پردازنده هاي گرافيكي انويديا GeForce RTX 30 چه رهاوردهايي براي گيمرهاي PC دارند؟
انويديا بالاخره پردازندههاي گرافيكي سري GeForce RTX 30 را معرفي كرد كه از مدتها پيش، متخصصان و متخصص كارشناسان زيادي منتظرشان بودند. مشخصات متخصص و قابليتهاي خانوادهي جديد نشان ميدهد كه با محصولاتي بسيار خارقالعاده روبهرو هستيم. تيم سبز ادعا ميكند كه اين پردازندهها، بزرگترين بهبود و پيشرفت بيننسلي را در تاريخچهي محصولات شركت بههمراه داشتهاند. فعلا و روي كاغذ، ميتوان ادعاي انويديا را تأييد كرد، چون RTX 3070 و RTX 3080 و RTX 3090 واقعا مشخصاتي حرفهاي دارند.
از زمان رونمايي پردازندههاي گرافيكي جديد انويديا، اخبار و مقالههاي مطالعه و مقايسهاي متعددي پيرامون آنها منتشر شده است. ازطرفي شايد براي گيمرها، تأثير مستقيم اين خانوادهي جديد روي تجربهي بازي اهميت بيشتري داشته باشد. اگر بهدنبال پاسخ اين سؤال هستيد كه RTX 30 چه تأثيري بر آيندهي گيمينگ در پلتفرم PC دارد، ادامهي مطلب را از دست ندهيد.
سرعت بسيار بالا
يكي از انتقادهاي مهمي كه نسبت به خانوادهي قبلي پردازندههاي انويديا يعني RTX 20 مطرح ميشد، بهبود نهچندان زياد سرعت عملكرد نسبت به نسل قبل بود. ظاهرا انويديا با دقت به انتقادها گوش كرده است. آنها امروز ادعا ميكنند كه پردازندهي ۵۰۰ دلاري RTX 3070 سرعتي بيش از پردازندهي پرچمدار ۱۲۰۰ دلاري نسل قبل، RTX 2080 Ti دارد. همچنين ادعا ميشود كه RTX 3080 با پرچسب ارزشي ۷۰۰ دلاري، نرخ فريم بسيار بالاتري را به متخصص نهايي ارائه ميكند. دربارهي پرچمدار ۱،۴۰۰ دلاري خانوادهي جديد هم نيازي به اشارهي بيشازحد به مشخصات متخصص نبود. انويديا در معرفي RTX 3090 تنها به اين نكته بسنده كرد كه با اولين كارت گرافيك با توانايي اجراي بازيها در رزولوشن 8K روبهرو هستيم.
نمودارهايي كه انويديا براي مقايسهي پردازندههاي RTX 30 با نسل قبل منتشر كرد، تفاوتي بسيار عميق را نشان ميدهد كه قطعا براي گيمرها جذاب خواهد بود.
نكتهي مهم و بديهي اينكه پردازندههاي جديد سري RTX 30 قطعا در بازيهايي كه از قابليتهاي رهگيري پرتو RTX و DLSS همراهي كنند، عملكردي عالي خواهند داشت.
انويديا ميگويد هستههاي بهينهي RT و تنسور در پردازندههاي گرافيكي جديد مبتني بر معماري امپر، بهترتيب ۱/۷ و ۲/۷ برابر سريعتر از نسل قبلي هستند. البته درنهايت بايد منتظر مطالعههاي عميق و كاركرد واقعي پردازندهها ماند تا بتوان ادعاهاي تيم سبز را تأييد يا رد كرد؛ اما بههرحال ادعاها نيز بسيار جذاب هستند.
تأثير حافظه بر سرعت بازيها
كارتهاي گرافيكي RTX 3080 و RTX 3090 از حافظههاي فوق سريع GDDR6X بهره ميبرند كه با ادعاي انتقال داده با سرعتي دوبرابر GDDR6 معرفي شدهاند. نسل قبلي پردازندههاي سري RTX از حافظههاي GDDR6 بهره ميبردند. درنتيجه ميتوان سرعت انتقال داده را هم در خانوادهي RTX 30 دوبرابر سريعتر از RTX 20 دانست. كارت گرافيك انويديا RTX 3090 با ۲۴ گيگابايت حافظه عرضه ميشود كه بيشترين سرعت ممكن را در دنياي بازي PC بههمراه دارد. همين مقدار حافظه، نشاندهندهي سرعت عالي اجراي بازيها بهكمك پردازنده جديد انويديا خواهد بود، اما برخي از فناوريهاي جديد تيم سبز، بهرهبرداري از حافظه و بخشهاي ديگر همچون همراهي از PCIe 4.0 را وارد سطح جديدي ميكنند كه باز هم منجر به بهبود سرعت بارگذاري بازيها ميشوند.
