داستان برند: اپل، برندي كه جهان را فتح كرد
اپل كه در ابتدا با نام Apple Computer شناخته ميشد، يك شركت چندمليتي است كه در زمينههاي مختلفي از جمله توليد لوازم الكترونيكي، رايانههاي شخصي، توليد سرور و نرمافزارهاي رايانهاي فعاليت دارد. علاوه بر اين شركت يادشده يكي از بزرگترين توزيعكنندگان محتواي چندرسانهاي است. اپل در سراسر دنيا نمايندگيهايي براي فروش محصولات خود تأسيس كرده كه به اين نمايندگيها اپاستور ميگويند. محصولات اصلي اين شركت موبايل هوشمند آيفون، تبلت آيپد، پخشكنندهي چندرسانهاي قابل حمل و رايانههاي سري مكينتاش است.
استيو جابز و استيو وزنياك در تاريخ يكم آوريل سال ۱۹۷۶ (۱۲ فروردين ۱۳۵۵) شركتي به نام اپل تأسيس كردند. ثبت اين شركت نيز در روز سوم ژانويه ۱۹۷۷ (۱۳ دي ۱۳۵۵) در كوپرتينو كاليفرنيا انجام شد.
به مدت سه دهه، عمدهي فعاليت اين شركت توليد رايانههاي شخصي بود. در اين بين، محصولاتي از جمله رايانهي اپل ۲، مكينتاش و پاور مك توليد شد. در آن زمان فروش اين دستگاهها چندان مطلوب نبود و تا دههي ۹۰ ميلادي، سهم بازار اپل در فروش رايانههاي شخصي بسيار كم بود. با وجود اينكه استيوجابز يكي از مؤسسان اپل بود، اما در فاصلهي بين سالهاي ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۶ از اين شركت اخراج شد. وي در مدتي كه در اپل مشغول نبود، شركت ديگري به نام نكست (NeXT) را بنا نهاد كه اين شركت نهايتا توسط اپل خريداري شد. پس از اين اتفاق، جابز بار ديگر بهعنوان مديرعامل اپل انتخاب شد.
با معرفي پخشكنندهي چندرسانهاي اپل موسوم به آيپاد در سال ۲۰۰۱ و نيز ايجاد فروشگاه آيتيونز موزيك در سال ۲۰۰۳، اپل خود را بهعنوان يكي از شركتهاي برتر توليدكنندهي لوازم الكترونيكي و نيز يكي از فروشندههاي برتر محتواي مالتيمديا به جهان شناساند. همين عوامل باعث شد تا نام كامپيوتر از انتهاي نام اين شركت برداشته شود و در سال ۲۰۰۷ نام شركت به اپل تغيير يابد.
پايهگذاري اپل
اگر در حال خواندن اين مطلب هستيد، بهاحتمال زياد بايد شما را جزء عاشقان يا دستكم علاقهمندان به دنياي فناوري دانست. با اين شرايط حتما ميدانيد كه داستان بيشتر برندهاي محبوب و بزرگ كنوني حوزهي تكنولوژي، از يك مكان افسانهاي به نام گاراژ خانه شروع شده است. مورد ديگري كه در شروع داستان اين نوع شركتها وجود دارد، شرايط نهچندان مناسب و نيروي كار دو يا سه نفره است. اما در نهايت اين آغازها به سرانجامي بينظير ختم ميشود.
سهمي كه رونالد وين به ارزش ۵۰۰ دلار فروخت، اكنون ۷۲ ميليارد دلار ارزش دارد
همانطور كه در بخش مقدمه اشارهي كوتاهي داشتيم، استيو جابز و استيو وزنياك بهعنوان مؤسسان اصلي شركت اپل شناخته ميشوند؛ اما نبايد در اين بين، يكي از دوستان دو استيو داستان به نام رونالد وين را فراموش كنيم. اگر وين نبود، شايد امروز شاهد محصولاتي مثل آيفون، آيپد يا آيمك نبوديم. جابز دوست خود وين را متقاعد كرد كه با دريافت ۱۰ درصد از سهام شركت تازه تأسيس، به عنوان زيردست وي و استيو وزنياك مشغول به كار شود. اما ۱۲ روز پس از اين اتفاق، وين سهام خود به ارزش فقط ۵۰۰ دلار را فروخت. اين سهام در حال حاضر ۷۲ ميليارد دلار ارزش دارد.
پايهگذاري اپل - ملاقات جابز و وزنياك
استيوهاي داستان، يكديگر را در يكي از كلابهاي كامپيوتري ملاقات كردند. در اين كلاب، علاقهمندان به رايانهها در گاراژي كه در منلوپارك كاليفرنيا بود، گرد هم ميآمدند. اين دو يك هدف مشترك داشتند: ساده كردن رايانهها براي همه.
