چرا صنعت پي سي بايد نگران افزايش تعداد خريد اولي‌هاي مك بوك باشد؟
هفته‌ي گذشته، اپل همچون بسياري از شركت‌هاي حوزه‌ي فناوري گزارش مالي مربوط به سه‌ماهه‌ي اول سال ۲۰۲۱ را منتشر و اعلام كرد به عملكردي فراتر از احد انتظارات دست پيدا كرده است. كوپرتينويي‌ها در تمامي واحدهاي تجاري‌شان عملكرد فوق‌العاده‌اي دارند؛ به‌خصوص واحد آيفون و واحد تجاري در حال رشد خدمات. در گزارش مالي جديد اپل، به نكته‌اي اشاره شد كه بايد باعث نگراني توليدكنندگان دستگاه‌هاي ويندوزي شود. اطلاعات رسمي نشان مي‌دهد سهم كساني كه اولين‌بار مك مي‌خرند، به حدود ۵۰ درصد رسيده و اين عدد در چين بيشتر است.
به‌نوشته‌ي ويندوزسنترال، خطر بزرگي كامپيوترهاي شخصي ويندوزي را تهديد مي‌كند، به‌خصوص با درانديشه متخصصينگرفتن اين حقيقت كه طبق شايعه‌ها اپل مي‌خواهد امسال مدل جديد مك بوك پرو را با پردازنده‌ي تقويت‌شده‌ي M2 عرضه كند. البته تحليلگران بازار مي‌گويند اپل پيش از اينكه بتواند بازار كامپيوترهاي ويندوزي را مختل كند، بايد كارهاي زيادي انجام دهد.
بديهي است اپل در فصل اول سال جاري ميلادي، عملكرد درخشاني از خود بر جاي گذاشت و از‌طريق فروش مك هايش ۹٫۱ ميليارد دلار درآمد كسب كرد؛ يعني ۷۰٫۱ درصد بيشتر از سه‌ماهه‌ي اول سال ۲۰۲۰. اين در حالي است كه در ابتدا پيش‌بيني شده بود درآمد فصلي مكهاي اپل به ۶٫۸۶ ميليارد دلار برسد. تقريبا نيمي از آمار فروش مكهاي اپل به كساني ارتباط دارد كه نخستين‌بار كامپيوتر مك خريده‌اند.
اپل سال‌ها است كه به‌خوبي متخصصان را در داخل اكوسيستمش نگه مي‌دارد و كم پيش مي‌آيد متخصصي بخواهد از اپل به برند ديگري مهاجرت كند؛ به‌همين‌دليل، غالبا كساني سراغ تهيه‌ي محصولات جديد مي‌روند كه متخصص قديمي اپل هستند. اپل برنامه‌هاي زيادي براي مبادله‌ي دستگاه دارد و همين برنامه متخصصان را ترغيب مي‌كند دستگاه قديمي‌شان را به اپل بدهند و با پرداخت هزينه‌اي نه‌چندان زياد دستگاه جديد را بخرند.
پردازنده‌ي M1 سهم درخورتوجهي در افزايش علاقه به مك داشته است
تيم كوك، مديرعامل اپل، مي‌گويد عبور سهم اولين خريداران مك از ۴۰ درصد اتفاق ويژه‌اي است. به‌اعتقاد تحليلگران، پردازنده‌ي M1 يكي از دلايل مهمي است كه باعث افزايش علاقه‌ي مردم به مكهاي اپل شده.
M1 واقعا پردازنده‌ي قدرتمندي است و در‌عين‌حال كم‌مصرف. اپل به‌خوبي براي اين پردازنده تبليغات و توجه افراد زيادي را بهآن جلب كرد. نكته‌ي جالب‌تر اين است كه به‌گفته‌ي اپل، در‌حدود دوسوم كساني كه در چين در فصل اول ۲۰۲۱ مك خريده‌اند، متخصص جديد هستند.
