كارت هاي گرافيك AMD RX 6000 معرفي شدند؛ بازگشت رادئون به دنياي پرچم‌داران
براي اولين‌بار پس از دوران R9 290X (هفت سال پيش)، ظاهرا تيم رادئون در AMD موفق شده‌اند محصولاتي توليد كنند كه دوباره نام اين شركت را در دنياي پردازنده‌هاي گرافيكي پرچم‌دار بر سر زبان‌ها مي‌اندازد. پس از رونمايي محصولات انقلابي سري ۳۰۰۰ جي‌فورس انويديا، بسياري AMD را از پيش بازنده‌ي رقابت مي‌دانستند؛ اما ظاهرا ليزا سو همان‌طور‌كه با پردازنده‌هاي رايزن AMD را به سلطان دنياي CPUها تبديل كرد، براي انواع گرافيكي رادئون نيز برنامه‌هاي ويژه‌اي دارد.
AMD لحظاتي پيش در قسمت دوم رويداد Where Gaming Begins، نسل جديد كارت‌هاي گرافيك رادئون را با معماري جديد RDNA2 رونمايي كرد. اين محصولات با فناوري و قابليت‌هاي متنوعي همراه شده‌اند تا بهترين عملكرد كارت‌هاي گرافيك بازار را با خود به‌همراه داشته باشند. ناگفته نماند در قسمت اول اين رويداد، ماه گذشته پردازنده‌هاي رايزن ۵۰۰۰ معرفي شدند.
سه كارت گرافيك AMD به‌طور مستقيم با كارت‌هاي گرافيك جديد انويديا RTX 3090، RTX 3080 و RTX 3070 رقابت خواهند كرد. اين در حالي است كه AMD برچسب ارزش محصولاتش را كمتر از رقبا قرار داده است.
درادامه، كارت‌هاي گرافيك جديد AMD معرفي و توانايي آن‌ها در اجراي بازي‌ها را مطالعه مي‌كنيم. ناگفته نماند AMD پيش‌تر نشان داده است كه اعداد به‌‌نمايش‌درآمده در رويداد‌هاي آن به واقعيت بسيار نزديك هستند. به‌گفته‌ي اسكات هركلمن، مدير بخش رادئون، AMD از سيستم‌هاي كامپيوتري يكساني براي آزمايش و مقايسه با محصولات انويديا استفاده كرده و از بهترين API (باتوجه‌به هر برند) براي رسيدن به مطلوب‌ترين نتيجه بهره برده است.
AMD Radeon RX 6800
ارزان‌ترين عضو خانواده‌ي جديد AMD كارت گرافيك RX 6800 نام دارد. اين پردازنده‌ي گرافيكي از ۶۰ واحد پردازشي بهره مي‌برد كه در فركانس بازي ۱۸۱۵ مگاهرتز فعاليت مي‌كنند. فركانس حداكثري نيز به ۲۱۰۵ مگاهرتز مي‌رسد كه بسيار بيشتر از فركانس كاري ۱۷۲۰ مگاهرتزي RTX 3070 است.
برتري ديگر RX 6800 به بهره‌مندي آن از ۱۶ گيگابايت حافظه‌ي GDDR6 باز مي‌گردد؛ جايي كه رقيب مستقيم آن تنها به ۸ گيگابايت حافظه مجهز شده است. همين موضوع باعث شده است تا انويديا كارت گرافيك RTX 3070 را محصولي ايدئال براي بازي در رزولوشن 1440P بداند؛ درحاليكه امكان بازي با رزولوشن 4K نيز با نرخ مناسب دردسترس است. حافظه‌ي ۸ گيگابايتي احتمالا در آينده‌ي نزديك و براي ذخيره‌سازي بافت‌هاي زياد و باكيفيت بازي‌ها محدوديت‌هايي ايجاد كند. اين در حالي است كه RX 6800 از اين اشكال دچار نخواهد بود.
