور موبايل‌هاي هوشمند، شركت‌هاي سازنده‌ي دوربين‌هاي عكاسي براي ادامه‌ي فروش محصولات كامپكت خود چاره‌اي جز افزايش قابليت‌‌ها و تجهيز آن‌ها به سخت‌افزار توانمند نديدند. بدين‌ترتيب دوربين‌هاي كامپكت رده‌بالا و پيشرفته توليد و به بازار عرضه شدند. بزرگ‌ترين وجه تمايز اين دسته از دوربين‌ها درمقايسه‌با برادران ارزان‌تر خود، تجهز به حسگرهاي بزرگ و لنزهاي باكيفيت‌تر است.
درحال‌حاضر، دوربين‌هاي كامپكت پيشرفته عموما از حسگر‌هايي با ابعاد ۱ اينچي، ميكرو چهارسوم يا APS-C دركنار لنزهاي ثابت (نداشتن قابليت تعويض لنز) بسيار باكيفيت و گشودگي ديافراگم بالا بهره مي‌برند. اين موضوع منجر به بهبود قابل‌توجه كيفيت عكاسي آن‌ها به‌خصوص در محيط‌هاي تاريك و ايزو بالا شده است كه درحال‌حاضر، و با وجود پيشرفتهاي چشمگير، دوربين موبايل‌هاي هوشمند قابليت رقابت با آن‌ها را ندارد. با برچسب ارزشي ۳۵۰ تا ۱۲۰۰ دلار، اين دسته از دوربين‌ها به‌خصوص در نمونههاي گران خود صرفه اقتصادي چنداني ندارند. بااين‌حال اگر به‌دنبال محصولي كوچك با قابليت حمل بالا و البته توانمند براي متخصصدهاي عادي و Point-and-Shoot هستيد، دوربين‌هاي كامپكت رده‌بالا به‌خوبي قادر به تأمين نيازهاي شما خواهند بود.
سوپراخبار تخصصي كامپكت
دوربين‌هاي كامپكت باتوجه‌به ابعاد و وزن اندك خود گزينه‌ي بسيار مناسبي براي آن دسته از عكاساني است كه همواره در سفر هستند؛ اما يكي از بزرگ‌ترين محدوديت‌هايي كه قطعا مسافران را درزمينه‌ي ثبت تصاوير مدانديشه متخصصين خود آزار مي‌دهد، نبود قابليت اخبار تخصصي اپتيكال است. در همين زمينه دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي به‌واسطه‌ي استفاده از لنز‌هايي با قابليت اخبار تخصصي بالا (عموما اخبار تخصصي ۱۵ تا ۳۰ برابر)، آزادي عمل زيادي به متخصصان مي‌دهد. اين دسته از دوربين‌ها عموما از حسگرهاي كوچك ۱/۲.۳ اينچي بهره مي‌برند كه باعث ميشود قابليت چندان بالايي در ثبت تصاوير به‌خصوص در محيط‌هاي كم‌نور نداشته باشد؛ اما در سال‌هاي اخير با رشد دوربين موبايل‌هاي هوشمند، محصولات رده سوپراخبار تخصصي نيز دچار تغييرات بنيادي شده‌اند و شاهد استفاده از حسگرهاي بزرگ و توانمند‌تر در آن‌ها هستيم.
نسل جديد دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي كامپكت با حسگرهاي ۱ اينچي، چند سالي است كه وارد بازار شده است كه توانايي بسيار خوبي در ثبت تصاوير درمقايسه‌با برادران ارزان‌تر خود دارند. البته اين دوربين‌ها قابليت اخبار تخصصي بالا (مانند نمونههاي مجهز به حسگرهاي كوچك‌تر) را ندارند و به لنز‌هايي با ميزان اخبار تخصصي اپتيكال ميانگين ۱۵ برابر مجهز هستند.
شركت‌هاي سازنده‌ي دوربين‌هاي عكاسي، اين دسته از محصولات را باتوجه‌به متخصصي Point-and-Shoot، به الگوريتم‌هاي عكاسي خودكار توانمندي مجهز مي‌كنند تا متخصصان بدون نياز به اعمال تنظيمات خاصي در كمترين زمان قادر به ثبت تصاوير مدانديشه متخصصين خود باشد.
سوپراخبار تخصصي شبه SLR
دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي دركنار نمونههاي كامپكت و كوچك، در ابعاد بزرگ‌تري نيز توليد و عرضه مي‌شوند. اين دسته از دوربين‌ها كه به بدنه‌اي مشابه با دوربين‌هاي حرفه‌اي مجهز هستند، شبه SLR يا Bridge ناميده مي‌شوند. لقب Bridge بدين‌دليل به اين دوربين‌ها اختصاص يافته است كه به‌واسطه بدنه‌ي بزرگ با كليدهاي كنترلي زياد، گزينه‌ي مناسبي براي آن دسته از متخصصاني است كه به‌دنبال يادگيري استفاده از دوربين‌هاي حرفه‌اي و اعمال تنظيمات دستي هستند.
يكي از مباحث مهم در عكاسي، تنظيم كادر تصاوير است. عكاسان حرفه‌اي باتوجه‌به تجربه‌ي خود، با نزديك يا دور شدن از سوژه بهترين كادر ممكن را تنظيم مي‌كنند؛ اما براي عكاسان ابتدايي براي يادگيري و تنظيم بهترين كادر ممكن، دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي پيشنهاد ميشود؛ زيرا با گستره‌ي بالاي اخبار تخصصي مي‌توان به‌راحتي تمامي كادر‌ها را آزمايش كرد و درنهايت بهترين نمونه‌ي ممكن را براي ثبت تصوير انتخاب كرد.
دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي شبه SLR نيز همانند هم‌نوعان كوچك‌تر خود در دو رده‌ي مختلف به فروش مي‌رسند. دسته‌ي اول به حسگر كوچك (۱/۲.۳ اينچ) و گستره‌ي اخبار تخصصي بسيار زياد (حداقل ۳۰ برابر و در برخي نمونه‌ها ۱۰۰ برابر) مجهز هستند تا امكان ثبت سوژه‌هايي از فاصله‌ي بسيار دور نيز فراهم باشد.
به‌تازگي شركت‌هاي توليدكنندهي دوربين، در اين رده از محصولات نيز تغييرات زيادي را ايجاد كرده‌اند تا از كاهش فروش آن‌ها جلوگيري كنند. دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي رده‌بالا يا پريميوم به حسگرهاي بزرگ‌تر ۱ اينچي مجهز هستند و به‌دليل استفاده از لنزهاي باكيفيت‌تر، توانايي به‌مراتب بيشتري در ثبت تصاوير دارند. البته اين موضوع منجر به افزايش قابل‌توجه وزن و ابعاد آن‌ها درمقايسه‌با نمونههاي مجهز به حسگرهاي كوچك‌تر شده است. تجهيز دوربين‌هاي عكاسي به حسگرهاي بزرگ‌تر، موانع زيادي در مسير استفاده از لنز‌هايي با اخبار تخصصي بالا ايجاد ميكند؛ به‌همين‌دليل در اين دوربين‌ها شاهد كاهش بازه‌ي اخبار تخصصي اپتيكال هستيم.
دوربين‌هاي سوپراخبار تخصصي كلاسيك و ابتدايي ارزشي بين ۲۰۰ تا ۵۰۰ دلار دارند؛ اما درحالي‌كه به خريد نمونههاي حرفه‌اي‌تر با حسگرهاي بزرگ علاقه داريد، بايد خود را آماده‌ي برچسب ارزشي بالاي ۶۰۰ تا ۱،۳۰۰ دلاري آن‌ها بكنيد؛ ارزشي كه برابر با دوربين‌هاي حرفه‌اي با قابليت تعويض لنز است.
DSLR
در سال ۱۹۹۱، كداك اولين‌بار دوربين‌هاي عكاسي DSLR يا Digital Single Lens Reflex را معرفي كرد. اين دوربين‌ها درواقع نمونه‌ي مدرن و جديد‌تر دوربين‌هاي SLR قديمي هستند كه از فيلم براي ثبت تصاوير بهره مي‌بردند. به‌جز مدارهاي به‌كاررفته در حسگر ديجيتال و نمايشگر پشت دوربين و ساير قسمت‌هاي الكترونيكي، همان آينه‌ي مكانيكي، منشور و مانديشه متخصصينه‌ياب نوري، فازياب براي فوكوس خودكار و سيستم لنز كه سال‌ها در دوربين‌هاي SLR آنالوگ استفاده مي‌شد، در اين دوربين‌ها نيز استفاده ميشود. دوربين‌هاي DSLR از قابليت تعويض لنز بهره مي‌برند؛ به‌همين‌دليل انتخاب اصلي عكاسان و متخصصان حرفه‌اي به‌شمار مي‌روند.
درحقيقت فقط رسانه‌ي دوربين سنتي آنالوگ عوض شده و به‌جاي ثبت تصوير روي فيلم‌هاي مكانيكي از حسگر ديجيتالي استفاده ميشود. سنگين و حجيم بودن DSLRها از محدوديت‌هايي نشئت مي‌گيرد كه در اين طراحي قديمي وجود دارد. آينه‌ي درون دوربين‌هاي DSLR بايد به‌اندازه‌ي حسگر ديجيتال باشد و منشوري كه شعاع نور را براي انتقال به مانديشه متخصصينه‌ياب از عمودي به افقي تبديل ميكند نيز بايد به‌اندازه‌ي آينه باشد كه مجموع اين‌ها به‌علاوه‌ي فضاي لازم بينشان براي عملكرد صحيح باعث حجيم و سنگين شدن اين دوربين‌ها ميشود.
اين دوربين‌ها در نمونههاي گران‌ارزش خود، به حسگرهاي فول‌فريم يا ۳۵ ميلي‌متري مجهز هستند كه نمايي مشابه با دوربين‌هاي مجهز به فيلم قديمي دراختيار متخصصان قرار مي‌دهد؛ اما شركت‌هاي سازنده براي كاهش ابعاد و ارزش اين دسته از دوربين‌ها، مدل‌هايي با حسگر كوچك‌تر APS-C نيز توليد و به بازار عرضه كردند كه البته درزمينه‌ي عكاسي هم‌چنان از توانايي بسيار زيادي برخوردار هستند.
پس از كداك در دهه‌هاي بعدي، شركت‌هاي زيادي به بازار دوربين‌هاي DSLR وارد شدند؛ اما عمده‌ي سهم اين بازار را ۵ شركت ژاپني كانن، نيكون، المپوس، پنتاكس و سوني دراختيار گرفتند. از اين ميان، دو شركت كانن و نيكون همواره فرمانرواي مطلق بازار DSLR به‌شمار مي‌رفته‌اند؛ به‌طوري‌كه در سال ۲۰۰۷ سهم اين دو شركت از بازار به‌ترتيب ۴۱ و ۴۰ درصد بوده است و بعد از آن‌ها سوني و المپوس هركدام با دراختيار داشتن تنها ۶ درصد از سهم بازار در رتبه‌هاي بعدي قرار داشتند. درحال‌حاضر، نيز كانن و نيكون به‌ترتيب ۶۰ و ۳۵ درصد از بازار دوربين‌هاي عكاسي DSLR را دراختيار دارند. اين دوربين‌ها بسته به قابليت‌هاي خود ارزشي بيني ۵۰۰ تا ۶،۰۰۰ دلار دارند.
كاهش ارزش دوربين‌هاي DSLR و افزايش ارزش نمونههاي خانگي، باعث شده است تا بسياري از متخصصان با ذهنيت كيفيت برتر دوربين‌هاي حرفه‌اي، خريد اين دسته از دوربين‌ها را براي استفاده‌هاي عادي خود در دستور كار قرار دهند كه اقدام كاملا اشتباهي است. درادامه با تشريح مراحل انتخاب بهترين دوربين باتوجه‌به نياز متخصصان، دليل اين موضوع گفته مشخص ميشود.
