انجام حركات كششي براي پايين آوردن فشار خون بالا مؤثرتر از پياده‌روي است

براساس پژوهشي كه در ساينس‌الرت گزارش شده، حركات كششي ممكن است از راه رفتن سريع در كاهش فشار خون مؤثرتر باشد. فيل چيليبك كه در زمينه‌ي بيومكانيك و حركت انسان در دانشگاه ساسكاچوان كانادا مطالعه مي‌كند، مي‌گويد:

همه فكر مي‌كنند حركات كششي فقط مربوط به كشيدن عضلات است؛ اما وقتي عضلات خود را مي‌كشيد، تمام عروق خوني كه عضله را تغذيه مي‌كنند از جمله تمامي سرخرگ‌ها كشيده مي‌شوند.

اين امر موجب كاهش سفتي سرخرگ‌ها مي‌شود كه به ‌معناي مقاومت كمتر در برابر جريان خون است كه مي‌تواند به كاهش فشار خون منجر شود.

فشار خون بالا از علل اصلي بيماري‌هاي قلبي‌عروقي و عامل اصلي مرگ‌و‌مير در سراسر جهان است. ممكن است دشوار باشد؛ اما كارهاي زيادي مي‌توان براي كاهش فشار خون خود انجام داد؛ مانند كاهش مصرف نمك، نوشيدن الكل كمتر يا گذراندن وقت با خانواده و دوستان. شايد بتوانيم ورزش‌هاي كششي را نيز به اين فهرست اضافه كنيم.

مطالعات گذشته روي حيوانات و انسان، نشان داده‌اند كه چگونه انجام حركات كششي مي‌تواند موجب بهبود خون‌رساني به عضلات و بافت‌ها شود. يك كارآزمايي ديگر نشان داد كه حركات كششي راه مؤثري براي زنان با فشار خون طبيعي، براي كاهش فشار خون در جريان بارداري و از پياده‌روي مؤثرتر است. علاوه‌بر اين موارد، حركات كششي موجب تقويت بافت پيوندي مي‌شود، انعطاف‌پذيري را بهبود مي‌بخشد و به بدن كمك مي‌كند با افزايش ورزش سازگار شود.

در كارآزمايي ۸ هفته‌اي كه در آن افرادي با فشار خون نسبتا بالا مشاركت داشتند، حركات كششي پاياپاي پياده‌روي سريع انجام مي‌شد. حدود ۴۰ مرد و زن با ميانگين سني ۶۱ سال كارآزمايي را به پايان رساندند. شركت‌كنندگان نمي‌دانستند هدف كارآزمايي چيست؛ فقط مي‌دانستند كه بايد ورزش‌هاي تعيين‌شده را كه حركات كششي يا پياده‌روي بود، انجام بدهند. يك گروه پنج بار در هفته هر بار به‌ مدت ۳۰ دقيقه به حركات كششي مشغول مي‌شدند و گروه ديگر، همين مدت با سرعتي پياده‌روي مي‌كردند كه ضربان قلب آن‌ها را بالا ببرد.

پژوهشگران قبل و پس از برنامه ۸ هفته‌اي، فشار خون شركت‌كنندگان را به سه روش اندازه‌گيري كردند: نشسته (مانند اينكه در مطب پزشك باشيد)، دراز كشيده در موقعيت طاق‌باز (كه ممكن است براي اندازه‌گيري فشار خون بالا روش دقيق‌تري باشد) و طي يك دوره‌ي ۲۴ ساعته با استفاده از دستگاه پوشيدني نظارت بر فشار خون. ارزيابي‌ها نشان مي‌داد شركت‌كنندگان مطالعه براي ايجاد زمان براي ورزش جديد از فعاليت جسمي معمول خود كم نكردند؛ بلكه آن را به روال معمول روزمره خود افزودند.

براي تعيين اينكه دقيقا چگونه حركات كششي فشار خون بالا را كاهش مي‌دهد، به مطالعه‌هاي بيشتري نياز است. غير از تأثير روي جريان خون، اين نتايج ممكن است ارتباطي با تنفس كنترل‌شده آهسته داشته باشد كه به‌طور طبيعي با حركات كششي همراه است. تمرينات تنفسي در يوگا با كاهش فشار خون همراه بوده است؛ اما اين همچنين بدان معنا است كه جدا كردن اثرات تنفسي از تأثير حاصل از حركات كششي دشوار است.

شركت‌كنندگان در مطالعه فقط چند بار هفته تحت نظارت بودند؛ بنابراين بايد به‌گفته‌ي آن‌ها در زمينه‌ي تكميل جلسات ديگر با همان استانداردها اعتماد كرد. بايد دانست كه در اين كارآزمايي تعداد نسبتا كمي حضور پيدا كردند و تنها ۳۵ نفر برنامه ۸ هفته‌اي را به پايان رساندند. نمي‌توانيم بگوييم آيا تمرينات كششي اثر پايداري دارد يا نه؛ زيرا ممكن است مزاياي آن به محض توقف اين فعاليت‌ها از بين برود و همه مي‌دانيم كه پيروي از عادات جديد دشوار است.

اما از همه مهم‌تر اينكه اين نتيجه علتي براي كم كردن ورزش‌هايي كه انجام مي‌دهيد، نيست. گروه پياده‌روي در اين مطالعه‌ي كوچك موفق شدند دور كمر خود را بيش از گروه حركات كششي كاهش بدهند كه نشان مي‌دهد ايده‌ي خوبي است كه با ورزش‌هاي هوازي مانند پياده‌روي قلب خود را به تپش وادار كنيد. چيليبك به همراه پژوهشگران ديگران به اين نتيجه رسيدند كه شايد بهترين كار اين باشد كه تمرينات كششي را به ورزش هوازي خود براي سلامت قلبي كلي خود اضافه كنيد. او مي‌گويد: «مواردي مانند پياده‌روي، دوچرخه‌سواري و اسكي اثر مثبتي روي چربي بدن، سطوح كلسترول و قند خون دارند.»

پژوهش جديد ممكن است تلنگري باشد تا فعاليتي كه در هر شرايطي قادر به انجام آن هستيم، در برنامه روزانه‌ي خود بگنجانيم.

اين مطالعه در مجله‌ي Journal of Physical Activity and Health منتشر شده است.