نيسان ماكسيما ۴۰ ساله شد؛ نگاهي به مشهورترين خودرو لوكس ژاپني در ايران
ساخت خودرو لوكس ارزانارزش، يكي از موفقيتهاي بزرگ خودروسازي ژاپن در سالهاي اخير بوده است. ظهور پديدهاي بهنام لكسوس زيرمجموعه تويوتا و به طبع آن، اينفينيتي براي نيسان و آكورا هوندا، مجموعهاي از امكانات رفاهي و مشخصههاي جذاب در خودروهاي لوكس امريكايي و آلماني را با ارزش منطقي و ظاهر چشمنواز تركيب كرد. حالا، جنسيس زيرمجموعه هيونداي هم براي فعاليت در كلاس لوكس ارزانارزش تلاش ميكند و البته برندهاي چيني نيز اهميت تجاري آنرا درك كردهاند.
اوايل دهه ۸۰ ميلادي و حدود ۱۰ سال قبل از افتتاح لكسوس، برندهاي ژاپني توانسته بودند فروش بسيار خوبي در بازار امريكا داشته باشند. بحران نفتي دههي ۷۰ ميلادي، منجر به افزايش ارزش بنزين در كشورهاي مختلف دنيا شد و درنتيجه آن، عامه مردم به خودروهاي كوچك و كممصرف ژاپني علاقه پيدا كردند. برندهايي مثل تويوتا، ميتسوبيشي، هوندا و نيسان، بهخوبي از فرصت استفاده كردند و نام خود را در كشورهاي متمول مثل امريكا، به شهرت رساندند.
با شروع دههي ۸۰ ميلادي، خودروسازان ژاپني براي افزايش فروش در امريكا و ديگر نقاط دنيا، تلاش ميكردند. بهترين راه، ايجاد تنوع در محصولات و عرضه مدلهاي بزرگتر، نزديك به كلاس لوكس بود. چنين راهبردي منجر به تولد ماكسيما در خودروسازي نيسان شد.
ماكسيما، اصولا خودرويي ژاپني است كه از خط توليد نيسان در اوپاما خارج ميشود. نسخههاي بازار امريكا اين خودرو، از سال ۲۰۰۴ در كارخانه نيسان تنسي مونتاژ ميشوند. نيسان تيانا (Teana) و نيسان سفيرو (Cefiro) هم، نسخههاي ديگري از ماكسيما براي كشورهاي مختلف هستند. تيانا در كشورهايي مثل تايلند، استراليا و نيوزيلند بين سالهاي ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۰ حضور داشت؛ درحاليكه سفيرو براي كانادا، امريكاي لاتين، مالزي و كرهجنوبي توليد ميشد.
ماكسيما براي بازار ايران و تاريخ خودروسازي كشورمان اهميت ويژهاي دارد. مشابه نيسان پاترول، كه اولين شاسيبلند عامهپسند ايران بود و اين نوع خودروها را با فروش بالا به مردم معرفي كرد؛ ماكسيما هم توانست نخستين محصول لوكس ژاپني در در بازار كشورمان باشد كه شرايط يك سدان پهنپيكر نزديك به سدانهاي گرانارزش آلماني را فراهم ميكرد. پيش از عرضه ماكسيما توسط پارسخودرو، مردم ما تصوير متفاوتي از خودروهاي ژاپني در ذهن داشتند كه توام با سادگي و استحكام بالا بود.
نكته جالب اينكه ماكسيما در ايران نسخهاي از سفيرو (Cefiro) محسوب ميشود و يك طرح اصلي از تاريخچه ماكسيما نيست. به بيانبهتر، ماكسيما مونتاژ پارس خودرو، از پلتفرم و جزئيات متخصص مشابه نسخه اصلي در نسل چهارم و پنجم استفاده ميكرد؛ اما در بازار جهاني با نام سفيرو و ظاهر كاملا مشابه اينفينيتي I۳۰ فروخته ميشد. به همين دليل، امكانات رفاهي مشابه ماكسيما بازار امريكا را ارائه نميكرد.
از انديشه متخصصين متخصص، ميتوان نيسان تيانا را هم، نوعي ماكسيما دانست. نسل دوم تيانا كه توسط پارسخودرو در ايران عرضه شد، سال ۲۰۰۸ به نمايندگيهاي نيسان چين رسيد. سپس در شرق آسيا، روسيه و استراليا نيز با استقبال مواجه شد. موفقيت تجاري تيانا نسل دوم، بهتر از ماكسيما هممدل (نسل هفتم) خود بود و تا سال ۲۰۲۰ در خط توليد تايوان شركت نيسان، باقي ماند. اين خودرو، علاوهبر پارس خودرو ايران، در ژاپن، چين، هندوستان، روسيه و تايلند هم مونتاژ ميشد.