(استيو جابز در سمت راست و استيو وزنياك در سمت چپ)
در آن زمان وزنياك اولين رايانهي خود را ساخته بود. اين رايانه يك كيبورد شبيه به دستگاه تايپ داشت و ميشد آن را به تلويزيون متصل كرد. بعدها اين كامپيوتر با نام اپل وان توليد شد و در واقع بايد آن را نمونهاي اوليه از تمام رايانههاي مدرن دانست. اما هدف اصلي وزنياك اين نبود كه دنيا را تغيير دهد، بلكه بيشتر علاقه داشت خود را بهعنوان فردي به ديگران نشان دهد كه قادر است با كمترين منابع، بهترين محصول ممكن را توليد كند.
رونالد وين
پيش از تأسيس اپل، وزنياك تمايل چنداني به نمايش دادن رايانه ساخت خود به ديگران نداشت. او خجالت ميكشيد و اينگونه گمان ميكرد كه اطلاعات كمي در مورد سيستمهاي كامپيوتري دارد و به همين دليل تصميم گرفته بود بهطور كامل از معرفي دستگاهش در كلاب يادشده خودداري كند.
ملاقات جابز با وزنياك منجر به شهرت كامپيوتر وزنياك شد
اما به لطف استيو جابز كه پتانسيل خيلي خوبي در رايانهي وزنياك ديده بود، وزنياك از تصميم خود صرفانديشه متخصصين كرد. اگر جابز با وزنياك ملاقات نميكرد، شايد كامپيوتر ساختهشده توسط وزنياك هيچگاه ديده نميشد. حتي بهمنظور كمك مالي براي توليد بيشتر اين كامپيوتر، استيو جابز فولكس واگن خود را هم فروخت. وزنياك نيز در آن زمان ماشينحساب اچپي خود را به فروش رساند و سرانجام اين دو به همراهي رونالد وين، در يكم آوريل سال ۱۹۷۶ (۱۲ فروردين ۱۳۵۵) شركت اپل كامپيوتر را تأسيس كردند، شركتي كه اكنون ۴۲ سال عمر دارد.
انتخاب نام اپل
بر اساس مصاحبهاي كه در دسامبر ۱۹۸۴ در مجلهي بايتز از وزنياك منتشر شده، وي ايدهي انتخاب نام اپل را به استيو جابز نسبت داده است. وزنياك در اين مصاحبه اينگونه گفت: «جابز گهگاه باغباني ميكرد و محصولات ارگانيك خود را پرورش ميداد. من فكر ميكنم نام اپل به دليل همين موضوع به ذهن او خطور كرد يا شايد اين بازخورد طبيعت بود. شايد اين كلمه ناگهان در يكلحظه به او الهام شده باشد. در هر صورت، پس از نام اپل هر دو تلاش كرديم نامهاي ديگري را جايگزين كنيم؛ ولي هيچكدام در نهايت موفق نشديم نامي بهتر از اپل بيابيم.»
فروش كامپيوتر اپل وان
وزنياك تمام كامپيوترها را با دست ميساخت و اين در حالي بود كه ارزش تعيينشده براي هر رايانهي اپل وان كمي بيشتر از هزينهي خريد قطعات آن بود. اگر آنها موفق به فروش ۵۰ عدد اپل وان ميشدند، فقط هزينههاي سرمايهگذاري شدهشان بازگشت داده ميشد. اما استيو جابز آرزوهاي بلندپروازانهتري داشت.
ارزش اپل وان، معادل ۶۶۶.۶۶ دلار تعيين شده بود. اپل تازه تأسيس موفق شد با فروشگاه بايت واقع در مانتينويو براي توليد ۵۰ عدد اپل وان با ارزش هر واحد ۵۰۰ دلار قرارداد ببندد. اپل در آن زمان قادر به توليد تعداد بيشتري از اپل وان نبود. شركت آتاري كه استيو جابز سابقهي فعاليت در آن را داشت، براي فروش هر قطعه به او، مبلغ مورد انديشه متخصصين را نقدا درخواست ميكرد و بانك نيز جابز را براي دريافت وام رد صلاحيت كرده بود. اگرچه در آن مقطع زماني، استيو جابز پيشنهادي ۵ هزار دلاري از جانب پدر يكي از دوستانش دريافت كرده بود؛ اما اين مبلغ هم براي تأمين منابع مورد نياز ساخت تعداد بيشتري از رايانهي اپل وان كافي نبود.