اين نكته را مدانديشه متخصصين قرار دهيد كه كل صنعت كامپيوتر با افزايش ناگهاني فروش مواجه شده است. مايكروسافت در گزارش مالي‌اش گفت فروش مجوز نسخه‌ي غير پرو ويندوز ۱۰ با رشد سالانه‌ي ۴۴ درصدي مواجه شده و حتي خود اين شركت را نيز متعجب كرده است. مايكروسافت انتظار دارد رشد تك‌رقمي در فصل آينده نيز براي ويندوز ۱۰ رخ دهد. آمار جديد مؤسسه‌ي IDC نيز نشان مي‌دهد عرضه‌ي محصولات رايانشي (شامل كامپيوتر و كروم بوك و تبلت) سالانه تقريبا ۵۵٫۲ درصد افزايش پيدا كرده است. كاناليس در گزارشش تبلت‌ها را وارد معادله نمي‌كند و مي‌گويد افزايش عرضه‌ي سالانه‌ي محصولات رايانشي ۵۵ درصد بوده است.
مؤسسه‌ي گارتنر نيز آمار فروش كروم بوك و آيپد را حساب نمي‌كند و ميزان افزايش عرضه‌ي كامپيوترها را ۳۲ درصد مي‌داند و مي‌گويد: «از سال ۲۰۰۰ تاكنون اين نخستين‌بار است كه چنين رشد سالانه‌اي در فروش كامپيوترها رخ مي‌دهد.» اگر فروش كامپيوترهاي دسكتاپ را از معادله حذف كنيد، آمار گارتنر نشان مي‌دهد عرضه‌ي لپ تاپ ها در فصل اول ۲۰۲۱، رشد سالانه‌ي ۴۹ درصدي تجربه كرده است.
تمامي آمارهاي مذكور پراهميت‌اند؛ زيرا طبق تخمين گارتنر، اپل در‌حال‌حاضر فقط ۸ درصد از سهم بازار كامپيوترهاي شخصي را دراختيار دارد كه بيشتر از سهم ۷٫۱ درصديِ سال ۲۰۲۰ است. لنوو و HP و دل نيز درمجموع ۶۳ درصد از سهم بازار را ازآنِ خود كرده‌اند؛ درحالي‌كه سال گذشته سهمشان به ۶۳٫۶ درصد مي‌رسيد. ساير بخش‌هاي بازار دراختيار ايسر و ايسوس و مايكروسافت است.
درحالي‌كه رشد سالانه‌ي ۷۰ درصدي آمار چشمگيري براي اپل محسوب مي‌شود، نبايد فراموش كنيم رشد ۴۰ تا ۵۰ درصدي سالانه براي ۹۲ درصد باقي‌مانده‌ي بازار نيز تحسين‌برانگيز است. عرضه‌ي كامپيوتر در فصل اول امسال تقريبا به ۷۰ ميليون دستگاه رسيد و سهم اپل از اين ميزان فقط ۵٫۵ ميليون واحد بود. گفتني است در بازه‌ي زماني يادشده، لنوو به‌تنهايي ۱۷٫۵ ميليون واحد كامپيوتر فروخته است.
رشد ۷۰ درصدي عرضه‌ي فصلي مكهاي اپل اتفاق بسيار مهمي محسوب مي‌شود
وقتي مباحثه به مك بوك مي‌رسد اپل به‌نوعي بزرگ‌ترين دشمن خودش به‌حساب مي‌آيد. در اين سال‌ها، اپل با برخي تصميمات مباحثه‌برانگيز باعث شده است فروش مك بوك ها كمتر شود؛ اما اكنون به‌آرامي در حال اصلاح اشتباهات است. مك بوك پرو لپ تاپ قدرتمندي است؛ اما اين نقص‌ها را نيز دارد:
- صفحه‌كليدهايي كه آمار خرابي‌شان زياد است و مسيري كه كليدها پس از فشرده‌شدن طي مي‌كنند، بسيار كم است؛
- تاچ بار كه تقريبا همه‌ي متخصصان از آن متنفر هستند؛
- حذف مگ سيف؛
- همراهي‌نكردن از 4G و 5G؛
- نبود صفحه‌نمايش لمسي و تبديل‌پذيرنبودن دستگاه؛
- حاشيه‌هاي ضخيم؛
- نبود اسلات كارت حافظه‌ي SD و وابستگي بيش از حد به درگاه USB Type-C.
