هلي كوپتر مريخي ناسا با اتمام پنجمين پروازش در منطقهاي جديد فرود آمد
آنطور كه نيويورك تايمز مينويسد هليكوپتر مريخي اينجنيوتي (نبوغ) ناسا پروازي يكطرفه انجام داد و به سمت عقب بازنگشت. اينجنيوتي در ماه گذشتهي ميلادي به نخستين هليكوپتري تبديل شد كه در دنيايي ديگر به پرواز درميآيد. پرواز جديد اينجنيوتي كه پنجمين صعود اين هواگرد به آسمان مريخ محسوب ميشود ديروز انجام شد.
اينجنيوتي در اين پرواز با موفقيت مسيري طولانيتر از يك زمين فوتبال را طي كرد و به يكي ديگر از بخشهاي مريخ (با سطح تخت) رسيد. ناحيهاي كه اينجنيوتي در آن فرود آمده قرار است در ماه پيش رو در نقش پايگاه عملياتي اين هليكوپتر ظاهر شود. اينجنيوتي در مرحلهي جديد مأموريت خود در نقش ديدهبان براي مريخنورد رباتيك پرسويرنس (استقامت) ظاهر ميشود.
اينجنيوتي دورهي پرواز پيشين خود را تكرار كرد و در ارتفاع ۱۶ فوت (۴٫۹ متر) مسيري ۴۲۳ فوتي (۱۲۹ متري) را به سمت جنوب پرواز كرد. هليكوپتر مريخي ناسا بهجاي دور زدن به سمت جايگاه اوليه، متوقف شد و ارتفاع بيشتري گرفت تا به ۳۳ فوتي (۱۰ متري) سطح مريخ برسد و تصاويري از آن ناحيه ثبت كند. اينجنيوتي ۱۰۸ ثانيه پس از بلند شدن از سطح مريخ، فرود آمد.
در جريان پنجمين پرواز، دوربيني كه روي مريخنورد پرسويرنس قرار داده شده بود توانست تصاويري از هليكوپتر اينجنيوتي ثبت كند
اينجنيوتي همچون چهار پرواز پيشين بهصورت خودكار پرواز كرد و هيچ كمكي از افرادي كه روي زمين بودند دريافت نكرد. اين هليكوپتر مريخي برنامهي پروازي را اجرا كرد كه چند ساعت قبل از زمين براي آن فرستاده شده بود. مهندسان ناسا سه ساعت پس از فرود موفقيتآميز اينجنيوتي خبر اين پرواز را رسانهاي كردند. در اين فرايند ابتدا دادههاي موفقيتآميزبودن پرواز از اينجنيوتي به پرسويرنس ارسال شد و سپس از اين مريخنورد به مدارگردي در اطراف مريخ رسيد تا از طريق آن به مهندسان ناسا برسد.
اينجنيوتي كه ۱٫۶ فوت (۱۸٫۲ سانتيمتر) طول دارد و وزنش به چهار پوند (۱٫۸۱ كيلوگرم) ميرسد، پروژهاي ۸۵ ميليون دلاري است كه در كنار مريخنورد ۲٫۷ ميليارد دلاري پرسويرنس قرار ميگيرد. اين مريخنورد در جستوجوي نشانههاي زندگي در مريخ است. هليكوپتر ناسا درحاليكه در بخش پاييني مريخنورد جاگذاري شده بود به مريخ سفر كرد. پرسويرنس در ماه فوريهي ۲۰۲۱ (بهمن و اسفند ۱۳۹۹) به مريخ رسيد.
براساس برنامههاي ناسا، پس از استقرار اينجنيوتي روي سطح مريخ در اوايل ماه آوريل ۲۰۲۱ (اواسط فروردين ۱۴۰۰)، اعضاي تيم مهندسي اين هليكوپتر يك ماه زمان و اجازهي پنج پرواز در اختيار داشتند تا نشان دهند كه پرواز كنترلشده روي سطح مريخ انجامشدني است؛ جايي كه تراكم اتمسفر در سطح تنها يك درصد از تراكم اتمسفر كرهي زمين است.
قرار بود اينجنيوتي از پرسويرنس جدا شود تا مأموريتهاي پروازي خود را انجام دهد و پرسويرنس سراغ اكتشافات علمي برود. با اينحال مديران ناسا تصميم گرفتند مأموريت هليكوپتر را تمديد كنند. نخستين پرواز اينجنيوتي شامل بلند شدن تا ارتفاعي كوتاه و سپس فرود آمدن بود؛ اما هليكوپتر در پروازهاي بعدي به طرفين نيز حركت كرد تا تمامي برنامههايي را كه ناسا براي آن تدارك ديده بود بهطور كامل انجام دهد.
جاشوا راويچ، مدير مهندسي متخصص اينجنيوتي، با انتشار پستي در وبلاگ رسمي ناسا ميگويد سيستم قدرت، دستگاههاي توليدكنندهي گرما، سيستم ناوبري و پرهها همگي بهخوبي كار كردهاند. راويچ ميگويد اينجنيوتي از آنچه كه ناسا انتظار داشته قويتر ظاهر شده است.
دوربين Mastcam-Z پرسويرنس تصاوير اينجنيوتي را لحظاتي پس از پايان پنجمين پرواز ثبت كرد
موفقيتهاي مأموريت مريخ باعث شد اينجنيوتي نهتنها در نقش نمونهاي براي اثبات كارا بودن فناوري اوليه مورد استفاده قرار گيرد بلكه بتوان از آن بهعنوان دستگاهي براي شناسايي محيط اطراف استفاده كرد تا دانشمندان پرسويرنس بتوانند بهتر محيط اطراف را كاوش كنند. مهندسان ناسا ميگويند پرسويرنس قرار است بهمدت چند ماه ناحيههاي اطراف محل فعلي اينجنيوتي را كاوش كند. چهارمين پرواز با هدف پيدا كردن مكان جديدي براي اينجنيوتي انجام شد.
راويچ در ادامهي بيانيهي ناسا ميگويد نقشههايي مخصوص كه توسط مهندسان پروژهي اينجنيوتي در كنار هم قرار داده شدهاند نشان دادند محل جديد اين هليكوپتر مريخي «مثل يك پنكيك، صاف است». پرسويرنس در جريان انجام چهارمين پرواز اينجنيوتي بيش از ۲۵۰ فوت (۷۶ متر) از آن فاصله داشت و توانست با موفقيت صداي پرههاي اينجنيوتي را در هواي مريخ ثبت كند.
ديويد مايمون، دانشمند ارشد مسئول ميكروفون مريخنورد ناسا، ميگويد: «خوششانس بوديم كه توانستيم هليكوپتر را از چنين فاصلهاي ثبت كنيم. اين صداي ضبطشده معدني طلا براي ما بهمنظور درك كردن اتمسفر مريخ خواهد بود».
پس از انتقال اينجنيوتي به پايگاه جديدش، اكنون تمركز اعضاي تيم پرسويرنس مجددا به مطالعات علمي اين مريخنورد معطوف ميشود. اين مطالعات در جريان انجام پروازهاي آزمايشي اينجنيوتي تا حد زيادي به حالت تعليق درآمده بودند. باب بالارام، مهندس ارشد اينجنيوتي، ميگويد برنامهي ناسا اين است كه پروازهاي بعدي اين هليكوپتر باعث كند شدن سرعت اكتشافات علمي پرسويرنس نشوند. انتظار ميرود هليكوپتر مريخي ناسا در ماه جاري ميلادي يك يا دو پرواز ديگر انجام دهد.
هم انديشي ها