روش جديد پژوهشگران براي شكار فرازميني‌ها

معادله‌ي معروفي كه براي جست‌وجوي تمدن‌هاي فرازميني به‌كار مي‌رفت، امروزه الهام‌بخش فرمول جديدي براي شكار مصنوعات فرازميني در محدوده‌ي منظومه‌ي شمسي شده است. جست‌وجوي اين مصنوعات فرازميني با ماه و ديگر اجرام نزديك به زمين آغاز مي‌شود. معادله‌ي دريك براي تخمين تعداد تمدن‌هاي فرازميني كشف‌شدني از‌طريق سيگنال‌هاي راديويي در كهكشان راه ‌شيري يا احتمالِ يافتن حيات هوشمند در كهكشان به‌كار مي‌رود. سال ۱۹۶۱، فرانك دريك، ستاره‌شناس راديويي، اين معادله را براي نخستين‌بار پيشنهاد كرد. معادله‌ي مذكور با تحليل متغيرهاي مختلفي مثل سرعت شكل‌گيري ستاره‌هاي مناسب براي رشد حيات هوشمند و تعداد سياره‌هاي سكونت‌پذير به‌ازاي هر منظومه‌ي ستاره‌‌اي، تعداد تمدن‌هاي ارتباطي را محاسبه مي‌كند.

در‌حال‌حاضر، آزمايش‌هاي SETI (جست‌وجو براي هوش فرازميني) در جست‌وجوي سيگنال‌هاي نوري و راديويي به مطالعه آسمان‌ها اختصاص دارند؛ بااين‌حال در سال‌هاي گذشته، برخي پژوهشگران روش بهتري براي يافتن حيات فرازميني پيشنهاد داده‌اند. آنان به‌جاي جست‌وجوي سيگنال‌هاي راديويي، به شكار آثار به‌جاي‌مانده و پيام‌هاي موجود در بطري يا SETA اشاره مي‌كنند كه مخفف جست‌وجوي مصنوعات فرازميني است. براي مثال، پژوهشگران در سال ۲۰۰۴ ثابت كردند توزيع سيگنال در كل كيهان كاري پرهزينه و غيربهينه است. طبق محاسبات آنان، به‌جا‌گذاشتن پيام در توده‌ي بزرگي از ماده و قرار‌دادنش در نقاط احتمالي براي دوستان فرازميني درمقايسه‌با روش قبلي به يك‌تريلينيوم انرژي نياز دارد.

نگراني ديگر مربوط به SETI اين است كه تمدن‌هاي فرازميني ممكن است مدت‌ها پيش از دريافت سيگنال از بين رفته باشند. به‌گفته‌ي جيمز بنفورد، فيزيك‌دان علوم مايكروويو در لافايت كاليفرنيا، مصنوعات فرازميني مي‌توانند راهي براي يادگيري مستقيم درباره‌ي تمدن‌هاي فرازميني فراهم كنند؛ به‌ويژه اگر اين مصنوعات به هوش مصنوعي مجهز باشند. وي در پژوهشي جديد، نسخه‌اي از معادله‌ي دريك را براي مصنوعات توسعه داد. فرمول جديد بر «ناظران مخفي» متمركز است. از انديشه متخصصينات بنفورد، ناظران مخفي كاوشگرهاي فرازميني رباتيك و مخفي هستند. گرچه تمدن‌هاي توسعه‌دهنده‌ي اين ناظران ممكن است از بين رفته باشند، خود ناظران براي ارتباط با ما فعال هستند.

تفاوت اصلي بين استراتژي SETA و روش‌هاي متداول SETI اين است كه SETA فعالانه شواهد را جست‌وجو مي‌‌كند تا رصدهاي مجهول. به‌گفته‌ي بنفورد، جامعه‌ي SETI به تجديدانديشه متخصصين در روش خود نياز دارد. او با مقايسه‌ي فرمول جديد با معادله‌ي دريك، درصد موفقيت احتمالي SETA را درمقايسه‌با SETI متداول نشان مي‌دهد. براي مثال، اگر تمدني فرازميني توليد مصنوعات را بهينه‌تر از توليد سيگنال راديويي تلقي كند، روش SETA موفق‌تر از SETI معمولي عمل خواهد كرد. درمقابل، اگر تمدني فرازميني مشابه تمدن ما وجود داشته باشد كه تنها مي‌تواند فضاپيما را با سرعت‌هاي ميان‌سياره‌اي ارسال كند، ممكن است به‌جاي كاوشگرهاي ميان‌ستاره‌اي به توليد نشانه‌هايي دست بزند. در اين صورت، SETI موفق‌تر از SETA عمل خواهد كرد.

در بازه‌ي زماني ده‌هزار ساله از تمدن‌هاي كشاورزي روي زمين، تقريبا دو ستاره در فاصله‌ي دَه سال نوري قرار گرفتند... مدارپيماي اكتشافي قمري ناسا از سال ۲۰۰۹ دوميليون تصوير از ماه را با قدرت تفكيك ۰/۳ متر ثبت كرده است. ردپاهاي نيل آرمسترانگ را در برخي تصاوير مي‌توانيد ببينيد؛ اما تنها يك مجموعه از اين تصاوير با چشم انسان ديدني هستند. براي مطالعه ساختارها از‌جمله علائم مصنوعي به نرم‌افزارهاي هوش مصنوعي نياز داريم.

افزون‌براين، بنفورد جست‌وجوي مصنوعات فرازميني مستقر در ديگر اجرام نزديك به زمين را پيشنهاد مي‌دهد. اين اجرام شامل اجرام تروجان (واقع در نقطه‌‌ي تعادل گرانشي زمين و خورشيد) و اجرام هم‌مدار با زمين هستند. بنفورد بيان مي‌كند:

چين در حال برنامه‌ريزي براي مأموريت ژنگهي است. هدف اين مأموريت مطالعه اجرام هم‌مدار زمين، ازجمله 2016 HO3 است و در سال ۲۰۲۴ پرتاب خواهد شد. 2016 HO 3 در فاصله‌ي دَه‌برابري زمين تا ماه قرار دارد... اگر مدت زيادي از وجود مصنوعات روي زمين بگذرد، قطعا درمعرض آب‌و‌هوا، آسيب، سرقت يا فرسايش قرار خواهد گرفت كه در طول صدها يا هزاران يا ميليون‌ها سال كشف‌شدني نخواهد بود؛ اما در جايي مثل ماه، حتي پس از هزاران سال دست‌نخورده باقي مي‌ماند. به‌طوركلي مي‌توان با جست‌وجوي نزديك به زمين به بخشي از پرسش SETI پاسخ «بله» يا «خير» و براي رسيدن به پاسخ آزمايش‌هايي انجام بدهيم و تنها منتظر سيگنال نمانيم. SETI مي‌پرسد: آن‌ها كجا هستند؟ خب ممكن است همين حوالي باشند.

بنفورد جزئيات يافته‌هايش را ۱۸ مارس به‌صورت الكترونيك در مجله‌ي Astrobiology منتشر كرد. او ايده‌ي خود را با Breakthrough Listen به مباحثه گذاشت كه جست‌وجويي دَه‌ساله و صد‌ميليون‌دلاري براي حيات هوشمند در جهان است و در سال ۲۰۱۵، استيون هاوكينگ، دانشمند مشهور، ديگر پژوهشگران آن را معرفي كردند.