يك نمونهي اصل از كامپيوتر اپل وان
پس از آمادهسازي سفارش فروشگاه بايت، اشكالاتي بين شركت نوپاي اپل كامپيوتر و مدير اين فروشگاه به وجود آمد كه در نهايت باعث شد استيو جابز ريسك ديگري براي موفقيت به جان بخرد. در آن شرايط وي تعهد داد كه رايانههاي ساختهشده را كاملتر كند و بهموقع به فروشگاه مورد مباحثه تحويل دهد. در واقع فروشگاه بايت با ديدن نمونهي اوليه اپل وان اميد چنداني به فروش آن نداشت و به همين دليل در گفتگوهاي بين مدير بايتشاپ و استيو جابز، قرار بر اين شد كه اين محصول به يك رايانهي كامل تبديل شود. در همان زمان بود كه رونالد وين بهطور كامل از شركتي كه تازه با دوستان خود تأسيس كرده بود، نااميد شد و در نهايت اين شركت را ترك كرد.
جابز پس از بگومگوهاي خود با فروشگاه بايت و پس از تعهدات جديدي كه به گردن گرفته بود، بهسختي در كنار وزنياك و چند تن از دوستان و نيز خانوادهي خود كار كرد تا بتواند بهموقع سفارش تغييريافتهي آن فروشگاه را تأمين كند. استيو جوان و پرانگيزه كارش را بهخوبي انجام داد و به عهد خود عمل كرد. هنگامي كه محصول تغييريافتهي اپل كامپيوتر براي بار دوم به بايتشاپ تحويل داده شد، ترل كه مديريت فروشگاه يادشده را بر عهده داشت، از آنچه مشاهده كرد بسيار شگفتزده شد.
محصولي كه جابز و وزنياك آماده كرده بودند، فقط يك برد كامپيوتري بود كه بدون پيشنيازهايش، هيچ كاري از آن برنميآمد. ترل حتي نميتوانست اين بردها را تست كند و بدين منظور بايد دو تبديلكننده خريداري ميكرد. از آنجا كه اين محصول كيبورد يا نمايشگر نداشت، امكان انتقال اطلاعات به آن بدون لوازم مورد نياز وجود نداشت. حتي اگر يك صفحهكليد به اين برد اضافه ميشد، حتي با تلاش فراوان يك برنامهنويس، امكان برنامهريزي آن فراهم نبود؛ چراكه جابز و وزنياك، زبان برنامهنويسي را روي نوار كاست يا چيپ حافظهي ROM ارائه نكرده بودند. اشكال ديگري كه اين محصول داشت، اين بود كه هيچ جعبهاي براي آن در انديشه متخصصين گرفته نشده بود.
بردي كه جابز و وزنياك براي شركت بايت آماده كرده بودند
ترل در ابتدا به اين برد هم اميدي نداشت؛ اما جابز نهايتا وي را متقاعد كرد تا به قرارداد عمل كند و مبلغ مورد انديشه متخصصين را به شركت جوان اپل بپردازد. در نهايت در فاصلهي بين سالهاي ۱۹۷۶ تا سپتامبر ۱۹۷۷، ۲۰۰ عدد رايانهي اپل وان توليد شد.
با در انديشه متخصصين گرفتن اينكه هر ۲۰۰ كامپيوتر اپل وان ساختهشده به فروش رفت، ميتوان اين محصول را يك دستگاه موفق دانست. اين رايانه باعث شد تا شركت نوپاي اپل رشد بسيار چشمگيري را تجربه كند.
كامپيوتر اپل ۲
تصويري از كامپيوتر اپل ۲
در آوريل سال ۱۹۷۷، كامپيوتر اپل ۲ (Apple II) در نمايشگاه رايانهي West Coast معرفي شد. اين محصول در آن زمان رقابتي شانه به شانه با بزرگاني چون Commodore PET داشت. اين دستگاه همانند نسل پيشين خود يك ماشين پيشگام بود كه از گرافيك رنگي بهره ميبرد و حافظهي آن از نوع نواري بود كه البته بعدا به فلاپي ۵.۲ اينچي ارتقاء يافت. اپل ۲ ميتوانست تصاوير را در نمايشگري از نوع NTSC و با رزولوشن واقعي ۲۸۰ در ۱۹۲ پيكسل به نمايش درآورد كه اين مشخصه در آن زمان بسيار شگفتانگيز بود و اين وضوح، رزولوشن بالايي محسوب ميشد.
معرفي اپل ۲، نقطهي آغاز صنعت رايانههاي شخصي بوده است
كامپيوتر اپل ۲ يك اختراع واقعي بود. نويسندهي زندگينامهي استيو جابز، والتر آيزاكسون در اين مورد گفته است كه معرفي اپل ۲، نقطهي آغاز صنعت رايانههاي شخصي بود. اشكال اما، ارزش ۱٫۳۰۰ دلاري تعيينشده براي اين رايانه بود كه با توجه به مشخصات متخصصاش، چندان منطقي به انديشه متخصصين نميرسيد. مسلما پرداخت چنين هزينهاي براي متخصصان مستلزم يك دليل خوب بود. اما اپل ۲ داراي ويژگي بسيار خوبي بود كه افراد با توجه به همين قابليت دليل خوبي براي خريدن اين محصول داشتند.
