نيكلاس لطيفي كيست؟ با راننده ايراني تبار فرمول يك آشنا شويد
طي سالهاي اخير، جوانگرايي در موتوراسپرت و خصوصا فرمول يك، افزايش يافته است. هماكنون، رانندگاني در مسابقات جايزهبزرگ حضور دارند كه بالاترين سطح رقابتهاي اتومبيلراني جهان را، پيش از رسيدن به سن ۲۰ سالگي، آغاز كردهاند. مكس ورشتاپن در ۱۷ سالگي، لنس استرول در ۱۸ سالگي و لاندو نوريس در ۱۹ سالگي، اولين تجربه رانندگي در مسابقات فرمول يك جهاني را تجربه كردند؛ درحاليكه هر سه نفر بهعنوان جوانترين رانندگان تاريخ اين ورزش، طي سالهاي ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ وارد رقابتهاي جايزه بزرگ شدند. حتي چارلز لكلرك كه هماكنون سه سال سابقه حضور در فرمول يك دارد و براي فراري رانندگي ميكند، ۲۲ ساله است.
حضور چهرههاي جوان در سطوح بالاي مسابقات اتومبيلراني حرفهاي جهان، صرفا به دليل تواناييهاي متخصص و قابليتهاي فردي نيست. به بيان بهتر، عواملي مثل خانوادههاي ثروتمند و بانفوذ در تيمهاي مختلف، پاي جوانان و حتي نوجوانان را به پيستها باز كرده است. اين شرايط، البته موضوع جديد و رسم تازهاي نيست. طبيعتا مالك يا سهامدار اصلي يك تيم، ميتواند خود يا هر يك اعضاي خانواده يا دوستان را ضمن رعايت قوانين مسابقات و كسب گواهينامههاي لازم، بهعنوان راننده معرفي كند. افزونبر اين، افراد مشهور، مثل سرمايهداران بزرگ يا رانندگان قديمي نيز وجود دارند كه از روابط خود براي اعمال نفوذ در تيمها استفاده ميكنند.
پديدهاي بهنام راننده رايگان
پيش از پرداختن به زندگي نيكلاس لطيفي و تيم فرمول يك ويليامز، بهتر است با اصطلاحي بهنام Paid Driver يا راننده رايگان (رانندهي پول دهنده) آشنا شويم. اين عبارت، براي توصيف يك راننده در مسابقات حرفهاي اتومبيلراني استفاده ميشود كه قرارداد تجاري با دريافت حقوق ماهيانه يا ساليانه ندارد. چنين فردي، ممكن است بنابر علاقه شخصي يا براي رسيدن به اهداف حرفهاي، پشت فرمان خودرو يا موتورسيكلت مسابقهاي بنشيند.
طبيعتا، افراد بيشماري در سراسر دنيا وجود دارند كه حاضر هستند براي شركت در مسابقات سرعت، پول هنگفتي نيز پرداخت كنند. به همين دليل، علاوهبر اصطلاح Paid Driver يا Pay Driver كه بهدليل عدم وجود معادل فارسي، نگارنده "راننده رايگان" ترجمه كرده است، عباراتي مثل بچه پولدار (rich kid) و خريدار سواري (ride buyer) و آقاي راننده (gentleman driver) نيز براي توصيف رانندههاي رايگان (پولدهنده) استفاده ميشود.
پديده راننده رايگان، نهتنها در تاريخ فرمول يك به وفور اتفاق افتاده است؛ بلكه در ديگر رشتههاي موتوراسپرت، مثل فرمول 2، فرمول 3 و خصوصا نسكار امريكا نيز وجود دارد. چهرههاي بسيار مشهوري مثل ميشائيل شوماخر، نيكي لائودا و فرناندو آلونسو نيز، حضور در مسابقات فرمول يك را بهصورت Paid Driver آغاز كردند كه البته هركدام، شرايط متفاوت و داستاني مختص خود دارند. مثلا نيكي لائودا بهعنوان يكي از برترين رانندگان تاريخ، با سرمايه خانوادگي خود، يك تيم فرمول يك خريد، تجهيز كرد و راننده آن شد.
نيكلاس لطيفي دركنار جورج راسل، رانندگان ۲۵ و ۲۲ ساله تيم فرمول يك ويليامز
هماكنون، علاوهبر نيكلاس لطيفي، لنس استرول هم به جهت سرمايهگذاري خانوادگي و مالكيت تيم فرمول يك ريسينگ پوينت توسط پدرش، راننده رايگان يا پول دهنده (Pay Driver) محسوب ميشود. اين احتمال وجود دارد كه تعدادي ديگر از تيمهاي حاضر در مسابقات جايزه بزرگ هم، به دليل ارزش تبليغاتي و تجاري اين رقابتها، حقوق ماهيانه يا ساليانه به رانندگان خود پرداخت نكنند يا حتي مبالغي را مخفيانه دريافت كنند. نگاهي به توان مالي خيرهكننده در خانوادههاي بعضي از رانندگان جوان فرمول يك جهان، مثل الكس آلبون و سرجيو پرز و لاندو نوريس، چنين شرايطي را تداعي ميكند.
