افزايش سطح آب دريا جوامع دور از سواحل را نيز تهديد ميكند
در شرايطي كه گرمايش جهاني سطح آب درياها را در سراسر جهان بالاتر ميآورد، دانشمندان مدتها است هشدار ميدهند كه بسياري از مناطق ساحلي كمارتفاع بهطور دائمي در آب فرو خواهند رفت. اما مطالعهاي كه اخيرا منتشر شده است، نشان ميدهد كه بيشتر آسيبهاي اقتصادي ناشياز افزايش سطح آب دريا در اين قرن احتمالا ناشياز تهديد ديگري است كه حتي با سرعت بيشتري خواهد رسيد: با بالا آمدن آب اقيانوسها طوفانهاي ساحلي قدرتمند، امواج مرتفع و جزرومدها بسيار بلند ميتوانند به مناطق دورتري درون خشكي برسند و ميليونها نفر و تريليونها دلار از داراييها را در سراسر جهان درمعرض خطر سيلهاي دورهاي قرار دهند.
مطالعهي مذكور كه در مجلهي Scientific Reports منتشر شده است، محاسبه كرده است كه تا ۱۷۱ ميلون نفر از كساني كه امروز زندگي ميكنند، حداقل تاحدودي با خطر سيلهاي ساحلي ناشياز جزرو مدهاي بسيار بلند يا خيزآبها مواجه خواهند بود كه زماني ايجاد ميشود كه بادهاي قوي ناشياز طوفانها آب اقيانوس را جمع كرده و آن را به ساحل ميآورد. درحاليكه بسياري از مردم اكنون با ديوارهاي دريايي يا دفاعهاي ديگر مانند مواردي كه در هلند است، محافظت ميشوند، همهي جوامع اين گونه نيستند.
مناطقي مانند بنگلادش (تصوير بالا)، ويرجينيا و كاروليناي شمالي در آمريكا و بخشهايي از فرانسه، آلمان، هند و چين از مناطقي هستند كه درمعرض خطر بالاتر افزايش سطح آب دريا قرار دارند
اگر كشورهاي جهان انتشار گازهاي گلخانهاي را ادامه داده و سطح دريا فقط يكي دو فوت ديگر افزايش پيدا كند، زمينهاي ساحلي كه درمعرض خطر سيل قرار خواهد گرفتند، تقريبا يك سوم افزايش خواهند يافت. در سال ۲۰۵۰، تا ۲۰۴ ميليون نفر از افرادي كه درحالحاضر در سواحل زندگي ميكنند، با خطرات سيل مواجه خواهند شد. تحت سناريوي انتشارات متوسط كه با عنوان RCP4.5 شناخته ميشود، تا سال ۲۱۰۰ اين رقم به حدود ۲۵۳ ميليون نفر خواهد رسيد (تعداد واقعي افراد درمعرض خطر ممكن است متفاوت باشد، زيرا دانشمندان سعي نكردند تغييرات جمعيت ساحلي آينده را پيشبيني كنند.)
ابرو كيرزكي، كانديداي دكتري دانشگاه ملبورن استراليا و نويسندهي اصلي مطالعه ميگويد: «حتي اگر افزايش سطح دريا زياد نباشد، خطرات ديگري مانند جزرومدهاي بلند، خيزآبها و امواج شكنا فراوانتر و شديدتر خواهند شد.» مناطقي كه بيشتر درمعرض خطر قرار دارند شامل كاروليناي شمالي، ويرجينيا و مريلند در ايالات متحده، شمال فرانسه و شرق آلمان، ساحل جنوب شرقي چين، بنگلادش و ايالتهاي بنگال غربي و گجرات در هند ميشوند. اين سيلابها ميتوانند خسارات اقتصادي زيادي بههمراه داشته باشد. افرادي كه درحالحاضر در مناطق درمعرض خطر افزايش ۳ فوتي در سطح دريا زندگي ميكنند، در سال ۲۰۱۱ حدود ۱۴ تريليون دارايي داشتند كه معادل ۲۰ درصد از توليد ناخالص داخلي جهاني در آن سال است.
