كره ماه ؛ ويژگي‌ها، اكتشافات، حقايق جالب و هر آنچه بايد بدانيد

ماه، همراه هميشگي و تنها قمر زمين است كه مي‌توانيد به آساني آن را در آسمان شب ببينيد. فازهاي ماه همواره در طول هزاران سال، راهنماي بشر بوده‌اند؛ براي مثال ماه‌هاي تقويم تقريبا برابر با زمان سپري‌شده از يك ماه كامل به ماه كامل بعدي هستند. با اينكه ماه در فاصله‌ي نزديكي از زمين قرار دارد، اسرار زيادي را در خود پنهان كرده است. براي مثال هميشه يك سمت خود را به ما نشان مي‌دهد و در عين حال اندازه‌ي ظاهري آن در آسمان به موقعيتش نسبت به زمين و خورشيد وابسته است.

كلمه‌ي لاتين ماه، لونا (Luna) است كه واژه‌ي انگليسي lunar به معني قمري از آن گرفته شده است. همچنين در زبان يوناني، سلين نام خداي اسطوره‌اي ماه است كه كلمه‌ي selenology يا ماه‌شناسي از آن مشتق شده است.

بر اساس انديشه متخصصينيه‌اي پيشتاز، ماه زمين حدود ۴٫۵ ميليارد سال پيش و در حدود ۹۵ ميليون سال پس از تولد منظومه‌ي شمسي شكل گرفت (سن منظومه‌ي شمسي ۴٫۶ ميليارد است). در آن زمان، تعداد زيادي سنگ فضايي در مجاورت سياره‌ي ما حركت مي‌كردند. به باور ستاره‌شناس‌ها در اين زمان بود كه زمين آغازين با جرمي در ابعاد مريخ به نام تيا برخورد كرد. اين برخورد باعث شد بخش‌هايي از دنياي ما ذوب و از جو زمين خارج شود. مواد خارج‌شده از زمين، ماه را شكل دادند.

برخي‌ ستاره‌شناس‌ها، تغييراتي را براي انديشه متخصصينيه‌ي فوق پيشنهاد داده‌اند. براي مثال زمين آغازين پس از برخورد با تيا به سنگ مذابي دوناتي شكل تبديل شد. با سردشدن اين دونات فضايي، مواد لبه‌ي خارجي آن به قمرواره‌هاي كوچكي تبديل شدند و در نهايت خود ماه را شكل دادند.

فاصله‌ي ميانگين ماه از زمين تقريبا ۳۸۴٬۴۰۰ كيلومتر است. با اين‌حال اين فاصله ثابت نيست، زيرا ماه در مداري بيضي‌شكل به دور زمين مي‌چرخد. در نزديك‌ترين فاصله‌ي ماه از زمين اين فاصله به ۳۶۳ هزار كيلومتر كاهش مي‌يابد. وقتي ماه در دورترين نقطه از زمين قرار مي‌گيرد، اين فاصله به ۴۰۵ هزار كيلومتر مي‌رسد.

ماه احتمالا داراي هسته‌ي بسيار كوچكي است كه تنها يك الي ۲ درصد از جرم آن را تشكيل مي‌دهد و قطر آن به ۶۸۰ كيلومتر مي‌رسد. احتمالا بخش زيادي از اين هسته از آهن تشكيل شده است، اما مقدار زيادي گوگرد و عنصرهاي ديگر هم در آن پيدا مي‌شود.

قطر گوشته‌ي سنگي ماه تقريبا ۱۳۳۰ كيلومتر است و از سنگ‌هاي آهني و منيزيم تشكيل شده است. ماگماي داخل گوشته در گذشته به سطح ماه راه يافت و از طريق فوران آتشفشاني به مدت بيش از يك ميليارد سال منتشر شد. اين فوران بين چهار ميليارد تا سه ميليارد سال قبل رخ داده است.

ضخامت پوسته‌ي ماه كه سطح قمري را تشكيل مي‌دهد به ۷۰ كيلومتر مي‌رسد. خارجي‌ترين بخش پوسته به دليل تعداد زياد برخوردها، شكسته و بي‌نظم شده است.

به‌طوركلي ماه نيز مانند چهار سياره‌ي داخلي منظومه‌ي شمسي، جسمي سنگي به شمار مي‌رود و با تعداد زيادي دهانه‌ي برخوردي پوشيده شده كه بر اثر برخورد سيارك‌ها در حدود ميليون‌ها سال پيش شكل گرفتند.