نسل اول
در سال ۱۹۸۱، داتسون ماكسيما به توليد رسيد و سه سال بعد با نام نيسان ماكسيما، به امريكا، خاورميانه و چين صادر شد. اين محصول، از پلتفرم داتسون ۸۱۰ استفاده كرد؛ اما امكانات لوكس، بدنه سدان و پيشرانه قدرتمند داشت. داتسون ماكسيما و نيسان ماكسيما بين سالهاي ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۴، مجهز به پيشرانه ۲/۴ ليتر بنزيني و ۲/۸ ليتر ديزل بودند. خريدار ميتوانست ضمن بهرهمندي از پيشرانه ۱۲۰ اسببخار، جعبهدنده ۵ سرعته دستي يا ۴ سرعته خودكا را انتخاب كند.
نسل اول ماكسيما، يكي از نخستين خودروهاي دنيا (اولين مورد در بازار امريكا) بود كه هشدار صوتي با گوينده انساني داشت. عباراتي براي بازبودن درها يا جاماندن كليد داخل سوئيچ استارت /استاپ، براي اين محصول در سال ۱۹۸۱ پيشبيني شده بود.
نسل دوم
نيسان در سال ۱۹۸۴، نسل اول ماكسيما را با مدلي جديد، جايگزين كرد. براي اين خودرو، پيشرانه ۳ ليتر با قدرت ۱۵۷ اسببخار استفاده شد كه يكي از قدرتمندترين نمونهها در كلاس سدان بود.
دههي ۸۰ ميلادي، رقابت نزديكي بين نيسان ماكسيما و تويوتا كريسيدا وجود داشت. به هميندليل، نسلهاي دوم و سوم ماكسيما، طراحي مشابه رقيب داشتند؛ اما شرايط متخصص بسيار خوب در پيشرانههاي نيسان، منجر به برتري تجاري ماكسيما نسبت به كريسيدا در بازار امريكا شد.
ديگر عاملي كه موفقيت ماكسيما نسل دوم در كشورهاي مختلف را تقويت كرد؛ توليد نسخه استيشن واگن بود. ماكسيما GXE واگن مورد استقبال خانوادهها در اروپا و امريكا قرار گرفت؛ درحاليكه نسبت به ولوو ۲۴۰ و مرسدس ۱۹۰E استيشن، ارزش پايينتري داشت.
نسل سوم
مدل جديد ماكسيما نسل سوم، سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۴ روي خط توليد نيسان در اوپاما ژاپن بود و پيشرانههاي ۳ ليتري بنزيني و ديزلي داشت. اين خودرو در سال ۱۹۹۰ با امكانات ويژه مثل سيستم تعليق سوپرسونيك كه فناوري اختصاصي نيسان براي تنظيم الكترونيك فنربندي بود، توسط مجلات معتبري مثل Car and Driver در فهرست برترين خودروهاي دنيا قرار گرفت.
پيشرانه ۳ ليتري ماكسيما نسل سوم، مخصوص اين خودرو طراحي و ساخته شد. اوايل دهه ۹۰ ميلادي، قدرت ۱۹۰ اسببخار و گشتاور ۲۶۰ نيوتنمتر براي يك سدان ۱۴۵۰ كيلوگرمي، فراتر از انتظار بود و ميتوانست ماكسيما را در زمان ۸/۵ ثانيه به سرعت ۱۰۰ كيلومتربرساعت برساند.
نسل چهارم
به عقيده بسياري از مورخان صنعتي، ظهور لكسوس با اولين محصول خود (LS400) شرايط تجاري خودروهاي سدان لوكس و نيمهلوكس را تغيير داد. اين مدل در سال ۱۹۹۰ رونمايي شد و بهتدريج تا سال ۱۹۹۴ يكي از پرفروشترين خودروهاي غيرامريكايي در امريكا بود. لكسوس LS400 با پيشرانه ۴ ليتري ۲۵۰ اسببخار، برتري محسوسي نسبت به ماكسيما داشت و حتي علاقهمندان مرسدس بنز كلاس S را با ارزش مناسب خود، جذب ميكرد.
نسل چهارم ماكسيما در ۱۹۹۴ معرفي شد تا به رقابت با لكسوس LS400 بپردازد. همزمان اينفينيتي I30 نيز در بازار امريكا حضور داشت تا با چهره مشابه ماكسيما؛ اما همراه امكانات بيشتر، حق انتخاب مشتري را افزايش دهد. پيشرانه ۳ ليتري اين خودروها با كد VQ30DE جوايز متعددي كسب كرد و مورد تحسين مجلات معتبر امريكا مثل Motor Trend و Car and Driver قرار گرفت. سرعتگيري صفر تا ۱۰۰ كيلومتربرساعت ۶/۶ ثانيه مزيت مهمي براي ماكسيما نسل چهارم بود.
نسل پنجم
با شروع قرن ۲۱، سبك طراحي ماكسيما هماهنگ با رقبا تغيير نكرد و تركيبي از المانهاي ژاپني و امريكايي را براي نسل پنجم ارائه داشت. ماكسيما پارسخودرو كه بين سالهاي ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ در ايران مونتاژ ميشد؛ نسخهاي از ماكسيما نسل پنجم (Cefiro) بود.