جنسن هوانگ، مديرعامل انويديا، جزئيات زيادي از فناوري جديد اعلام نكرد، اما ظاهرا فناوري موسوم به RTX IO با بازدهي بالايي از سرعت حافظههاي ذخيرهسازي PCIe 4.0 بهره ميبرد. اين فناوري بخشي از دادههاي بارگذاري و بافت بازيها را ازطريق اتصال PCIe 4.0 به پردازندههاي RTX 30 ميفرستد تا از حافظههاي فوقسريع آنها در بارگذاري بازي هم بهرهبرداري شود. درواقع اين مسير، جايگزين انتقال دادهها به پردازندهي مركزي ميشود كه در برخي مواقع، كاهش سرعت را بههمراه دارد. هوانگ در رونمايي فناوري جديد گفت كه بازيها بهكمك اين دستاورد، بهصورت آني بارگذاري ميشوند. انويديا ادعا ميكند كه RTX IO جريان دادهاي ۱۰۰ برابر بزرگتر را ممكن ميكند و ۲۰ درصد هم كمتر از نسلهاي قبل، پردازندهي مركزي را اشغال خواهد كرد.
فناوري RTX IO با ادعاي سرعت بارگذاري نزديك به كنسولهاي نسل بعد معرفي شد
هنوز سؤالهاي زيادي دربارهي فناوري RTX IO وجود دارد. بهعنوان مثال نميدانيم كه آيا توسعهدهندهها بايد همراهي از آن را در بازيها لحاظ كنند يا بهصورت خودكار فعال خواهد شد. بههرحال ميدانيم كه RTX IO مبتني بر DrectStorage API مايكروسافت مخصوص ويندوز توسعه يافته است. قطعا فراموش نكردهايد كه مايكروسافت و سوني چه تأكيد فراواني بر سرعت حافظهي ذخيرهسازي در كنسولهاي نسل بعد دارند. DirectStorage از همان سيستم حافظه با معماري سريع Velocity استفاده ميكند كه در ايكس باكس سري ايكس وجود دارد.
سيستم خنككننده جديد، طراحي جديد پين و منبع تغذيه جديد
نرخ فريم و سرعت بالاي پردازش گرافيكي در پردازندههاي RTX 30 بهراحتي بهدست نميآيد. پردازندهي گرافيكي RTX 3080 نياز به ۳۲۰ وات توان دارد كه حتي از پرچمدار نسل قبلي، RTX 2080 Ti (با توان مصرفي ۲۶۰ وات) هم بيشتر است. پرچمدار جديد، RTX 3090 توان بيشتري نياز دارد و در مشخصات آن، عدد ۳۵۰ وات ديده ميشود. درنتيجه احتمالا گيمرها براي استفاده از پردازندههاي جديد نياز به منبع تغذيهي جديد هم خواهند داشت. البته انويديا ميگويد يك منبع تغذيهي ۷۵۰ واتي براي تركيب كارتهاي جديد در يك كيس كامپيوتري كافي خواهد بود. البته اگر قصد تركيب پرچمدارها و استفاده از پردازندهي مركزي اوركلاكشدهاي همچون Core i9-10900K را داريد، بهتر است منبع تغذيهي بزرگتري انتخاب كنيد.
انويديا براي راهاندازي سيستم حرفهاي جديد، نياز به مهندسي دوبارهي كل طراحي در كارتهاي گرافيكي داشت. كارتهاي RTX 3080 و RTX 3090 از طراحي جديد ۱۲ پيني كوچك بهره ميبرند كه توان كانكتورهاي هشت پيني دوگانه را در يك درگاه تركيب ميكند. درنتيجه سيستم جديد پينها در يك PCB اولترا كامپكت داخل كارتها جانمايي ميشود. PCB جديد بهخاطر نياز به سيستمهاي خنككنندهي جديد طراحي شد كه از فنهاي مستقل بهره ميبرد و براي تنظيم بهتر خنككنندگي، از كمك فنهاي پشت كيس هم بهره خواهد برد.
با وجود پيادهسازي سيستم خنككنندهي مدرن، كارتهاي Founders Edition انويديا با دماي عملكردي ۹۳ درجهي سانتيگراد معرفي شدند كه بيش از ۸۹ درجهي كارتهاي نسل قبل RTX 20 خواهد بود. درنهايت هوانگ ميگويد GeForce RTX 3080 در دمايي ۳۰ درجه خنكتر نسبت به نسل قبلي RTX Titan فعاليت ميكند.
خداحافظي با SLI
پيكربندي كارتهاي گرافيكي با چند پردازندهي گرافيكي دستاوردهاي زيادي بههمراه نداشت و آنچنان موفق نشد. يكي از اشكالات اصلي، عدم همراهي مناسب از پيكربندي چندگانه در موتورهاي بازيسازي بود. انويديا در كارتهاي گرافيكي RTX 10، تركيب SLI را از چهار به دو كارت گرافيك كاهش داد. اكنون و در نسل جديد RTX 30 شاهد حذف تقريبا كامل همراهي از اين قابليت هستيم.