بدون‌آينه
حذف آينه و قرارگيري مستقيم حسگر در پس لنز، جديد‌ترين فناوري دوربين‌هاي عكاسي است. با اينكه پيش از اين نيز دوربين‌هاي خانگي و كامپكت با حذف آينه موفق به كاهش ابعاد و وزن خود شده‌اند، محصولات حرفه‌اي با قابليت تعويض مقاومت بيشتري دربرابر اين تغيير بنيادي از خود نشان دادند. خانواده‌ي بزرگ لنز و لوازم جانبي موجود DLSRها باعث شد تا شركت‌هاي مطرح دنياي عكاسي تمايل زيادي به تغيير سيستم محصولات حرفه‌اي خود نشان ندهند؛ اما اين موضوع در سال اخير تغييرات زيادي كرده است.
پس از آنكه پاناسونيك در سال ۲۰۰۸ دوربين بدون‌آينه DMC-G1 را راهي بازار كرد، تعداد علاقه‌مندان و طرفداران دوربين‌هاي بدون‌آينه روزبه‌روز افزايش يافت؛ به‌طوري‌كه متخصص كارشناسان حوزه‌ي عكاسي هرسال در انتظار عرضه‌ي دوربيني بدون‌آينه هستند تا بتواند DSLR را به زير بكشد. بازار دوربين‌هاي بدون‌آينه هنوز آنچنان كه بايد بزرگ نيست؛ اما روند تغيير در شكل بازار محسوس است؛ چراكه تحقيقات انجام شده در حوزه‌ي عكاسي نشان از اين دارد كه تعداد متخصصاني كه دوربين‌هاي سنگين مجهز به آينه (DSLR) را كنار گذاشته و به‌سمت نمونههاي بدون‌آينه مي‌روند، روزبه‌روز در حال افزايش است.
ازانديشه متخصصين متخصصان امر پي‌بردن به‌دليل افزايش سهم دوربين‌هاي بدون‌آينه چندان سخت نيست؛ چراكه با عرضه‌ي هر نسل عملكرد ويوفايندرهاي الكترونيكي و سيستم فوكوس خودكار بهتر از پيش ميشود. همچنين رفته‌رفته تنوع لنزهاي براي دوربين‌هاي بدون‌آينه افزايش مي‌يابد. بسياري از مستندسازان و عكاساني كه هميشه در سفر هستند، به سمت استفاده از دوربين‌هاي بدون‌آينه سوق پيدا مي‌كنند؛ چراكه اين دوربين‌ها با وزن و ابعاد كمتر، گزينه‌ي بهتري به‌انديشه متخصصين مي‌رسند. همچنين بايد به مهاجرت شماري از عكاسان مانديشه متخصصينه، پرتره و ورزشي نيز اشاره كرد كه دوربين‌هاي بدون‌آينه را ترجيح مي‌دهند، حال آنكه بخش بزرگ‌تري هنوز دوربين‌هاي DSLR را ترجيح مي‌دهند. تمامي اين موارد باعث شده است تا كانن و نيكون نيز به‌تازگي دوربين‌هاي فول‌فريم و بدون‌آينه‌ي خود را معرفي كنند و از برنامه‌ي گسترده‌ي خود براي ورود به اين حوزه خبر دهند.
درحال‌حاضر، دوربين‌هاي بدون‌آينه حرفه‌اي با قابليت تعويض لنز، در انواع گسترده‌اي به بازار عرضه مي‌شوند و به حسگرهاي فول‌فريم، APS-C يا ميكرو چهارسوم مجهز هستند كه برچسب ارزشي ۵۰۰ تا ۴،۵۰۰ دلار را به‌همراه دارند. به‌اعتقاد عموم متخصص كارشناسان، دوربين‌هاي عكاسي بدون‌آينه آينده‌ي اين صنعت هستند؛ به‌همين‌دليل براي متخصصاني كه به‌تازگي قصد ورود به دنياي محصولات حرفه‌اي با قابليت تعويض لنز دارند، پيشنهاد ميشود استفاده از اين محصولات را در اولويت قرار بدهند.
مديوم و لارج فرمت
در اين راهنماي خريد، دوربين‌هاي مديوم و لارج فرمت، به‌دليل متخصصي خاص خود در بخش جداگانه‌اي قرار گرفته‌اند. بزرگ‌ترين تفاوت اين دوربين‌ها درمقايسه‌با ساير نمونههاي متداول در بازار، ابعاد بسيار بزرگ‌تر حسگر آن‌ها است. دوربين‌هاي عكاسي كه از حسگر يا فيلم بزرگ‌تر از ابعاد ۳۵ ميلي‌متر و كوچك‌تر از ۹×۶ سانتي‌متر بهره ببرند، مديوم فرمت ناميده مي‌شوند. محصولاتي با حسگر يا فيلم بزرگ‌تر از ۹×۶ سانتي‌متر را نيز دوربين‌هاي لارج‌فرمت تشكيل مي‌دهند كه متداول‌ترين نمونه‌ي آن‌ها به فيلم‌هايي با ابعاد ۵×۴ اينچ (۱۲۷×۱۰۲ ميلي‌متر) مجهز هستند. باتوجه‌به ابعاد بسيار بزرگ دوربين‌هاي لارج‌فرمت، امكان ساخت حسگر براي اين دسته از دوربين‌ها بسيار محدود است؛ به‌همين‌دليل تعداد بسيار اندكي از اين محصولات در بازار جهان وجود دارند.
در طرف مقابل بازار دوربين‌هاي مديوم فرمت بسيار جديد‌تر از برادران بزرگ‌تر خود است. اين محصولات با حسگر‌هايي چهار برابر يا بيشتر بزرگ‌تر از دوربين‌هاي فول‌فريم، توانايي فوق‌العاده‌اي در ثبت تصاوير باكيفيت دارند. گستره‌ي ديناميكي بيشتر، عملكرد بهتر در شرايط نوري اندك و قاب گسترده‌تر، اصلي‌ترين برتري اين دسته از دوربين‌ها درمقايسه‌با نمونههاي ۳۵ ميلي‌متري يا فول‌فريم است. محصولات مديوم‌فرمت دركنار امكان تعويض لنز، در برخي از نمونههاي خود با طراحي ماژولار، امكان تعويض حسگر را نيز براي متخصصان فراهم مي‌كنند. ديجيتال‌بك‌هاي (Digital Back) فيز وان از مطرح‌ترين نمونههاي بازار هستند كه متخصصان با انتخاب هريك و اتصال به دوربين خود، به مجموعه‌ي متفاوتي از حسگر، پردازنده و مدارهاي الكتريكي مجهز خواهد شد. هسلبلاد، فيز وان، لايكا، پنتاكس و به‌تازگي فوجي‌فيلم بزرگ‌ترين توليد‌كننده‌‌هاي دوربين‌هاي عكاسي مديوم فرمت هستند كه با ارزش ۵،۰۰۰ تا ۶۰،۰۰۰ دلار به فروش مي‌رسانند.
درادامه مي‌توانيد خلاصه‌ي مشخصات و قابليت‌هاي رده‌هاي مختلف دوربين‌هاي عكاسي را مشاهده كنيد.
مشخصات | حسگر | قابليت تعويض لنز | كاربرد | بازه ارزش |
|---|---|---|---|---|
كامپكت خانگي | ۱/۲.۳ اينچي | ندارد | - استفاده‌هاي خانگي - كيفيت نزديك و مشابه با دوربين موبايل‌هاي هوشمند | ۱۰۰ تا ۳۰۰ دلار |
كامپكت پيشرفته | ۱ اينچي، ميكرو چهارسوم، APS-C | ندارد | - استفاده‌هاي خانگي و شخصي - كيفيت به‌مراتب بهتر درمقايسه‌با موبايل‌هاي هوشمند | ۳۵۰ تا ۱۳۰۰ دلار |
سوپراخبار تخصصي كامپكت | ۱/۲.۳ اينچي | ندارد | - استفاده‌هاي خانگي، متخصصد در سفر - كيفيت مشابه با دوربين‌هاي رده پايين | ۱۰۰ تا ۵۰۰ دلار |
سوپراخبار تخصصي شبه SLR | ۱/۲.۳ اينچي، ۱ اينچي | ندارد | - استفاده‌هاي خانگي، متخصصد در سفر، يادگيري آشنايي با عملكرد كنترلي دوربين‌هاي عكاسي حرفه‌اي، متخصصد نيمه‌حرفه‌اي - بسته به حسگر، كيفيت تصوير مشابه با دوربين‌هاي رده‌پايين خانگي يا نمونههاي پيشرفته و پرميوم | ۲۰۰ تا ۱۱۰۰ دلار |
حرفه‌اي DSLR | APS-C، فول‌فريم | دارد | - متخصصدهاي نيمه‌حرفه‌اي و حرفه‌اي - برترين كيفيت دنياي دوربين‌هاي عكاسي | ۵۰۰ تا ۶۰۰۰ دلار |
حرفه‌اي بدون‌آينه | ميكروچهارسوم، APS-C، فول‌فريم | دارد | - متخصصدهاي نيمه‌حرفه‌اي و حرفه‌اي - بسته به نوع حسگر كيفيت تصوير مشابه با DSLRها (برترين كيفيت دنياي دوربين‌هاي عكاسي) | ۴۰۰ تا ۴۵۰۰ دلار |
مديوم و لارج فرمت | مديوم فرمت (۶×۶، ۷×۶ يا ۹×۶ سانتي‌متر)، لارج فرمت (۱۲،۷×۱۰.۲ سانتي‌متر) | دارد | - عكاسي تجاري و حرفه‌اي - برترين كيفيت دنياي دوربين‌هاي عكاسي | ۵۰۰۰ تا ۶۰،۰۰۰ دلار |
مشخصات متخصص دوربين‌هاي عكاسي چه معنايي دارد؟
پيش از انتخاب دوربين عكاسي ايدئال مطابق با نيازهاي خود بايد درك خوبي از مشخصات متخصص دنياي دوربين‌ها داشته باشيد. بدين‌ترتيب قادر خواهيد بود با فاصله گرفتن از جنبه‌هاي تبليغاتي و گمراه‌كننده، محصولي مناسب را براي كارايي خود انتخاب كنيد؛ به‌همين‌دليل درادامه شما را با بخش‌هاي مختلف دوربين‌ها و اهميت و تأثير هريك بر خروجي نهايي آشنا مي‌كنيم.
حسگر
حسگر قلب دوربين عكاسي و مهم‌ترين مؤلفه در خريد آن است
از حسگر دوربين‌هاي عكاسي مي‌توان بهعنوان قلب اين محصولات ياد كرد. حسگر‌ها وظيفه‌ي تبديل پرتوهاي نوري را به سيگنال‌هاي ديجيتالي دارند كه جايگزين فيلم‌هاي قديمي شده‌اند. حسگر محل تجمع پيكسل‌ها است؛ بدين‌ترتيب اگر در حسگر‌هايي با ابعاد مشابه تراكم پيكسلي متفاوتي داشته باشيم، نتيجه‌ي نهايي نيز كاملا متفاوت خواهد بود. اين بخش از دوربين است كه ميزان توانايي آن در رزولوشن عكس، عملكرد در شرايط نوري كم، عمق ميدان، گستره‌ي ديناميكي، ابعاد فيزيكي دوربين و لنز را مشخص ميكند.
