انتشار برترين عكسهاي كره زمين از ايستگاه بينالمللي فضايي در سال ۲۰۲۰
بهگزارش تكاسپات، علاوهبراينكه ناسا اخيرا بيستمين سال حضور مستمر فضانوردان در ايستگاه فضايي بينالمللي را جشن ميگرفت، فضانوردان حاضر در آزمايشگاه مداري هم بيكار ننشسته بودند و در طول سال، برخي از تصاوير بسيار مهيج و ديدني را از سيارهي ما ميگرفتند. اكنون ناسا از بين هزاران عكسي كه فضانوردان از زمين گرفتهاند، مجموعهي بيست عكس برگزيده را منتشر كرده است.
گزينش تصاوير يادشده برعهدهي واحد علوم زميني و سنجش راهدور ناسا در مركز فضايي جانسون در هيوستون بوده است. در ميان اين تصاوير شگفتانگيز، ميتوان به تصويري از فراز جزيرهي كوبا، جزاير باهاما، طلوع ماه در نواحي جنوبي اقيانوس اطلس و پاييز طلايي بسيار تماشايي شهر اتاواي كانادا اشاره كرد. مجموعهي كامل بيست عكس ناسا را از اينجا ميتوانيد ملاحظه كنيد. افزونبراين، ناسا براي گراميداشت بيست سال حضور مستمر فضانوردان در آزمايشگاه مداري، آمار و ارقام جالبي منتشر كرده است. ايستگاه فضايي در مداري به ارتفاع متوسط چهارصد كيلومتر از زمين قرار دارد. هر نود دقيقه با سرعت ۲۸ هزار كيلومتربرساعت به دور كرهي زمين ميگردد. درواقع، ايستگاه هر روز مسافت لازم براي رفتوبرگشت از زمين به ماه را طي ميكند.
همواره شش نفر فضانورد از كشورهاي مختلف در ايستگاه فضايي بينالمللي حضور دارند. تابهحال، ۲۴۰ فضانورد از نوزده مليت مختلف به ايستگاه فضايي سفر كردهاند. از اين تعداد هشت نفر گردشگران فضايي بودهاند كه ازجملهي آنان ميتوان به دنيس تيتو، كارآفرين و ميلياردر آمريكاييايتاليايي و گي لاليبرته، تاجر و پوكرباز كانادايي و انوشه انصاري، كارآفرين و مهندس ايرانيآمريكايي اشاره كرد.
عكس متحركي از برخي تصاوير منتخب ناسا از زمين در سال ۲۰۲۰
آزمايشگاه مداري با سرعت ۷/۶۶ كيلومتربرثانيه (۲۷/۶۰۰ كيلومتربرساعت) پرواز ميكند و تقريبا هر نود دقيقه يك بار به دور زمين ميگردد. بدينترتيب، آزمايشگاه مداري شانزده بار در طول شبانهروز به دور زمين ميچرخد. اين موضوع بهويژه در روزهاي ابتدايي حضور در فضا موجب اختلال در چرخهي شبانهروزي فضانوردان ميشود. ابعاد ايستگاه فضايي بينالمللي ۱۰۹ در ۷۳ متر و تقريبا كمي كوچكتر از يك زمين فوتبال است. هماكنون، ايستگاه فضايي از چهار جفت بالهي باتري خورشيدي براي تأمين برق خود بهره ميبرد كه رويهم بين ۷۵ تا ۹۰ كيلووات برق توليد ميكنند. ناگفته نماند وزن ايستگاه فضايي بينالمللي ۴۱۹ تُن و حجم فضاي سكونتپذير آن هم ۳۸۷ مترمكعب است.
بااينهمه، آنچه ناسا دربارهاش اظهارانديشه متخصصين نكرده، ماجراي حضور خاكستر جسد جيمز دوهان در دوازده سال اخير در ايستگاه فضايي است. ريچارد گاريوت، توسعهدهندهي بازيهاي كامپيوتري ازجمله سري مشهور اولتيما، سال ۲۰۰۸ توانست بهعنوان گردشگر فضايي به ايستگاه فضايي بينالمللي سفر كند. او عكس و خاكستر هنرپيشهي فقيد مجموعهي تلويزيوني پيشتازان فضا را كاملا مخفيانه بههمراه خود به آزمايشگاه مداري برد. جيمز دوهان در سريال مشهور پيشتازان فضا نقش مونتگومري اسكات را ايفا ميكرد و خاكستر وي از آن زمان در ايستگاه فضايي حضور داشته و تنها همين اواخر بود كه نشريهي تايمز جزئياتش را از قول گاريوت افشا كرد.
