واكسيناسيون كرونا در بوتان چگونه از بيشتر كشورها پيشي گرفت
ناحيه‌ي لونانا در بوتان حتي طبق معيارهاي اين كشور هيماليايي محصور در خشكي، دورافتاده محسوب مي‌شود. لونانا ناحيه‌اي تقريبا دو برابر تهران را پوشش مي‌دهد، با نواحي دوردست غربي چين هم‌مرز است، درياچه‌هاي يخچالي و برخي از بلندترين قله‌هاي جهان را دارد و با خودرو نمي‌توان به آن دسترسي پيدا كرد. بااين‌حال اغلب ساكنان آنجا اكنون واكسن ويروس كرونا را دريافت كرده‌اند.
شيشه‌هاي كوچك واكسن آكسفورد آسترازنكا ماه گذشته از طريق هلي‌كوپتر به منطقه رسيد و كاركنان بهداشت با پاي پياده در برف و يخبندان و روستا به روستا آن‌ها را توزيع كردند. حتي پس از آنكه گاوها به برخي از چادرهاي صحرايي برپاشده براي بيماران آسيب رسانند، واكسيناسيون با موفقيت در ۱۳ سكونتگاه ناحيه انجام شد. پما، كدخداي يكي از روستاها در لونانا كه در دهه‌ي ششم زندگي خود است، به نيويورك تايمز گفت: «من اول واكسينه شدم تا به هم‌محله‌اي‌هايم ثابت شود كه واكسن ايمن است و موجب مرگ نمي‌شود. پس از آن، همه واكسن را دريافت كردند.»
كارزار واكسيناسيون لونانا بخشي از داستان موفقيت بي‌صداي واكسن در يكي از فقيرترين كشورهاي آسيا است. تا روز شنبه، بوتان به‌عنوان يك پادشاهي بودايي كه بر تندرستي تمام شهروندان خود بيش از رفاه ملي تأكيد دارد، دوز اول واكسن را به بيش از ۴۷۸ هزار نفر يا بيش از ۶۰ درصد از جمعيت خود تزريق كرد. وزير بهداشت كشور به‌تازگي گفته است بيش از ۹۳ درصد از بزرگسالان واجد شرايط، دوز اول خود را دريافت كرده‌اند.
هلي‌كوپترها براي توزيع واكسن در بخش‌هاي كوهستاني بوتان ضروري بودند.
بخش اعظم دوزهاي اول واكسن در نزديك به ۱۲۰۰ مركز واكسيناسيون و در طول دوره‌اي يك هفته‌اي در اواخر مارس و اوايل آوريل تزريق شد. تا روز شنبه، بر اساس پايگاه داده‌ي نيويورك تايمز، بوتان با نرخ واكسيناسيون ۶۳ دوز به ازاي ۱۰۰ نفر در جايگاه ششم جهان قرار داشت. اين نرخ بالاتر از بريتانيا و ايالات متحده و بيش از هفت برابر نرخ واكسيناسيون در كشور همسايه هند و تقريبا ۶ برابر ميانگين جهاني است. بوتان در واكسيناسيون از برخي از ديگر كشورهاي دورافتاده از مانديشه متخصصين جغرافيايي با جمعيت كم، نظير ايسلند و مالديو نيز پيشي گرفته است.
داشو دچن وانگمو، وزير بهداشت بوتان، موفقيت خود را ناشي از رهبري و راهنمايي پادشاه كشور، همبستگي عمومي، فقدان ترديد كلي درباره‌ي واكسن و نظام سلامتي مي‌داند كه به آن‌ها امكان داده است خدمات بهداشتي را حتي به دوردست‌ترين مناطق كشور برسانند. خانم وانگمو در رايانامهي كه براي نيويورك تايمز ارسال كرد، نوشت براي كشوري كوچك با جمعيت اندكي بيشتر از ۷۵۰ هزار نفر، كارزار واكسيناسيون در دو هفته انجام‌شدني بود. «در طول واكسيناسيون با مسائل تداركاتي جزئي مواجه شديم اما همگي قابل كنترل بود.»
تمام دوزهاي استفاده‌شده از سوي دولت هند اهدا شده بود. واكسن آكسفورد آسترازنكا در هند با نام «كوويشيلد» و توسط مؤسسه سرم هند، بزرگ‌ترين توليدكننده‌ي واكسن جهان، توليد مي‌شود. دولت بوتان قصد دارد دوزهاي دوم را مطابق با دستورالعمل‌هاي واكسن آكسفورد آسترازنكا، تقريبا هشت تا ۱۲ هفته پس از دور اول تزريق كند.
برگزاري مراسم مذهبي بودايي همزمان با رسيدن دوزهاي واكسن به منطقه‌ي لونتشي در بوتان.
ويل پاركس، نماينده‌ي يونيسف (صندوق كودكان ملل متحد)، تزريق دوز اول واكسن را «داستاني از موفقيت» مي‌داند؛ «نه صرفا از مانديشه متخصصين پوشش بلكه در روش انجام واكسيناسيون به‌صورت جمعي از برنامه‌ريزي تا اجرا.» به گفته‌ي او، اجراي واكسيناسيون «شامل مشاركت همه از بالاترين مقام‌ها تا جامعه‌ي محلي بود.» كارزار واكسيناسيون تا حدي به گروهي از داوطلبان به نام «حافظان صلح» متكي بود. اين گروه تحت انديشه متخصصين جيگمي خسار نامگيال وانگچوك، پادشاه بوتان، فعاليت مي‌كند.