قانون «حسگر بزرگ‌تر برابر است با خروجي تصوير بهتر» عموما صحيح است
قانوني كلي «حسگر بزرگ‌تر، كيفيت تصوير بهتر را به‌همراه خواهد داشت» در بخش حسگر دوربين‌هاي عكاسي وجود دارد كه البته نميتوان از صحت هميشگي آن صحبت كرد. افزايش ابعاد حسگر‌ها منجر به افزايش ابعاد پيكسل‌ها خواهد شد تا بدين‌ترتيب با جذب نور بيشتر، گستره‌ي ديناميكي وسيع‌تر و عملكرد بهتر در محيط‌هاي كم‌نور را داشته باشد. بااين‌حال در انديشه متخصصين داشته باشيد كه كاهش تعداد پيكسل‌ها براي افزايش ابعاد آن‌ها، منجر به كاهش جزئيات موجود در تصوير ميشود؛ به‌همين‌دليل در سال‌هاي گذشته سازندگان حسگر دوربين‌هاي عكاسي همواره در تلاش براي رسيدن به تعادلي مناسب بين تعداد پيكسل و عملكرد در شرايط نوري اندك بوده‌اند.
همان‌طوركه در جدول بالا نيز مشاهده مي‌كنيد، تفاوت اصلي عملكرد دوربين‌ها در بخش‌هاي مختلف، ابعاد و نوع حسگر آن‌ها است. در ساليان گذشته حسگرهاي متنوعي با ابعاد مختلفي طراحي و توليد شده‌اند كه درادامه پركاربرد‌ترين آن‌ها را مشاهده مي‌كنيد.
در سال‌هاي گذشته دو نوع مختلف حسگرهاي CCD و CMOS در دوربين‌هاي عكاسي به‌كار گرفته مي‌شدند. حسگرهاي CCD كه عمر بيشتري نيز دارند، كيفيت تصوير بهتري نيز به ارمغان مي‌آوردند؛ اما حسگرهاي CMOS در طول پيشرفت بسياري را شاهد بودند تا با كيفيت تصوير خوب دركنار سرعت بسيار بالاتر، پس از مدتي به انتخاب اصلي شركت‌هاي سازنده تبديل شوند و شاهد حذف CCDها باشيم. Live MOS نوع ديگري از حسگر‌ها است كه پاناسونيك، لايكا و المپوس از استفاده مي‌كنند. اين دسته از حسگر‌ها كه از خانواده‌ي CMOSها محسوب مي‌شوند، به‌گفته‌ي سازندگان كيفيت تصوير بهتر از CCD را دركنار مصرف انرژي كمتر از CMOSها به‌همراه دارند.
فول‌فريم (۳۶ در ۲۴ ميلي‌متر)
اين حسگر محبوب‌ترين نمونه‌ي موجود در دنياي دوربين‌هاي ديجيتال است كه جايگزين فيلم‌هاي ۳۵ ميلي‌متري شده است. حسگرهاي فول‌فريم به‌دليل ابعاد مناسب حسگر، در كنارچگالي بالاي رزولوشن (در برخي دوربين‌ها تا ۵۰ مگاپيكسل)، عملكرد مناسبي در شرايط نوري اندك نيز به ارمغان مي‌آورند. برخي سازندگان نيز با استفاده از تنها ۱۲ ميليون پيكسل در اين حسگر‌ها، محصولات خود را به هيولايي براي شرايط محيطي كم‌نور تبديل كرده‌اند.
APS-C (نيكون، سوني و پنتاكس: ۲۳.۶ در ۱۵.۸ ميلي‌متر، كانن: ۲۲.۲ در ۱۴.۸ ميلي‌متر)
حسگرهاي APS-C پس از انواع فول‌فريم، محبوب‌ترين نمونه‌ي موجود در قلب دوربين‌هاي ديجيتال است. انواع به‌كاررفته در دوربين هاي نيكون و كانن به‌ميزان بسيار اندكي با يكديگر متفاوت است كه اين موضوع منجر به ضريب فاصله‌ي كانوني معادل ۱.۶ براي كانن و ۱.۵ براي نيكون شده است. ابعاد كوچك‌تر حسگرهاي APS-C منجر به كاهش ابعاد فيزيكي اين دسته از دوربين و لنزها شده است كه درنهايت ارزش كمتر آن‌ها را درمقايسه‌با برادران فول‌فريم خود به ارمغان آورده است. اين موضوع باعث شده است تا دوربين‌هاي APS-C به گزينه‌اي بسيار محبوب براي عكاسان مبتدي و نيمه‌حرفه‌اي تبديل شود.
ميكرو چهارسوم (۱۷/۳ در ۱۳ ميلي‌متر)
با ضريب فاصله كانوني معادل ۲ برابري، حسگرهاي ميكرو چهارسوم ابعاد كوچك‌تري درمقايسه‌با انواع APS-Cها دارند. المپوس اين دسته از حسگر‌ها را اولين‌بار در دوربين‌ها به‌كار گرفت و درادامه پاناسونيك با اعمال تغييراتي به انواع بدون‌آينه تغيير داد. ميكرو چهارسوم‌ها با هدف ارائه‌ي امكانات حرفه‌اي و كيفيت تصوير بالا در قالب دوربين‌هايي با ابعاد كوچك‌تر و ارزش ارزان‌تر به بازار عرضه شدند. ميكرو چهارسوم‌ها در مدت زمان اندكي موفق به كسب سهم گسترده‌اي از بازار شدند و به‌دليل دردسترس گرفتن لايسنس آن براي شركت‌هاي مختلف، شاهد عرضه‌ي محصولاتي با برندهاي مختلف در اين سيستم هستيم.
فرمت CX يا يك اينچي (۱۳/۲ در ۸ ميلي‌متر)
اين دسته از حسگر‌ها اولين‌بار در دوربين‌هاي كامپكت (بدون قابليت تعويض لنز) به‌كار رفت تا به‌لطف ابعاد بزرگ خود كيفيت تصوير به‌مراتب بهتري درمقايسه‌با حسگرهاي عادي دوربين‌هاي رده‌پايين داشته باشند.
۱/۱۷ و ۱/۲.۵ اينچي (۷/۶ در ۵/۷ ميلي‌متر و ۵/۷۶ در ۴/۲۹ ميلي‌متر)
اين دسته را مي‌توان كوچك‌ترين حسگرهاي دنياي دوربين‌هاي عكاسي دانست كه درحال‌حاضر، شاهت استفاده‌ي گسترده‌ي آن‌ها در موبايل‌هاي هوشمند هستيم. با تجهيز موبايل‌هاي هوشمند به اين حسگر‌ها و ارائه‌ي كيفيت تصوير بسيار خوب، سازندگان دوربين‌هاي عكاسي نيز به‌تدريج از اين بازار خارج شده‌اند و درحال‌حاضر، محصولات اندكي در اين دسته توليد مي‌كنند.
رزولوشن حسگر
رزولوشن به تعداد پيكسل تعبيه شده روي حسگر دوربين گفته ميشود. اين مؤلفه هيچ ارتباطي به ابعاد حسگر ندارد و حسگرهاي كوچك‌تر مي‌توانند تعداد پيكسل بيشتري از حسگرهاي بزرگ‌تر داشته باشند. بهعنوان مثال مي‌توان به حسگر ۱۰۸ مگاپيكسلي موبايل‌هاي هوشمند اشاره كرد؛ درحالي‌كه برخي دوربين‌هاي فول‌فريم با حسگر ۳۵ برابر بزرگ‌تر، تعداد پيكسل كمتري به‌همراه دارند. قطعا رزولوشن زياد به‌معناي تصويري بزرگ و حجيم‌تر با جزئيات بيشتر است؛ اما اين تمام ماجرا نيست.
رزولوشن بيشتر به‌معناي كيفيت بهتر تصوير نيست
در سال‌هاي گذشته همواره شاهد افزايش ادامه‌دار رزولوشن دوربين‌هاي مورداستفاده به‌خصوص در موبايل‌هاي هوشمند بوده‌ايم؛ به‌طوري‌كه اين روزها اغلب فروشندگان نيز درصورت رو‌به‌رو شدن با درخواست براي دوربيني باكيفيت گزينه‌اي پيشنهاد مي‌دهند كه رزولوشن بالاتري دارد؛ اما حقيقت اين است كه هميشه رزولوشن بالا به‌معناي تصوير باكيفيت نيست. رزولوشن حسگر را مي‌توان بهعنوان عاملي تأثيرگذار در كيفيت دوربين برشمرد؛ اما به‌هيچ‌وجه نميتوان اين ويژگي را دليل تعيين كننده‌ي اصلي در كيفيت دوربين خواند.
درواقع شارپنس تصوير، تنها حاصل رزولوشن دوربين نيست و عوامل بسيار زيادي وجود دارند كه در كيفيت عكس و جزئيات آن تأثير دارند. بهعنوان مثال، عكاسي در نور كم مي‌تواند شما را مجبور به استفاده از دوربين در ايزوهاي بالا كند كه نويز بالا و افت كيفيت عكس به‌دنبال خواهد داشت. تصويري كه ثبت مي‌كنيد، ازطريق لنز به حسگر دوربين مي‌رسد؛ پس اين قطعه هم نقش زيادي در ميزان وضوح عكس خواهد داشت. استفاده از سه‌پايه و هزاران تكنيك عكاسي نيز مي‌تواند بر تصوير تأثير زيادي بگذارد.
در انديشه متخصصين داشته باشيد در دنياي دوربين‌هاي عكاسي، ابتدا بايد سبك عكاسي خود را مشخص و سپس اقدام به تعيين ميزان رزولوشن متناسب با نياز خود كنيد. شايد جالب باشد بدانيد كه رزولوشن بيلبوردهاي تبليغاتي سطح شهر چقدر است و اينكه عكس‌هاي باكيفيت آن‌ها با چه دوربيني گرفته مي‌شوند. در پاسخ بايد گفت دوربيني با خروجي عكس ۲۴ مگاپيكسل، به‌خوبي پاسخ‌گوي چاپ تصوير در اندازه‌ي ۱۰ متر است و اكنون شركت‌هاي تبليغاتي اشكالي با اين موضوع ندارند و حتي از عكس‌هاي با رزولوشن ۱۰ مگاپيكسل هم در طراحي بيلبورد استفاده مي‌كنند.
پردازنده
ديگر عضو بسيار مهم دوربين‌هاي عكاسي، پردازنده است كه عملكردي مشابه مغز را در سيستم ايفا ميكند. اين بخش وظيفه‌ي پردازش سيگنال‌هاي دريافتي از حسگر و ذخيره‌ي آن‌ها در كارت حافظه را برعهده دارد. اعطاي رنگ به پيكسل‌ها، كاهش سطح نويز و شفاف‌سازي تصوير سه قدم اصلي پردازش تصاوير است كه در پردازنده‌ها انجام مي‌شوند. با حسگرهاي مشابه، پردازنده‌هاي سريع‌تر با الگوريتم‌هاي پردازشي بالغ‌تر، نتايج بسيار بهتري را به ارمغان مي‌آورند. توسعه‌ي پردازنده و الگوريتم‌هاي پردازشي را مي‌توان مشخصه‌ي اصلي هريك از شركت‌هاي توليدكنندهي دوربين دانست.
در سال‌هاي گذشته با افزايش قابليت‌هاي دوربين‌هاي عكاسي، وظايف بيشتري نيز بردوش پردازنده‌ها قرار گرفته است. بهعنوان مثال فناوري‌هاي فوكوس خودكار پيشرفته‌ي كنوني در دوربين‌هاي بدون‌آينه نياز به پردازش داده‌ها با حجم بيش از ۴۰ برابر درمقايسه‌با دوربين‌هاي DSLR رده‌بالا چند سال پيش، دارند.
