رگولاتوري: ضعيف‌ترين سرويس اينترنت در ايران 3G و قوي‌ترين سرويس ADSL است

سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي گزارش جديد وضعيت ارتباطات و كيفيت اينترنت كشور طي ۶ ماه ابتداي سال را منتشر كرد. براي تهيه‌ي اين گزارش، ۶ هزار و ۷۰۰ سنجه در سراسر كشور نصب شده تا كيفيت اينترنت را بر اساس آن‌ها اندازه‌گيري كنند. رئيس سازمان تنظيم مقررات با انتشار اين گزارش اعلام كرد كه متخصصان اينترنت مي‌توانند بااستفاده‌از اطلاعات به‌دست‌آمده، سرويس اينترنت بهتري را براي خود انتخاب كنند.

به گزارش رگولاتوري، كيفيت اينترنت بر اساس ‌شاخص‌هاي اندازه‌گيري ارزيابي مي‌شود كه شامل شاخص‌هاي سنجش كيفيت (QoS) و شاخص‌هاي تجربه‌ي مشتري در نقطه‌ي انتهايي انتقال خدمات (QoE) هستند. بر اساس شاخص‌هاي سنجش كيفيت (QoS)، متوسط معيار تأخيرِ (latency) حدود ۹۰ ميلي‌ثانيه، نوسان تأخيرِ (Jitter) كمتر از ۴ ميلي‌ثانيه، پينگِ (RTT) كمتر از ۹۰ ميلي‌ثانيه و پكِت‌لاس (PLR) زير يك درصد، بهترين وضعيت پوشش اينترنت را رقم مي‌زنند. بااين‌حال، بر اساس همين معيارها، اپراتورهاي اينترنت در كشور فاصله‌ي زيادي تا ارائه‌ي كيفيت بالا به متخصص دارند؛ در اين ميان، اينترنت نسل سوم يا 3G، وضعيت بغرنج‌تري دارد.

با نگاهي به آمار ارائه‌شده در گزارش رگولاتوري مشاهده مي‌كنيم كه ميزان جيتر اينترنت 3G همراه اول ۲۴/۶۹ ميلي‌ثانيه، ايرانسل ۴۷/۶ ميلي‌ثانيه و رايتل ۳۱/۸ ميلي‌ثانيه است. اين درحالي است كه طبق مصوبه ۲۲ رگولاتوري، ميزان مناسب جيتر بايد ۲۰ ميلي‌ثانيه باشد. بالابودن جيتر بيش از همه روي سرويس‌هايي بر پايه‌ي Voice تأثير مي‌گذارد.

مقدار ثبت‌شده‌ي تغييرات تأخير در اينترنت 4G به‌نفع همراه اول است. جيتر 4G در همراه اول ۵/۴۳، در ايرانسل ۵/۷۶ و در رايتل ۱۲/۸ ميلي‌ثانيه است.

بر اساس گزارش رگولاتوري، جيتر ايرانسل روي تكنولوژي TD-LTE برابر با ۷/۲۲ ميلي‌ثانيه و در مبين‌نت برابر با ۸/۹۲ ميلي‌ثانيه است. ميانگين نوسان تأخير براي سرويس TD-LTE هم ۸ ميلي‌ثانيه است.

ميزان تأخير چرخشي يا رفت‌وبرگشتي (RTT: round-trip time) كه با نام پينگ نيز شناخته مي‌شود، مدت‌زماني را نشان مي‌دهد كه يك درخواست از مبدأ به مقصد ارسال و پاسخ آن نيز دريافت مي‌شود. هرچقدر اين مدت زمان كمتر باشد، تجربه‌ي بهتري در مصارفي مانند گيمينگ، ارتباط صوتي يا تصويري و حتي وبگردي ساده خواهيد داشت. 

پينگ اينترنت 3G در ايرانسل وضعيت بهتري دارد. ايرانسل پينگ ۱۹۲/۲۸ ميلي‌ثانيه، همراه اول ۲۰۲/۱۸ ميلي‌ثانيه و رايتل ۱۹۲/۵۴ ميلي‌ثانيه دارد. اين درحالي است كه طبق مصوبه‌ي ۲۲ رگولاتوري، مدت زمان ارسال درخواست از مبدأ به مقصد و پاسخ دريافت آن بايد كمتر از ۲۰۰ ميلي‌ثانيه باشد. بالاتر بودن اين ميزان، تأثير بيشتري روي كاهش كيفيت سرويس‌هاي گيم و گيمرها مي‌گذارد.

مقدار ثبت‌شده‌ي تأخير در اينترنت 4G همراه اول ۱۱۱/۳، در ايرانسل ۱۱۵/۰۳ و در رايتل ۱۳۵/۰۵ ميلي‌ثانيه است. همراه اول در اين معيار هم موفق‌تر ظاهر شده است.

ADSL در ميزان پينگ از ديگر سرويس‌ها وضعيت بهتري دارد. ميانگين پينگ ADSL برابر با ۹۷/۰۱ ميلي‌ثانيه است درحالي‌كه TD-LTE پينگ متوسط ۱۱۷/۲۳ ميلي‌ثانيه‌اي دارد. معيار RTT براي TD-LTE ايرانسل برابر با ۱۲۱/۸ ميلي‌ثانيه و براي مبين‌نت ۱۱۳/۴۱ ميلي‌ثانيه است.

