چرا مسدود شدن كانال سوئز مهم است؟

كانال سوئز مصر يكي از پراهميت‌ترين آبراهه‌هاي دنيا محسوب مي‌شود. اين كانال كه در ۷۵ مايلي (۱۲۰ كيلومتري) شرق قاهره واقع شده درياي مديترانه را به درياي سرخ متصل مي‌كند و به‌واسطه‌ي آن ارسال مستقيم كالا از اروپا به آسيا ممكن مي‌شود.

به‌نوشته‌ي سي‌نت، تقريبا ۱۲ درصد از ترافيك حمل‌و‌نقل دريايي در دنيا از درون اين كانالِ ساخته‌شده به‌دست بشر مي‌گذرد. كانال سوئز طي ماه‌هاي اخير به‌دليل اشكالاتي كه دنياگيري ويروس كرونا براي چرخه‌ي تأمين و حمل‌و‌نقل ايجاد كرد، پراهميت‌تر و حياتي‌تر از قبل شد. 

دقيقا به همين دليل است كه مسدود شدن كانال سوئز توسط توسط يك كشتي باري ۱۳۱۲ فوتي (۳۹۹٫۸ متري) به نام اور گيون (Ever Given) به تيتر يك بسياري از رسانه‌ها تبديل شده. مسدود ماندن اين آبراهه با وجود تلاش‌هاي مكرر براي جابه‌جايي كشتي باري اور گيون، پيامدي جهاني به‌دنبال دارد. 

اور گيون كشتي باري دو ميليون تني است كه طولش تقريبا يك‌چهارم مايل يعني به اندازه‌ي طول چهار زمين فوتبال است. سه‌شنبه‌ي گذشته قبل از ساعت ۸:۰۰ صبح به‌وقت محلي باد شديد در كانال سوئز شروع‌به وزيدن كرد و كشتي باري از مسير اصلي خارج شد. اور گيون كه از چين راه افتاده است و به‌سمت روتردام هلند مي‌رود، با حدود ۲۰۰۰۰ كانتينر حمل‌و‌نقل در كرانه‌ي شرقي كانال سوئز گرفتار شد.

اسامه ربيع، رئيس اداره‌ي كانال سوئز، در اين رابطه مي‌گويد: «اين حادثه در اصل به‌دليل نداشتن ديد در نتيجه‌ي بد بودن شرايط آب و هوايي رخ داد، زيرا كشور مصر در حال حاضر با طوفان شن دست‌و‌پنجه نرم مي‌كند و سرعت باد به ۴۰ گره مي‌رسد». 

خوشبختانه طبق اعلام BSM به‌هنگام گرفتاري اور گيون در كانال سوئز هيچ‌يك از حاضران در آن آسيب نديدند. بااين‌حال فرايند رهاسازي اور گيون بسيار واجب است. اداره‌ي كانال سوئز نهادي دولتي در مصر است كه وظيفه‌ي مديريت و حفظ كانال را برعهده دارد؛ اين اداره مي‌گويد گروهي از قايق‌هاي يدك‌كش را در محل گرفتاري اور گيون مستقر كرده تا اين كشتي را آزاد كنند، اما ظاهرا اين استراتژي فعلا به نتيجه نرسيده است.

به‌مرور زمان تعداد بيشتري از قايق‌هاي يدك‌كش به محل گرفتاري كشتي اور گيون مراجعه مي‌كنند و به‌انديشه متخصصين مي‌رسد اسميت سَلوِج، شركت مشهور دريايي كه در همين حوزه تخصص دارد، به كمك آمده است. فردي به نمايندگي از اسميت سلوج مي‌گويد: «بازرسي كشتي و ميزان نفوذ بدنه‌ي آن در خاك‌ريز، اقدامي حياتي است. سؤال اين است كه اور گيون تا چه حد محكم در زمين گير كرده است». 