ديجيك (DIGIC) كانن، اكسپيد (EXPEED) نيكون، بايونز (BIONZ) سوني و ونوس انجين (Venus Engine) پاناسونيك را مي‌توان مطرح‌ترين پردازنده‌هاي دوربين‌هاي عكاسي دانست كه در سال‌هاي اخير و در نسخه‌هاي مختلف خود همواره سرعت عملكرد را بالا دركنار خروجي نهايي عالي به ارمغان مي‌آورند.
مانت لنز
در دوربين‌هاي حرفه‌اي با قابليت تعويض لنز، مشخصه‌ي مهمي با نام مانت وجود دارد كه دهانه‌ي اتصال لنز به بدنه‌ي دوربين گفته ميشود. برندهاي مختلف مانت مخصوص به‌خود را دارند؛ به‌همين‌دليل پيش از خريد يك دوربين، بايد اكوسيستم آن را به دقت مطالعه كنيد. درصورتي‌كه دوربيني بخريد كه لنزهاي سازگار با مانت آن كمياب يا گران باشند، با محدوديت‌هاي مختلفي مواجه بوده و قاعادتا قادر به بهره‌وري ۱۰۰ درصدي از دوربين نخواهيد بود.
در انديشه متخصصين داشته باشيد لنزهاي برخي مانت به‌صورت پيش‌فرض با ساير مانت‌ها نيز سازگار هستند. بهعنوان مثال عموما مي‌توان لنزهاي مانت EF را در دوربين‌هاي كانن مجهز به مانت EF-S استفاده كرد. بااين‌حال پيش از خريد لنز حتما از سازگاري و عملكرد بي‌نقص لنز با بدنه‌ي دوربين اطمينان حاصل كنيد. مهم‌ترين مانت‌هاي حال حاضر دوربين‌هاي عكاسي به‌شرح زير است:
برند | نام مانت | نوع دوربين | ابعاد حسگر | نمونه |
|---|---|---|---|---|
كانن | EF-Mount | DSLR | فول‌فريم (سوپر ۳۵ ميلي‌متري در دوربين‌هاي فيلم‌برداري) | ، كانن C300 و C500 بلك‌مجيك URSA و URSA mini رِد اپيك دراگون و رِد اپيك اسكارلت |
كانن | RF-Mount | بدون‌آينه | فول‌فريم | و |
كانن | EF-S | DSLR | APS-C | |
كانن | EF-M | بدون آينه | APS-C | و |
نيكون | F-Mount | DSLR | فول‌فريم و APS-C | ، رِد اپيك دراگون و رِد اپيك اسكارلت |
نيكون | Z-Mount | بدون‌آينه | فول‌فريم | و |
نيكون | 1 | بدون‌آينه | 1 اينچي | دوربين‌هاي بدون‌آينه سري 1 نيكون |
سوني | A-Mount | DSLR | فول‌فريم | و |
سوني | E-Mount | بدون‌آينه | فول‌فريم و APS-C | ، سوني FS700 و سوني FS100 |
اتحاديه ميكروچهارسوم | M43-Mount | بدون‌آينه | ميكرو چهارسوم | ، پاناسونيك G9المپوس OM-D E-M1 Mark II بلك‌مجيك پاكت سينما |
اتحاديه مانت L | L-Mount | بدون‌آينه | فول‌فريم و APS-C | پاناسونيك S1 و S1R |
پنتاكس | K-Mount | DSLR | فول‌فريم | |
فوجي‌فيلم | X-Mount | بدون‌آينه | APS-C | |
فوجي‌فيلم | G-Mount | بدون‌آينه | مديوم‌فرمت |
به‌زودي در مقاله‌اي جداگانه لنزها، مشخصه‌ها، قابليت‌هاي هر دسته و بهترين نمونههاي موجود براي دوربين‌هاي مختلف را مفصل تشريح خواهيم كرد.
مثلث ايزو، شاتر و ديافراگم
حساسيت حسگر (ايزو)، سرعت شاتر و ديافراگم لنزسه مؤلفه‌ي مهم در مشخصات متخصص دوربين‌هاي عكاسي است كه هنگام خريد بايد در انديشه متخصصين داشته باشيد. اين سه كه به مثلث نور نيز شناخته مي‌شوند، ميزان روشنايي و كيفيت نهايي تصوير را تعيين مي‌كنند.
شاتر دو هدف عمده دارد كه در تعادل با گشادگي ديافراگم و ايزو است: ۱. به كنترل نور (اكسپوژر) كمك ميكند؛ ۲. مدت دريافت نور را تعيين ميكند. سرعت شاتر مانند پلك زدن است. چشم خود را ببنديد و سپس آن را خيلي آهسته باز و بسته كنيد؛ درمقايسه‌با پلك زدن سريع، نور بيشتري به چشمتان برخورد ميكند. كل زماني‌كه پلك (شاتر) باز است، دو اتفاق رخ مي‌دهد: نور وارد ميشود؛ حركت ثبت ميشود.
دوربين هم به‌همين‌ترتيب نور و حركت را مي‌بيند و اين دو را در يك تك فريم تركيب ميكند؛ به‌همين‌دليل بعضي تصاوير ممكن است تار يا به‌شدت روشن باشند. در چنين شرايطي مي‌توان گفت چشم دوربين به آهستگي پلك زده است. هرچه سرعت شاتر بالاتر باشد، دوربين سريع‌تر پلك مي‌زند و آنچه را مي‌بيند بي‌حركت ميكند (freeze). بدين‌ترتيب لنزها نور كمتري دريافت مي‌كنند.
گشادگي ديافراگم دو عملكرد عمده دارد: ۱. به كنترل نور كمك ميكند؛ ۲. عمق ميدان را تنظيم ميكند. گشادگي ديافراگم همان مردمك چشم است كه به توزيع و تمركز نور كمك ميكند. تا به حال حتما برايتان پيش آمده است كه با خروج از كافي‌شاپ يا مغازه‌اي تاريك نور محيط چشمتان را اذيت كرده است. در اين شرايط به‌انديشه متخصصين مي‌رسد نور فضاي خارج از مغازه بيش از حد بالا است. عنبيه‌ي چشم (درست مانند گشادگي ديافراگم) براي مسدود ساختن نور منقبض نمي‌شود و اولين رنگي كه مي‌بينيد رنگ سفيد است. عملكرد گشادگي ديافراگم مانند مردمك چشم انسان است.
درست مانند سرعت شاتر هرچه گشادگي ديافراگم را افزايش دهيد، نور كمتري به لنز برخورد ميكند. گشادگي ديافراگم «عمق ميدان» را هم كنترل ميكند كه گاهي براي عكاس‌ها گيج‌كننده است. روشي ساده‌تر براي درك عملكرد گشادگي ديافراگم، جداي از كنترل نور اين است كه ميزان تارشدن منطقه‌ي خارج از فوكوس را هم تعيين ميكند (معمولا در پس‌زمينه چنين جلوه‌اي ديده ميشود). تارشدن پس‌زمينه هم به عمق ميدان بستگي دارد. هرچه گشادگي ديافراگم بيشتر باشد، وضوح بيشتري در تصوير نهايي ديده ميشود. به تارشدن پس‌زمينه يا پيش‌زمينه اصطلاحا «بوكه» گفته ميشود.
ايزو تنها يك كاركرد دارد: افزايش حساسيت حسگر (فيلم) دوربين دربرابر نور. استفاده از ISO شباهت زيادي به سلول‌هاي ميله‌اي چشم دارد كه براي ديد در شب به‌كار مي‌روند يعني زماني‌كه تعداد زيادي از مخروط‌ها نتوانند نور كافي را دريافت كنند. براي تنظيم نورپردازي، ايزو اولويت آخر است زيرا ممكن است آثار منفي بر تصوير نهايي داشته باشد و با افزايش ايزو، نويز هم افزايش پيدا ميكند.
بعضي نويزها يا دانه‌هاي روي تصوير ازانديشه متخصصين زيباشناسي خوشايند هستند و با ظهور فناوري مدرن، ايزوهاي پائين تأثير اندكي روي تصوير نهايي مي‌گذارند. در ايزوهاي بالا مانند ۱۲۸۰۰ مي‌توان افت كيفيت قابل‌توجهي را به‌خصوص در تصاوير چاپي يا تصاوير ديجيتالي بزرگنمايي شده مشاهده كرد. دوربين‌هاي قديمي‌تر حتي در ايزوهاي ۱۶۰۰ و ۳۲۰۰ افت كيفيت را نشان مي‌دهند. براي اجتناب از نويزهاي ناخواسته هميشه بايد تنظيمات ISO را روي كمترين مقدار قرار دهيد و درصورت نياز پس از تنظيم گشادگي ديافراگم و سرعت شاتر آن را افزايش دهيد. معمولا در نور روز يا عكاسي با فلش نيازي به بالابردن ايزو نيست.
فوكوس خودكار
فوكوس خودكار يكي از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي هر دوربين است كه با تشخيص، فوكوس و تقيب سوژه مي‌تواند تصاويري شارپ در هر شرايطي را فراهم كند. به‌طور كلي چند سيستم فوكوس خودكار در دوربين‌هاي عكاسي وجود دارد:
- تشخيص كنتراست
- تشخيص فاز
- Dual Pixel
- فوكوس ليزري
- فوكوس هيبريدي
هريك از فناوري‌هاي مذكور از سازوكار متفاوتي براي رسيدن به بهترين نقطه‌ي فوكوس سوژه بهره مي‌برند. براي اطلاع از نحوه‌ي عملكرد و توانمندي هريك از اين فناوري‌ها شما را به مطالعه‌ي مقاله‌ي زير دعوت مي‌كنيم:
با فناوري هاي فوكوس خودكار دوربين هاي عكاسي آشنا شويد
به‌صورت خلاصه درحال‌حاضر، مي‌توان توانمند‌ترين سيستمهاي فوكوس خودكار در دنياي عكاسي را فناوري فوكوس خودكار تشخيص فاز سوني و Dual Pixel كانن دانست كه دقت و سرعت بسيار خوبي در تشخيص و تعقيب سوژه دارند.
لرزشگير
ثبت تصاوير شفاف و واضح در شرايط مختلف يكي از مهم‌ترين وظايف دوربين‌هاي عكاسي است؛ بااين‌حال برخي مواقع (هنگام حركت و تكان شديد دوربين، عكاسي با سرعت شاتر پايين يا فاصله‌ي كانوني زياد) ثبت تصاوير واضح امري بسيار چالش‌برانگيز، به‌خصوص براي عكاسان آماتور و نيمه‌حرفه‌اي خواهد بود. اين موضوع در فيلم‌برداري نيز بيش از عكاسي حس ميشود و مهارت متخصص در كنترل لرزش‌هاي خود را به‌وضوح نشان مي‌دهد.
در همين زمينه شركت‌هاي حوزه‌ي دوربين‌هاي عكاسي و فيلم‌برداري اقدام به توسعه‌ي سيستمهاي لرزشگير مختلفي كردند تا در اين زمينه كمك زيادي به عكاسان و فيلم‌برداران بكنند. به‌لطف لرزش‌گير‌ها متخصصان قادر به ثبت تصاويري شفاف خواهند بود و ديگر شاهد محو شدگي سوژه در تصاوير نيستيم. گفتني است كه سيستمهاي لرزشگير تفاوت‌هاي بسيار زيادي با يكديگر دارند و صرفا تجهيز دو دوربين مختلف به لرزشگير به‌معناي عملكرد يكسان آن‌ها نيست.
لرزشگير ديجيتال
در اين فناوري دوربين به‌صورت نرمافزاري و با كراپ گوشه‌هاي تصوير سعي بر ثابت نگه‌داشتن مركز تصوير دارد. اين روش عموما در متخصصي‌هاي فيلم‌برداري به‌كار مي‌رود و ساده‌ترين نمونه‌ي موجود در ميان فناوري‌هاي لرزشگير است.