AMD در تصاوير مقايسه‌ي RX 6800، كارت گرافيك RTX 2080Ti را به‌عنوان رقيب مستقيم آن معرفي كرد. در انديشه متخصصين داشته باشيد باتوجه‌به نتايج مطالعه RTX 3070 كه روز گذشته منتشر شدند، اين كارت گرافيك عملكرد كاملا يكساني با RTX 2080Ti دارد. همان‌طور‌كه در تصاوير مشاهده مي‌شود عملكرد RX 6800 به‌طور ميانگين ۲۰ درصد بهتري از رقيب مستقيم خود است؛ البته بايد اين نكته را نيز در انديشه متخصصين گرفت كه RX 6800 از قابليت Smart Access Memory نيز بهره مي‌برده است.
AMD Radeon RX 6800 XT
رادئون RX 6800XT براي آن دسته از متخصصان بهترين گزينه خواهد بود كه به‌دنبال محصولي توانمند براي اجراي تمامي بازي‌هاي با حداكثر تنظيمات گرافيكي و نرخ حداقل ۶۰ فريم‌بر‌ثانيه هستند. اين پردازنده‌ي گرافيكي با بهره‌مندي از ۷۲ هسته‌ي پردازشي و فركانس كاري بوست فوق‌العاده‌ي ۲۲۵۰ مگاهرتز دركنار ۱۶ گيگابايت حافظه‌ي GDDR6 توان پردازشي درخورتوجهي به‌همراه دارد. به‌لطف معماري پيشرفته‌ي RDNA2 و بهبود‌هاي گسترده‌ي طراحي و ليتوگرافي پيشرفته‌ي ۷ نانومتري، RX 6800 XT در اين فركانس كاري تنها ۳۰۰ وات توان مصرف مي‌كند كه ۲۰ وات كمتر از RTX 3080 با ۳۰۰ مگاهرتز فركانس كمتر است. همچنين، حافظه‌ي ۱۰ گيگابايتي محصول انويديا آن را در اين زمينه نيز در جايگاه پايين‌تري قرار مي‌دهد.
AMD در آزمايش‌هاي خود بدون كمك از فناوري‌هاي جانبي، موفق شده است عمكلردي بهتر در ۷ عدد از ۱۰ بازي ارائه كند. اين اختلاف در رزولوشن 1440P باتوجه‌به اشكالات انويديا براي بهره‌ي كامل از سايه‌زن‌هاي خود نيز بيشتر شده است.
AMD Radeon RX 6900 XT
انويديا RTX 3090 محصولي است كه كمتر كسي گمان مي‌كرد به اين زودي‌ها رقيبي توانمند براي آن به بازار عرضه شود. طبق سنت هميشگي AMD در معرفي توانمند‌ترين محصول به‌وسيله‌ي شخص ليزا سو و در انتهاي كنفرانس، كارت گرافيك رادئون RX 6900 XT به‌عنوان گل‌سر‌سبد رويداد معرفي شد. تقريبا تمام مشخصات متخصص اين كارت گرافيك با RX 6800 XT يكسان است؛ به‌جز برخورداري از ۸ واحد پردازشي بيشتر تا حضور ۸۰ واحد را شاهد باشيم. نكته‌ي جالب در اين باره عملكرد ۸۰ واحد پردازشي با فركانس بيش از ۲ گيگاهرتز با تنها ۳۰۰ وات است؛ درحاليكه TDP پردازنده‌ي RTX 3090 برابر با ۳۵۰ وات است.
انويديا ۳۰۹۰ با داشتن ۲۴ گيگابايت حافظه‌ي GDDR6X به‌عنوان محصولي براي اجراي بازي‌هاي 8K معرفي شد و حتي پس از معرفي ۳۰۸۰، انويديا آن را محصولي توانمند، اما نه در حد‌و‌اندازه‌هاي ۳۰۹۰ ناميد. بااين‌حال درمقابل، AMD روند متفاوتي در پيش گرفته است و RX 6900 XT را براي گيمر‌هاي عادي مي‌توان ايدئال دانست كه به‌دنبال بهترين تجربه‌ي بصري ممكن هستند. اين كارت گرافيك با ۱۶ گيگابايت حافظه‌ي GDDR6، فضاي كمتري در‌مقايسه‌با رقيب اصلي خود دارد كه شايد براي ذخيره‌سازي بافت‌هاي 8K كافي نباشد؛ اما گيمر‌هاي 4K مي‌توانند از كافي‌بودن اين ميزان از حافظه‌ي رم مطمئن باشند.