كارما تاشي، عضو تيم چهارنفره‌ي دولتي واكسيناسيون، به نيويورك تايمز گفت در لونانا هشت داوطلب چادرهاي صحرايي برپا و به حمل روستا به روستاي كپسول‌هاي اكسيژن كمك كردند. كپسول‌ها به‌عنوان اقدامي احتياطي حمل شدند تا در صورت بروز عوارض جانبي در روستاييان به واكسن به كار بروند. به گفته‌ي تاشي، به‌منظور صرفه‌جويي در وقت، تيم در طول روز واكسن‌ها را تزريق مي‌كرد و شبانه بين روستاها جابه‌جا مي‌شد. آسيب گاوها به چادرها تنها عامل ايجاد وقفه نبود. برخي از روستاييان در ابتدا به دليل مشغوليت در زمين كشاورزي يا نگراني درباره‌ي عوارض جانبي احتمالي، براي دريافت واكسن حاضر نشدند؛ اما تيم پس از صحبت درباره‌ي مزاياي واكسن، آن‌ها را متقاعد كرد.
تزريق واكسن به يكي از اهالي منطقه‌ي پما گتشل.
بر اساس داده‌هاي دولتي، تا ۱۲ آوريل، ۴۶۴ نفر از ۸۰۰ ساكن منطقه‌ي لونانا، دوز اول واكسن را دريافت كردند. رقم جمعيت شامل خردسالاني مي‌شود كه فعلا براي واكسينه شدن واجد شرايط نيستند.
مراقبت‌هاي بهداشتي در بوتان، كشوري محصور در خشكي و هم‌مرز با تبت كه اندكي بزرگ‌تر از آذربايجان شرقي است، بدون دريافت هزينه از شهروندان به نقل از سازمان بهداشت جهاني، بين سال‌هاي ۱۹۶۰ و ۲۰۱۴، اميد به زندگي در بوتان با افزايش بيش از دو برابري، به ۶۹٫۵ سال رسيد و سطوح ايمن‌سازي نيز در سال‌هاي اخير به بالاي ۹۵ درصد رفته است.
- نيوزيلند چگونه كوويد ۱۹ را شكست داد؟
- بحران كرونا در كره جنوبي؛ دولت چگونه شيوع كوويد ۱۹ را مديريت كرد؟
اما يوت تراواتانانون، اقتصاددان سلامت در دانشگاه ملي سنگاپور، مي‌گويد نظام سلامت بوتان «به‌سختي خودكفا» است و بيماراني كه به درمان‌هاي گران يا پيچيده نياز دارند، اغلب به هزينه‌ي دولت به هند يا تايلند فرستاده مي‌شوند. يك كميته‌ي دولتي در بوتان هفته‌اي يك بار تشكيل جلسه مي‌دهد تا درباره‌ي اينكه كدام بيماران براي درمان به خارج از كشور فرستاده شوند، تصميم‌گيري كند. به گفته‌ي دكتر يوت، اين كميته كه بر جراحي‌هاي مغز و قلب، پيوند كليه و درمان سرطان تمركز دارد، به‌صورت غيررسمي با عنوان «هيئت مرگ» شناخته مي‌شود.
دكتر يوت با اشاره به مقام‌هاي بهداشتي بوتان، گفت: «تصور نمي‌كنم اگر موارد شديد كوويد رخ بدهد، قادر به مقابله با آن باشند؛ در نتيجه برايشان بسيار مهم است كه به واكسيناسيون كرونا اولويت بدهند.» بوتان تاكنون كمتر از هزار مورد ابتلا به ويروس كرونا و تنها يك مورد مرگ را گزارش داده است. مرزهاي بوتان به‌طور سختگيرانه به مدت يك سال به استثناي چند مورد، بسته بوده است و هركس وارد كشور مي‌شود، بايد براي ۲۱ روز به قرنطينه برود.
عابران پياده‌ي درحالي‌كه ماسك زده‌اند، در خياباني در شهر تيمفو، پايتخت بوتان.
قواعد سختگيرانه حتي شامل لوتي تشرينگ، نخست‌وزير كشور نيز مي‌شود. او ماه گذشته درحالي‌كه پس از سفر به بنگلادش در قرنطينه بود، دوز اول واكسن خود را دريافت كرد. نخست‌وزير در هفته‌هاي اخير در صفحه‌ي رسمي فيسبوك خود از تلاش‌ها براي واكسيناسيون حمايت كرده است.
اقتصاد در لونانا به دام‌پروري و برداشت نوعي قارچ به نام كرم ابريشم وابستگي دارد كه در چين به‌عنوان دارويي براي افزايش قواي جنسي ارزشمند است. كاكا، دهيار لونانا، به نيويورك تايمز گفت: «مهم‌ترين بخش كارزار واكسيناسيون نه در زمين بلكه در آسمان بود. اگر هلي‌كوپتر در كار نبود، رساندن واكسن به اشكال برمي‌خورد؛ زيرا دسترسي جاده‌اي در منطقه وجود ندارد.»
هم انديشي ها