نسل بعدي صنعت گيم مي‌تواند به كابوسي براي محيط زيست تبديل شود

سال‌ها است صنعت گيم به دليل استفاده از موادي مثل بسته‌‌هاي پلاستيكي، مدارهاي مجتمع متشكل از فلزهاي معدني و ضايعات الكترونيكي به يكي از دشمنان محيط ‌زيست تبديل شده است. از طرفي امروزه زيرساخت‌هاي گيمينگ كوچك‌تر و غير آشكارتر شده‌اند. كلاد گيمينگ همراه ‌با كنسول‌هاي ديجيتال مثل PlayStation 5 Digital Edition و Xbox Series S ظهور كرد. در اين كنسول‌ها بازي‌ها به‌صورت دكمه‌هايي روي صفحه‌ي نمايش ظاهر مي‌شوند و ديگر شاهد دفن ۷۰۰ هزار كارتريج آتاري ۲۶۰۰ در بيابان‌هاي مكزيك نخواهيم بود.

بسياري از گيمرها از شر ديسك‌هاي بازي خلاص شدند؛ اما به عقيده‌ي متخصص كارشناسان حتي فناوري غير آشكار هم به‌ معني آسيب كمتر به سياره‌ي زمين نيست و صنعت گيم به‌طور كلي در مسير كاهش نشر كربن قرار ندارد. امروزه پلتفرم‌هاي گيمينگ ايالات متحده، ۳۴ تراوات ساعت از مصرف انرژي را به خود اختصاص مي‌دهند. اين ميزان مصرف از كل مصرف ايالت ويرجينياي غربي بيشتر و نشر كربن آن هم‌ارز با نشر كربن بيش از ۵ ميليون خودرو است. اين شرايط روزبه‌روز بدتر مي‌شود.

كنسول‌هاي نسل آينده داراي دو مشخصه‌ي عمده هستند: سرويس‌هاي ديجيتال و شركت‌هاي بزرگ توليدكننده. شما مي‌توانيد Xbox سري اس تمام ديجيتال را با ارزش ۳۰۰ دلار تهيه كنيد و با دانلود بازي‌ها از كلاد به‌طور كامل از شر ديسك‌ها خلاص شويد. از طرفي مي‌توانيد با نام نويسي در گوگل استاديا، استفاده از سرويس Game Pass Ultimate ايكس باكس يا هر كدام از سرويس‌هاي گيمينگ مبتني بر كلاد تلفن هوشمند، به‌طور كامل كنسول را حذف كنيد. حتي در صورت استفاده از پلي استيشن ۵ ممكن است بخواهيد بازي‌هاي ويدئويي بسيار بزرگ را از مراكز داده‌اي ويرجينياي شمالي، لاس وگاس، شيكاگو و فراتر از آن دانلود كنيد.

مديران مايكروسافت در مصاحبه‌اي با وايرد تأكيد كردند آينده‌ي ايكس باكس شامل حذف كامل سخت‌افزار نخواهد بود. كلاد گيمينگ صرفا دركنار سخت‌افزار به يكي از گزينه‌ها تبديل خواهد شد. هدف مايكروسافت رسيدن به گيمرهاي بالقوه و گسترش پايگاه مشتريان به تمام افرادي است كه حتي به‌صورت گذرا به گيمينگ فكر مي‌كنند. اين چشم‌انداز به ‌معني مصرف بالاي سخت‌افزار و برق است. به‌گفته‌يكريم چودري، معاون كلاد گيمينگ مايكروسافت:

براي توليد بازي و تجربه‌ي متخصصي در كنسول، مركز داده‌اي يا محيط الكترونيك، بايد به‌ دنبال راهي بهينه باشيم. ما سخت در تلاشيم تا اين اشكالات را در پوشش نوآوري كربن بي‌اثر مايكروسافت برطرف كنيم.

مايكروسافت براي رسيدن به كربن منفي تا سال ۲۰۳۰ برنامه‌هايي در پيش گرفته است. سوني هم مي‌خواهد تا سال ۲۰۵۰ به اثر محيطي صفر برسد؛ اما مايكروسافت هم مانند سوني، پرسش درباره‌ي زنجيره‌ي توليد، روش‌هاي توليد كنسول و مراكز داده‌اي را بي‌پاسخ گذاشت. از طرفي نينتندو كه هنوز از كنسول نسل بعدي خود رونمايي نكرده است، از نوآوري‌هايي براي بازيافت و استفاده از مواد غير سمي خبر داد؛ اما با وجود دو ويژگي مهم مثل عملكرد كنسول و نياز بالا به محاسبات سمت سرور، بايد منتظر سناريوهاي بدتري ماند. به گفته‌ي كوك:

بدترين سناريو استفاده از سخت‌افزار متمركز بر انرژي و پلتفرم‌هاي كلودگيمينگ است كه مصرف انرژي بالايي دارند.