لرزشگير اپتيكال
اين فناوري كه با نام OIS نيز شناخته ميشود، با جابه‌جايي عدسي‌هاي لنز برخلاف حركت دوربين و حسگر سعي بر كاهش تأثير لرزش دوربين دارد. عموم دوربين‌هاي رده‌پايين، DSLR و موبايل‌هاي هوشمند از اين روش براي حذف لرزش‌هاي بهره مي‌برند. وجود لرزشگير اپتيكال در دوربين كمك زيادي به حذف لرزش‌هاي دوربين ميكند؛ اما خروجي اين فناوري قابل‌مقايسه با سيستمهاي پيشرفته‌ي حسگر شيفت نيست.
لرزشگير داخلي (حسگر شيفت)
در اين فناوري كه با نام IBIS نيز شناخته ميشود، حسگر با مكانيزمي مخصوص به‌بدنه‌ي دوربين متصل شده است كه مي‌توان حسگر را معلق دانست. بدين‌ترتيب حسگر مي‌تواند فارغ از تكان و لرزش‌هاي دوربين، در جهت مدانديشه متخصصين خود جابه‌جا شود. در نمونههاي پيشرفته‌ي اين فناوري حسگر در پنج درجه‌ي آزادي قادر به تغيير موقعيت درمقايسه‌با بدنه‌ي دوربين است كه تأثير بسيار زيادي در حذف لرزش‌هاي خواهد داشت.
لرزشگير دوگانه (هيبريدي)
برخي برندها مانند پاناسونيك (با نام Dual IS) براي دستيابي به سيستم لرزشگير ايدئال، هم‌زمان از لرزشگير اپتيكال لنز و حسگر بهره مي‌برند. در اين سيستم‌ها با درك رفتار لنز و ارتباط نزديك آن با حسگر، دوربين اقدام به جابه‌جايي مؤثر هريك از اجزا باتوجه‌به لرزش‌هاي دوربين ميكند تا تصويري بسياري نرم و جذاب به‌ارمغان آيد.
مانديشه متخصصينه‌ياب و نمايشگر
مانديشه متخصصينه‌ياب (Viewfinder) و نمايشگر (Live View) دو بخش اصلي تعامل عكاسان با دوربين است. متخصصان ازطريق هريك از اين اجزا، قاب تصوير خود را مشاهده كرده و اقدام به ثبت تصاوير مي‌كنند؛ بااين‌حال در سال‌هاي گذشته و به‌لطف فناوري‌هاي مدرن رفتار و عملكرد هريك از اين سيستم‌ها به‌شكل محسوسي تغيير كرده است.
مانديشه متخصصينه‌ياب اپتيكال يا الكترونيكي؟
در دوران SLR و DSLRها، عكاسان ازطريق مانديشه متخصصينه‌ياب اپتيكال قادر به مشاهده‌ي قاب تصوير خود بودند. در اين دوربين‌ها به‌لطف وجود آينه در ميان حسگر و لنز، تصوير ورودي ازطريق لنز در مانديشه متخصصينه‌ياب الكترونيكي به‌نمايش گذاشته مي‌شد. يكي از بزرگ‌ترين اشكال مانديشه متخصصينه‌ياب‌هاي اپتيكال ناتواني در نمايش تصوير نهايي است. به‌دليل بازتاب مانديشه متخصصينه‌ي رو‌به‌رو ازطريق آينه، حتي درصورت تغيير تنظيمات دوربين هيچ تغييري در تصوير مانديشه متخصصينه‌ياب اپتيكال رخ نمي‌‌داد؛ به‌همين‌دليل سازندگان با نمايش محور نورسنج در مانديشه متخصصينه‌ياب سعي بر ارائه‌ي اطلاعاتي حدودي از شرايط نوري قاب تصوير داشتند؛ اما در طرف مقابل نمايش دقيق تصوير و مصرف‌نكردن باتري بزرگ‌ترين قوت مانديشه متخصصينه‌ياب‌هاي اپتيكال بود.
با توسعه‌ي دوربين‌هاي بدون‌آينه، ديگر آينه‌اي براي نمايش تصوير در مانديشه متخصصينه‌ياب وجود نداشت؛ به‌همين‌دليل سازندگان از نمايشگري بسيار كوچك در مانديشه متخصصينه‌ياب استفاده كردند كه آن را مانديشه متخصصينه‌ياب الكترونيكي مي‌نامند. اين نمايشگر قادر به نمايش همان اطلاعات موجود در نمايشگر اصلي دوربين است؛ بدين معني كه نه‌تنها قادر به پيش‌نمايش دقيق تصاوير خواهيد بود؛ بلكه پس از ثبت آن‌ها نيز مي‌توانيد تصاوير را در همان مانديشه متخصصينه‌ياب الكترونيكي مرور كنيد. مصرف زياد باتري، نياز به پنل نمايشگري دقيق با نرخ نوسازي بالا از معايب اين فناوري به‌شمار مي‌روند.
قابليت‌هاي فيلم‌برداري
اگر فيلم‌برداري متخصصي اصلي شما از دوربين‌هاي عكاسي را تشكيل مي‌دهد، پس بايد به‌دنبال محصولي با قابليت‌هاي پيشرفته در اين زمينه باشيد. دوربين‌هاي عكاسي در سال‌هاي اخير پيشرفت قابل‌توجهي در بخش فيلم‌برداري را تجربه كرده‌اند؛ اما اين موضوع به‌معناي توانايي بالاي تمامي محصولات موجود نيست.
درحالي‌كه تا چندي پيش دوربين‌ها تنها قادر به ضبط كليپ‌هاي HD با نرخ بيت‌ريت پايين و كراپ بزرگ حسگر بودند، درحال‌حاضر، محصولاتي در بازار عرضه شده‌اند كه از دوربين‌هاي مخصوص فيلم‌برداري و سينمايي نيز توانايي بيشتري به‌همراه دارند. اگر فيلم‌برداري اولويت اصلي شما است، پيشنهاد مي‌كنيم موارد زير را پيش از خريد به‌دقت مطالعه كنيد:
- رزولوشن‌هاي فيلم‌برداري
- نرخ بيت‌ريت در رزولوشن‌هاي مختلف
- ميزان كراپ حسگر هنگام فيلم‌برداري
- عميق بيت و نمونه‌برداري رنگي
- وجود ابزار‌هاي كمكي حرفه‌اي مانند Waveform
- امكان تصويربرداري با پروفايل لاگ
- عملكرد سيستم فوكوس خودكار
- پورت‌هاي دوربين به‌خصوص ورودي صدا، خروجي هدفون و خروجي HDMI
- تنوع لنزها
- قابليت‌هاي سيستم لرزشگير
درباره‌ي هريك از موارد بالا و متخصصد آن‌ها مي‌توانيد مقاله‌هاي زير را مطالعه كنيد:
با مهم‌ترين قابليت‌هاي نرمافزاري فيلم‌برداري حرفه‌اي آشنا شويد
نمونه‌برداري رنگي در ويدئو چيست و انواع ۴:۴:۴ و ۴:۲:۲ و ۴:۲:۰ چه تفاوتي دارند؟
عمق بيت در فيلم‌برداري چه معنايي دارد؟
فيلم‌برداري در حالت لاگ چيست و چه تأثيري در كيفيت نهايي دارد
نكات مهم در خريد دوربين
پس از آشنايي با انواع دوربين‌هاي عكاسي و مشخصات متخصص هريك، بايد نياز خود از خريد دوربين عكاسي را مشخص كنيد. آيا صرفا قصد ثبت لحظات خانوادگي را داريد، يا به‌دنبال پيشرفت در حوزه‌ي عكاسي هستيد؟ درادامه مهم‌ترين نكات در خريد دوربين توضيح داده شده‌اند كه با پاسخ به هريك مي‌توانيد به محصولي مناسب‌تر با نيازهاي خود برسيد.
قابليت تعويض لنز
شايد مهم‌ترين تصميمي كه پيش از خريد دوربين بايد بگيرد، وجود قابليت تعويض لنز باشد. دوربين‌هاي عكاسي را مي‌توان به دو دسته تقسيم كرد: لنز ثابت و امكان تعويض لنز. دوربين‌هاي داراي لنز ثابت عموما به لنز‌هايي با فاصله‌ي كانوني متوسط مجهز هستند كه توانايي ثبت تصاوير وايد تا تله‌فوتو را دارند. البته در‌اين‌بين محصولات سوپراخبار تخصصي نيز وجود دارند كه با لنز ثابت خود قادر به ثبت فواصل كانوني بسيار دورتر نيز هستند؛ اما در طرف ديگر دوربين‌هايي با قابليت تعويض لنز (Interchangeable Lens Cameras)، را مي‌توان دنيايي متفاوت دانست؛ جايي كه با استفاده از هر لنز متخصصي و قابليت‌هاي بيشتري به دوربين بخشيده ميشود.
دوربين حرفه‌اي با قابليت تعويض به‌معناي كيفيت تصوير بهتر نيست
فراموش نكنيد خريد دوربين‌هاي حرفه‌اي با قابليت تعويض لنز، تنها شروع داستان است و براي استفاده از تمام توانايي‌هاي دوربين چاره‌اي جز خريد لنزهاي گران‌ارزش و باكيفيت نداريد. اين در حالي است كه هزينه‌ي لازم براي استفاده از لنزهاي حرفه‌اي، برخي مواقع بسيار بيشتر از برچسب ارزش بدنه‌ي دوربين است. پس پيش از خريد دوربين‌هاي حرفه‌اي اهداف و بودجه‌ي خود را مطالعه و سپس اقدام به خريد آن‌ها كنيد. اگر قصد استفاده از دوربين حرفه‌اي ILC (با قابليت تعويض لنز) را لنزهاي رده‌پايين و ارزان‌ارزش را داريد، پيشنهاد مي‌كنيم به‌سراغ دوربين‌هايي با لنز ثابت برويد؛ زيرا عموما لنزهاي به‌كاررفته در اين دوربين‌هاي كيفيت مشابه يا حتي بهتري درمقايسه‌با لنزهاي رده‌پايين و ارزان دوربين‌هاي حرفه‌اي دارد.
قانوني اصلي براي خريد دوربين وجود دارد:
- اگر به‌دنبال خريد دوربين لنز ثابت هستيد، تمام بودجه‌ي خود را براي بدنه‌اي با بيشترين امكانات ممكن صرف كنيد.
- اگر به‌دنبال خريد دوربين حرفه‌اي با قابليت تعويض لنز هستيد، ارزان‌ترين بدنه را بخريد كه نيازهاي شما را تا حد معقولي برآورده ميكند و بخش اصلي بودجه را صرف خريد بهترين لنزها كنيد.
بدون‌آينه يا DSLR؟
حذف آينه و تغيير ساختاري دوربين‌هاي عكاسي را مي‌توان بزرگ‌ترين تحول اين صنعت در دهه‌ي گذشته دانست. برند‌هايي مثل پاناسونيك، المپوس و سوني سرمايه‌گذاري گسترده‌اي در دوربين‌هاي بدون‌آينه كردند. موفقيت‌هاي اين شركت‌ها به‌خصوص سوني باعث شد تا ديگر بازيگران اين عرصه نيز به توليد دوربين‌هاي بدون‌آينه بپردازند.
