ذوب صفحات يخي با پيشبينيهاي بدترين سناريو دانشمندان مطابقت دارد
روز دوشنبه، پژوهشگران با تأكيد بر نقايص مدلهاي اقليمي كنوني گفتند صفحات يخي گرينلند و جنوبگان بهاندازهاي حاوي آب منجمد هستند كه سطح آب اقيانوسها را ۶۵ متر افزايش دهند، از بدترين سناريوهاي سازمان ملل درزمينهي پيشبيني افزايش سطح آب دريا پيروي ميكنند.
براساس مطالعهي منتشرشده در مجلهي Nature Climate Change، كاهش چشمگير صفحات يخي شمالگان و جنوبگان از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ بهدليل ذوب و متلاشي شدن يخها تقريبا با بدترين پيشبينيهاي مجمع بينالمللي تغييرات اقليمي (IPCC) كاملا همخواني دارد كه انتظار دارد اين دو صفحهي يخي تا سال ۲۱۰۰، حداكثر ۴۰ سانتيمتر به اقيانوسهاي جهان اضافه كنند. چنين افزايشي اثر مخربي در سراسر جهان خواهد گذاشت و موجب افزايش قدرت تخريب امواج طوفان ميشود و مناطق ساحلي كه سكونتگاه صدها ميليون نفر است، درمعرض سيلابهاي شديد و مكرر قرار ميدهد. اين مقدار تقريبا سهبرابر بيشتر از پيشبينيهاي متوسط آخرين ارزيابي IPCC در سال ۲۰۱۴ است كه افزايش ۷۰ سانتيمتري در سطح آب دريا را از تمامي منابع شامل يخچالهاي كوهستاني و انبساط آب اقيانوسها براثر گرما پيشبيني ميكند.
با وجود تطابقنداشتن آشكار ميان واقعيت مشاهدهشده از تسريع فروپاشي صفحات يخي و مدلهايي كه آن روندها را دنبال ميكنند، گزارش ويژهي سال گذشته IPCC دربارهي سرزمينهاي منجمد سياره همان پيشبينيهاي پايان قرن را براي گرينلند ميكند. همچنين، در گزارش مذكور چنين در انديشه متخصصين گرفته ميشود كه در بيشترين سناريو انتشار گازهاي گلخانهاي نيز ذوب يخهاي جنوبگان نقش اندكي در افزايش سطح آب دريا خواهد داشت.
توماس اسلاتر، پژوهشگر دانشگاه ليدز و نويسندهي اصلي مطالعه ميگويد:
بايد به بدترين سناريو جديدي براي صفحات يخي فكر كنيم؛ زيرا آنها درحالحاضر با چنان سرعتي در حال ذوبشدن هستند كه با بدترين سناريو كنوني ما مطابقت دارد. پيشبينيهاي افزايش سطح آب دريا براي كمك به دولتها در برنامهريزي سياستهاي اقليمي و كاهش خسارات و استراتژيهاي سازگاري بسيار مهم است. اگر ميزان افزايش سطح آب دريا در آينده را كمتر از حد برآورد كنيم، اين اقدامات ممكن است كافي نباشد و جوامع ساحلي را درمعرض خطر قرار دهد.
براساس پژوهشي كه سال گذشته منتشر شد، ازبينرفتن صفحات يخي مطابق با پيشبينيهاي IPCC تا اواسط قرن، چيزي درحدود ۵۰ ميليون نفر را تا درمعرض سيلابهاي ساحلي سالانه قرار ميدهد.
افزايش كلي سطح آب دريا بهاندازهي حداقل يك متر احتمالا به صرف بيش از ۷۰ ميليارد دلار در سال براي ساخت ديوارهاي دريايي و ديگر موانع دربرابر سيل نياز دارد. براساس تجزيهوتحليل جديد، چندين عامل توضيح ميدهند كه چرا مدلهاي اقليمي استفادهشده براي پيشبينيهاي سازمان ملل براي افزايش سطح آب دريا ممكن است تأثير صفحات يخي را ناديده بگيرد. مدلهاي صفحه يخي در توصيف اثر طولانيمدت گرمايش تدريجي زمين خوب عمل ميكنند كه افزايش بيشتر دما در قطبها درمقايسهبا ديگر مناطق جهان را شاهد بوده است. بااينحال، آنها نتونستهاند نوسانهاي كوتاهمدت در الگوهاي هواشناسي را در انديشه متخصصين بگيرند كه عميقا متأثر از تغييرات اقليمي هستند. اسلاتر با اشاره به گزارش IPCC در سال ۲۰۱۴ گفت:
براي گرينلند بيشترِ كاهش يخ اكنون ازطريق رويدادهاي ذوب سطحي در جريان تابستانهاي گرم هدايت ميشود و اين فرايندها در شبيهسازيهاي AR5 در انديشه متخصصين گرفته نشده است. بايد اين موارد را بهتر درك كنيم تا پيشبينيهاي خود از افزايش سطح آب دريا را بهبود بخشيم.
تا اوايل قرن بيستويكم، ميزان تشكيل و تخريب صفحات يخي گرينلند و جنوبگان غربي برابر بود. بهعبارتديگر، رواناب با بارش برف تازه جبران ميشد؛ اما در دو دههي گذشته، افزايش سرعت گرمايش زمين اين توازن را برهم زد. سال گذشته، گرينلند ۵۳۲ ميليارد تن يخ را از دست داد كه يك ركورد محسوب ميشود و در هر ثانيه، آبي معادل ۶ استخر شناي المپيك را وارد اقيانوس اطلس كرد. اين رواناب مسئول ۴۰ درصد از افزايش سطح آب دريا در سال ۲۰۱۹ بود.
اسلاتر گفت نسل جديدي از مدلهاي اقليمي كه تعامل ميان صفحات يخي و اقيانوسها و اتمسفر را بهتر نشان ميدهند، زيربناي گزارش بعدي IPCC خواهند بود كه سال آينده تكميل خواهد شد.
در مطالعهي ديگري كه ماه جاري در مجلهي The Cryosphere منتشر شد، اسلاتر و همكارانش محاسبه كردند كه تودههاي يخ زمين ازجمله يخچالهاي كوهستاني و كلاهك يخي شمالگان و صفحات يخي شمال و جنوب بين سالهاي ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۷ حدود ۲۸ تريليون تن يخ را از دست دادهاند. كمتر از نيمي از آن مقدار به افزايش سطح آب دريا كمك كرده است. كلاهك يخي شمالگان در اقيانوس تشكيل و وقتي ذوب ميشود، موجب افزايش سطح آب نميشود. پژوهشگران دريافتند كه نرخ كاهش يخ در آن دورهي زماني تقريبا ۶۰ درصد افزايش يافته است.
هم انديشي ها