بوئينگ نقص طراحي 737 مكس را از خلبانان و نهادهاي ناظر پنهان كرده بود
سال گذشته‌ي ميلادي، دو هواپيماي بوئينگ ۷۳۷ مكس در فاصله‌ي چند ماه سقوط كردند و متأسفانه ۳۴۶ نفر جان خود را از دست دادند. در پي آن اتفاق‌ها، تحقيقات گسترده درباره‌ي هواپيماي مذكور آغاز شد و هنوز‌هم ادامه دارد. به‌تازگي گزارش جديد وابسته به كنگره‌ي آمريكا مدعي شده كه بوئينگ نقص‌هاي موجود در طراحي هواپيماي ۷۳۷ مكس (Boeing 737 Max) را از خلبانان و نهادهاي ناظر پنهان كرده است كه ادعاي بزرگي به‌حساب مي‌آيد. درواقع، بوئينگ مي‌خواسته هواپيماي ۷۳۷ مكس در موعد مقرر به پرواز دربيايد و حاضر نبود نقص‌هاي طراحي را به خلبانان و نهادها بگويد تا آغاز به كار رسمي هواپيما به‌تعويق نيفتد.
گزارش جديدي كه كميته‌ي حمل‌و‌نقل مجلس نمايندگان ايالات متحده‌ي آمريكا منتشر كرده است، با ارائه‌ي برخي شواهد اعلام مي‌كند شركت هواپيماساز بوئينگ تصميم گرفته راهِ ميان‌بر را انتخاب كند و نهادهاي ناظر را زيرفشار قرار دهد تا از نظارت دقيق روي تمامي جوانب طراحي هواپيماي بوئينگ ۷۳۷ مكس چشم‌پوشي كنند. كنگره‌ي آمريكا مي‌گويد بوئينگ از اين طريق قصد داشته است تلاش كند در ميدان رقابت با رقيب بزرگش، يعني ايرباس، باقي بماند. ظاهرا بوئينگ به نهادهاي ناظر نيز گفته است كه براي اعمال نظارت درست، بيش‌از‌حد نگران هستند.
گزارش جديد كميته‌ي حمل‌و‌نقل مجلس نمايندگان مي‌گويد دو بار سقوط بوئينگ ۷۳۷ مكس در سال گذشته نتيجه‌ي مجموعهاي از فرضيات متخصص اشتباه مهندسان بوئينگ و شفاف‌نبودن گروه مديريتي بوئينگ درباره‌ي طراحي اين هواپيما بوده است. كنگره مي‌گويد واضح است اداره‌ي هوانوردي فدرال آن‌طور كه بايد و شايد بر بوئينگ ۷۳۷ مكس نظارت نكرده و اين كار نيز به سقوط مرگ‌بار هواپيما منتهي شده است.
كنگره‌ي آمريكا به مجموعهاي از محاسبات متخصص اشتباه و قضاوت‌هاي نادرست گروه مديريت اشاره مي‌كند كه همگي تقصير بوئينگ هستند. كنگره بارديگر روي نقص‌هاي موجود در سيستم نظارتي اداره‌ي هوانوردي فدرال تأكيد مي‌كند و از نقش درخورتوجه اين اتفاق روي سقوط ۷۳۷ مكس سخن به‌ميان مي‌آورد.
از سال گذشته‌ي ميلادي، تحقيقات گسترده و متعددي روي فعاليت‌هاي بوئينگ انجام شده است و چند نهاد نظارت را شروع كرده‌اند. بوئينگ ۷۳۷ مكس در مدت پنج ماه دو بار سقوط كرد و نگراني‌هاي بسيار زيادي به بار آورد. به‌دنبال اين موضوع، مجوز پرواز اين هواپيما به‌سرعت لغو شد تا دراين‌زمينه مطالعه‌هايي دقيق انجام شود.
در اكتبر ۲۰۱۸، نخستين‌بار يكي از پروازهاي خطوط هوايي «لايِن اير» (Lion Air) دقايق كوتاهي پس از بلندشدن از فرودگاهي در نزديكي جاكارتا در اندونزي سقوط كرد كه درنتيجه‌ي آن، تمامي ۱۵۷ مسافر هواپيما به‌همراه خدمه به كام مرگ كشانده شدند. چند ماه بعد و در مارس ۲۰۱۹، يكي از هواپيماهاي خطوط هوايي «اتيوپين ايرلاينز» (Ethiopian Airlines) در نزديكي منطقه‌اي به‌نام آديس‌آبابا در كشور اتيوپي سقوط كرد و درنتيجه‌ي آن، ۱۸۹ نفر فوت شدند.
دلايلي كه باعث سقوط هواپيما شدند، كم نيستند. مجموعه‌ي اشتباه‌ها و نقص‌هاي متخصص درنهايت دست‌به‌دست هم دادند و صدها نفر را به كام مرگ كشاندند.
مطالعه نهادهاي ناظر نشان مي‌دهد يكي از حسگرهاي ويژه‌ي هواپيما دچار نقص متخصص بوده و باعث شده ۷۳۷ مكس به‌يك‌باره دماغه‌ي خود را به‌سمت پايين متمايل كند تا فرايند سقوط آغاز شود. خلبانان هر دو هواپيمايي كه سقوط كردند، تلاش كرده بودند دماغه‌ي ۷۳۷ مكس را بارديگر به‌سمت بالا هدايت كنند؛ اما سيستم هدايت خودكار هواپيما بر آن‌ها غلبه كرد.
از فصل نخست سال گذشته‌ي ميلادي، اعضاي كنگره اعلام كردند كه در پي مطالعه جوانب پرونده‌ي بوئينگ هستند. گزارشي كه روز چهارشنبه‌ي اين هفته منتشر شد، نتيجه‌ي ۱۷ ماه تحقيقات دقيق و گسترده است. اين تحقيقات پنج جلسه‌ي استماع عمومي و ۲۴ مصاحبه و ۶۰۰،۰۰۰ صفحه سند را شامل مي‌شود. اداره‌ي هوانوردي فدرال در بيانيه‌اي گفت خود را به همكاري با كميته‌ي حمل‌و‌نقل مجلس نمايندگان به‌منظور اعمال تغييرات لازم متعهد مي‌داند.
هم انديشي ها