نرمافزار Visicalc محركي براي افزايش فروش اپل ۲
يكي از دانشجويان مدرسهي كسبوكار هاروارد به نام دن بريكلين يك تصوير ذهني بسيار خوب ارائه كرده بود. وي تصور نمايشگري را داشت كه در آن، اعداد بهصورت بصري قابل مشاهده باشند و بتوان با استفاده از ماوس و كيبورد با اين اعداد تعامل كرد و عمليات مختلفي چون جمع و تفريق را روي آنها انجام داد. البته آنچه در دههي ۷۰ ميلادي به ذهن بريكلين خطور كرده بود، در نرمافزارهاي موسوم به صفحهي گستردهي امروزي نظير اكسل نمود پيدا كرده است. بريكلين با همراهي باب فرانكستون و در طي دو ماه نرمافزار VisiCalc را براي اپل ۲ توسعه دادند.
VisiCalc در سال ۱۹۷۹ معرفي شد. اين نرمافزار بهعنوان يك صفحهي جادويي كه قادر به انجام محاسبات مجدد است، تبليغ ميشد. بديهي است كه انتشار نرمافزار يادشده يكي از مهمترين عواملي بود كه به فروش موفق رايانهي اپل ۲ كمك كرد و باعث شد اين شركت پايههاي محكمي در صنعت رايانههاي شخصي براي خود ايجاد كند.
پيش از معرفي رسمي VisiCalc، تحليلگري به نام بنجامين ام روزن، پس از مطالعه مختصر اين نرمافزار انديشه متخصصين خود را اينگونه بيان كرد: «VisiCalc بسيار قدرتمند و كامل و كاركرد آن آسان و مناسب است و همين مشخصهها باعث ميشود احتمالا اين نرمافزار به يكي از پرفروشترين نرمافزارهاي تاريخ مبدل شود. علاوه بر اين وجود چنين نرمافزاري به فروش بيشتر كامپيوترها كمك ميكند.»
محيط نرمافزار VisiCalc
البته افراد ديگري هم در آن زمان بودند كه خريد اپل ۲ را صرفا به دليل داشتن نرمافزار يادشده، منطقي نميدانستند. از جمله اين افراد ميتوان به تيم بري اشاره كرد كه از انديشه متخصصين وي بهتر بود VisiCalc امكان اجرا شدن در رايانههاي CP/M را هم داشت تا بتوان از قابليتهاي آن در ساير سيستمها بهره برد.
اپل، زيراكس و ماوس تك دكمهاي
دو استيو داستان، با دو رايانهي شخصي توليدشده خود در شركتشان، نامهاي بزرگ اين صنعت را هدف قرار داده بودند.
زيراكس نيز در آن زمان يك مركز تحقيقاتي به نام Xerox PARC در آمريكا تأسيس كرده بود. اين مركز بهمنظور مطالعه تكنولوژيهاي جديد احداث شد و كمك كرد تا فناوريهايي از جمله محتواي چندرسانهاي اپتيكال، اترنت و چاپگرهاي ليزري كه از آنها بهصورت روزمره استفاده ميشود، پيشرفت داشته باشند.
كامپيوتر Zerox Alto اولين كامپيوتر مجهز به سيستمعامل گرافيكي
اپل وان و اپل ۲ هر دو سيستمهاي بر پايهي متن بودند كه از اين انديشه متخصصين شباهت زيادي به كامپيوترهاي شخصي اوليهي عرضهشده توسط شركت آيبيام داشتند. اما استيو جابز ميخواست دستگاهي بسازد كه حس بيشتري در آن وجود داشته باشد. وي شركت زيراكس را متقاعد كرد تا به همراه تعدادي از متخصصان اپل، به مدت سه روز به Xerox PARC دسترسي داشته باشند. شركت زيراكس نيز در مقابل ۱۰۰ هزار از سهم اپل را با ارزش هر سهم ۱۰ دلار پيش از عرضهي اوليهي سهام اين كمپاني خريداري كرد كه سوددهي بالا و كم ريسكي را براي زيراكس به ارمغان آورد.
انديشه متخصصين جابز با ديدن دستگاهي به نام Alto دگرگون شد. اين دستگاه در مركز تحقيقاتي زيراكس به ميزان وسيعي مورد استفاده قرار گرفته بود و در آن زمان از يك نمايشگر افقي و رابط متخصصي گرافيكي بهره ميبرد. اين دو قابليت باعث شده بودند تا Alto در زمان خود، جلوتر از سايرين باشد. شركت زيراكس در مجموع ۲۰۰۰ دستگاه از اين محصول را توليد كرد.