به‌طور ميانگين تركيب سطح قمري بر اساس وزن به اين ترتيب است: ۴۳ درصد اكسيژن، ۲۰ درصد سيليكون، ۱۹ درصد منيزيم، ۱۰ درصد آهن، ۳ درصد كلسيم، ۳ درصد آلومينيوم، ۰٫۴۲ درصد كروم، ۰٫۱۸ درصد تيتانيوم و ۰٫۱۲ درصد منگنز.

فضاپيماهاي مداري همچنين ردپاهايي از آب سطحي را روي سطح ماه كشف كردند كه احتمالا از زير سطح آن سرچشمه گرفته‌اند. رصدهاي پيوسته‌ي مدارپيماي اكتشافي قمري (LRO) نشان مي‌دهد كه آب در شيب‌هاي رو به قطب جنوب ماه فراوان‌تر است، همچنين بر اساس پژوهشي در سال ۲۰۱۷، فضاي داخلي ماه هم مي‌تواند مملو از آب باشد.

نواحي بزرگ و تيره را مي‌توانيد به‌وضوح روي سطح ماه ببينيد. اين نواحي «ماريا» يا «درياوار» ناميده مي‌شوند كه واژه‌ي لاتين دريا است. دليل انتخاب اين نام اين است كه در گذشته افراد اين مناطق را درياهاي ماه مي‌دانستند. امروز مي‌دانيم اين نواحي در واقع خراشيدگي‌هاي پوسته‌ي ماه هستند كه ميلياردها سال پيش بر اثر جريان‌هاي گدازه‌اي شكل گرفتند.

در آن سوي ماه، حوضه‌ي قطب جنوب آيتكن قرار دارد كه گودالي برخوردي با قطر ۲۵۰۰ كيلومتر و عمق ۱۳ كيلومتر است. مناطق آبي ماه در بخش‌هاي تاريك قطبي قرار دارند كه مي‌توان از آن‌ها براي اكتشاف‌هاي آينده‌ استفاده كرد.

جوي بسيار نازك ماه را پوشانده است كه تراكم آن تنها ۱۰۰ مولكول به ازاي سانتي‌متر مكعب است. در مقابل، جو زمين در سطح دريا يك ميليارد ميليارد برابر مولكول بيشتري به ازاي هر سانتي‌متر مكعب دارد. جرم كلي گازهاي ماه به ۲۵ هزار كيلوگرم مي‌رسد كه تقريبا هم‌اندازه با يك كاميون باري پر است.

جو ماه كه اگزوسفر هم ناميده مي‌شود تركيبي از آرگون ۴۰، هليوم ۴، اكسيژن، متان، نيتروژن، كربن مونوكسيد، كربن دي‌اكسيد، سديم، پتاسيم، رادون، پولونيم و حتي مقادير اندكي آب است. برخي از اين عناصر از زمان سرد شدن ماه باقي مانده‌اند. برخي ديگر از طريق دنباله‌دارها به ماه آورده شده‌اند.

غبار ماه تركيبي از ذرات كوچك و تيز شيشه‌ي آتشفشاني است كه بر اثر برخورد شهاب‌هاي كوچك، خاك ماه را در هم شكستند. جو بسيار رقيق ماه باعث مي‌شود اين ذرات به ندرت دچار فرسايش شوند؛ به همين دليل غبار ماه مي‌تواند به تجهيزات و لباس فضانوردان آسيب بزند. اين غبار به شدت براي سلامت انسان مضر است.

تأثير گرانش ماه بر زمين باعث ايجاد افزايش و كاهش سطح درياها يا پديده‌ي جزر و مد مي‌شود. اين جزر و مدها در مقياس كوچك‌تر در درياچه‌ها، جو و حتي خود پوسته‌ي زمين هم رخ مي‌دهند. كشش ماه همچنين باعث كند شدن سرعت چرخش زمين به دور خود مي‌شود كه به اين پديده ترمز جزر و مدي مي‌گويند؛ اتفاقي كه باعث افزايش طول روز به اندازه‌ي ۲٫۳ ميلي ثانيه در قرن مي‌شود. انرژي‌اي كه زمين از دست مي‌دهد توسط ماه جذب مي‌شود و به افزايش فاصله‌اش از زمين مي‌انجامد. ماه هر سال ۳٫۸ سانتي‌متر از زمين دور مي‌شود.