نمايش توانايي‌هاي RX 6900 XT بخش جذاب رويداد بود؛ جايي كه اين كارت گرافيك البته با فعال‌بودن Rage Mode و Smart Access Memory، موفق شد در‌مقايسه‌با RTX 3090 عملكردي برابر و در برخي مواقع بهتر ارائه دهد. استفاده از حافظه‌ي كمتر و ارزان‌تر نيز به AMD كمك كرد تا با اختلاف ارزشي ۵۰۰ دلاري در‌مقايسه‌با ۳۰۹۰، كارت گرافيك RX 6900 XT را ۹۹۹ دلار ارزش‌گذاري كند.
فناوري‌هاي جديد Radeon
دستيابي به عملكرد‌هاي يادشده به‌لطف توسعه‌ي فناوري‌هاي جديد زيادي ممكن شده است كه درادامه، آن‌ها را معرفي مي‌كنيم.
RDNA 2 و Infinity Cache
AMD مي‌دانست براي شكست‌دادن انويديا به بهينه‌سازي‌هاي گسترده‌اي در بخش توان مصرفي نياز دارد. RDNA 1 در‌مقايسه‌با نسل قبلي كارت‌هاي گرافيك رادئون بهبود ۵۰ درصدي را در بخش عملكرد به‌ازاي توان مصرفي تجربه كرد كه البته بخش گسترده‌اي از آن را مديون مهاجرت به ليتوگرافي هفت‌نانومتري بود. باوجوداين، درحاليكه RDNA 2 در همان ليتوگرافي هفت‌نانومتري باقي مانده است، مهندسان AMD موفق شده‌اند در‌مقايسه‌با RDNA 1 عملكرد آن را به‌ازاي توان مصرفي ۵۰ درصد بهبود بخشند.
واحد‌هاي پردازشي (قلب تپنده‌ي كارت‌هاي گرافيكي) بيشترين بهينه‌سازي را براي اين هدف تجربه كرده‌اند. بازطراحي مسير‌هاي داده‌ها و متعادل‌سازي پايپ‌لاين‌ها و اجراي فراگير و پيشرفته‌ي كلاك‌هاي كاري به رفتار كاملا متفاوت RDNA 2 منجر شده است. در اين معماري، واحد‌هاي پردازشي ۳۰ درصد بهينه‌تر از نسل پيشين خود هستند.
همچنين، مهندسان AMD موفق شدند واحد‌هاي پردازشي را در فركانس كاري بسيار بيشتري بدون كوچك‌ترين اشكال فعال نگه دارند. درحاليكه RX 5700 XT در حداكثر ۱۷۵۵ مگاهرتز فعاليت مي‌كرد، RX 6800 XT در بازي‌ها به رقم ۲۰۱۵ مگاهرتز مي‌رسد و در ساير فعاليت‌ها، حداكثر ۲۲۵۰ مگاهرتز خواهد بود. اين موضوع باعث شده است تا درواقع بهبود ۶۵ درصدي عملكرد به‌ازاي هر وات بهارمغان بيايد.
شايد بتوان اصلي‌ترين دستاورد AMD را حافظه‌ي جديد و مرموز Infinity Cache دانست كه ۱۲۸ مگابايت از آن در محصولات جديد رادئون به‌كار گرفته شده است. اين حافظه‌ي فوق‌سريع از نمونه‌ي به‌كار‌رفته در پردازنده‌هاي رايزن با معماري Zen 3 الهام گرفته شده است. هنوز عملكرد دقيق اين حافظه مشخص نيست؛ اما به‌گفته‌ي AMD، اطلاعاتي كه بايد همواره در نزديك‌ترين سطح به پردازنده قرار داشته باشند، در آن ذخيره‌سازي مي‌شود. پهناي باند بيش از دو‌برابري نيز كمك بسياري به دسترسي سريع اين اطلاعات به پردازنده و بهبود خروجي نهايي مي‌كند.