با حالت low power mode در پلي استيشن ۵ و connected standby  در ايكس باكس‌هاي سري X و S مي‌توان در مصرف برق صرفه‌جويي كرد

بديهي است قطعات الكترونيكي براي محيط‌زيست مضر هستند. كنسول‌ها هم تركيبي از تراشه‌ها، مدارهاي مجتمع و فن‌ها در پوششي پلاستيكي هستند كه پس از پايان عمر به زباله‌دان‌ منتقل مي‌شوند. براي توليد اين كنسول‌ها از مواد معدني مختلفي مثل قلع، تنگستن، تانتاليوم و طلا استفاده مي‌شود. استخراج اين مواد در كشورهايي مثل جمهوري دموكراتيك كنگو، اشكالاتي مثل سوء استفاده از حقوق انساني، فرسايش زمين، آلودگي شيميايي، آلودگي آب و جنگل‌زدايي به‌ دنبال دارد.

هر دو شركت مايكروسافت و سوني در جهت استفاده از منابع اخلاقي تلاش مي‌كنند؛ اما مايكروسافت به‌مراتب عملكردي بهتر و شفاف‌تر درباره‌ي مواد معدني موسوم به 3TG دارد. كنسول‌ها و قطعات آن‌ها در كشور چين توليد مي‌شوند كه به‌شدت به سوخت‌ فسيلي و انرژي زغال‌سنگ وابسته است. ميليون‌ها واحد پلي‌استيشن ۵ و ايكس‌باكس سري S و X در دست توليد هستند.

به گزارش بلومبرگ، سوني اميدوار است قبل از مارس ۲۰۲۱، نزديك به ۱۵ ميليون پلي‌استيشن ۵ توليد كند. به نقل از جيم رايان، مديرعامل بخش سرگرمي‌هاي تعاملي سوني، اين شركت قصد دارد تعداد بيشتري پلي استيشن ۵ دردسترس عموم قرار دهد. از طرفي طراحي تراشه‌هاي كوچك اين كنسول‌ها نياز به انرژي بيشتري دارد. شرايط كنترل‌شده براي توليد اين تراشه‌ها از جمله فيلتر هوا و مواد شيميايي، منجر به مصرف مقادير زياد برق خواهد شد.

پس از مونتاژ حتي به شيوه‌ي رباتيك، مباحثه حمل‌و‌نقل مطرح مي‌شود كه به گفته‌ي كوك اين مرحله از ديد متخصصان مخفي است اما تأثير زيادي بر نشر كربن دارد؛ اما بازيافت كنسول‌ها هم كار دشواري است. معمولا نمي‌توان قطعات كنسول را ارتقا داد. وقتي قطعات به مدارهاي مجتمع جوش مي‌خورند، متخصصها نمي‌توانند آن‌ها را ارتقا دهند؛ بنابراين سرنوشت نهايي آن‌ها زباله‌دان‌ و ورودي مواد شيميايي و پلاستيك به محيط است.

نسل قبلي كنسول‌ها مثل پلي استيشن ۴ و ايكس باكس وان براي اجراي بازي‌ها به ترتيب نياز به ۱۳۷ و ۱۱۲ وات داشتند. از طرفي مصرف سالانه‌ي پي‌سي‌هاي گيمينگ هم‌ارز با ۲۵ نيروگاه استاندارد برق است. حداكثر برق مورد نياز براي نسخه‌ي ديسكي پلي‌استيشن ۵ به ۳۵۰ وات و براي ايكس باكس سري X به ۳۱۵ وات مي‌رسد. به‌گفته‌يليز همرن، سرپرست مهندسي گيمينگ ايكس باكس:

ما عملكرد را چهار برابر بهبود داديم؛ اما مصرف برق را چهار برابر افزايش نداديم. تمايل هميشگي ما به كاهش مصرف برق و در عين ‌حال افزايش عملكرد است.

شركت‌هاي گيمينگ تا حدي متوجه پيچيدگي شرايط هستند. براي مثال سوني حالت اختياري كم‌مصرف (Low Power Mode) را براي پلي استيشن ۵ تعبيه كرد. به گفته‌ي جيم رايان:

اگر فقط يك ميليون متخصص از حالت Low Power استفاده كنند، به اندازه‌ي مصرف برق ۱۰۰۰ خانه‌ در ايالات متحده در مصرف برق صرفه‌جويي مي‌‌شود.