استيو جابز به اين نتيجه رسيد كه رايانههاي توليدشده توسط اپل بايد كاركردي شبيه به محصول زيراكس، داشته باشند.
ورود اپل به بازار بورس
پس از ورود فورد به تالار بورس اوراق بهادار در سال ۱۹۵۶، بزرگترين IPO (عرضهي اوليهي سهام) در سال ۱۹۸۰ ميلادي توسط اپل انجام شد. در آن زمان اپل با ارزشي معادل ۱.۸ ميليارد دلار وارد بازار سهام شد و همين كافي بود تا از بين ۱۰۰۰ متخصص اين شركت بيش از ۴۰ نفر يك شبه به افرادي ميليونر تبديل شوند.
كامپيوتر شخصي اپل ۳
كامپيوتر اپل ۳ نيز در سال ۱۹۸۰ و با ارزشي بين ۴۳۴۰ دلار تا ۷٫۸۰۰ دلار معرفي و قرار شد حكم رايانهي تجاري و پرچمدار اپل را داشته باشد، اما به دليل اشكالاتي كه براي اين محصول بهوجود آمد چنين اتفاقي رخ نداد. براي يادآوري بد نيست اشاره كنيم كه اپل ۳ از يك پردازنده با فركانس كاري ۲ مگاهرتز بهره ميبرد و حافظهي رام آن ۴ كيلوبايت در انديشه متخصصين گرفته شده بود.
يك سال پس عرضهي اوليهي سهام اپل، يعني در سال ۱۹۸۱، شركت آيبيام يك رايانهي شخصي با ارزش ۱٫۵۶۵ دلار معرفي كرد. اين محصول مشخصات متخصص چندان قابل توجهي نداشت و به دليل اهميت ندادن افراد به همين مشخصات، پس از دو سال توانست سهم قابل توجهي از بازار اپل را از آن خود كند.
در همين زمان اپل اولين لرزش شديد خود را احساس كرد. در نتيجه اين شركت ۴۰ نفر از متخصصانش را اخراج كرد و تغييراتي هم در جايگاه مديران اصلي اعمال شد. در سال ۱۹۸۲، شركت جوان مايكروسافت شروع به ساختن چند نرمافزار براي پروژهي رمزآلود مك اپل كرد؛ اما ردمونديها به طور همزمان كار بر روي يك رابط متخصصي گرافيكي (ويندوز) براي رايانههاي شخصي آيبيام را نيز انجام ميدادند.
كامپيوتر اپل ليزا
اما در سال ۱۹۸۳ اپل همچنين رايانهاي به نام ليزا را با ارزش ۹۹۹۵ دلار معرفي كرد. اين محصول در واقع اولين رايانهي تجاري با ماوس و رابطكاربري گرافيكي بود؛ اما به دليل ارزش بسيار بالا، سرعت كم و عدم سازگاري با محصولات ديگر، نتوانست به موفقيت برسد.
تولد مك و خروج استيو جابز از اپل
سرانجام در سال ۱۹۸۴ ميلادي، رايانهي شخصي مك كه بسياري از افراد مدتها انتظار آن را داشتند معرفي شد. اين كامپيوتر شخصي از ۱۲۸ كيلوبايت حافظه بهره ميبرد و ارزش آن ۲٫۴۹۵ دلار تعيين شده بود. از ديگر مشخصات مك اوليه ميتوان به پردازندهي ۸ مگاهرتزي آن اشاره كرد
مكينتاش 128K
اما در سال ۱۹۸۵ و پس از بهوجود آمدن اشكالاتي بين جابز و اسكالي (مديرعامل سايق پپسي كه مدير عاملي اپل را بر عهده گرفته بود)، استيو داستان از اپل استعفا دارد و خود شركت جديدي به نام نكست (NeXT) را تاسيس كرد.
اوضاع پس از استعفاي جابز براي اپل چندان خوب پيش نرفت تا جايي كه در سال ۱۹۸۸ اپل به دليل كم شدن بيش از حد فروش مكينتاش، از مايكروسافت به دليل نقض حقوق سمعي و بصري رايانهي ليزا و استفاده از دستاوردهاي اپل در ويندوز ۲.۰.۳ شكايت كرد.
در همين سال بود كه جابز در شركت نكست رايانهي شخصي جديدي را معرفي كرد. اپل نيز در سال ۱۹۸۸ فقط يك محصول به نام مك IIx را معرفي كرد كه در برابر محصول ساخته شده توسط شركت NeXT حرفي براي گفتن نداشت. نكستكامپيوتر يك محصول ۱۲ اينچي بود كه سيستمعامل يونيكس را اجرا ميكرد. علاوه بر اين اوضاع دادگاه بين اپل و مايكروسافت چندان هم به نفع كوپرتينوييها تمام نشد.
