داده‌هاي اوليه فايزر از كارآمدي ۹۰ درصدي واكسن كرونا حكايت مي‌كند
شركت داروسازي فايزر امروز اعلام كرد كه تجزيه‌وتحليل اوليه از كارآزمايي واكسن ويروس كرونا آن‌ها نشان مي‌دهد واكسن در پيشگيري از كوويد ۱۹ به‌شدت مؤثر است. درحالي‌كه جهان با نگراني درانتظار هرگونه خبر مثبت درباره‌ي دنياگيري ويروسي است كه تاكنون بيش از ۱/۲ ميليون انسان را به كام مرگ كشانده، كارآمدي واكسن فايزر، پيشرفتي نويدبخش در راه مبارزه با كوويد ۱۹ محسوب مي‌شود.
فايزر كه واكسن را با همكاري شركت داروسازي آلماني بايون‌تك (BioNTech) ساخته، صرفا جزئياتي پراكنده از كارآزمايي باليني‌اش را برپايه‌ي نخستين بازبيني رسمي از داده‌ها به‌دست گروهي خارجي از متخصصان منتشر كرده است. اين شركت مي‌گويد تجزيه‌وتحليل نشان داد كه واكسن در پيشگيري از بيماري بين داوطلبان كارآزمايي كه هيچ نشانه‌اي از ابتلاي قبلي به ويروس كرونا نداشتند، بيش از ۹۰ درصد مؤثر بود. اگر نتايج پابرجا بماند، اين سطح از محافظت، واكسن را در رده‌ي واكسن‌هاي بسيار كارآمد دوران كودكي نظير سرخك قرار خواهد داد. فايزر مي‌گويد هيچ نگراني مهمي درباره‌ي ايمني واكسن نيز مشاهده نشده است.
فايزر قصد دارد اواخر ماه جاري پس از جمع‌آوري داده‌هاي توصيه‌شده‌ي دو ماهه از ايمني، مجوز اضطراري واكسن با دوز دوگانه را از سازمان غذا و داروي آمريكا بخواهد. به‌گفته‌ي مديران فايزر، شركت تا پايان سال دوز كافي براي ايمن‌سازي ۱۵ تا ۲۰ ميليون نفر را خواهد ساخت. كاترين جانسون، نائب‌رئيس ارشد و مدير واحد پژوهش و توسعه‌ي واكسن در فايزر در مصاحبه‌اي گفت «اين لحظه‌اي تاريخي است. دنياگيري وضعيتي ويرانگر بود و ما در مسير و هدفي گام برداشته‌ايم كه هيچ‌كس تاكنون بدان دست نيافته است: تهيه‌ي واكسن ظرف مدت يك سال.»
دانشمندان مستقل درباره‌ي بزرگنمايي نتايج اوليه پيش از گردآوري داده‌هاي بلندمدت از كارآمدي و ايمني واكسن هشدار داده‌اند. همچنين هيچ‌كس نمي‌داند حفاظت واكسن تا چه مدت دوام خواهد آورد. بااين‌حال، فايزر نخستين شركتي است كه نتايج مثبت را از كارآزمايي مرحله‌ي آخر واكسن اعلام مي‌كند و با اين موفقيت، در رقابت نفس‌گير جهاني براي ساخت واكسن كرونا كه با بي‌سرعتي بي‌سابقه درجريان است، از ديگر سازندگان پيشي مي‌گيرد.
درحال‌حاضر، ۱۱ واكسن ازجمله چهار مورد در ايالات متحده در مرحله‌ي پاياني كارآزمايي به‌سر مي‌برند. پيشرفت فايزر مي‌تواند خبر خوبي براي واكسن مادرنا كه از فناوري مشابهي استفاده مي‌كند، به‌شمار آيد. مادرنا گفته است احتمالا اواخر اين ماه، نتايج اوليه را دراختيار خواهد داشت.
داده‌هايي كه فايزر امروز منتشر كرد، ازطريق بيانيه‌اي خبري و نه مقاله‌ي علمي داوري‌شده دراختيار رسانه‌ها قرار گرفته است. درنتيجه، هنوز مدرك محكمي از ايمني و كارآمدي واكسن فايزر دردست نيست و يافته‌هاي اوليه از تأثير بيش از ۹۰ درصدي ممكن است با پيشرفت كارآزمايي تغيير كند. جسي گودمن، متخصص بيماري‌هاي عفوني در دانشگاه جورج‌تاون مي‌گويد «ما بايد داده‌هاي واقعي را ببينيم و به نتايج بلندمدت‌تر نياز خواهيم داشت.»
بااين‌حال، دانشمندان از همين داده‌هاي اوليه نيز شگفت‌زده شده‌اند. آكيكو ايواساكي، ايمني‌شناس در دانشگاه ييل مي‌گويد «اين واقعا عدد چشمگيري است. انتظار نداشتم تا اين حد بالا باشد. خود را براي عددي همچون ۵۵ درصد آماده مي‌كردم.» به‌گفته‌ي دكتر سعد عمر، مدير مؤسسه‌ي بهداشت جهاني در ييل، اگر واكسن نهايي با اين سطح از كارآمدي آماده شود، «مؤثرتر از واكسن معمولي آنفلوانزا خواهد بود و اثري جدي بر خميدگي منحني همه‌گيري خواهد داشت.»
توزيع گسترده‌ي واكسن فايزر چالشي لجستيكي خواهد بود. ازآنجا كه واكسن با RNA پيام‌رسان ساخته شده است، دوزهاي آن بايد در دماي فوق‌سرد نگه‌داري شود. بااين‌حال، فايزر براي حمل‌ونقل واكسن، خنك‌كننده‌ي مخصوصي با حسگرهاي حرارتي مجهز به جي‌پي‌اس ساخته است علاوه بر اين، افراد سه هفته بعد بايد براي دريافت دوز دوم بازگردند تا فرايند ايمن‌سازي تكميل شود. درنتيجه، تا واكسيناسيون گسترده هنوز راه درازي درپيش است. همچنين به‌نقل از اغلب متخصصان، جهان براي پايان‌دادن به دنياگيري نيازمند درمان‌ها و واكسن‌هاي بسيار خواهد بود.
هم انديشي ها