حالت Rage
AMD قابليت اوركلاك ساده تنها با يك كليك را در نسخه‌ي جديد نرم‌افزار رادئون دراختيار متخصصان قرار خواهد داد. اين قابليت Rage نام دارد و تنظيم خودكار سرعت فن و افزايش فركانس كاري پردازنده را به‌عهده مي‌گيرد. به‌گفته‌ي مدير برند رادئون، اين قابليت تفاوت‌هايي با نمونه‌هاي پيشين اين شركت دارد كه عملكرد و پايداري بهتر را به‌همراه داررد. به‌گفته‌ي AMD، اين قابليت بهبود ۲ تا ۴ درصدي را در نرخ اجراي بازي‌هاي بهارمغان خواهد آورد.
Smart Access Memory
همانند فناوري Smart Shift در لپ‌تاپ‌ها، قابليت Smart Access Memory نيز كمك فراواني به بهبود كلي عملكرد سيستم كامپيوتري مجهز به CPU و GPU شركت AMD مي‌كند. به‌لطف اين فناوري درصورت بهره‌وري از پردازنده‌ي رايزن ۵۰۰۰، پردازنده‌ي اصلي دسترسي مستقيم و كامل به حافظه‌ي بافر كارت گرافيك خواهد داشت؛ درحاليكه پيش‌تر اين دسترسي ازطريق بسته‌هاي ۲۵۶ مگابايتي بود. اين موضوع به كاهش تأخير و بهبود كلي فرايند بافر اطلاعات منجر مي‌شود. حتي با اينكه بازي‌سازان فرصت بهينه‌سازي بازي‌هاي خود را با اين فناوري نداشته‌اند، به‌گفته‌ي AMD، بهبود ۲ تا ۱۰ درصدي در نرخ فريم را شاهد خواهيم بود.
Radeon Boost و Radeon Anti-Lag
غول دنياي تراشه‌ها پيش‌نمايشي از عملكرد فناوري‌هاي پيشين خود با محصولات سري RX 6000 نيز به‌نمايش گذاشت. در بازي‌هايي كه به عملكرد بسيار سريع گيمر نياز است، درصورت استفاده از مانيتور‌هاي داراي گواهي FreeSync و كارت گرافيك RDNA 2، بهبود حداكثر ۳۷ درصدي (۴۰ ميلي ثانيه) در نمايش دستورها گيمر را شاهد خواهيم بود.
DirectStorage API
با استفاده از فناوري جديد DirectStorage API، اكنون كارت‌هاي گرافيك AMD قابليت اتصال مستقيم به حافظه‌هاي NVMe را خواهند داشت تا زمان لودينگ بازي‌ها بهبود چشمگيري پيدا كند.
DirectX 12 Ultimate
AMD زمان زيادي از كنفرانس را صرف تشريح همكاري با مايكروسافت و سازگاري عالي پردازنده‌هاي RDNA 2 با API اختصاصي مايكروسافت DirectX 12 Ultimate كرد. مايكروسافت در نسخه‌ي جديد اين API قابليت‌هاي متعدد ايجاد جلوه‌هاي بصري را فراهم كرده است. اين موضوع به‌معني مجهزشدن به فناوري‌هايي مانند سايه‌زني متغير، سايه‌زني مش، رهگيري پرتو آني، كاهش نويز و توليد بازتاب‌هاي Screen Space است.
Super Resolution
در رويداد مذكور، فناوري مرموز ديگري به‌نام Super Resolution معرفي شد كه AMD جزئيات زيادي از آن ارائه نكرده است. بااين‌حال به‌گفته‌ي مدير برند رادئون به نشريه‌ي PC World، اين فناوري براي رقابت با DLSS انويديا توسعه يافته است و نه‌تنها با تمامي APIها در تمامي پلتفرم‌هاي مختلف، بلكه با سخت‌افزار‌هاي گرافيكي مختلف نيز سازگار خواهد بود.