مك السي
اپل در پاسخ به انتقادهايي كه در مورد ارزش بالاي محصولات اين شركت بيان ميشد، در سال ۱۹۹۰ سه مدل ارزانارزش از رايانهي شخصي مك را معرفي كرد: مدل اول مك كلاسيك بود كه ارزشي ۹۹۹ دلاري داشت. مدل دوم مك السي نام داشت و با ارزش ۲۴۰۰ دلار به فروش ميرفت و نهايتا مدل سوم مك IIsi بود و ۳۸۰۰ دلار ارزش داشت. با وجود محدوديتهاي متخصص اين سه محصول، اپل موفق شد تعداد زيادي از آنها را به فروش برساند و بار ديگر اعتماد سرمايهگذارانش را به خود جلب كند.
مك كلاسيك
اپل در سال ۱۹۹۰ همچنين در شركت آرم سرمايهگذاري كرد. اين شركت با پرداخت ۲.۵ ميليون دلار به شركت آرم، ۴۳ درصد از سهام اين سازندهي سيپييو را از آن خود كرد. در پايان دههي نود ميلادي، اپل سهم ۴۳ درصدي خود از آرم را با ارزشي معادل ۷۹۲ ميليون دلار به فروش رساند و همين امر موجب شد تا ضررهاي وارد آمده به آرم جبران شود و اين شركت بتواند از روزهاي بد خود فاصله بگيرد.
پاوربوك وارد بازار شد
اگرچه اپل بارها سعي كرد محصولي قابل حمل را توليد كند؛ اما هيچگاه اين تلاش به ثمر نرسيد. ولي اپل از اين كار دست نكشيد و سرانجام در سال ۱۹۹۱ اولين رايانهي شخصي قابل حمل خود را با نام پاور بوك معرفي كرد. اين محصول در واقع نسل اوليهي محصولاتي است كه امروز با نام مكبوك آنها را ميشناسيم. در آن سال اپل از سه مدل پاوربوك ۱۰۰، پاوربوك ۱۴۰ و پاوربوك ۱۷۰ رونمايي كرد. اين دستگاهها قابليتهايي مثل مك ارائه ميدادند؛ ولي وزن آنها كم بود و اين محصول نهايتا به يك استاندارد براي رايانههاي قابل حمل مبدل شد.
پاوربوك ۱۰۰
اپل در سال ۱۹۹۱ با شركت آيبيام نيز همكاريهايي انجام دارد و يك موتور مالتيمديا، يك سيستمعامل و رايانههايي مبتني بر پردازندههاي RISC موتورولا را توليد كرد.
پس از سالها سلطهي سيستمعامل مكينتاش، سرانجام در سال ۱۹۹۲ شركت مايكروسافت با انتشار ويندوز ۳.۱ توانست انديشه متخصصين بسياري از متخصصان را به خود جلب كند. در آن زمان سهم ۱۵ درصدي اپل با سرعتي زياد از دست اين شركت خارج ميشد.
البته يك اتفاق مهم ديگر در سال ۹۲ ميلادي براي اپل رخ داد و آن هم ورود طراح جوان ۲۵ ساله و خلاقي به نام جاناتان آيو به گروه طراحي صنعتي كوپرتينوييها بود. وي در طراحي محصولاتي چون مسيجپد ۱۱۰ فعاليت كرده و پس از ۶ سال حضور در اپل، به طراح اصلي آيمك تبديل شد. همانطور كه ميدانيم آيمك يكي از نقاط عطف اپل در طراحي رايانههاي شخصي بود. پيش از رونمايي آيمك، استيوج جابز دوباره با تصاحب NeXT توسط اپل، به كمپاني كه خود تاسيس كرده بود، بازگشت. خريد NeXT امكان استفاده از پيشرفتهاي قابل ملاحظهي اين كمپاني در زمينهي نرمافزار را در اختيار اپل قرار داد كه حاصل آن تغييرات بنيادين و مثبت در سيستمعامل مك بود.
آيمك، باز تعريف كامپيوتر روميزي
عصر رايانههاي متصل به اينترنت براي بيشتر افراد با آيمك آبيرنگ اپل گره خوره است. اين رايانهي شخصي ارزشي ۱۲۹۹ دلاري داشت و يكي از سريعترين رايانههاي سري مك معرفي شده توسط اپل بود.