بهنقل از تايمز، دوهان سال ۲۰۰۵ در ۸۵ سالگي از دنيا رفت و خانوادهاش ميخواستند آرزوي او براي حضور در ايستگاه فضايي را محقق كنند؛ ولي درخواست رسمي آنها به ناسا رد شد تا دستبهدامن گاريوت شوند كه قرار بود بهعنوان گردشگر فضايي به آزمايشگاه مداري سفر كند. بدينترتيب، گاريوت بخشي از خاكستر دوهان را با خود به فضا برد و كف آزمايشگاه فضايي كلمبوس مخفي كرد. تا همين اواخر، از اين موضوع تنها خود گاريوت و خانواده دوهان خبر داشتند.
اين اولينباري نبود كه خاكستر دوهان به فضا فرستاده شده بود؛ زيرا بهگزارش وِرج، پيشازآن هم در سال ۲۰۰۸ بخش ديگري از خاكستر دوهان قرار بود بههمراه فالكون ۱ به فضا فرستاده شود كه موشك اسپيس ايكس دقايقي پس از پرتاب دچار نقص متخصص شد و در رسيدن به مدار زمين ناكام ماند. بااينحال، در سال ۲۰۱۲ هم ظرف حاوي خاكستر دوهان با موشك فالكون ۹ به فضا فرستاده شد. چنانكه در گزارش تايمز آمده، دوهان قطعا حالا به آرزوي هميشگياش، يعني سفر به فضا، رسيده است؛ چون خاكسترش مسافتي درحدود ۲/۷ ميليارد كيلومتر را در فضا پيموده و بيش از هفتادهزار بار هم به دور زمين گردش كرده است.
مشهورترين نقشآفريني جيمز دوهان به بازي در نقش «اسكاتي» در مجموعهي تلويزيوني پيشتازان فضا در دههي ۱۹۶۰ بازميگردد
ايستگاه فضايي بينالمللي پروژهاي چندمليتي است كه عنوان بزرگترين سازهاي را يدك ميكشد كه انسان در فضا قرار داده است. آزمايشگاه مداري از مشاركتهاي پانزده كشور مختلف بهرهمند است. ناسا (آمريكا) و روسكوسموس (روسيه) و آژانس فضايي اروپا شركاي اصلي ايستگاه فضايي هستند كه بيشترين بودجه را نيز همين نهادها تأمين ميكنند. آژانس كاوشهاي هوافضاي ژاپن و آژانس فضايي كانادا نيز از ديگر شركاي عمدهي پروژهي ايستگاه فضايي بينالمللي بهشمار ميآيند.
مراحل ساختوساز اين آزمايشگاه مداري بزرگ بين سالهاي ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۱ تكميل شد. بااينحال، در اين سالها ايستگاه فضايي دائما در حال بهروزرساني بوده و ماژولها و آزمايشگاههاي جديدي به آن اضافه شده است. مراكز كنترل خدمهي ايستگاه فضايي بينالمللي در هيوستون و مسكو و مركز كنترل محمولهي آن در شهر هانتسويل آلاباما قرار دارد. ساير مراكز كنترل اين پروژهي بينالمللي در ژاپن و كانادا و آژانس فضايي اروپا قرار دارند.
همچنين، ايستگاه فضايي يكي از اجرام درخشان در آسمان شب است كه از اين حيث با سيارهي ناهيد مقايسهشدني است. درحقيقت، اگر از زمان و موقعيت ايستگاه فضايي در آسمان شب مطلع باشيد، آزمايشگاه مداري را بدون كمك تلسكوپ ميتوانيد تماشا و براي پيداكردن زمان و مكان عبور ايستگاه فضايي بينالمللي هم از اين نرمافزار استفاده كنيد.
براساس برنامهريزيهاي فعلي ايستگاه فضايي، دستكم تا سال ۲۰۲۴ به فعاليتش ادامه خواهد داد. در همين حال، زمزمههايي از تمديد مدت فعاليت آن تا سال ۲۰۲۸ به گوش ميرسد؛ ولي برنامههاي بعدي پس از اين مدت هنوز مشخص نشده است. ممكن است ايستگاه فضايي بهصورت كنترلشدهاي از مدار خارج يا بخشهايي از آن براي ايستگاههاي مداري بعدي بازيافت شود.
درحالحاضر، حداقل روي كاغذ سناريو خروج ايستگاه فضايي از مدار محتملتر بهانديشه متخصصين ميرسد؛ اما همچنان رسما برنامهاي دراينباره اعلام نشده است. در همين حال، برخي دانشمندان دربارهي سقوط كنترلنشدهي ايستگاه فضايي مانند اسكايلب هشدار دادهاند كه در سال ۱۹۷۹، در اثر اشتباه محاسباتي قطعاتي از آن در استراليا سقوط كرد.
هم انديشي ها