App Tracking Transparency اپل چيست و چرا فيسبوك از آن انتقاد مي‌كند؟

كاربران اپل در سراسر دنيا از چند روز پيش جديدترين به‌روزرساني سيستم‌عامل iOS، يعني نسخه‌ي ۱۴.۵ را دريافت كرده‌اند كه دسته‌ي جديدي از ايموجي‌ها را شامل مي‌شود. بااين‌حال، iOS 14.5 ميزبان تغيير ديگري شده است كه براي متخصصان سرگرم‌كننده نيست؛ اما اهميت بسيار بيشتري دارد: اضافه‌شدن قابليتي با عنوان App Tracking Transparency. به‌نوشته‌ي The Next Web، قابليت App Tracking Transparency دوران جديدي از حريم خصوصيِ متمركز بر متخصص آغاز مي‌كند و همه از اين اتفاق خوشحال نيستند.

Apple vs. Facebook: A new iPhone feature would let users stop Facebook from tracking them across other apps, escalating a feud between the companies. https://www.nytimes.com/2021/04/26/technology/mark-zuckerberg-tim-cook-facebook-apple.html?smtyp=cur&smid=tw-nytimes— The New York Times (@nytimes) April 26, 2021

فيسبوك، غول صنعت تبليغات الكترونيك كه رفتارهاي متخصص را در فضاي وب پايش مي‌كند و براساس همين رفتارها تبليغات هدفمند به او نشان مي‌دهد، اصلا انديشه متخصصينات مثبتي به قابليت حريم خصوصي جديد iOS ندارد. برخي از تحليلگران حوزه‌ي فناوري گفته‌اند معرفي App Tracking Transparency دشمني جديدي در بين اپل و فيسبوك در حوزه‌ي حريم خصوصي ايجاد مي‌كند.

App Tracking Transparency نشان‌دهنده‌ي تلاش ادامه‌دار اپل در مسيري است كه در انتهاي آن مي‌تواند خودش را به‌عنوان پلتفرم حريم خصوصي جا بزند. قابليت جديد iOS 14.5 به اپليكيشن‌ها امكان مي‌دهد نوتيفيكيشني شناور روي صفحه ظاهر كنند. در اين پنجره‌ي شناور، اپليكيشن توضيح مي‌دهد چه داده‌هايي با چه اهدافي جمع‌آوري مي‌كند.

كاربران براي دسترسي به قابليت App Tracking Transparency به‌غير از نصب iOS 14.5 لازم نيست كاري خاص ديگري را انجام دهند و فرايند نصب به‌روزرساني جديد iOS روي اكثر دستگاه‌ها خودكار انجام مي‌گيرد. پس از ارتقاي سيستم‌عامل موبايل به جديدترين نسخه،‌ اپليكيشن‌هايي كه از قابليت‌هاي رهگيري متخصص استفاده مي‌كنند، درخواستي روي صفحه به نمايش مي‌گذارند تا متخصص انتخاب كند داده‌هايش رهگيري شود يا خير.

اپل در بيانيه‌اي مطبوعاتي توضيح مي‌دهد كه App Tracking Transparency در‌واقع نوعي رابط برنامه‌نويسي متخصصدي يا API محسوب مي‌شود. API مجموعه‌‌دستورهاي برنامه‌نويسي را دربر مي‌گيرد كه توسعه‌دهندگان از آن‌ها براي برقراري تعامل با سيستم‌عامل استفاده مي‌كنند.

API يادشده‌ي اپل قابليت‌هايي آماده در‌دسترس توسعه‌دهندگان قرار مي‌دهد و توسعه‌دهندگان از اين قابليت‌ها براي انجام كارهايي نظير درخواست صدور مجوز رهگيري متخصص يا به‌كارگيري ابزار مديريت رهگيري براي مطالعه وضعيت صدور مجوز اپليكيشن‌هاي مختلف بهره مي‌برند.

به‌عبارت‌ديگر، اين API به توسعه‌دهندگان اپليكيشن كمك مي‌كند به راهكاري يكپارچه براي ثبت درخواست اجازه‌ي رهگيري متخصص از‌طريق دستگاه دسترسي داشته باشند. همچنين، اضافه‌شدن App Tracking Transparency به iOS 14.5 بدين‌معني است كه سيستم‌عامل مكاني متمركز براي ذخيره‌سازي و مطالعهِ اين موضوع دارد كه كدام مجوزها به كدام اپليكيشن‌ها داده شده‌اند.

نكته‌ي درخورتوجهي كه كمتر كسي به آن اشاره كرده، اين است كه مكانيزم فيزيكي به‌منظور جلوگيري از رديابي متخصص وجود ندارد و فريم‌ورك App Tracking Transparency فقط پنجره‌اي شناور است. توجه به كلماتي نيز اهميت دارد كه اپل در پنجره‌ي شناور قابليت جديد iOS 14.5 به كار برده است: Ask App not to Track (درخواست از اپليكيشن براي رهگيري‌نشدن). اگر اپليكيشن از شناسانگر تبليغاتي دستگاه استفاده كند، پاسخ منفي به پنجره‌ي شناور App Tracking Transparency باعث مي‌شود شناسانگر مذكور روي صفر تنظيم شود. با صفر‌شدن شناسانگر،‌ توانايي اپليكيشن‌هاي پايبند به سياست‌هاي اپل درزمينه‌ي رهگيري داده‌هاي متخصص كاهش پيدا مي‌كند.