بنابر شايعات پرتعداد و البته تأييد نشده در سايتهاي خبري مرتبط با موتوراسپرت، نيكلاس لطيفي براي رسيدن به صندلي فرمول يك تيم ويليامز در سال ۲۰۲۰، مبلغي حدود ۳۰ ميليون پوند (معادل ۳۸ ميليون دلار) پرداخت كرده است. مايكل لطيفي پدر نيكلاس (برخلاف خانواده استرول)، هنوز سهامدار هيچكدام از تيمهاي حاضر در فرمول يك نيست اما ميلياردها دلار، ثروت دارد و نزديك به ۲۸۰ ميليون دلار در شركت مكلارن (McLaren Group) سرمايهگذاري كرده است تا مالك ۱۰ درصد از كل مجموعه باشد. با اين اوصاف، احتمال حضور نيكلاس در تيم فرمول يك مكلارن، طي سالهاي آينده وجود دارد.
بيوگرافي نيكلاس لطيفي و پدرش
نيكلاس دنيل لطيفي (Nicholas Daniel Latifi) در تاريخ ۸ تيرماه ۱۳۷۴ متولد شد. او هرگز سفري به ايران نداشته و متولد كبك (استان فرانسوي زبان) كانادا است.
پدر نيكلاس با نام مايكل لطيفي، هماكنون ۵۷ سال دارد و با عنوان ثروتمندترين ايرانيتبار خارج از كشور شناخته ميشود. او در سنين نوجواني به كانادا آمد و اولين شغل خود را با نيروي سادهي براي مكدونالد شروع كرد. مايكل در كانادا، مهندسي برق را تا سطح متخصص كارشناسي آموخت و طي سالهاي بعد، بيشترين ثروت خود را از تأسيس شركت غذايي سوفينا (Sofina Foods) كسب كرد. مجموعه تحت مالكيت او، هماكنون سومين شركت بزرگ مرتبط با صنايع غذايي در كانادا محسوب ميشود.
براساس شنيدهها، مايكل لطيفي با خريد و فروش سهام شركتهاي دانشبنيان مثل گروه ادوبي (سازنده نرمافزارهاي فوتوشاپ و افترافكت و...) نيز ثروت قابل توجهي بهدست آورده است. او هماكنون مالك ۱۰ درصد از شركت مكلارن است و سومين سهامدار بزرگ اين مجموعه محسوب ميشود. بهتازگي اخبار تأييد نشده از مذاكرات بين مايكل لطيفي و مالكان تيم فرمول يك ويليامز نيز منتشر شده است كه احتمال خريد اين تيم انگليسي با مبلغي در حدود ۱۷۲ ميليون دلار را نشان ميدهند. شركت صنايع غذايي سوفينا كه تحت مالكيت مايكل لطيفي است، سال ۲۰۲۰ حامي مالي تيم فرمول يك ويليامز شد.
نيكلاس لطيفي قبل از فرمول يك
نيكلاس لطيفي از سن ۱۳ سالگي وارد مسابقات كارتينگ شد. از شانزدهسالگي، به رقابتهاي حرفهاي كارتينگ امريكا و كانادا راه يافت و چندين قهرماني ضمن رقابت با رانندگان بازنشسته فرمول يك، شامل روبنس باريچلو كسب كرد.
اولين حضور رسمي لطيفي، پشت فرمان خودروهاي تكصندلي كلاس فرمول، سال ۲۰۱۲ ثبت شد. همزمان با كسب تجربه در كارتينگ، نيكلاس ۱۶ ساله با تيم BVM در مسابقات فرمول 3 ايتاليا شركت كرد و هفتم شد.
با شروع سال ۲۰۱۳، لطيفي به تيم فرمول 3 تويوتا در رقابتهاي قهرماني اروپا پيوست؛ درحاليكه همزمان براي تيم انگليسي كارلين نيز، رانندگي فرمول 3 بريتانيا را تجربه ميكرد. نيكولاس لطيفي تا سال ۲۰۱۵ در فرمول 3 باقي ماند و در رقابتهاي پورشه كاررا كاپ و فرمولا رنو بدون كسب عنوان درخور توجه حضور داشت.
جهش بزرگ نيكلاس لطيفي در دنياي اتومبيلراني با حضور در تيم فرانسوي DAMS و مسابقات GP2 شكل گرفت كه از انديشه متخصصين متخصص، مشابهت زيادي با رقابتهاي فرمول يك دارد. سال بعد، تيم دامز و لطيفي به رقابتها جهاني فرمول دو ۲۰۱۷ راه پيدا كردند. اين مسابقات براي نيكلاس، يك مقام قهرماني و ۸ پوديوم (دومي يا سومي) در پي داشت تا او در پايان فصل ۲۰۱۷، ردهي ارزشمند پنجم را كسب كند. سال ۲۰۱۸ هم، مشابه فصل قبل براي نيكلاس لطيفي در فرمول دو به اتمام رسيد.