مقايسه مشخصات متخصص كارت‌هاي گرافيك جديد AMD
مقايسه 3 محصول
 AMD رادئون RX 6800 |  AMD رادئون RX 6800 XT |  AMD رادئون RX 6900 XT | |
|---|---|---|---|
| مدل تراشه | Navi 21 | Navi 21 | Navi 21 |
| ريزمعماري | RDNA 2.0 | RDNA 2.0 | RDNA 2.0 |
| تعداد هسته | 3840 هسته استريم | 4608 هسته استريم | 5120 هسته استريم |
| ليتوگرافي | 7 نانومتر | 7 نانومتر | 7 نانومتر |
| فركانس پايه | 1372 مگاهرتز | 1487 مگاهرتز | 1529 مگاهرتز |
| فركانس بوست | 2105 مگاهرتز | 2250 مگاهرتز | 2250 مگاهرتز |
| توان پردازشي | 16.17 ترافلاپس | 20.74 ترافلاپس | 23.04 ترافلاپس |
| ساير ويژگي‌هاي پردازشي | - 240 واحد تكسچر - 96 واحد خروجي رندر (ROP) - 26.8 ميليارد ترانزيستور - 60 شتاب‌دهنده‌ي رهگيري پرتو (Ray Accelerator) - 60 واحد پردازشي - 128 مگابايت Infinity Cache | - 288 واحد تكسچر - 128 واحد خروجي رندر (ROP) - 26.8 ميليارد ترانزيستور - 72 شتاب‌دهنده‌ي رهگيري پرتو (Ray Accelerator) - 72 واحد پردازشي - 128 مگابايت Infinity Cache | - 320 واحد تكسچر - 128 واحد خروجي رندر (ROP) - 26.8 ميليارد ترانزيستور - 80 شتاب‌دهنده‌ي رهگيري پرتو (Ray Accelerator) - 80 واحد پردازشي - 128 مگابايت Infinity Cache |
| ظرفيت حافظه | 16 گيگابايت | 16 گيگابايت | 16 گيگابايت |
| نوع حافظه | GDDR6 | GDDR6 | GDDR6 |
| پهناي باند حافظه | 512 گيگابايت بر ثانيه | 512 گيگابايت بر ثانيه | 512 گيگابايت بر ثانيه |
| پهناي BUS | 256 بيت | 256 بيت | 256 بيت |
| توان مصرفي كارت گرافيك | 250 وات | 300 وات | 300 وات |
| حداقل توان پاور پشنهادي | 650 وات | 750 وات | 850 وات |
| درگاه‌هاي خروجي | - 2 درگاه DisplayPort 1.4 - 1 درگاه HDMI - 1 درگاه USB 3.0 از نوع Type C | - 2 درگاه DisplayPort 1.4 - 1 درگاه HDMI - 1 درگاه USB 3.0 از نوع Type C | - 2 درگاه DisplayPort 1.4 - 1 درگاه HDMI - 1 درگاه USB 3.0 از نوع Type C |
| حداكثر رزولوشن تصوير | 3840x2160 | 3840x2160 | 3840x2160 |
| حداكثر تعداد مانيتور قابل اتصال | - | 4 | - |
| رابط اتصال | PCI Express 4.0 | PCI Express 4.0 | PCI Express 4.0 |
| نسخه Direct X | 12 | 12 | 12 |
| نسخه Open GL | 4.6 | 4.6 | 4.6 |
| نسخه Open CL | 2.0 | 2.0 | 2.0 |
| ارتفاع | 2 اسلات | 2.5 اسلات | 2.5 اسلات |
| ارزش در زمان عرضه | 579 دلار | 649 دلار | 999 دلار |
انديشه متخصصينات شما درباره‌ي كارت‌هاي گرافيك جديد AMD چيست؟
هم انديشي ها