كارت گرافيك ۱،۵۰۰ دلاري GeForce RTX 3090 تنها كارت از خانوادهي جديد است كه با يك كانكتور NVLink براي SLI عرضه ميشود. حتي RTX 3080 هم كه نقش پرچمدار دوم خانواده را ايفا ميكند، مجهز به اين قابليت نخواهد بود. البته حذف همراهي، براي اكثر متخصصان تأثير زيادي ندارد، خصوصا اينكه كارتها بهتنهايي توانايي ارائهي نرخ فريم تا ۱۴۴ فريمبرثانيه و رزولوشن 4K را دارند. بههرحال آن دسته از گيمرهايي كه هيچ نگراني از بابت هزينهي تجهيزات ندارند، شايد خود را براي پرداخت سه هزار دلار هزينه و كيفيت بسيار بالاتر در رندر 8K روي يك تلويزيون غولپيكر، آماده كرده باشند.
فراتر از سختافزار
انويديا در رونمايي كارتهاي گرافيكي RTX 30، با اضافهكردن بخشهايي بهجز سختافزار، رويداد خود را جذابتر كرد. همه به ياد داريم كه دركنار RTX 20، هيچ بازي با همراهي از رهگيري پرتو معرفي نشد. تيم سبز از دو سال پيش تاكنون تلاش ميكند تا بازيهايي با پشتياني از RTX و DLSS هرچه بيشتر به بازار عرضه شوند. در رونمايي اخير، يك اتفاق مهم افتاد تا علاقه و تمايل متخصصان به فناوري رهگيري پرتو، بيش از هميشه تقويت شود. انويديا در رويداد خود اعلام كرد كه فورتنايت بهزودي از رهگيري پرتو در بخشهاي سايه و نورپردازي همراهي ميكند. با اضافه شدن فورتنايت به ماينكرفت كه از ابتداي سال جاري از رهگيري پرتو همراهي ميكند، اكنون دو عنوان اصلي و پرطرفدار دنياي گيمينگ PC با قابليت خارقالعادهي نورپردازي رهگيري پرتو دراختيار متخصصان قرار دارند.
دركنار انتشار اخبار پيرامون بازيها، نرمافزارهاي جديدي هم در رويداد انويديا معرفي شدند كه استفاده از پردازندههاي گرافيكي جديد و بهرهبرداري هرچه بيشتر از توانايي آنها را براي متخصصان آسانتر ميكنند. محصول جديد شركت بهنام Nvidia Reflex، تركيبي از فناوريهاي نرمافزاري و نمايشگر G-SYNC و GPU را به متخصص ارائه ميكند كه در مجموع، تأخير سيستمي را در بازيهاي رقابتي كاهش ميدهد. البته براي تأييد ادعاي انويديا بايد منتظر اولين مطالعههاي عميق توسط متخصص كارشناسان باشيم. بههرحال تيم سبز ادعا ميكند ابزارهاي جديد، نرخ تأخير كليك تا نمايش را در بازيها بهميزان ۳۳ درصد كاهش ميدهند كه در برخي موارد به ۵۰ درصد هم ميرسد. چنين بهبودي قطعا در بازيهاي الكترونيك كه ميليثانيهها هم اهميت پيدا ميكنند، كارساز خواهد بود.
بازيهاي Call of Duty Warzone, Valorant, Fortnite و Destiny 2، اولين عناويني هستند كه از Nvidia Reflex همراهي ميكنند. انويديا ميگويد همراهي از فناوري به بازيهاي Call of Duty: Modern Warfare, Call of Duty: Black Ops Cold War و Apex: Legends هم اضافه خواهد شد.
انويديا براي استريمرها نيز ابزارهاي جديدي معرفي كرد. Nvidia Broadcast كه در ماه جاري عرضه ميشود، براي گيمرهاي حرفهاي كه استريم زنده انجام ميدهند، تركيبي عالي را بههمراه دارد. ابزار جديد، از هستههاي هوش مصنوعي تنسور در پردازندهي گرافيكي استفاده ميكند تا كيفيت محتواي استريم را هرچه بيشتر افزايش دهد. تركيب نرمافزاري جديد تيم سبز، شامل قابليت حرفهاي حذف نويز RTX Video ميشود كه دركنار مواردي همچون مات كردن قابل تنظيم پسزمينه، تعويض پسزمينه با حالتي شبيه به پردهي سبز و جلوههاي دنبال كردن سر در ويدئو، مجموعهاي عالي را به استريمرها ارائه خواهد كرد.
محصولات جديد انويديا در خانوادهي RTX 30 مجموعهاي از قابليتهاي حرفهاي را به گيمرهاي PC ارائه ميكنند كه بهانديشه متخصصين بسياري از متخصص كارشناسان، آنها را بسيار زود براي رقابت با كنسولهاي بازي نسل بعد آماده ميكند.
هم انديشي ها