آيمك، اولين كامپيوتري كه پس از بازگشت جابز به اپل عرضه شد
استراتژي مك اواس ايكس مشخص شد. در كنفرانس جهاني توسعهدهندگان اپل، استيو جابز به توسعهدهندگان اعلام كرد كه سيستمعامل مك اواس ۸.۵ يك سيستمعامل بسيار پيشرفتهي واقعي است كه قابليتهاي بسيار خوبي را در اختيار متخصصان قرار ميدهد.
نسخهي بهبود يافتهي لپتاپ آيبوك كه در سال ۱۹۹۹ عرضه شد
پس از موفقيت آيمك در سال ۹۸ ميلادي، اپل يك بهروزرساني در رايانههاي قابل حمل خود نيز اعمال كرد. اپل در سال ۹۹ از محصولي به نام آيبوك رونمايي كرد.
دوگانه آيپاد و آيتونز و انقلاب در دنياي موسيقي
آيپاد، محصول انقلابي اپل در صنعت مولتيمديا
در سال ۲۰۰۱، ۴ سال پس از تغييرات زير ساختي استيو جابز در اپل، اين كمپاني محصولي انقلابي به نام آيپاد را معرفي كرد كه با ارزش ۳۹۹ دلاري خود از پنج گيگابايت حافظهي داخلي ذخيرهسازي بهره ميبرد و ميتوانست ۱۰۰۰ فايل صوتي امپي۳ را در خود نگهدارد. اما در آن زمان كمتر كسي فكر ميكرد اين محصول بتواند نهتنها اپل بلكه صنعت موسيقي را به طور كامل متحول كند.
همزمان با معرفي آيپاد، شركت اپل نسخهي جديد سيستمعامل مك اواس ايكس را منتشر كرد. در اين نسخه امكاناتي كه متخصصان مك مدتها انتظار آن را داشتند اضافه شده بود كه از جمله ميتوان به چندوظيفگي، فعاليت چند پردازشي و ... اشاره كرد. البته نسخه اصلي اواس ايكس هنوز براي عرضهي عمومي آماده نشده بود.
محيط سيستمعامل مكاواس ايكس ۱۰.۲
اما در سال ۲۰۰۲ بود كه مك اواس ايكس ۱۰.۲ با كد نام جگوار (Jaguar) توسط اپل آماده شد. اپل در اين نسخه بهبودهاي زيادي را اعمال كرده بود كه از جمله ميتوان به اضافه شدن رايانامه، آيچت، آدرسبوك، Inkwell، كوئيكتايم ۶ با همراهي از فرمت MPEG-4، دسترسي يونيورسال ارتقا يافته، بخش جستجو بهينه شده، شرلوك ۳، Quartz Extreme و Rendezvous اشاره كرد.
اين نسخه از اواس ايكس يكي از نقاط عطف اين سيستمعامل و يكي از عوامل مهم در جلب توجه مجدد متخصصان به پلتفرم دسكتاپي اپل بود.
شروع به كار آيتيونز در سال ۲۰۰۳، نقطعهي عطفي در تاريخ اپل بود
در سال ۲۰۰۳ يكي از مهمترين محصولات اپل يعني فروشگاه آيتيونز رونمايي شد. پس از موفقيتي كه كوپرتينوييها با عرضهي آيپاد بهدست آوردند، اين شركت تصميم گفت تا فروشگاه موسيقي آيتينوز را تاسيس كند؛ فروشگاهي مجازي كه در آن بيش از ۲۰۰ هزار آهنگ در دسترس متخصصان قرار ميگرفت. در آن زمان براي دسترسي به هر آهنگ متخصصان بايد ۹۹ سنت پرداخت ميكردند.
محيط اوليهي آيتيونز
اپل در سال ۲۰۰۳ همچنين صنعت لپتاپ را با معرفي اولين نوتبوك ۱۷ اينچي دنيا تحولي اساسي داد. علاوه بر اين مدل ۱۲ اينچي پاوربوك اپل در اين سال معرفي شد كه تا آن زمان كوچكترين لپتاپ ساخته شده توسط اين شركت به حساب ميآمد.
آيفون و آغاز يكهتازي اپل
در سال ۲۰۰۷ باز هم يكي از تاريخيترين لحظات در اپل سپري ميشد. در اين سال اولين نسل موبايلهوشمند آيفون توسط استيو جابز، مغز متفكر و خلاق اپل معرفي شد. اين محصول يكي از انقلابيترين محصولات فناوري در كل تاريخ محسوب ميشود. با معرفي آيفون، روابط بين اپراتورهاي موبايل و سازندگان موبايل، وارد مرحلهاي جديد شد.