ماكسيما مدل ۲۰۰۰، امكانات بيشتري نسبت به نسلهاي قبل داشت. چراغهاي مدرن با فناوري زنون (HID) و ديفرانسيل لغزش محدود مشابه نيسان اسكايلاين، در نسل پنجم ماكسيما وجود داشت اما پيشرانه ۳ ليتري نميتوانست بازار اشكالپسند امريكا را جذب كند. از سال ۲۰۰۲، موتور ۳/۵ ليتري با قدرت ۲۵۵ اسببخار و گشتاور ۳۳۴ نيوتنمتر روي اين خودرو نصب شد تا سرعتگيري صفر تا ۱۰۰ كيلومتربرساعت در زمان ۶ ثانيه ممكن شود.
نسل ششم
از سال ۲۰۰۴، چهره ماكسيما به كلي متحول شد و الهام از خودروهاي مشهور امريكايي، خصوصا محصولات كاديلاك را انتخاب كرد. شايد به همين دليل، نسل ششم ماكسيما فقط در امريكا و كانادا و مكزيك فروخته شد. طراح اين خودرو هم، جري هايزنبرگ بود كه پس از سالها كار براي جنرال موتورز امريكا به نيسان پيوست.
از نسل ششم به بعد، ماكسيما فقط با پيشرانه ۳/۵ ليتري توليد شد. مدل ۲۰۰۴، قدرت ۲۶۵ اسببخار و گشتاور ۳۴۶ نيوتنمتر فراهم ميكرد و امكانات جالبي مثل سيدي چنجر ۶ ديسك، سيستم صوتي از برند بوز (BOSE) و چرخهاي ۱۷ اينچ با تايرهاي ۲۵۵ ميليمتر داشت. مهمترين سد راه ماكسيما نسل ششم براي فروش در امريكا، مصرف سوخت نسبتا بالا بود. به همين دليل از سال ۲۰۰۷ جعبهدنده CVT روي اين خودرو نصب شد و تنها گزينه تا امروز باقي ماند.
نسل هفتم
ماكسيما در سال ۲۰۰۸ تغيير چهره جديدي تجربه كرد كه اينبار حاصل كار يك طراح ژاپني بود. شيرو ناكامورا، در سال ۱۹۹۹ پس از انتخاب كارلوس گون به سمت مدير عاملي نيسان، از ايسوزو (ديگر خودروساز ژاپني كه انواع وانت و كاميون توليد ميكند) فراخوانده شد. ناكامورا علاوهبر ماكسيما نسل هفتم، اولين مدلهاي نيسان ليف و مورانو قشقايي را نيز طراحي كرد.
ماكسيما بين سالهاي ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴، با پيشرانه ۳/۵ ليتري و جعبهدنده CVT توليد شد تا قدرت ۲۹۰ اسببخار و گشتاور ۳۵۴ نيوتنمتر داشته باشد. اين مدل، تنها ۶ ثانيه پس از شروع حركت به سرعت ۱۰۰ كيلومتربرساعت ميرسيد و همراه پدالهاي تعويض دنده پشت فرمان، نمونهاي جالب توجه از يك سدان لوكس ژاپني با قابليتهاي اسپرت محسوب ميشد؛ اما از انديشه متخصصين تجاري در سالهاي آخر توليد، ناموفق بود. بنا بر اعلاميه رسمي نيسان، تعداد زيادي ماكسيما مدل ۲۰۱۴ تا سال ۲۰۱۶ در نمايندگيهاي فروش باقي ماندند.
نسل هشتم
ناكامي نسبي در نسل هفتم، عزم نيسان براي بازطراحي و تحول ماكسيما را جزم كرد. اينبار، جيوواني آروبا (Giovanny Arroba) طراح ايتاليايي بدنه خودرو را شكل داد و البته مورد تحسين منتقدان قرار گرفت. در نمايشگاه خودرو نيويورك ۲۰۱۵، افزايش حس اسپرت خودرو فراتر از مولفههاي لوكس، توجه بازديدكنندگان را جلب كرد. اين خودرو تا امروز، هنوز در خط توليد نيسان تنسي امريكا باقي مانده و اولين مدل ماكسيما است كه در ژاپن توليد نميشود.
ماكسيما جديد، از پيشرانه ۳ ليتري، ۳۰۰ اسببخار قدرت و ۳۵۴ نيوتنمتر گشتاور ميگيرد تا سرعتگيري صفر تا ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت ۶ ثانيه و نهايت سرعت ۲۱۵ كيلومتربرساعت داشته باشد. ميانگين مصرف سوخت ماكسيما امروزي، ۸ ليتر در ۱۰۰ كيلومتر است و با آستانه ارزش ۳۵ هزار دلار، رقبايي شامل تويوتا آوالون و كيا كادنزا دارد. تصاوير فوق، مربوط به نسخه ويژه سالگرد ۴۰ سالگي ماكسيما است كه مهرماه ۱۳۹۹ رونمايي شد.
هم انديشي ها