پيدايش DSLR
طراحي دوربين‌هاي DSLR با بعضي محدوديت‌ها و اشكالات ذاتي مواجه است. برخي از اين محدوديت‌ها به اين حقيقت برمي‌گردد كه SLRها از ابتدا براي فيلم‌هاي مكانيكي طراحي شده بودند و بعد از گذر به دوران ديجيتال، حسگر نوري ديجيتال در همان بدنه‌ي مكانيكي قديمي به‌كاررفته است. به‌جز مدارهاي به‌كاررفته در حسگر ديجيتال و نمايشگر پشت دوربين و بقيه قسمت‌هاي الكترونيكي، همان آينه‌ي مكانيكي، همان منشور و مانديشه متخصصينه‌ياب نوري، همان فازياب براي فوكوس خودكار و سيستم لنز كه سال‌ها در دوربين‌هاي SLR آنالوگ استفاده مي‌شد، در DSLRها نيز استفاده ميشود. درحقيقت فقط رسانه‌ي دوربين سنتي آنالوگ عوض شده و به‌جاي ثبت تصوير روي فيلم‌هاي مكانيكي از حسگر ديجيتالي استفاده ميشود. سنگين و حجيم بودن DSLRها از محدوديت‌هايي نشئت مي‌گيرد كه در اين طراحي قديمي وجود دارد. آينه‌ي درون دوربين‌هاي DSLR بايد به‌اندازه‌ي حسگر ديجيتال باشد و منشوري كه شعاع نور را براي انتقال به مانديشه متخصصينه‌ياب از عمودي به افقي تبديل ميكند، بايد به‌اندازه‌ي آينه باشد كه مجموع اين‌ها به‌علاوه‌ي فضاي لازم بينشان براي عملكرد صحيح باعث حجيم و سنگين شدن غيرقابل‌تغيير اين دوربين‌ها ميشود.
مهم‌ترين عامل گرايش توليدكنندگان بزرگ به استفاده از طراحي قديمي در دوران گذر از فيلم‌هاي سنتي به ديجيتال، حفظ سازگاري لنزهاي موجود روي اين پلتفرم تازه معرفي شده بود. زماني‌كه حسگرهاي ديجيتالي هنوز به قدرتي نرسيده بودند كه عموم مردم را ترغيب به خريد دوربين ديجيتال بكنند، هزينه‌ي اضافي براي خريد لنز مي‌توانست به شكست اين محصول منتهي شود. براي حفظ سازگاري، توليدكنندگان مجبور شدند Flange Distance (فاصله‌ي بين محل اتصال لنز تا حسگر) را حفظ كنند. استفاده از حسگرهاي كوچك‌تر مانند APS-C به‌انديشه متخصصين راه مناسبي براي كاهش حجم DSLR ها به‌انديشه متخصصين مي‌رسد؛ اما همين Flange Distance و سازگاري با لنزها باعث بزرگ و سنگين شدن دوربين ميشود. لنزهاي ۳۵ ميلي‌متري قديمي با دوربين‌هاي فول‌فريم جديد برگشتند و قرار دادن منشور، آينه و لنز ۳۵ ميلي‌متري در آن‌ها باعث شد به زمان دوربين‌هاي آنالوگ سنگين باز گرديم. از طرف ديگر براي پيشگيري از هزينه‌ي بيشتر در طراحي و بازاريابي دوباره‌ي لنزها و رسيدن به حداكثر سازگاري با محصولات قديمي توليدكنندگان مجبور به نگه داشتن Flange Distance در APS-C و Full Frameها شدند. از محتويات درون DSLR ها نميتوان به‌سادگي چيزي را كم كرد و وجود آينه عامل پيچيده شدن مكانيزم داخلي و سخت شدن ساخت و همراهي از اين دوربين‌ها است.
بدون‌آينه‌ها وارد مي‌شوند
دوربين‌هاي بدون‌آينه يا Mirrorless به‌دليل حذف آينه‌ي به‌كاررفته در DSLRها به اين نام شناخته مي‌شوند. با ظهور اين دوربين‌ها بسياري از توليدكنندگان متوجه شدند كه وزنه‌ي بازار در آينده به‌سمت آن‌ها خواهد چرخيد. DSLRها هرسال بدون تغييرات مهم تكرار مي‌شوند و به‌انديشه متخصصين مي‌رسد نوآوري در آن‌ها به انتها رسيده است. در اين هنگام دوربين‌هاي بدون‌آينه با تغييرات ساختاري خود وارد گود رقابت شدند. حذف آينه و منشور، قرارگيري مستقيم حسگر در پس لنز و جايگزيني مانديشه متخصصينه‌ياب الكترونيكي باعث شد تا بدون‌آينه‌ها در بدنه‌اي كوچك‌تر امكانات و آزادي عمل بيشتري ارائه دهند. از مزاياي بدون‌آينه‌ها مي‌توان به‌موارد زير اشاره كرد:
- بدنه‌ي سبك‌تر و كوچك‌تر
- صداي كمتر
- لرزش كمتر دوربين (حذف مكانيزم جابه‌جايي آينه)
- سرعت بيشتر
- پيش‌نمايش زنده‌ي تصوير در مانديشه متخصصينه‌ياب و Live View
- حذف سيستم فوكوس خودكار ثانويه
- ساخت ارزان‌تر
- فوكوس توانمند‌تر با تعداد نقاط فوكوس نامحدود
البته بدون‌آينه‌ها هنوز دربرابر DSLRها ضعف‌هايي دارند كه مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
- كيفيت پايين‌تر و تأخير مانديشه متخصصينه‌ياب الكترونيكي درمقايسه‌با اپتيكال‌ها
- عمر باتري كمتر
- تعداد لنز محدود‌تر
در سال‌هاي گذشته مقايسه دوربين‌هاي DSLR و بدون‌آينه همواره از جديد‌ترين مباحثه‌هاي دنياي فناوري بوده است. برخي از متخصص كارشناسان عمر DSLRها را تمام‌شده ميدانند و معتقد هستند در آينده ديگر شاهد عرضه‌ي اين دسته از محصولات نخواهيم بود. در طرف ديگر نيز برخي از متخصص كارشناسان اعتقاد به كوتاه‌بودن عمر بدون‌آينه‌ها و بازگشت صنعت به سوي DSLRها دارند. در همين زمينه پيشنهاد مي‌كنيم تجربه‌ي لئون نيل عكاس نام‌دار ژانر ورزشي و دنيل لي عكاس مطرح حوزه پرتره را در استفاده از هر دو سيستم DSLR و بدون‌آينه مطالعه كنيد.
با رشد بدون‌آينه‌ها، پيشنهاد ما سرمايه‌گذاري در اين اكوسيستم است
به اعتقاد ما درحال‌حاضر، خريد DSLR تنها درصورتي معقول است كه تعداد زيادي از لنزهاي يك سيستم را دراختيار داريد؛ به‌همين‌دليل استفاده از جديد‌ترين بدنه‌ها مي‌تواند تا چندين سال نيازهاي شما را برآورده كند. باوجوداين، اگر در حال ورود به دنياي دوربين‌هاي عكاسي هستيد يا تغيير سيستم دوربين (استفاده از برند يا مانت ديگر) را در انديشه متخصصين داريد، به‌شدت پيشنهاد مي‌كنيم محصولات بدون‌آينه را انتخاب كنيد. اعلام رسمي كانن براي توليد‌نكردن هرگونه لنز براي سيستم بسيار بزرگ و محبوب EF اين شركت، مي‌تواند مهم‌ترين گواهي باشد كه DSLRها آينده‌اي ندارند و حتي كانن نيز كه پادشاهي خود را روي آن بنا نهاده، در حال ترك آن است.
سرعت عكاسي
اين روزها بسياري از دوربين‌ها به‌لطف پردازنده‌هاي توانمند خود توانايي خوبي در ثبت سريع تصاوير دارند. فوكوس سريع‌تر، توانايي عكاسي پياپي با نرخ بيشتر و حجم مناسب حافظه‌ي بافر آن‌ها را به گزينه‌هاي مناسبي براي ثبت تصاوير از سوژه‌هاي سريع تبديل مي‌كنند. بااين‌حال، اگر به‌دنبال عكاسي از سوژه‌هاي بسيار سريع (مثل ژانر ورزشي يا حيات وحش) هستيد، بايد از دوربيني بسيار توانمند بهره ببريد. درحال‌حاضر، محصولات مخصوص عكاسان ورزشي در بازار وجود دارد كه قادر به ثبت تصاوير با نرخ ۱۰ تا ۲۰ فريم‌بر‌ثانيه براي چند ثانيه هستند. در انديشه متخصصين داشته باشيد اگر عكاسي از سوژه‌هاي بسيار سريع متخصصي شما را تشكيل نمي‌دهد، دوربيني با نرخ عكاسي پنج فريم‌بر‌ثانيه هم قادر خواهد بود تا تمام نيازها را به‌شكلي مطلوب تأمين كند و نيازي به خريد بدنههاي گران‌ارزش نيست.
تنظيمات دستي
تمامي دوربين‌هاي عكاسي امكان ثبت تصاوير با استفاده از حالت خودكار را فراهم مي‌كنند؛ اما الگوريتم‌هاي خودكار ثبت تصوير نقاط ضعف زيادي داشته و در بسياري از موارد بهترين خروجي را به ارمغان نمي‌آورند؛ به‌همين‌دليل عكاسان حرفه‌اي همواره خود اقدام به اعمال تنظيمات مدانديشه متخصصين مي‌كنند.
دوربين‌هاي حرفه‌اي براي تغيير سريع تنظيمات، از كليدهاي كنترلي متعددي بهره مي‌برند تا متخصصان به‌راحتي و در اسرع وقت موارد مدانديشه متخصصين خود را اعمال كنند. اين در حالي است كه دوربين‌هاي كامپكت عموما فاقد كليدهاي كنترلي هستند و براي اعمال تنظيمات دستي متخصص چاره‌اي جز مراجعه به منو‌هاي دوربين ندارد.
اگر به تنظيمات دوربين‌هاي عكاسي تسلط داريد يا به‌دنبال فراگيري حرفه‌اي مهارت عكاسي هستيد، پيشنهاد مي‌كنيم به‌سراغ دوربين‌هايي برويد كه از كليدهاي كنترلي متعددي بهره مي‌برند؛ اما اگر متخصصي شما از دوربي صرفا به عكاسي در حالت خودكار خلاصه ميشود، دوربين‌هاي كامپكت با بدنه‌اي كوچك‌تر و وزن كمتر گزينه‌ي به‌مراتب بهتري به‌شمار مي‌روند.
فراموش نكنيد يك دوربين صرفا به‌دليل بدنه‌اي بزرگ‌تر و تجهيز به كليدهاي كنترلي فراوان، محصولي توانمند‌تر وحرفه‌اي‌تر نيست. درحال‌حاضر، دوربين‌هاي كامپكت زيادي در بازار وجود دارند كه خروجي تصوير آن‌ها به‌مراتب بهتر از نمونه‌هايي با بدنه‌ي بزرگ و مشابه با دوربين‌هاي حرفه‌اي رده‌بالا است.
وزن و ارگونومي
بسياري از متخصصان هنگام خريد دوربين عكاسي توجه كمي به اين مؤلفه دارند؛ درحالي‌كه شايد بتوان آن را يكي از تأثيرگذارترين موارد در اين زمينه دانست. احتمالا با افرادي برخورد داشته‌ايد كه علاقه‌ي زياد آن‌ها به عكاسي باعث شده است تا دوربيني حرفه‌اي با بدنه‌اي بزرگ و سنگين خريداري كنند؛ اما پس از مدتي وزن زياد دوربين و سختي كار با آن باعث شده است تا دوربين خود را در بسياري از مواقع به‌همراه نداشته باشند.