اولين نسخهي موبايل هوشمند آيفون
به جرات ميتوان گفت كه تولد آيفون، نقطهي عطفي در تاريخ دنياي تكنولوژي است. اپل با آيفون بسياري از غولهاي حوزهي موبايلهاي همراه نظير نوكيا را به زير كشيد و به يكهتازي رقبايي نظير مايكروسافت پايان داد. آيفون در طول بيش از يك دههي اخير اصليترين محصول اپل است، بطوريكه بخش اعظم درآمد اين كمپاني از محل فروش آيفون به دست ميآيد.
استيو جابز در حال معرفي اولين آيپد
سه سال بعد يعني در سال ۲۰۱۰ استيوجابز اولين تبلت آيپد را معرفي كرد كه يكبار ديگر اين حوزه را متحول كرد. اگر آيفون و آيپد بيشتر از مكهاي اپل اهميت نداشته باشند، قطعا كمتر از آن بياهميت نيستند.
آيفون در سال ۲۰۰۷ معرفي شد و سبك جديدي از تلفن همراه را به جهان نشان داد
علاوه بر اين اپل با معرفي سرويس فضاي ابري آيكلود، اين فناوري را با روش خود در اختيار متخصصان عادي قرار داد. همانطور كه ميدانيم امروزه سرويسهاي ابري مشابه آيكلود توسط بسياري از شركتها ارائه ميشوند. اگرچه اپل اولين شركت فعال در زمينهي خدمات ابري نبوده، اما نقش بسيار مهمي در ارائه و معرفي اين سرويس به متخصصان عادي داشت.
اما سرانجام سال ۲۰۱۱ فرا رسيد. سالي كه شايد براي بسياري از طرفداران اپل يكي از غمانگيزترين زمانها بود. استيوجابز در اين سال و درست يك روز پس از معرفي آيفون ۴ اس در سن ۵۶ سالي از دنيا رفت.
كامپيوتر حرفهاي مك پرو اپل
در سال ۲۰۱۳ و در جريان برگزاري كنفرانس جهاني توسعهدهندگان، اپل از نسل جديد و كاملا بازطراحي شدهي مكپرو رونمايي كرد. اين محصول كوچك بود و رنگ مشكي و حالت استوانهاي آن باعث شد تا توجه بسياري از متخصصان دسكتاپ به آن جلب شود. اين مدل نسبت به مدلهاي قبلي از بسياري جهات بهبود يافته بود و از ماه دسامبر همان سال با ارزش ۲۹۹۹ دلار به فروش رسيد. اگرچه ارزش مكپرو بسيار بالا است ولي بايد توجه داشته باشيم كه اپل اين محصول را براي متخصصان حرفهاي توليد كرده است.
محصول انقلابي بعدي اپل در بازار گجتها، اپل واچ بود كه در سال ۲۰۱۴ توسط تيم كوك معرفي شد. آنها در معرفي اين محصول، آن را ابزاري براي كنترل سلامتي و تناسب اندام معرفي كردند. اولين نسخه از اپل واچ در ۲۴ آوريل ۲۰۱۵ به بازار عرضه شد و تا به امروز سه نسخه از آن معرفي شده است.
آيفون ۱۰، آخرين محصول اپل در بازار موبايلهاي هوشمند
اپل در حل حاضر به عنوان ارزشمندترين شركت جهان، درآمد سالانهاي در حدود ۲۲۰ ميليارد دلار دارد كه ۴۸ ميليارد آن به عنوان درآمد خالص گزارش شده است. اين شركت در سرتاسر جهان ۱۲۳ هزار متخصص دارد و ارزش سهام آن نيز هر روزه شاهد جهشهاي زيادي است. اين شركت چندي پيش به نخستين شركت آمريكايي با ارزش بازار يك تريليون دلار بدل شد. كوپرتينونشينها بهلطف جهشي در ارزش سهام خود، موفق شدند تا پيش از آمازون، غول خردهفروشي الكترونيك دنياي فناوري، بهعنوان نزديك رقيب اين شركت، به چنين دستاوردي دست پيدا كنند. خاطرنشان ميكنيم كه برخلاف تصور عموم، Apple نخستين شركت يك تريليون دلاري دنيا نيست؛ چرا كه PetroChina براي مدت كوتاهي در سال ۲۰۰۷ به اين رقم دست پيدا كرد.
جهش ارزش سهام كوپرتينونشينها يك روز پس از انتشار گزارش مالي فراتر از حد انتظار آنها براي سهماههي سوم سال ۲۰۱۸ رخ داد. غول دنياي فناوري در اين مدت به سودي بالغ بر ۱۱.۵ ميليارد دلار از درآمدي ۵۳.۳ ميليارد دلاري رسيد و همين موضوع ارزش سهام آن را بهاندازهاي افزايش داد كه ارزش بازار اين شركت بهسادگي از ۹۳۵ ميليارد دلار به يك تريليون دلار جهش كند.
هم انديشي ها