در سال ۲۰۱۹، لطيفي توانست بالاترين مقام ثبتشده براي خودش و هر راننده ايرانيتبار ديگر در دنياي موتوراسپرت را ثبت كند. او با ۴ عنوان نخست و ۸ پوديوم، نايب قهرمان فرمول 2 جهان شد.
نيكلاس لطيفي در فرمول يك
اولين رانندگي حرفهاي لطيفي در فرمول يك، سال ۲۰۲۰ با تيم ويليامز شكل گرفت؛ اما او از سالها قبل تجربه حضور پشت فرمان اين نوع خودروها را كسب كرده بود.
نيكلاس براي فصل ۲۰۱۶، هنگامي كه ۲۱ سال داشت، راننده تست تيم فرمول يك رنو شد. همان سال، لطيفي توانست در پيست سيلوراستون انگليس، ۱۴۰ دور آزمايشي با خودرو فرمول يك تيم لوتوس (مجهز به پيشرانه رنو) رانندگي كند. او سال بعد، با يك مدل كاملا مشابه شركتكننده در مسابقات فرمول يك (Renault R.S.17) نيز ۱۴۱ دور آزمايشي پيست كاتالونيا اسپانيا را تكميل كرد.
لطيفي ضمن شركت در مسابقات فرمول دو، سال ۲۰۱۸ براي تيم فورس اينديا و سال بعد، براي ويليامز، راننده تست بود.
اواخر سال ۲۰۱۹، نيكلاس لطيفي براي حضور در تيم فرمول يك ويليامز بهعنوان راننده اصلي فصل ۲۰۲۰، به توافق رسيد. اولين حضور رسمي او در يك مسابقه جايزه بزرگ، قرار بود در نخستين رقابت فصل انجام شود؛ اما فرمول يك استرليا به دليل شيوع ويروس كرونا لغو شد. لطيفي به ناچار، ۱۵ تيرماه ۱۳۹۹، اولين مسابقه فرمول يك خود را در جايزه بزرگ اتريش، آغاز كرد كه در نهايت با مقام يازدهم، ضمن انصراف ۹ راننده از مجموع ۲۰ شركتكننده، به پايان رسيد. لطيفي در ديگر رقابتهاي فرمول يك ۲۰۲۰، شامل ۸ مسابقه بعد از اتريش، ردههاي يازدهم تا نوزدهم ثبت كرد.
تاريخچه تيم فرمول يك ويليامز
ويليامز ريسينگ، از قديميترين تيمهاي مستقل حاضر در مسابقات فرمول يك محسوب ميشود كه رسما زيرمجموعه يك برند خودروسازي نيست. فرانك ويليامز، مهندس و تاجر انگليسي متولد ۱۹۴۲، ابتدا در سال ۱۹۶۶ اقدام به تأسيس يك تيم مسابقهاي با نام خود كرد. مجموعه تحت مديريت او، حدود ۱۰ سال در رقابتهاي فرمول 2 و فرمول 3 شركت ميكرد؛ اما حضوري ناموفق در رقابتهاي فرمول يك ۱۹۷۶ و ۱۹۷۷ داشت.
تيم فرانك ويليامز ريسينگ (Frank Williams Racing Cars) با چند مجموعه مهندسي ديگر ادغام شد تا Williams Grand Prix Engineering در سال ۱۹۷۷ تشكيل شود. از آن دوران تا امروز، ويليامز پاي ثابت رقابتهاي فرمول يك جهاني بوده؛ درحاليكه فرمول 2، لمان ۲۴ ساعته و فرمول E را هم تجربه كرده است.
خودرو شماره ۶ تيم فرمول يك ويليامز كه توسط نيكولاس لطيفي در سال ۲۰۲۰ رانده ميشود.
تيم فرمول يك ويليامز، طي ۴۳ سال حضور در رقابتهاي جايزه بزرگ، ۹ بار قهرمان فصل و ۶ مرتبه نايب قهرمان شده است. بزرگترين افتخار اين تيم در سالهاي اخير، طي رقابتهاي فرمول يك ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ با رانندگي والتري بوتاس و فيليپه ماسا رقم خورد كه منجر به مقام سومي در دو فصل پياپي شد.
تيم ويليايمز در سالهاي ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، سه سال متوالي قعر جدول فرمول يك را تصاحب كرده و بين ۱۰ تيم، دهم شده است. احتمالا به همين دليل، فرانك ويليامز ۷۸ ساله و دخترش كلر ويليامز بهعنوان سهامداران اصلي، اواخر تابستان ۲۰۲۰ از سمتهاي مديريتي خود در شركت ويليامز استفعا دادند.
هم انديشي ها