موشك SN11 استارشيپ پيش از بازگشت به زمين منفجر شد
پروتوتايپ ديگري از استارشيپ (SpaceX Starship) صبح سه‌شنبه‌ي گذشته به‌وقت محلي در تلاش براي فرود در يكي از مراكز آزمايشي پرتاب موشك اسپيس ايكس در تگزاس منفجر شد. به‌نوشته‌ي ورج، استارشيپ در اين آزمايش بدون اشكال از زمين بلند شد و در مدت پرواز آن، مانورهايي خودكار را شاهد بوديم. از دسامبر ۲۰۲۰ (آذر و دي ۱۳۹۹)، اين چهارمين‌بار است كه اسپيس ايكس پروازي در ارتفاع زياد انجام مي‌دهد.
موشك SN11 ساعت نُه به‌وقت محلي در هواي مه‌آلود از مركز بوكا چيكاي اسپيس ايكس در تگزاس پرتاب شد و تقريبا ۶٫۲ مايل (۹٫۹۷ كيلومتر) به‌سمت بالا حركت كرد تا سه موتور رپتور (Raptor) آن آزمايش شود و موشك مانورهاي خودكار درون‌پروازي براي فرود روي زمين انجام دهد. با نزديك‌شدن SN11 به حداكثر ارتفاع، موتورهاي موشك به‌‌تدريج خاموش شدند تا موشك سقوط آزادش را به‌منظور بازگشت به سطح زمين آغاز كند.
زماني‌كه موشك نزديك سطح زمين شد، مجددا در پديده‌اي كه اسپيس ايكس آن را «احتراق فرود» مي‌نامد، شروع به فعاليت مي‌كند. در اين فرايند، يكي از موتورهاي رپتور تلاش مي‌كند موشك را به‌آرامي روي سطحي مخصوص فرود بياورد كه فاصله‌ي زيادي با محل پرتاب ندارد. حداقل اين ايده‌اي است كه اسپيس ايكس براي سيستم احتراق فرود در سر مي‌پروراند. ايلان ماسك، مديرعامل اسپيس ايكس، در توييتي نوشت: «زمان كوتاهي پس از آغاز احتراق فرود، اتفاقي درخورتوجه رخ داد. وقتي چند ساعت بعد قطعات باقي‌مانده را مطالعه كنيم، بايد بفهميم اشكال چه بود.»
دوربيني كه در محل فرود SN11 حضور داشت و زنده ويدئو را پخش مي‌كرد، چند دقيقه پيش از تلاش موشك براي فرود، پخش ويدئو را متوقف كرد. دوربيني ديگر كه وب‌سايت NASA Spaceflight ارائه كرده، نشان مي‌دهد تكه‌هاي بزرگ متعلق به موشك روي محل فرود بوكا چيكا سقوط مي‌كنند. البته انفجار موشك به‌دليل مه‌آلودبودن هوا به‌خوبي ديده نمي‌شود.
Final view of SN11 in the air:➡️https://www.youtube.com/watch?v=bDL-ZMRHYrE pic.twitter.com/PNJta9svkA— Chris B - NSF (@NASASpaceflight) March 30, 2021
جان اينسپركر، از اعضاي اسپيس ايكس، در ويدئو پخش زنده اعلام كرد موشك SN11 اين شركت هنگام تلاش براي فرود روي زمين منفجر شده است: «ظاهرا آزمايش هيجان‌انگيز ديگري داشتيم. به‌انديشه متخصصين مي‌رسد تمامي داده‌هاي موشك را از دست داده‌ايم و بديهي است تيم ما از منطقه‌ي فرود دور است.» ايلان ماسك در توييتي ديگر نوشت يكي از موتورهاي SN11 حين صعود موشك با اشكالاتي مواجه شد و در جريان فرايند احتراق فرود، برخلاف انتظار روشن نشد.
مه‌آلودبودن هوا باعث شد فرايند فرود SN11 به‌خوبي ديده نشود؛ بااين‌حال راداري آب‌و‌هوايي متعلق به سرويس ملي آب‌و‌هوا در براونزويل تگزاس متوجه مقداري گاز در نقشه شد. اين موضوع مي‌تواند نشان دهد كه موشك اسپيس ايكس در ميانه‌ي راه منفجر شده است.
اداره‌ي فدرال هوانوردي در ايالات متحده‌ي آمريكا قرار است روي تحقيقات اسپيس ايكس براي پيداكردن دليل انفجار موشك SN11 هنگام تلاش براي فرود نظارت كند. نماينده‌ي اداره‌ي فدرال هوانوردي سه‌شنبه‌ي گذشته اعلام كرد گزارش فوري مبني‌بر صدمات يا خسارت به اموال عمومي در پي انفجار SN11 منتشر نشده است. اين آژانس دولتي در بيانيه‌اي اعلام كرد: «SN11 در جريان مرحله‌ي فرود دچار ناهنجاري شد كه درنتيجه‌ي آن موشك از دست رفت.»
به‌گفته‌ي افراد حاضر در فاصله‌ي حدودا پنج‌مايلي (هشت‌كيلومتري) از محل پرتاب SN11، ظاهرا سقوط تكه‌هاي استارشيپ در پي انفجار SN11 را مشاهده كرده‌اند. اداره‌ي فدرال هوانوردي در واكنش به انتشار گزارش‌هايي در اين زمينه اعلام كرد در حال همكاري با اسپيس ايكس است تا بفهمد سقوط قطعات موشك به لحظه‌ي انفجار ارتباط دارد يا به بخش‌هاي ديگري از پرواز.
استارشيپ موشك نسل بعد اسپيس ايكس است كه مي‌توان دوباره كاملا از آن استفاده كرد. اين موشك در اصل براي بردن انسان و حداكثر صد تُن بار به ماه و مريخ طراحي شده است. پروتوتايپ SN11 كه به‌اندازه‌ي ساختماني شانزده طبقه بزرگ بود و در زماني نسبتا سريع ساخته و پرتاب شد، تنها نيمه‌ي بالايي مدل نهايي استارشيپ محسوب مي‌شود. نيمه‌ي پاييني موشك بوستري بسيار سنگين خواهد داشت كه به نيمه‌ي بالايي استارشيپ براي خروج از زمين كمك خواهد كرد و سپس به سطح زمين باز خواهد گشت.
اسپيس ايكس در ابتدا قصد داشت SN11 را هفته‌ي گذشته پرتاب كند؛ اما تصميم گرفت براي انجام مطالعه‌هاي بيشتر، پرتاب را يك هفته به‌تأخير بيندازد.
هم انديشي ها