اپل توانسته اشكال صفحه‌كليد مك بوك ها را رفع كند؛ نقص‌هاي ديگر همچنان جزو ضعف‌هاي مك بوك پرو هستند. طبق شايعه‌ها، اپل قصد دارد در سال جاري ميلادي مدل جديد مك بوك پرو 14 اينچ و مك بوك پرو 16 اينچ را عرضه كند. گويا نسل جديد مك بوك پرو قرار است با تاچ بار خداحافظي كند، مگ سيف را بر‌گرداند، تعداد درگاه‌ها را افزايش دهد و حاشيه‌هاي باريك‌تر و بدنه‌ي كوچك‌تري داشته باشد. تمامي اين‌ها را در‌كنار پردازنده‌ي بهبوديافته‌ي M2 قرار دهيد تا به اين نتيجه برسيد كه قرار است با لپ‌تاپ‌هايي بسيار عالي مواجه باشيم.
كامپيوترهاي ويندوزي قرار است همچنان رشدي مشابه اپل تجربه كنند؛ ولي هرچه زمان مي‌گذرد، بيشتر مشخص مي‌شود كه كنترل گسترده‌ي اپل روي پردازنده، سخت‌افزار، صفحه‌نمايش و نرم‌افزار دستگاه‌هايش باعث شده است مك بوك سريع‌تر مسير رشد را طي كند. سؤال مهم اين است: چقدر از رشد مورد‌انتظار كسب‌و‌كار اپل پايدار خواهد بود؟ قطعا اين سؤال براي ساير بخش‌هاي بازار كامپيوتر هم مطرح مي‌شود.
در‌حال‌حاضر، بسياري از تحليلگران پيش‌بيني كرده‌اند خريد كامپيوتر در آينده‌اي نزديك افت كند؛ اما چنين اتفاقي فعلا رخ نداده است. بسياري از تقاضاهاي امروز نتيجه‌ي تقاضاهاي شديدي است كه سال ۲۰۲۰ به‌دليل عرضه‌ي محدود محصولات جواب داده نشد. بااين‌همه، شواهد نشان مي‌دهد بازار دستگاه‌هاي قابل‌حمل در حال خيزش مجدد است. ساتيا نادلا، مديرعامل مايكروسافت، مي‌گويد بيش از يك سال از آغاز دنياگيري مي‌گذرد؛ ولي سرعت نفوذ دنياي ديجيتالي به درون جامعه كُند نشده است و سرعت رفته‌رفته افزايش مي‌يابد و اين تنها آغاز كار است.
احتمالا در حال واردشدن به دوره‌ي جديدي براي دستگاه‌هاي رايانشي قابل‌حمل هستيم و وضعيت بازار نيز تا حد زيادي اين موضوع را بازتاب مي‌دهد. اينكه اينتل و كوالكام و AMD چگونه مي‌خواهند به سرعت رشد چشمگير اپل واكنش نشان دهند، پرسشي است كه فهميدن پاسخش به گذشت زمان نياز دارد.
تخمين مؤسسه‌هاي پژوهشي نشان مي‌دهد عرضه‌ي مك هاي اپل در‌حال‌حاضر كمتر از نصف كامپيوترهايي است كه سومين كامپيوترساز بزرگ دنيا، يعني دل به بازار عرضه مي‌كند؛ اما شركت كوپرتينويي تقريبا تمامي شهرت بازار پي سي را ازآنِ خود كرده و اين روند ممكن است سال ۲۰۲۱ تشديد شود.
هم انديشي ها