جستوجوي حيات در مريخ دشوارتر از آن است كه تصور ميكنيم
درحاليكه دانشمندان علاقهي زيادي به مطالعه خاك سيارهي سرخ براي جستوجوي علائم حيات داند، مسئلهي جديدي پيش روي آنها قرار دارد. بهنقل از پژوهشگران دانشگاه كرنل، مايعات اسيدي كه روي سطح مريخ جريان پيدا كردند، احتمالاً شواهد زيستي مخفي در صخرههاي رسي را از بين بردند.
پژوهشگران صخرهها و آمينواسيدها را شبيهسازي كردند تا به نتايجي دربارهي فرسايش احتمالي مواد زيستي در مريخ برسند. مقالهي آنها با عنوان «محدودسازي حفظ تركيبهاي زيستي در نونترونيتها پس از قرارگرفتن درمعرض مايعات اسيدي و الكالينها» پانزدهم سپتامبر در مجلهي Nature Scientific Reports منتشر شد.
آلبرتو جي فيرين، دانشمند بخش نجوم كالج علوم و هنر كرنل، يكي از مؤلفان پژوهش يادشده است. مريخنورد استقامت ناسا ۳۰ جولاي پرتاب شد و فوريهي سال بعد در دهانهي جزرو فرود خواهد آمد. مريخنورد رزالين فرانكلين آژانس فضايي اروپا هم اواخر ۲۰۲۲ پرتاب خواهد شد. مأموريت استقامت جمعآوري نمونههاي خاك مريخ و ارسال آنها به زمين تا دههي ۲۰۳۰ است. مريخنورد رزالين فرانكلين هم سطح مريخ را حفاري ميكند و نمونههاي خاك را جمعآوري و همانجا در مريخ آنها را تجزيهوتحليل ميكند.
در جستوجوي نشانههاي حيات در مريخ، خاكهاي صخرهاي در اولويت هستند؛ زيرا صخرهها از مواد زيستمولكولي محافظت ميكنند. بااينحال، بهدليل وجود اسيد در گذشتهي مريخ، قابليت صخرهها براي محافظت از شواهد حيات گذشته هم تحتتأثير قرار گرفتند. فيرن ميگويد:
ميدانيم مايعات اسيدي در گذشته روي سطح مريخ جريان داشتند و صخرهها و ظرفيت آنها براي محافظت از مواد زيستي را تحتتأثير قرار دادند.
بهگفتهي فيرن، ساختار داخلي صخرهها بهصورت لايهاي هستند. شواهد حيات زيستي ازجمله ليپيدها، نوكلئيك اسيدها، پپتيدها و ديگر بيوپليمرها ميتوانند در اين لايهها بهدام بيفتند و بهخوبي دوام بياورند. پژوهشگران در آزمايشگاه با هدف محافظت از آمينواسيدي بهنام گليسين در صخرهها شرايط سطحي مريخ را شبيهسازي كردند كه در گذشته درمعرض مايعات اسيدي بود. فيرن معتقد است:
به اين دليل از گليسين استفاده كرديم كه بهسرعت در شرايط محيطي تجزيه ميشود. اين ماده ميتواند ما را از اتفاقات زيادي آگاه كند.
پس از قراردادن گليسين درمعرض پرتوهاي فرابنفش مريخي، مولكولهاي گليسين موجود در صخرهها دچار تجزيهي سلولزي شدند. مايعات اسيدي فضاي واسطه را حذف ميكنند و سيليكاي ژل مانندي را بهجا ميگذارند. فيرين بيان ميكند:
وقتي صخرهها درمعرض مايعات اسيدي قرار ميگيرند، لايههاي آنها دچار فروپاشي ميشوند و مواد زيستي از بين ميروند. نتايج ما در اين پژوهش ثابت ميكنند چرا جستوجوي تركيبهاي زيستي در مريخ كاري دشوار است.
هم انديشي ها