هود لنز چيست و چه متخصصدهايي دارد

تقريباً تمام لنزها با طوقي از جنس پلاستيك سخت همراه هستند كه به آن‌ها هود لنز گفته مي‌شود. وقتي از سوژه‌اي عكاسي مي‌كنيد، نور انعكاسي از سوژه ازطريق قسمت جلوي لنز وارد دوربين مي‌شود. پرتوهاي نور از اجراي مختلف لنز عبور مي‌كنند و در حسگر دوربين متمركز مي‌شوند. در صورتي كه تنظيمات صحيح باشند، تصوير باكيفيتي توليد مي‌شود.

اما لنزهاي مدرن تنها از شيشه‌هاي محدب و مقعر تشكيل نشده‌اند و ساختاري تركيبي و پيچيده دارند. معمولاً اين لنزها از پنج الي ۱۰ بخش تشكيل مي‌شوند كه هر كدام در بهبود وضوح تصوير، حذف انحراف يا اطمينان از داخل فوكوس بودن سوژه نقش دارند. پرتوهاي نور عبوري از لنز به شيوه‌هاي مختلف تغيير مي‌كنند اما در اين ميان اتلاف هم وجود دارد؛ يعني نور برخوردي به حسگر دوربين از نور ورودي به دوربين كمتر است به همين دليل لنزهاي سينمايي به‌جاي اف استاپ مجهز به تي استاپ هستند.

پرتوهاي نور معمولاً از جهت‌هاي مختلف به قسمت جلوي لنز برخورد مي‌كنند. پرتوهاي زاويه‌دار معمولاً روي حسگر متمركز نمي‌شوند بلكه داخل لنز نوسان مي‌كنند و كيفيت تصوير را تحت تأثير قرار مي‌دهد. دو پيامد واضح اين نوسان‌ها، اشكال lens flare و ظاهر تار تصوير هستند.

«لنز فلر» لايه‌هاي باريك نور است كه در تصوير ظاهر مي‌شود. جي جي آبرامز (نيروي سادهدان آمريكايي) عاشق استفاده از لنز فلر در فيلم‌هايش است. اين جلوه در بسياري از بخش‌هاي فيلم به‌صورت ناخواسته ظاهر مي‌شود.

مقايسه‌ي تصوير با هود لنز (بالا) و بدون هود لنز (پائين)

در عكس بدون هود لنز فوق مي‌بينيد رنگ‌ها و كنتراست چندان شديد نيستند. همچنين كمي نور ناخواسته در قسمت گوشه‌ي پائين سمت راست ديده مي‌شود. در مقايسه، تصويري كه با هود لنز ثبت شده است كيفيت بهتري دارد. عملكرد هود لنز ساده است: هود لنز در قسمت جلوي لنز سايه مي‌اندازد و از برخورد نور ناخواسته به زاويه‌هاي تند جلوگيري مي‌كند. استفاده از هود لنز مانند وقتي است كه براي جلوگيري از نور خورشيد، دست خود را مقابل صورت مي‌گيريد.

كاركرد اصلي هود لنز، مسدود كردن نور است؛ بااين‌حال مي‌توان از آن‌ به‌عنوان محافظ فيزيكي هم استفاده كرد. براي مثال در روزهاي باراني مي‌توانيد با هود لنز از لنز دربرابر قطره‌هاي باران محافظت كنيد. البته هود جايگزين چتر نيست ؛اما مي‌تواند تا چند ثانيه براي ثبت عكس به شما كمك كند. به‌طور مشابه اگر لنز در جايي شلوغ با چيزي برخورد كند، هود لنز مي‌تواند از آن محافظت كند. شايد هود نتواند از شكستن لنز جلوگيري كند؛ اما حداقل شيشه‌ي لنز اولين چيزي نيست كه به زمين برخورد مي‌كند.

به‌طور كلي بهتر است هميشه از هود لنز استفاده كنيد. هود لنز كيفيت تصاوير را بهبود مي‌دهد و از لنز محافظت مي‌كند. بزرگ‌ترين ايراد هود لنز، ابعاد بزرگ آن است؛ به همين دليل بسته‌بندي آن‌ كمي دشوار است. فقط در موارد ذيل نيازي به استفاده از هود لنز نداريد:

• وقتي از لنز فلر به‌عنوان جلوه‌اي خلاقانه استفاده كنيد.
• وقتي باد مي‌وزد است و از سه‌پايه استفاده مي‌كنيد.
• وقتي از فيلترها استفاده مي‌كنيد كه مانع از استفاده از هود لنز مي‌شوند.

در ساير موقعيت‌هاي عكاسي بهتر است هميشه يك هود لنز همراه خود داشته باشيد.

هودهاي لنز از دو شكل عمده تشكيل شده‌اند: مخروطي و گلبرگ شكل. هودهاي مخروطي ساده‌ترين و بهينه‌ترين هودها هستند؛ زيرا كاملاً روي بخش جلوي لنز سايه‌ مي‌اندازند. بااين‌حال اگر از لنز وايد استفاده مي‌كنيد، لبه‌ي هود لنز در فريم قرار مي‌گيرد. هودهاي گلبرگ شكل، كمتر از هودهاي مخروطي بهينه هستند. بااين‌حال حتي در وايدترين زاويه‌ها كيفيت عكس را بهبود مي‌دهند. هر لنز، هود مخصوص به خود دارد؛ بنابراين قبل از خريد از مدل هود لنز خود اطمينان حاصل كنيد.

سعي كنيد هرگز هود لنز را از دوربين جدا نكنيد. بااين‌حال معمولاً عكاسي در برخي موقعيت‌ها دشوار است. هودهاي لنز معمولاً بزرگ هستند و بايد آن‌ها را با خود همه جا ببريد. در ادامه نكاتي درباره‌ي استفاده از هود لنز ارائه شده‌اند:

• هود را فراموش نكنيد: هميشه هود را داخل كيف خود نگه داريد؛ زيرا ممكن است آن را فراموش كنيد.
• هود دوربين را بزرگ‌تر و واضح‌تر جلوه مي‌دهد: اگر نمي‌خواهيد زياد جلب توجه كنيد يا بقيه تصور كنند خبرنگار هستيد، مي‌توانيد هود لنز را جدا كنيد. اين مسئله به‌ويژه هنگام عبور از مرزهاي بين‌المللي حائز اهميت است.
• هود لنز صرفاً براي منابع نور خارج از فريم مؤثر است: اگر تصاويري در جهت مستقيم نور خورشيد يا نورهاي ديگر ثبت مي‌كنيد، لنز فلر خواهيد داشت. با استفاده از هود مي‌توانيد از ورود نور از زاويه‌هاي تند جلوگيري كنيد؛ اما استفاده از هود براي نور روبه‌رو مؤثر نيست.
• شايد هود لنز جلوه‌ي واضحي نداشته باشد؛ اما نبايد آن را كنار بگذاريد: شايد بدون هود لنز هم بتوانيد به‌خوبي عكاسي كنيد؛ اما استفاده از آن در بسياري از موقعيت‌ها لازم خواهد شد.