ماه در مدار خود به دور زمين در هشت فاز ظاهر مي‌شود. يكي از نكات مهم درباره‌ي فازهاي قمري اين است كه خورشيد دقيقا هميشه نيمي از ماه را روشن مي‌كند. فازهاي قمري با تغيير زاويه‌ي (موقعيت‌هاي نسبي) زمين، ماه و خورشيد درمقايسه‌ با يكديگر به وجود مي‌آيند. به بيان ساده‌تر مي‌توان چرخه‌ي فازي ماه را به اين صورت توصيف كرد: ماه نو و ماه كامل و فازهايي كه بين آن‌ها قرار دارند.

ماه نو زماني ظاهر مي‌شود كه ماه بين زمين و خورشيد قرار بگيرد و اين سه جرم در تراز نسبي با يكديگر باشند. در اين صورت بخش روشن ماه دقيقا در آن سوي ماه است كه ناظران زميني به‌دليل قفل جزرومدي قادر به ديدن آن نيستند. در فاز ماه كامل، زمين، ماه و خورشيد درست مانند فاز ماه نو در تراز نسبي قرار مي‌گيرند اما اين بار روي روشن ماه به سمت زمين قرار مي‌گيرد و بخش تاريك كاملا از ديد مخفي مي‌شود.

در حين ماه گرفتگي، ماه، زمين و خورشيد در يك خط مستقيم يا نسبتا مستقيم قرار مي‌گيرند. ماه‌گرفتگي زماني رخ مي‌دهد كه زمين مستقيما بين خورشيد و ماه قرار بگيرد و سايه‌ي زمين روي چهره‌ي ماه بيفتد. ماه‌گرفتگي تنها در طول ماه كامل رخ مي‌دهد. در طول ماه‌گرفتگي كامل، از آنجا كه ماه در سايه قرار دارد ممكن است در آسمان شب به رنگ قرمز ظاهر شود.

محور چرخش زمين داراي انحراف ۲۳٫۵ درجه نسبت به صفحه‌ي دايره‌البروج است و همين مسئله باعث ايجاد فصل‌ها در زمين مي‌شود. از سويي انحراف محوري ماه تنها ۱٫۵ درجه‌ است و به همين دليل تفاوت چشمگيري در فصل‌هاي ماه ديده نمي‌شود. به اين ترتيب برخي مناطق ماه هميشه در معرض نور خورشيد قرار دارند و برخي مناطق به صورت دائمي در تاريكي به سر مي‌برند.

به دليل فاصله‌ي نزديك ماه و زمين، فضاپيماها و تلسكوپ‌هاي زميني و فضايي زيادي از آن عكس‌برداري كرده‌اند. در اين بخش به معرفي برخي از جذاب‌ترين تصاوير ماه از زاويه‌هاي مختلف مي‌پردازيم.

طلوع زمين يكي از زيباترين رويدادهايي است كه از سطح ماه مي‌توان رويت كرد. اين تصوير چشم‌انداز زمين از ماه را هنگام طلوع سياره‌مان از بالاي سطح ماه نشان مي‌دهد كه توسط فضاپيماي دانوري كره‌جنوبي در نوامبر ۲۰۲۲ ثبت شد.

نماي نزديك دهانه‌ي برخوردي تيكو را مي‌توانيد در تصوير فوق ببينيد. اين دهانه‌ي برخوردي عظيم در بخش جنوبي ماه قرار دارد و توسط تلسكوپ گرين‌بانك در ويريجيناي غربي ثبت شده است. اين عكس دقيق‌ترين تصويري است كه يك تلسكوپ زميني از دهانه‌ي برخوردي ماه ثبت كرده است.

ابرماه كامل سوژه‌ي محبوبي براي بسياري از عكاس‌هاي نجومي آماتور و حرفه‌اي است. اين تصوير، ابرماه كامل را در مقابل آنتن مركز تجارت جهاني شهر نيويورك نشان مي‌دهد.

تصوير فوق، توسط فضاپيماي آپولو ۱۰ در سال ۱۹۶۹ ثبت شد. اين فضاپيما دومين فضاپيماي سرنشين‌دار ناسا بود كه در مدار ماه قرار گرفت و مأموريت آماده‌سازي براي فرود آپولو ۱۱ بود كه درجريان آن، براي اولين بار در تاريخ بشر، فضانوردان روي سطح ماه فرود آمدند.