براي مثال، ممكن است اپليكيشني از شناسانگر تبليغاتي دستگاه اپل استفاده نكند؛ اما همين اپليكيشن مي‌تواند به‌سادگي مقداري داده‌ي تصادفي ايجاد كند. سپس اين داده‌ها را مي‌توان زير پوشش فرايندهاي عادي نظير بازيابي تصوير ازطريق داده‌هاي قرارداده‌شده در نام فايل در بين سايت‌هاي مختلف دست‌به‌دست كرد. اين كار نقض قوانيني محسوب مي‌شود كه اپل براي توسعه‌دهندگان وضع كرده است؛ اما احتمالاً اپل نمي‌تواند متوجه چنين اتفاقي شود؛ چون شناسايي اين نوع داده‌هاي مخفي بسيار اشكال است.

به‌انديشه متخصصين مي‌رسد اپل قصد دارد با توسعه‌دهندگاني به‌شدت برخورد كند كه به قوانين جديد اين شركت پايبند نمي‌مانند. جديدترين قانون‌ اضافه‌شده به رهنمودهاي اپ استور اپل به توسعه‌دهندگان مي‌گويد: «به‌منظور رهگيري فعاليت‌هاي متخصص، بايد مجوز صريح انجام اين كار را ازطريق APIهاي App Tracking Transparency بگيريد.»

احتمالاً توسعه‌دهندگان بزرگ به تخطي از اين قانون تمايلي نخواهند داشت؛ چون مسدودشدن در اپ استور برايشان بسيار هزينه‌بر مي‌شود. باوجوداين‌، سخت است بخواهيم باور كنيم كه اپل واقعا شركت بزرگي نظير فيسبوك يا تيك تاك را بدون مذاكراتي در پشت پرده تحريم كند.

پلتفرم فيسبوك سرشار از داده‌هاي خصوصي تعداد بسيار زيادي از ساكنان كره‌ي زمين است. اساسا هر آنچه به‌عنوان مانعي براي كسب‌و‌كار تبليغاتي پول‌ساز فيسبوك شناخته شود، تهديد بزرگي براي اين شركت به‌حساب مي‌آيد. درآمد فيسبوك از تبليغات در سال ۲۰۲۰ مرز ۸۴ ميليارد دلار را رد كرد؛ يعني رشد ۲۱ درصدي درمقايسه‌با سال ۲۰۱۹.

اگر تعداد درخورتوجهي از متخصصان تصميم بگيرند حريم خصوصي‌شان بهتر كنترل كنند‌، توسعه‌دهندگان به تغيير مدل تأمين سرمايه‌‌شان مجبور مي‌شوند و شايد سراغ توسعه‌ي اپليكيشن پولي بروند يا به‌دنبال راهكاري جايگزين براي رهگيري داده‌هاي متخصص مي‌گردند تا درآمد تبليغ‌محورشان را حفظ كنند.

اگر نمي‌خواهيد داده‌هايتان جمع‌آوري شود و در ازاي پول دردسترس شركت‌هاي متفرقه‌ي ناشناس قرار گيرد، قابليت App Tracking Transparency مناسبتان است. App Tracking Transparency راهي براي محدودكردن داده‌هايي است كه بدين‌طريق جمع‌آوري و فروخته مي‌شود. توجه به اين نكته نيز ضروري است كه رهگيري متخصصان و دستگاه‌ها ابزاري ارزشمند براي بهينه‌سازي تبليغات است. رهگيري داده‌ها باعث مي‌شود شركت‌هاي تبليغاتي تصويري همه‌جانبه از متخصص داشته باشند و تبليغاتي را به او نشان دهند كه به‌دردش مي‌خورد.

سيستم رهگيري داده‌ها باعث افزايش تأثيرگذاري تبليغات و مربوط‌بودن آن‌ها به هر متخصص مي‌شود. همچنين، اين سيستم به كاهش هزينه‌هاي تبليغاتي مي‌انجامد؛ چون هر تبليغ متخصصاني را هدف قرار مي‌دهد كه احتمال علاقه‌مندي‌شان به آن تبليغ بيشتر است. بديهي است رهگيري داده‌ها با هدف نمايش تبليغات هدفمند به‌نفع متخصص تمام مي‌شود؛ زيرا متخصص بيشتر تبليغاتي را مي‌بيند كه با سلايقش جور درمي‌آيد.

App Tracking Transparency ممكن است سرعت نمايش تبليغات شخصي‌سازي‌شده در اپليكيشن‌ها و وب‌سايت‌ها را كاهش دهد؛ اما اين قابليت به‌معناي پايان تبليغات ديجيتالي هدفمند نيست. تبليغات اين‌چنيني اساسا همان هزينه‌اي است كه براي دسترسي رايگان به سرويس‌ها پرداخت مي‌كنيم.