ژاپن براي مقابله با معضل زباله فضايي، ماهواره چوبي مي‌سازد
به گزارش بي‌بي‌سي، شركت ژاپني ساميتومو فارستي و دانشگاه كيوتو با همكاري هم، قصد دارند اولين ماهواره چوبي جهان را توليد كنند. گفته مي‌شود اولين نمونه‌ي اين نوع ماهواره تا سال ۲۰۲۳ آماده پرتاب خواهد شد. ساميتومو فارستي تحقيقات در مورد رشد درختان و متخصصد مواد چوبي در فضا را شروع كرده است. همكاري اين دو با آزمايش انواع مختلف چوب در محيط‌هاي دشوار روي زمين شروع مي‌شود.
با پرتاب ماهواره‌هاي بيشتر به جوّ، مسئله زباله‌هاي فضايي به يكي از اصلي‌ترين نگراني‌هاي دانشمندان علوم فضايي تبديل شده است. ماهواره‌ي چوبي بدون نَشر مواد مضر در جو يا سقوط لاشه و قطعاتش روي زمين، در هنگام ورود مجدد به جو كاملا خواهد سوخت. تاكائو دوي، استاد دانشگاه كيوتو و فضانورد ژاپني، مي‌گويد اين نگراني وجود دارد كه با سوختن ماهواره‌هايي كه دوباره وارد جو زمين مي‌شوند، ذرات ريز آلومينيومي انتشار يابد كه مي‌توانند براي سال‌هاي متمادي در جو فوقاني زمين شناور بمانند و در نهايت، روي سياره اثر منفي بگذارند.
ژاپن تصميم دارد در سال ۲۰۲۳ اولين ماهواره چوبي جهان را پرتاب كند
مرحله بعدي توسعه اولين ماهواره چوبي، ساخت مدل اوليه آن است و پس از آن، اولين مدل عملياتي آن ساخته مي‌شود. دوي در سال ۲۰۰۸ به ايستگاه فضايي بين‌المللي سفر كرده بود. او طي اين مأموريت، به اولين نفري تبديل شد كه اقدام به پرتاب بومرنگ در فضا مي‌كند. بومرنگي كه به‌صورت ويژه طراحي شده بود تا بتواند در شرايط بي‌وزني فضا به كار رود. ساميتومو فارستي كه بخشي از گروه سوميتومو با قدمتي بيش از ۴۰۰ سال است، هم‌اكنون مشغول ساخت مواد چوبي است كه داراي مقاومت بسيار بالا در برابر تغييرات دما و نور خورشيد هستند. البته سخنگوي اين شركت در گفت‌وگو با بي‌بي‌سي از دادن اطلاعات بيشتر در مورد اين مواد چوبي خودداري كرد و آن را «يك راز [مرحله‌ي] تحقيق و توسعه دانست.»
متخصص كارشناسان همواره با پرتاب ماهواره‌ها و فضاپيماهاي بيشتر به مدار پايين زمين، نسبت به خطر فزاينده‌ي سقوط زباله‌هاي فضايي روي زمين هشدار داده‌اند. همه‌ساله ماهواره‌هاي زيادي با اهداف ارتباطي، رسانه‌اي و تلويزيوني، ناوبري و پيش‌بيني هوا به فضا پرتاب مي‌شود. محققان فضايي در حال حاضر مشغول مطالعه راهكارهاي مختلفي براي حذف و كاهش زباله‌هاي فضايي هستند. بر اساس گزارش مجمع جهاني اقتصاد، هم‌اكنون حدود ۶ هزار ماهواره مشغول گردش به دور زمين هستند. در حدود ۶۰ درصد از اين ماهواره‌ها از رده خارج و بالطبع، زباله فضايي مي‌شوند.
طبق برآورد شركت تحقيقاتي يوروكانسولت، در دهه‌ي كنوني هر سال ۹۹۰ ماهواره به فضا پرتاب خواهد شد. به اين ترتيب، تا سال ۲۰۲۸ تعداد ماهواره‌هاي حاضر در مدار زمين به ۱۵ هزار دستگاه خواهد رسيد. شركت استارلينك متعلق به ايلان ماسك بيش از ۹۰۰ ماهواره به فضا پرتاب كرده است و قصد دارد هزاران ماهواره‌ي ديگر را در آينده به فضا بفرستد. زباله‌هاي فضايي با سرعت بسيار بالا و بيش از ۳۵ هزار كيلومتر بر ساعت حركت مي‌كنند. بنابراين برخورد اين زباله‌ها به هر چيزي مي‌تواند صدمات قابل توجهي وارد كند. در يك مورد در سال ۲۰۰۶، قطعه‌ي بسيار كوچكي از يك زباله فضايي به ايستگاه فضايي بين‌المللي برخورد كرد و موجب كَنده شدن تكه‌اي از يك پنجره‌ي بسيار محكم شد.
برخورد يك ريز زباله‌ي فضايي به شيشه پنجره‌ي كوپولا آن را به اين شكل درآورد
در موردي ديگر، تيموتي پيكه (فضانورد بريتانيايي آژانس فضايي اروپا) در سال ۲۰۱۶ تصويري از آسيب يك زباله‌ي فضايي به پنجره‌ي اتاقك كوپولا در شبكه‌هاي اجتماعي به اشتراك گذاشت. اتاقك كوپولا همان سازه‌ي گنبدي بسيار زيباي هفت پنجره‌اي است كه حكم رصدخانه‌ي ايستگاه فضايي بين‌المللي را دارد و فضانوردان در آنجا اوقات زيادي به عكاسي و تماشاي زمين مي‌پردازند. بزرگي قطعه‌اي كه به پنجره ۸۰ سانتي‌متري كوپولا برخورده كرد، تنها چند هزارم ميلي‌متر بود؛ خرابي حاصل از چنين شيء كوچكي واقعا دلهره‌آور است.
به گزارش وِرج، آزمايشگاه مداري با سرعتي بيش از ۲۷ هزار كيلومتر بر ساعت حركت مي‌كند. در همين حال، پنجره‌هاي عظيم ۸۰ سانتي‌متري كوپولا از شيشه‌هاي سيليس و بوروسيليكات ساخته شده‌اند كه مي‌توانند تا حدي در برابر برخوردهاي ناخواسته مقاوم باشند. به گفته آژانس فضايي، ضربه‌اي مانند آنچه پيكه از آن عكس گرفته بود، تهديد جدي براي ايستگاه فضايي محسوب نمي‌شود؛ ولي زباله‌هاي بزرگ‌تر تا ۱ سانتي‌متر مي‌توانند آسيب‌هاي جدي به فضاپيما برسانند و زباله‌هاي بزرگ‌تر از ۱۰ سانتي‌متر در صورت برخورد، مي‌توانند هر ماهواره يا فضاپيمايي را متلاشي كنند.
ناسا مانورهاي ويژه‌اي براي جلوگيري از برخورد زباله‌هاي بزرگ‌تر و خطرناك‌تر انجام داده است. در يك مورد در سال ۲۰۱۴، هدايت‌گرهاي پرواز توانستند موقعيت مداري ايستگاه فضايي را حدود ۸۰۰ متر تغيير بدهند تا از برخورد آن با لاشه‌ي يك موشك سابق آژانس فضايي اروپا جلوگيري كنند.
هم انديشي ها