در اين تصوير مي‌توانيد كوه‌هاي ماه را از نگاه مدارپيماي اكتشافي قمري ناسا در سال ۲۰۰۹ ببينيد. كوه‌هاي ماه بر اثر برخوردهاي سياركي به وجود مي‌آيند.

اين تصوير زيبا توسط فضاپيماي گاليله‌ي ناسا در مسير آن به سياره مشتري در اواسط دهه‌ي ۱۹۹۰ ثبت شد. مأموريت اصلي گاليله مطالعه سياره مشتري و قمرهاي آن بود.

تصوير فوق، طلوع زمين از پشت ماه را نشان مي‌دهد كه توسط فضاپيماي اوراين در مأموريت آرتميس ۱ ناسا در سال ۲۰۲۲ ثبت شد.

برخي جوامع باستاني اعتقاد داشتند، ماه گويي از آتش است، در حالي كه برخي ديگر آن را آينه‌اي مي‌پنداشتند كه خشكي‌ها و درياهاي زمين را منعكس مي‌كند، اما به باور فيلسوف‌هاي يونان باستان، ماه در واقع كره‌اي بود كه در مدار زمين مي‌چرخيد و نور خورشيد را منعكس مي‌كرد.

يونانيان باستان همچنين معتقد بودند نواحي تاريك ماه درياها و نواحي روشن آن خشكي هستند. از اين زمان بود كه نام «ماريا» و «تر» كلمات لاتين دريا و خشكي براي اين نواحي انتخاب شدند. گاليلئو گاليله، ستاره‌شناس مشهور رنسانس براي اولين بار در سال ۱۶۰۹ با استفاده از تلسكوپ به روش علمي ماه را رصد كرد. او كوهستان‌هايي سطحي را توصيف كرد كه كاملا با باور عموم تفاوت داشتند.

در سال ۱۹۵۹، اتحاد جماهير شوروي اولين فضاپيما به نام لونا ۲ را روي سطح ماه فرود آورد و در همان سال با فضاپيماي لونا ۳، اولين تصاوير را از سمت پنهان ماه به ثبت رساند. اين مأموريت‌ها، آغاز مأموريت‌هاي بدون سرنشين جنگ سرد و رقابت فضايي شوروي و ايالات متحده براي رسيدن به ماه بود.

مأموريت‌هاي بسياري از كاوشگرهاي اوليه يا شكست خوردند يا به موفقيت نسبي رسيدند. با اين‌حال به‌مرورزمان اين مأموريت‌ها اطلاعات ارزشمندي را درباره‌ي سطح ماه و تاريخ آن به زمين بازگرداندند. ايالات متحده مجموعه‌اي از مأموريت‌هاي موسوم به پايونير، رنجر و سوروير را آغاز كرد و در عين حال شوروي هم كاوشگرهايي به نام‌‌هاي لونا و زوند را به ماه فرستاد.

ايالات متحده در دهه‌ي ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، فضانوردهايي را به مدار و سطح ماه فرستاد. آپولو ۸ اولين مأموريت سرنشين‌دار به مدار ماه در سال ۱۹۶۸ بود.

در سال ۱۹۶۹، فضانوردها در مأموريت آپولو ۱۱ روي سطح ماه فرود آمدند. از آن زمان به بعد پنج مأموريت سطحي ديگر با موفقيت انجام شدند. آپولو ۱۳ موفق به فرود روي سطح نشد و به صورت ايمن به خانه بازگشت. از آن زمان ماه همچنان تنها جرم فضايي است كه بشر موفق به فرود روي آن شده است.

مأموريت‌هاي آپولو در مجموع، ۳۸۲ كيلوگرم سنگ و خاك را براي مطالعه به زمين بازگرداندند. دانشمندان همچنان در حال مطالعه سنگ‌ها هستند و با پيشرفت فناوري به اكتشافات جديدي دست پيدا مي‌كنند. براي مثال در سال ۲۰۱۳، آب در نمونه‌هاي آپولو ۱۵، ۱۶ و ۱۷ كشف شد.

اتحاد جماهير شوروي در دهه‌ي ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ همچنان در حوزه‌ي رباتيك فعال بود. اولين مأموريت نمونه‌برداري رباتيك پس از چند تلاش ناموفق با لونا ۱۶ در سپتامبر ۱۹۷۰ آغاز شد. روس‌ها اولين ماه‌نورد رباتيك به نام لوناخود ۱ را درست دو ماه بعد ساختند. لوناخود ۲ در سال ۱۹۷۳ رونمايي شد. آخرين ماموريت موفق شوروي به ماه در سال ۱۹۷۶ با لونا ۲۴ انجام شد و پس از آن تنها قمر زمين، براي چندين سال در عرصه‌ي اكتشافات فضايي به فراموشي سپرده شد.