به گفته‌ي هارمن، ايكس باكس‌هاي سري X و S هم از حالت جديد كم توان به‌نام Connected Standby برخوردار هستند كه در زمان بيكاري دستگاه فعال مي‌شود؛ اما اگر كنسول‌هاي نسل بعدي قدرتمندتر از نسل‌هاي قبلي نباشند، متخصصان تمايلي به خريد آن‌ها نخواهند داشت. به‌گفته‌يايوان ميلز، پژوهشگر انرژي آزمايشگاه ملي بركلي، نسل بعدي كنسول‌ها در تضاد با اهداف اقليمي است. ميلز در سال ۲۰۱۸ به گردآوري ۲۶ سيستم گيمينگ از جمله پلي استيشن ۴، پلي استيشين ۵ پرو، نينتندو سوييچ و ايكس باكس وان پرداخت و مصرف برق آن‌ها را بر حسب وات اندازه‌گيري كرد.

تيم ميلز با توجه‌ به داده‌هاي به‌دست‌آمده، گزارشي درباره‌ي نشر كربن سيستم‌هاي گيمينگ منتشر كردند. بر اساس اين گزارش:

افزايش عملكرد منجر به تبادل اجتناب‌ناپذير تجربه‌ي متخصصي گيمينگ و بازدهي انرژي مي‌شود. پيشرفت فناوري مثل كاهش فريم ‌بر‌ ثانيه بر وات مي‌توانند مفيد باشند؛ اما به‌معني كاهش مصرف انرژي در سطح كلان نيست.

كلاد گيمينگ سيگنالي از سمت گيمر موبايل به مراكز داده ارسال مي‌كند كه مجهز به قدرتمندترين CPU-ها و GPU-ها هستند. در اين مراكز حالت جديد بازي محاسبه و به گيمر ارسال مي‌شود. ازآنجاكه اين فرايند به‌صورت ريموت انجام مي‌شود، به انرژي زيادي نياز پيدا مي‌كند. علاوه بر سخت‌افزارهاي متمركز بر انرژي، مراكز داده‌ به‌شدت به تجهيزات تهويه و سرمايشي وابسته هستند. به‌گفته‌ي آرون ورموف، رئيس مركز سيستم‌هاي الكترونيكي هوشمند انرژي دانشگاه ويلانووا:

مي‌توان مراكز داده را به‌عنوان كارخانه‌هايي در انديشه متخصصين گرفت كه ورودي آن‌ها برق و آب و خروجي‌ آن‌ها گرما و داده است. اضافه كردن تجهيزات IT مي‌تواند مصرف برق را افزايش دهد؛ به همين دليل تمركز اصلي بازدهي انرژي بايد روي حداقل‌سازي برق مورد نياز سيستم‌هاي سرمايشي و كاهش اتلاف برق باشد.

مصرف انرژي كلودگيمينگ به ازاي هر ساعت بازي بسيار بيشتر از گيمينگ لوكال يا محلي است. مايكروسافت به‌عنوان صاحب مراكز داده آژور سخت در تلاش است تا تأسيسات به انرژي تجديد‌پذير روي بياورند. به گفته‌ي ومهاف، با اينكه بسياري از اپراتورهاي مراكز داده‌اي به انرژي تجديدپذير علاقه‌مند هستند، روند حركت آن‌ها كند است. انگيزه‌ي صاحبان صنايع براي حركت به سمت اين تغيير هنوز پائين است.

كلودگيمينگ هنوز در سطح گسترده پياده‌سازي نشده است. به نقل از پژوهشگران دانشگاه لنكستر انگلستان در سال ۲۰۲۰، به‌طور كلي صنعت گيم ۷ درصد از برق جهان را مصرف مي‌كند. دانلود محتوا بيش از ۹۵ درصد صنعت گيم را تشكيل مي‌دهد؛ اما با پروژه‌‌هايي مثل xCloud مايكروسافت، Luna از آمازون، PlayStation Now سوني، Geforce Now انويديا و ديگر سرويس‌هاي كلودگيمينگ كوچك‌تر، نياز گيم به كنسول‌ها روزبه روز كاهش مي‌يابد و مي‌تواند پيامدهاي جدي براي محيط‌زيست به بار بياورد. در صورتي كه ۳۰ درصد از گيميرها از كلودگيمينگ استقبال كنند، تا سال ۲۰۳۰ نشر كربن حاصل از گيمينگ ۳۰ درصد افزايش مي‌يابد.

گروه Playing for the Planet متمركز بر آگاهي بخشي به مصرف‌كنندگان در زمينه‌ي حفظ محيط‌ زيست است. آن‌ها با طرح اين پرسش مي‌خواهند بازيكنان را به حفظ طبيعت و گوناگوني زيستي تشويق كنند: چگونه مي‌توان از بازي‌هاي ويدئويي براي حل بزرگ‌ترين چالش‌هاي زيست‌محيطي كمك گرفت؟ به گفته‌ي كوك، شركت‌هاي يادشده بايد زيرساخت‌هايي مثل مواد و انرژي قابل بازيابي را هدف قرار دهند؛ وگرنه نشر كربن باز هم افزايش پيدا خواهد كرد. بشر بايد نشر كربن را تا سال ۲۰۳۰ به‌طور كامل متوقف كند.