جوليان كونا كه توانسته است در كشتي باري‌اش تصويري از كشتي اور گيون ثبت كند، پستي در اينستاگرام منتشر كرد و نوشت‌: «كشتي در حين پيش‌روي در كانال، در جلوي ما زمين‌گير شد و اكنون به پهلو گير كرده است. به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه بايد براي مدتي اينجا بمانيم».

نيويورك تايمز مي‌نويسد تا چهارشنبه‌ي گذشته تقريبا ۱۰۰ كشتي در كانال سوئز گير كرده‌اند. طبق آمار رسمي، روزانه ۵۰ كشتي از كانال سوئز عبور مي‌كنند. شركت‌هاي حوزه‌ي حمل‌و‌نقل دريايي با دوراهي دشواري مواجه شده‌اند: انتظار براي رها شدن اور گيون يا دور زدن شاخ آفريقا (مسير دريايي ديگري كه اروپا و آسيا را به هم متصل مي‌كند). دور زدن شاخ آفريقا حداكثر ۱۴ روز براي كشتي‌ها زمان‌بر مي‌شود.

تأخيرهاي ۱۴ روزه‌ي اين چنيني مي‌توانند باعث كمبود شديد برخي وسايل شوند زيرا صنعت جهاني حمل‌و‌نقل همين حالا نيز به‌دليل كمبود كانتينر و اشكالات ديگري كه نتيجه‌ي دنياگيري ويروس كرونا هستند با اشكالاتي جدي روبه‌رو است. نفت به‌شدت در برابر مسدود شدن كانال سوئز آسيب‌پذير است،‌ زيرا كانال سوئز مسيري كليدي براي انتقال نفت از خاورميانه به آسيا و اروپا محسوب مي‌شود. ارزش نفت خام برنت پس از انتشار اخبار مربوط به گرفتاري اور گيون رشد ۲٫۸۵ درصدي تجربه كرد (از ارزش اين نوع نفت به‌عنوان معياري بين‌المللي استفاده مي‌شود). 

مقامات محلي اميدوار هستند اشكال مسدودي كانال سوئز در عرض چند روز رفع شود و شكي نداريم درصورتي كه اين وضعيت ادامه داشته باشد، ارزش نفت بيش‌ازپيش بالا مي‌رود. به‌زعم متخصص كارشناس سي‌نت، بالا رفتن ارزش نفت مي‌تواند باعث آغاز اشكالات جهان باشد. سال مركوگليانو، دانشيار دانشگاه كمبل، مي‌گويد: «مباحثهِ واكسن، توليد كالا، غذا و همه‌چيز است. تأخيرهاي احتمالي، فاجعه‌بار خواهند بود». 

بله.

به‌دليل اشكالات متخصص، يك كشتي ژاپني در سال ۲۰۱۷ در زمين زيرِ كانال گير كرد، بااين‌حال قايق‌هاي يدك‌كش موفق شدند پس از گذر تنها چند ساعت كشتي را آزاد كنند. يك سال قبل از آن،‌ كشتي عظيم CSCL Indian Ocean پيش از بيرون كشيده شدن توسط قايق‌هاي يدك‌كش، پنج روز در كانال سوئز گير كرده بود.

مقامات رسمي كانال سوئز اميدوار هستند زمان رهاسازي اور گيون چندان به‌طول نيانجامد و به اندازه‌ي كشتي CSCL Indian Ocean در سال ۲۰۱۶ طول نكشد. يكي از مقامات Sea-Intelligence در گفت‌و‌گو با روئيترز مي‌گويد درصورتي كه گرفتاري كشتي اور گيون سه تا پنج روز ادامه داشته باشد پيامدهاي بسيار جدي جهاني ايجاد خواهد شد. 

در همين حين متخصصان توييتر پست‌هاي طنزآميزي در واكنش به گرفتاري كشتي اور گيون در كانال سوئز منتشر كرده‌اند كه نمونه‌‌اي از آن‌ها را مي‌توانيد مشاهده كنيد.