پس از پايان برنامه‌ي آپولو با فاصله‌ي بيش از يك دهه، اكتشافات قمري در دهه‌ي ۱۹۹۰ از سر گرفته شد. از آن زمان تاكنون، سازمان‌هاي فضايي كشورهاي ديگر مثل ژاپن، سازمان فضايي اروپا، چين و هند هم به رقابت فضايي ماه پيوسته‌اند. از ميان كشورهاي تازه‌وارد به عرصه‌ي فتح ماه، تاكنون چين و هند به موفقيت دست يافته‌اند.

كشورهاي ديگري مثل ژاپن، روسيه و امارات متحده‌ي عربي هم‌اكنون در حال برنامه‌ريزي و اجراي مأموريت به ماه هستند. در سال ۲۰۱۹، دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريكا اعلام كرد ناسا در حال كار براي اعزام دوباره‌ي انسان به ماه تا اوايل سال ۲۰۲۵ است. البته اين ضرب‌الاجل ديگر دست‌يافتني نيست و بازگشت انسان به ماه احتمالا تا پيش از سال ۲۰۲۸ امكان‌پذير نخواهد بود.

برنامه‌ي بازگشت به ماه كه اكنون آرتميس ناميده مي‌شود، پروژه‌اي شامل شركاي بين‌المللي و تجاري است كه براي انجام مأموريت‌هاي سرنشين‌دار و استقرار دائمي انسان روي ماه تلاش مي‌كند و بدين منظور از سامانه‌ي موشكي فضايي جديد ناسا به نام اسپيس لانچ سيستم (SLS) و موشك استارشيپ اسپيس ايكس استفاده مي‌كند.

اولين مأموريت آرتميس به نام آرتميس ۱، در نوامبر ۲۰۲۲ با تكميل مأموريتي بدون سرنشين در مدار ماه و بازگشت به زمين، زمينه‌ساز ماموريت‌هاي سرنشين‌دار بعدي شد. ناسا در ماموريت آرتميس ۲، اولين انسان‌ها را بعد از نيم‌قرن به مدار ماه خواهد برد و سپس در آرتميس ۳، اولين زن فضانورد و همچنين اولين انسان رنگين‌پوست را روي سطح ماه فرود خواهد آورد.

ماه براي زميني‌‌ها يكي از جذاب‌ترين اجرام آسمان شب است. به دليل نزديكي اين قمر به زمين مي‌توان داده‌هاي زيادي را درباره‌ي شكل‌گيري آن و همچنين سياره زمين آموخت. با وجود تمام اكتشافات و پژوهش‌ها ماه رازهاي زيادي در خود دارد. در اين بخش به معرفي چند نمونه از جذاب‌ترين حقايق ماه مي‌پردازيم.

به‌جز انديشه متخصصينيه‌ برخورد سياره تيا با زمين و شكل‌گيري ماه، انديشه متخصصينيه‌ي ديگري مدعي است كه زمين در اوايل حيات به‌قدري سريع به دور خود مي‌چرخيده كه سنگ‌هاي مذاب آن به فضا پرواز كردند و در نهايت ماه را تشكيل دادند. با اين‌حال هيچ مدركي از چرخش سريع زمين براي همراهي از اين ايده وجود ندارد. بر اساس انديشه متخصصينيه‌اي ديگر، ماه در واقع سياره‌اي كوتوله مشابه پلوتون است كه در مدار زمين گرفتار شده است. دانشمندان اين انديشه متخصصينيه را هم رد مي‌كنند.

امروزه مي‌دانيم جو ماه تركيبي از آرگون، هليوم، نئون، سديم، پلونيوم، پتاسيم و رادون است. با اين‌حال برخي دانشمندان اين پرسش را مطرح مي‌كنند كه چرا مانند جو اجرام ديگر، اثري از اكسيژن و نيتروژن در جو ماه ديده نمي‌شود. از سويي پوسته‌ي ماه هر دو عنصر را در كنار منيزيم، هيدروژن و كربن دارد. دانشمندان تاكنون نتوانستند پاسخي براي معماي فقدان نيتروژن و اكسيژن در جو ماه پيدا كنند.