ماهيت دوربين‌هاي عكاسي و متخصصد آن‌ها الزام ميكند تا دوربين همواره در شرايط مختلف همراه متخصص باشد؛ اما آيا آماده‌ي حمل وزن ۱ تا ۲ كيلوگرمي دوربين‌هاي حرفه‌اي با بدنههاي بزرگ و لنزهاي سنگين آن‌ها هستيد؟ در انديشه متخصصين داشته باشيد دوربين‌هاي بزرگ‌تر به‌دليل آسيب‌پذيري بيشتر به كيف‌هاي بزرگ‌تري نيز براي حمل نياز دارند كه اين موضوع به‌خودي خود قابليت حمل را سخت‌تر ميكند.
هميشه براي رسيدن به كيفيت عكس خوب، به دوربيني با بدنه‌اي بزرگ نياز نداريد. بزرگ‌ترين قوت دوربين‌هاي بزرگ‌تر را مي‌تواند گريپ بهتر (امكان در دست گرفتن دوربين براي بازه‌هاي زماني طولاني) و قابليت‌هاي كنترلي بيشتري دانست؛ اما در طرف مقابل وزن سنگين آن‌ها بيشتر براي متخصصان حرفه‌اي و عكاسان توجيه دارد. بد نيست بدانيد بسياري از عكاسان حرفه‌اي نيز براي ثبت تصاوير در سفر‌هاي خود دوربين كامپكتي به‌همراه دارند كه براي استفاده‌هاي شخصي عموما از آن بهره مي‌برند.
اگر به دوربين براي ثبت لحظات خانوادگي يا سفر‌هاي خود نياز داريد، به‌شدت پيشنهاد مي‌كنيم به‌سراغ محصولات كامپكت برويد. در انديشه متخصصين داشته باشيد محصولاتي با بدنه‌ي كوچك و قابليت تعويض لنز نيز وجود دارند كه كيفيت مشابهي با انواع حرفه‌اي و بزرگ‌تر به ارمغان مي‌آورند.
ابعاد بدنه و ارگونومي دوربين را با متخصصي خود به دقت بسنجيد
درصورتي‌كه متخصصي حرفه‌اي هستيد و تصميم خود را براي خريد دوربين‌هايي با بدنه‌اي بزرگ و كليدهاي كنترلي متعدد گرفته‌ايد؛ اما بين چند محصول از برندهاي مختلف ترديد داريد، پيشنهاد مي‌كنيم به فروشگاه‌هاي فيزيكي مراجعه كنيد و دوربين‌ها را در دست بگيريد تا ارگونومي و گريپ هريك را باتوجه‌به مشخصات فيزيكي دست‌هاي خود بسنجيد. بهعنوان مثال دوربين‌هاي بدون‌آينه ILC (قابليت تعويض لنز) سوني بدنه‌اي كوچك و سبك‌تر درمقايسه‌با محصولات بدون‌آينه كانن دارند؛ اما گريپ بدتري دارند و عكاسي طولاني‌مدت با دوربين‌هاي كانن سري EOS R خستگي كمتري به‌‌ويژه براي انگشتان دست به‌همراه دارد.
درگاه‌ها و اتصالات
درگاه‌ها و اتصالات دوربين براي متخصصي خانگي شايد چندان موضوع مهمي نباشد؛ اما اين بخش از دوربين‌هاي عكاسي براي متخصصان حرفه‌اي بسيار حياتي است. بااين‌حال برخي درگاه‌هاي جديد دوربين‌ها مي‌تواند براي متخصصان عادي نيز بسيار متخصصدي و جذاب باشد. به‌صورت خلاصه مي‌توان موارد زير را بهعنوان مهم‌ترين درگاه‌ها و اتصالات دوربين معرفي كرد:
براي متخصصان خانگي:
- وجود درگاه ميكرو USB يا USB-C و قابليت شارژ دوربين از آن طريق
براي متخصصان حرفه‌اي:
- وجود درگاه دوگانه‌ي كارت حافظه
- درگاه HDMI (ترجيحا در ابعاد اصلي)
- ورودي ميكروفن و خروجي هدفون
دوربين‌هاي مدرن از اتصالات بي‌سيم مانند NFC و Wi-Fi بهره مي‌برند. به‌لطف اين فناوري‌هاي متخصصان مي‌توانند موبايل هوشمند خود را به‌راحتي به دوربين متصل و از راه دور اقدام به عكاسي كنند. همچنين انتقال سريع تصاوير ثبت شده از دوربين به موبايل يا اشتراك‌گذاري مستقيم در شبكه‌هاي اجتماعي از ديگر مزيت‌هاي اتصالات بي‌سيم است كه هنگام خريد بايد به آن‌ها توجه داشته باشيد. اين موضوع چندان براي GPS صدق نمي‌كند. اين فناوري با برچسب‌گذاري جغرافيايي روي تصاوير، امكان اطلاع از مكان دقيق عكس‌برداري را فراهم ميكند كه البته عموما براي متخصصان حرفه‌اي اهميت دارد.
كيفيت ساخت و مقاومت دربرابر شرايط جوي
دوربين‌هاي عكاسي به‌دليل ماهيت متخصصي خود، بايد از بدنه‌اي بسيار باكيفيت بهره ببرند. متخصصان از اين محصولات عموما چندين و حتي ۱۰ تا ۲۰ سال استفاده مي‌كنند؛ به‌همين‌دليل كيفيت ساخت بالا امري الزامي است. اين موضوع در دوربين‌هاي حرفه‌اي بيش از ساير انواع اهميت دارد. خوشبختانه محصولات برندهاي مطرح دنياي دوربين‌هاي عكاسي همگي كيفيت ساخت بسيار بالايي دارند و رقابت ميان شركت‌هاي فعال باعث شده است تا هرروز شاهد پيشرفت در اين حوزه باشيم. بهعنوان مثال بسياري از متخصص كارشناسان كيفيت ساخت دوربين‌هاي فول‌فريم جديد پاناسونيك S1 و S1R را مشابه با تانك ميدانند و عمر احتمالي اين دوربين‌ها را بيش از عمر خود متخصص پيش‌بيني مي‌كنند.
نكته‌اي كه در اين زمينه بايد به آن توجه داشته باشيد، ميزان مقاومت دوربين دربرابر شرايط جوي مختلف است. بسياري از دوربين‌هاي حرفه‌اي رده‌بالا دربرابر نفوذ گرد‌و‌غبار، رطوبت و باران و سرماي شديد مقاومت خوبي دارند و متخصص قادر به استفاده از دستگاه در شرايط مختلف آب‌و‌هوايي خواهد بود. برخي دوربين‌ها نيز كاملا ضدآب بوده و مي‌توانيد از آن‌ها براي ثبت تصاوير زير آب بهره ببريد. البته اين دسته از محصولات را انواع پايين‌رده و كامپكت تشكيل مي‌دهند و نميتوان انتظار كيفيت تصوير بسيار خوبي از آن‌ها داشت.
نيازهاي دوربين مخصوص هريك از ژانرهاي عكاسي
هر متخصصي و ژانر عكاسي، نيازهاي به‌خصوصي دارد
پيش از خريد دوربين عكاسي بايد سبك عكاسي خود را مشخص كنيد. عكاسي در ژانرهاي مختلف نيازمند مشخصه‌هاي متخصص و تجهيزات متفاوتي است. بهعنوان مثال نميتوان با دوربين عكاسي مخصوص مانديشه متخصصينه يا پرتره، به ثبت تصاوير ورزشي پرداخت. در همين زمينه نيز شاهد مدل‌هاي مختلفي در سبد محصولات هر برند هستيم. در اين بخش تنها به نيازهاي لازم در بدنه‌ي دوربين براي هريك از ژانرهاي عكاسي اشاره مي‌كنيم؛ درحالي‌كه قطعا نيازمندي‌هاي لنزها نيز در اين زمينه تفاوت بسياري با يكديگر دارد.
درادامه برخي از محبوب‌ترين ژانرهاي عكاسي و تجهيزات موردنياز هريك را تشريح مي‌كنيم.
مانديشه متخصصينه
- رزولوشن بالاي حسگر
- گستره‌ي ديناميكي عالي
- عملكرد بسيار خوب در شرايط نوري تاريك
- مقاومت دربرابر شرايط مختلف آب‌و‌هوايي
خياباني
- ابعاد كوچك و قابل‌حمل دوربين
- عملكرد خوب در شرايط نوري تاريك
- مقاومت دربرابر شرايط مختلف آب‌و‌هوايي
رويداد
- فوكوس خودكار دقيق و سريع
- سرعت زياد دوربين در ثبت تصاوير
- عملكرد بسيار خوب در شرايط نوري تاريك
پرتره
- فوكوس خودكار خوب
- رزولوشن بالاي حسگر
- عملكرد بسيار خوب در شرايط نوري تاريك
ورزشي يا حيات وحش
- فوكوس خودكار بسيار سريع و دقيق
- سرعت عكاسي بسيار بالا
- حافظه‌ي بافر حجيم
- لرزشگير داخلي توانمند
- مقاومت دربرابر شرايط آب‌و‌هوايي مختلف
خانوادگي
- سرعت عمل زياد
- ارزش مناسب
- ابعاد كوچك و قابل‌حمل
- كاربري آسان
فيلم‌برداري
- همراهي از رزولوشن و فرمت‌هاي مختلف فيلم‌برداري
- مجهز به ابزار‌هاي نرمافزاري كمكي فيلم‌برداري
- لرزشگير داخلي توانمند
- فوكوس خودكار بسيار خوب
برترين برندهاي دوربين‌هاي عكاسي
شايد يكي از بزرگ‌ترين سؤالات متخصصان پيش از خريد دوربين، برند آن‌ها باشد. حتما بارها با اين سؤال مواجه شده‌ايد: «بهترين برند دوربين چيست؟». در دنياي دوربين‌هاي عكاسي نيز مانند ساير شاخه‌هاي فناوري برندهاي مطرحي رقابت مي‌كنند كه محصولاتي با عملكرد و قابليت‌هاي مشابه به يكديگر توليد مي‌كنند. بهعنوان مثال اگر دوربين‌هاي بدون‌آينه و رده‌بالا مجهز به حسگر‌هايي با رزولوشن زياد را مطالعه كنيم، با نام‌هاي سوني a7R IV، كانن EOS R5، نيكون Z7 و دوربين پاناسونيك S1R برمي‌خوريم. شايد اگر مبناي اصلي مقايسه خروجي نهايي تصوير باشد، تفاوت ضعيف‌ترين با بهترين نمونه‌ي موجود كمتر از جدي باشد كه حتي متخصص كارشناسان نيز قادر به تشخيص آن باشند.
در همين زمينه عموما قابليت‌هاي افزوده مطرح ميشود كه ارزش خريد دوربين را براي هر عكاسي با توجه متخصصي آن تعيين ميكند. در مثال بالا فرضا اگر شخصي به‌دنبال فوكوس سريع و دقيق باشد، شايد سوني را بتوان بهترين گزينه دانست؛ اگر قابليت‌هاي حرفه‌اي فيلم‌برداري اهميت داشته باشد احتمالا محصول كانن گزينه‌ي مناسب‌تري باشد؛ اگر رزولوشن و جزئيات بالا نياز باشد، شايد برخي قابليت سنسورشيفت پاناسونيك را بسيار متخصصدي بدانند. همان‌طوركه در ساير دسته‌هاي دنياي فناوري هيچ برندي را نميتوان پادشاه مطلق دانست، در صنعت تجهيزات عكاسي نيز هيچ سازنده‌اي برتري همه‌جانبه‌اي به ساير برندها ندارد. صرفا بايد با شناخت دقيق نيازهاي خود محصول ايدئال را بيابيد.
درادامه برخي از برندهاي مطرح دنياي فناوري را معرفي كرده‌ايم.