نويسندگان اذعان ميكنند كه برآوردهاي آنها از هزينههاي احتمالي افزايش سطح دريا كاملا ناقص است. يك دليل آن است كه آنها اين احتمال را كه جوامع ممكن است در آينده براي محافظت از خود اقداماتي مانند بالا بردن خانهها، ساخت ديوارهاي دريايي يا عقبنشيني به درون خشكي را انجام دهند، درانديشه متخصصين نگرفتهاند. همچنين اين مطالعه هيچكدام از زيرساختهاي باارزش مانند جادهها يا كارخانهها را دربرنميگيرد كه در مسير آسيب قرار دارند.
درحالحاضر نشانههايي وجود دارد كه نشان ميدهد سيلابهاي دورهاي درحال ويران كردن خطوط ساحلي است. تجزيهوتحليل ماه ژوئيه ادارهي ملي اقيانوسي و جوي آمريكا نشان داد كه سيلهاي مرتفع در امتداد اقيانوس اطلس از سال ۲۰۰۰ پنج برابر شده است، تغييري كه درحال تخريب خانهها، به خطر انداختن ذخاير آب آشاميدني و غرق كردن جادهها است.
مطالعهي جديد سعي دارد با تركيب مدلهاي موجود افزايش سطح دريا، جزرومد، امواج، خيزآب و توپوگرافي ساحلي پيشبينيهاي خطر سيلاب ساحل آينده را بهبود بخشد. پژوهشگران دادههاي جمعآوري شده از جزرومدسنجهاي سراسر جهان را نيز در پژوهش خود درانديشه متخصصين گرفتند.
كيرزكي گفت پژوهشهاي گذشته با چنين جزئياتي عواملي مانند امواج شكنا را كه ميتوانند بهطور موقت سطوح دريا را بهطور محلي بالا ببرند، مورد مطالعه قرار ندادهاند. مايكل اوپنهايمر، دانشمند اقليمشناس دانشگاه پرينستون كه در اين پژوهش مشاركتي نداشته است، گفت: «تلاش براي مدلسازي افزايش شديد سطح دريا و خيرآب مسئلهي بسيار پيچيدهاي است و عدم قطعيتهايي فراواني وجود دارد. اما براي دانشمندان بسيار حياتي است تا برآوردهاي خوبي ارائه دهند زير اگر شهرهايي نظير بوستون يا نيويورك بخواهند موانع جديدي براي مقابله با خيزآبها بسازند، بايد چند دهه پيش از افزايش سطح دريا برنامهريزي كنند.»
مطالعهي جديد نشان ميدهد كه تنها يكسوم از خطر سيلاب ساحلي از افزايش سطح دريايي ناشي ميشود كه بهطور دائم مناطق كمارتفاع را به زير آب ميبرد. دوسوم از اين خطرات از افزايش احتمالي در جزرومدهاي شديد، خيزآبها و امواج شكنا ميآيد. در بسياري از مناطق ساحلي، سيل نادري كه بهطور تاريخي هر صد سال يك بار رخ ميدهد، ميتواند تا پايان قرن بهطور متوسط هر ۱۰ سال يك بار يا حتي كمتر رخ دهد.
دانشمندان ميگويند كشورهاي جهان ميتوانند با كاهش سريع انتشارات خود به ميزان قابلتوجهي خطر سيلهاي آينده را كاهش دهند، خصوصا ازآنجايي كه اين اقدامات ميتواند باعث كاهش احتمال فروپاشي سريع صفحات يخي در جنوبگان شود كه ميتواند حتي بيشازپيشبينيها سطح آب دريا را افزايش دهد. اما دكتر اوپنهايمر معتقد است كه جهان اكنون چنان گرم شده است كه بدون توجه به اتفاقي كه درمورد انتشارات رخ خواهد داد، تا سال ۲۰۵۰ افزايش قابلتوجهي در سطح دريا اتفاق خواهد افتاد. او گفت: «اين بدان معنا است كه ما بايد از حالا خود را براي سازگاري با وضعيت جديد آماده كنيم.»
هم انديشي ها