يكي از حقايق كمتر شناخته‌شده درباره‌ي ماه، ميدان مغناطيسي آن است. البته اين ميدان مغناطيسي در مقايسه با زمين بسيار ضعيف است. شواهد به دست‌آمده از مأموريت‌هاي سرنشين‌دار به ماه نشان مي‌دهند ماه باستاني داراي ميدان مغناطيسي هم‌اندازه با زمين بوده است. به دليل اين يافته‌ها، دانشمندان معتقدند با سرد شدن و جامد شدن هسته‌ي ماه اين ميدان مغناطيسي هم ضعيف شده است.

بر اساس كشف ناسا در سال ۲۰۱۷، جو ماه در گذشته ضخيم‌تر بوده است. جو ماه آغازين با وجود فعاليت‌هاي آتشفشاني مستمر و همچنين ميدان مغناطيسي قوي داراي عنصرهاي كافي بوده است. به‌مرورزمان و با از بين رفتن‌ فعاليت‌هاي آتشفشاني و تضعيف ميدان مغناطيسي، بادهاي خورشيدي جو ماه را از بين بردند.

ژول ورن، رمان نويس فرانسوي در سال ۱۸۶۵ ميلادي رمان از زمين تا ماه را نوشت. داستان اين رمان متمركز بر ساخت استوانه‌اي است كه مي‌تواند جسمي عايق را به ماه بفرستد. مسافران هم درون اين جسم قرار دارند. در نهايت اين استوانه با موفقيت ساخته و پرتاب مي‌شود. ورن سفر واقعي به ماه و بازگشت مسافران به زمين را در دنباله‌ي اين رمان به نام در مدار ماه توصيف مي‌كند.

مأموريت آپولو ۱۱ كه در ۱۶ ژوئيه‌ي ۱۹۶۹ پرتاب شد، با فرود روي سطح ماه در تاريخ ۲۰ ژوئيه، تاريخ‌ساز شد. نيل آرمسترانگ كه پرچم آمريكا را در دست داشت، ركورد اولين انسان را ثبت كرد كه موفق به فرود روي سطح ماه شده است. او در لحظه‌ي قدم برداشتن روي ماه اين جمله‌ي تاريخي را بيان كرد:

قدمي كوچك براي يك انسان و جهشي بزرگ براي بشريت

در حدود ۵۰۰ ميليون نفر اين لحظه‌ي تاريخي را از زمين تماشا مي‌كردند.

ناسا از اوايل قرن جاري برنامه‌هايش براي بازگشت به ماه تا پايان دهه‌ي ۲۰۲۰ را آغاز كرد. هدف تازه‌ترين تلاش سازمان فضايي آمريكا، ساخت اولين زيستگاه دائمي روي ماه تا سال ۲۰۲۸ است. موفقيت اين طرح مي‌تواند پيامدهاي زيادي را براي زندگي در كره ماه و سياره‌هاي ديگر داشته باشد.

ماه تنها قمر زمين و يكي از جذاب‌ترين مقاصد اكتشافي بشر بوده است. ماه مملو از دهانه‌هاي برخوردي است كه به دليل نبود آب و هوا تا سال‌ها بدون تغيير باقي مانده‌اند. همچنين اين قمر به دليل قفل جزر و مدي نسبت به زمين تنها يك سمت خود را به ما نشان مي‌دهد. همچنين گرانش ماه باعث ايجاد نيروهاي كشندي و اصطلاحا جزر و مد در اقيانوس‌ها و درياهاي زمين مي‌شود.

مردم باستان تصور مي‌كردند مناطق تاريك ماه درياها و مناطق روشن خشكي‌ها هستند. با اين‌حال بعدها گاليله با رصدهاي بيشتر نشان داد اين مناطق صرفا عوارض سطحي و كوه‌هاي ماه هستند. رقابت بر سر رسيدن به ماه در قرن بيستم با مأموريت‌هاي شوروي و ايالات متحده شدت گرفت و در نهايت در سال ۱۹۶۹ ايالات متحده اولين انسان را روي سطح ماه فرود آورد.

در قرن بيستم و يكم بشر روياي اقامت هميشگي و بلندمدت را روي سطح ماه در سر مي‌پروراند. يكي از اين تلاش‌ها، برنامه آرتميس ناسا است كه هدفش بازگرداندن اولين انسان‌ها به ماه پس از نيم‌قرن و فراهم‌سازي زمينه براي ساخت پايگاه‌هاي دائمي در ماه است.