كانن
حتي ناآشناترين متخصصان با محصولات حوزه‌ي عكاسي نيز نام كانن را شنيده‌اند. اين شركت را مي‌توان غول دنياي تجهيزات تصويربرداري و فيلم‌برداري دانست كه در دهه‌هاي اخير همواره بر تخت پادشاهي اين حوزه تكيه زده است. اين برند همواره به توليد محصولاتي بسيار باكيفيت شهرت داشته است. طيف گسترده‌ي محصولات كانن باعث شده است تا قادر به تأمين نياز متخصصان مختلف باشد. دركنار توليد تجهيزات فيلم‌برداري و عكاسي حرفه‌اي، محصولاتي رده‌پايين نيز براي متخصصان عادي و نيمه‌حرفه‌اي عرضه ميكند. كانن از معدود شركت‌هايي است كه حسگر دوربين‌ها را خود توليد ميكند. فناوري‌هاي پيشرفتهاي مانند سيستم فوكوس خودكار Dual Pixel نيز از ديگر دستاورد‌هاي اين شركت به‌شمار مي‌رود كه مشتريان بسياري به‌خصوص در دنياي موبايل‌هاي هوشمند دارد.
نيكون
نيكون ديگر برند نام‌دار دنياي دوربين‌هاي عكاسي است كه همواره دركنار كانن خود را بهعنوان بهترين گزينه‌ي موجود معرفي ميكند. بازه‌ي گسترده‌ي محصولاتي توانمند و باكيفيت دركنار لنزهاي فوق‌العاده‌ي نيكون، اين برند را به انتخاب اول بسياري از متخصصان تبديل كرده است. نيكون نيز همانند كانن براي حفظ جايگاه خود به‌تازگي وارد دنياي بدون‌آينه‌ها شده است.
سوني
سوني را مي‌توان شاخص‌ترين نام فعلي دنياي دوربين‌هاي عكاسي و فيلم‌برداري دانست. اين برند كه پس از خريد بخش دوربين كونيكا مينولتا به‌صورت رسمي وارد دنياي تجهيزات عكاسي شد، در سال‌هاي گذشته و به‌لطف توسعه‌ي دوربين‌هاي بدون‌آينه و فول‌فريم، نام خود را بيش‌ازپيش بر سر زبان‌ها انداخته است. دوربين هاي سري آلفا سوني به‌لطف كيفيت ساخت عالي، فناوري‌هاي پيشتاز و قابليت‌هاي متعدد، همواره خود را بهعنوان بهترين گزينه‌ي موجود براي متخصصي‌هاي مختلف معرفي مي‌كنند. سوني بزرگ‌ترين توليدكنندهي حسگر دوربين به‌شمار مي‌رود و حسگر مورد نياز بسياري از رقباي خود را تأمين ميكند. ۷۰ درصد موبايل‌هاي هوشمند جهان نيز به حسگر دوربين ساخت سوني مجهز هستند. حسگر‌هايي توانمند دركنار سيستم فوكوس خودكار فوق‌العاده را مي‌توان دو مؤلفه‌ي اصلي محصولات سوني دانست.
فوجي‌فيلم
فوجي‌فيلم از ديگر بازيگران بسيار قديمي صنعت عكاسي است كه در سال‌هاي گذشته آن را عموما با دوربين‌هاي بدون‌آينه و APS-C مي‌شناسند. البته فوجي‌فيلم اخيرا با رونمايي از چند دوربين بسيار توانمند مديوم‌فرمت با ارزش مقرون‌به‌صرفه (درمقايسه‌با محصولات بسيار گران‌ارزش هسلبلاد و فيز وان) به قدرت‌نمايي پرداخته است. فوجي‌فيلم همواره با زبان طراحي خاص و كلاسيك خود علاقه‌مندان و البته منتقدان زيادي داشته است. علم پردازش رنگ اين شركت را نيز مي‌توان ديگر قوت آن دانست؛ جايي كه مهندسان فوجي همواره بر توليد تصاويري با رنگ‌هاي زيبا و دقيق تمركز ويژه‌اي داشته‌اند.
پاناسونيك
پاناسونيك از ديگر نام‌هاي بزرگ حوزه‌ي تجهيزات عكاسي و فيلم‌برداري است كه فعاليت جدي خود در اين عرصه را از سال ۲۰۰۹ و عرضه‌ي اولين دوربين بدون‌آينه با حسگر ميكرو چهارسوم آغاز كرد. همكاري تجاري اين شركت با المپوس باعث شد تا اين سيستم به يكي از بزرگ‌ترين پلتفرم‌هاي دنياي دوربين‌هاي عكاسي تبديل شود.
پاناسونيك به‌تازگي براي حضوري قوي‌تر در اين عرصه و با همكاري سيگما و لايكا، اتحاديه‌ي L-Mount را راه‌اندازي كرد. بدين‌ترتيب در سال‌هاي گذشته شاهد عرضه‌ي دوربين‌هاي بدون‌آينه و فول‌فريم پاناسونيك، لايكا و سيگا بوديم. پاناسونيك همچنين به توليد محصولاتي با قابليت‌هاي فيلم‌برداري بسيار گسترده شهرت دارد. سابقه‌ي فعاليت اين شركت در حوزه‌ي دوربين‌هاي سينمايي باعث شد تا حتي دوربين‌هاي ميان‌رده‌ي پاناسونيك نيز از برخي رقباي بالارده‌ي خود در بخش فيلم‌برداري امكانات بيشتري ارائه دهند.
المپوس
بخش تجهيزات عكاسي المپوس در سال ۱۹۳۶ كار خود را آغاز كرد و تا امروز محصولات بسيار متنوعي از انواع دوربين‌هاي عكاسي خانگي و حرفه‌اي را به‌بازار عرضه كرده است. المپوس را مي‌توان به سيستم اختصاصي چهارسوم آن شناخت. اين شركت درادامه با همكاري پاناسونيك دوربين‌هاي ميكرو چهارسوم (نمونه‌ي بدون‌آينه چهارسوم‌ها) توليد كرد كه از اقبال بسيار خوبي نيز برخوردار بود. المپوس تا چندي قبل و بعد از كانن و نيكون بهعنوان سومين برند بزرگ حوزه‌ي دوربين‌هاي عكاسي شناخته مي‌شد. متأسفانه افت فروش سال‌هاي اخير صنعت دوربين‌هاي عكاسي باعث شد تا المپوس چندي پيش و به‌صورت رسمي با فروش بخش تجهيزات عكاسي خود به شركت JIP ژاپن، براي هميشه از اين صنعت خارج شود.
لايكا
شركت آلماني لايكا از سال ۱۸۶۹ سابقه‌ي ساخت تجهيزات تصويربرداري دارد. اين شركت كه عموما با دوربين‌هاي كلاسيك و رنج‌فايندر بسيار گران‌ارزش خود شناخته ميشود، توانايي مهندسي بسيار بالايي در توسعه‌ي لنز و سيستم دوربين را دارد؛ به‌همين‌دليل پاناسونيك و سيگما اين شركت و مانت L آن را براي استفاده در محصولات خود برگزيدند. به‌گفته‌ي مهندسان اتحاديه‌ي L-Mount، مانت لايكا بهترين و ايدئال‌ترين نمونه‌ي موجود است و حتي از انواع جديدي مانند مانت بدون‌آينه Z نيكون و RF كانن نيز طراحي بهتري دارد.
ساير برندها
دنياي دوربين‌هاي عكاسي نام‌هاي بزرگي را به‌خود ديده است كه در سال‌هاي اخير شاهد كناره‌گيري يا كاهش فعاليت آن‌ها در اين صنعت بوده‌ايم. كداك، پنتاكس، ريكو، كسيو و سامسونگ را مي‌توان برخي از برندهاي فعال گذشته دانست كه درحال‌حاضر، جايگاه چنداني ندارند و خريد محصولات آن‌ها را توصيه نمي‌كنيم.
لوازم جانبي
بسياري از متخصصان هنگام خريد دوربين عكاسي، بودجه‌ي خود را تمام‌و‌كمال براي بدنه يا بدنه و لنز در انديشه متخصصين مي‌گيرند؛ اما نكته‌ي مهم در اين زمينه الزامي بودن اختصاص بخشي از بودجه به لوازم جانبي است؛ زيرا تهيه‌ي آن‌ها را مي‌توان الزامي دانست. اين موضوع براي متخصصان حرفه‌اي نيز اهميت بيشتري پيدا ميكند؛ چراكه لوازم جانبي رده‌بالا مانند كارت‌هاي حافظه‌ي سريع نياز به پرداخت مبلغي زيادي دارند.
كيف
خريد كيفي با ابعاد مناسب براي حمل تمامي تجهيزات عكاسي ضروري است. در انديشه متخصصين داشته باشيد باتوجه‌به تعداد و وزن تجهيزات، كيفي را انتخاب كنيد تا در بازه‌هاي زماني طولاني خستگي كمتري را به‌همراه داشته باشد. محافظت ايدئال از تجهيزات دربرابر ضربه، مقاومت دربرابر شرايط جوي مانند نفوذ آب يا گرد‌و‌غبار و ارگونومي خوب براي حمل آسان تجهيزات، دسترسي آسان و سريع به برخي موارد مدانديشه متخصصين در كيف، از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي خريد كيف مناسب است.
كارت حافظه
كارت حافظه بخش جدايي ناپذير دوربين‌هاي عكاسي است. اين دستگاه‌ها به‌دليل فقدان حافظه ذخيره سازي براي ثبت تصاوير نياز به كارت حافظه دارند. به‌همين‌دليل، حتما بخشي از بودجه را براي خريد كارت حافظه‌اي سريع، با حجم مناسب و كيفيت ساخت خوب از برندي مطرح با گارانتي معتبر، اختصاص دهيد.
ساير تجهيزات
سه‌پايه، فيلتر لنز (به‌خصوص فيلترهاي UV)، فلش اكسترنال، ضبط‌كننده‌ي صدا و باتري اضافه، از ديگر لوازم جانبي هستند كه بيشتر متخصصان حرفه‌اي و باتوجه‌به نيازهاي خود اقدام به خريد آن‌ها مي‌كنند.
بيمه
دوربين‌هاي عكاسي و لنزهاي آن‌ها تجهيزات بسيار گران‌ارزشي هستند و خريد نمونههاي رده‌بالاي آن‌ها برچسب ارزش چندهزاردلاري را به‌همراه خواهد داشت؛ به‌همين‌دليل برخي شركت‌هاي بيمه داخلي شرايطي را براي بيمه‌ي تجهيزات عكاسي فراهم كرده‌اند كه متخصصان با پرداخت مبلغي (حدودا ۴ درصد ارزش بدنه دوربين) خدماتي را به متخصصان ارائه مي‌دهند. برخي از اين خدمات عبارت‌اند از: ضربه و شكستگي، نم‌زدگي و آب‌خوردگي، نوسان برق، شن‌زدگي و آتش‌گرفتگي و ذوب‌شدگي است كه شامل شرايط گارانتي نمي‌شوند. درصورت خسارت سنگين دوربين و نبود امكان تعمير آن نيز شركت‌هاي بيمه حدود ۸۵ درصد ارزش دوربين را پرداخت مي‌كنند. باتوجه‌به افزايش زياد ارزش دوربين و در خطر بودن آن به‌دليل شرايط متخصصي (حمل هميشگي و استفاده در شرايط مختلف)، تهيه‌ي بيمه شايد اقدامي معقولانه باشد.
در پايان از شما دعوت مي‌كنيم براي اطلاع از ارزش دوربين و ارزش لنز دوربين در فروشگاه‌هاي اينترنتي معتبر و همچنين مقايسه مشخصات متخصص و طرح سؤال درباره‌ي انواع دوربين DSLR، بدون‌آينه، كامپكت و ... از بخش محصولات اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران استفاده كنيد.
هم انديشي ها