معيار پكت لاس يا PLR، ميانگين گم‌شدن يا از دست رفتن بسته‌هاي داده در طول شبكه‌ي خدمت‌دهنده را نشان مي‌دهد و به‌صورت «درصد بسته‌هاي گم‌شده نسبت به كل بسته‌هاي ارسالي» اندازه‌گيري مي‌شود. براي تجربه‌ي خوب انتقال صوت، ميزان پكت لاس بايد كمتر از يك درصد باشد و براي ساير مصارف نيز حداكثر ميزان پكت لاس قابل قبول كمتر از ۲ درصد است. اتلاف بسته‌ها در شبكه 3G در همراه اول ۰/۹ درصد، در ايرانسل ۱/۲۲ و در رايتل ۱/۶۸ درصد است. اين ميزان براي اينترنت 4G در همراه اول ۰/۳، در ايرانسل ۰/۴۸ و در رايتل ۳/۳۲ درصد است. طبق مصوبه رگولاتوري، اتلاف بسته‌ها در شبكه‌ي اينترنت نبايد بيش از دو درصد باشد. پايين‌بودن اين معيار بيش از همه روي كيفيت Video Call تأثير مي‌گذارد. بنابر اين، اتلاف بسته‌ها در رايتل تقريبا دو برابر بيشتر از حد مصوب است.

اتلاف بسته‌ها در اينترنت TD-LTE مبين‌نت ۰/۴ درصد و ايرانسل ۰/۴۶ درصد گزارش شده كه به‌صورت متوسط كمتر از ديگر تكنولوژي‌ها است.

بر اساس معيارهاي Jitter،‌ PLR و RTT، شركت شاتل بهترين كيفيت اينترنت را ارائه مي‌كند. در نمودار زير، وضعيت هر يك از شركت‌هاي ارائه‌دهنده اينترنت ثابت را مشاهده مي‌كنيم:

براي مشاهده‌ي تصوير در ابعاد اصلي روي آن كليك كنيد

بر اساس اين نمودار، معيار نوسانات تأخير (جيتر) براي شاتل ۰/۹۵ ميلي‌ثانيه، براي مخابرات ۱/۱، آسياتك ۱/۱۹ و در هاي وب ۳/۲۶ ميلي‌ثانيه است. در بخش پكت لاس شاتل با ۰/۲۴ درصد در صدر قرار دارد و پس از آن، آسياتك با ۰/۳۱ درصد، پارس الكترونيك با ۰/۳۸ درصد و رهام داتك با ۲/۷۴ درصد (آخرين رتبه) قرار دارد.

ميزان پينگ در شاتل ۸۸/۰۲ ميلي‌ثانيه، پارس الكترونيك ۹۰/۰۲، صبانت ۹۵/۴۳ و در رهام داتك برابر با ۱۱۶/۰۹ ميلي‌ثانيه است. براساس نمرات كسب‌شده‌ي هر اپراتور، مخابرات با داشتن ۴۷ درصد سهم بازار اينترنت ثابت، در رتبه‌ي پنجم قرار دارد.

بر اساس داده‌هاي حاصل از شاخص‌هاي QoS مي‌توان چند نتيجه گرفت:

• اينترنت 3G در سه اپراتور همراه اول، ايرانسل و رايتل كيفيت نامطلوبي دارد
• همراه اول بهترين كيفيت 4G را ارائه مي‌دهد
• اينترنت روي سرويس ADSL كيفيت بهتري نسبت‌به اينترنت اپراتورهاي سيار ارائه مي‌دهد

شاخص‌هاي تجربه‌ي مشتري در نقطه‌ي انتهايي انتقال خدمات (QoE) كه در گزارش رگولاتوري مطالعه شده‌اند، شامل سه معيار «سرعت دانلود FTP»، «زمان پاسخ DNS» و «سرعت دسترسي به وب» (Web Throughput) مي‌شوند. اين شاخص‌ها تجربه‌ي متخصصي را به‌طور نسبي و محلي مورد مطالعه قرار مي‌دهند.

درحالي‌كه بر اساس گزارش رگولاتوري، ميانگين كيفيت سرويس انتقال فايل براي ADSL برابر با ۳/۰۸، براي TD-LTE برابر با ۵/۵۱، براي 4G برابر با ۵/۸۳ و براي اينترنت 3G برابر با ۳/۵۰ مگابيت‌برثانيه است؛ كيفيت اينترنت 3G باتوجه‌به همين معيار در همراه اول برابر با ۳/۲۱ مگابيت برثانيه، در ايرانسل ۲/۸۷ و در رايتل برابر با ۳/۲۶ مگابيت برثانيه است. در ارائه‌ي اينترنت 4G، همراه اول كيفيت ۵/۲۴، ايرانسل ۵/۸۶ و رايتل ۳/۵۵ مگابيت‌برثانيه دارد. در بخش TD-LTE، ايرانسل عدد ۵/۵۳ و مبين‌نت ۴/۱۲ مگابيت‌برثانيه را براي خود ثبت كرده‌اند.

بنا به اعلام رگولاتوري، ميانگين كيفيت اينترنت بر اساس معيار زمان پاسخ DNS روي 3G برابر با ۱۴۸/۷۲ ميلي‌ثانيه است. اين درحالي است كه رايتل عدد ۱۷۱/۱۲ را براي خود ثبت كرده، پس از آن ايرانسل با ۱۴۵/۷۶ و سپس همراه اول با ۱۴۰/۰۳ ميلي‌ثانيه قرار دارد.

طبق معيارهاي رگولاتوري، ريسپانس تايم قابل قبول DNS روي اينترنت 4G برابر با ۱۳۲/۶۸ ميلي‌ثانيه در انديشه متخصصين گرفته شده، درحالي‌كه همراه اول عدد ۱۲۷/۵۶، ايرانسل ۱۲۸/۵۳ و رايتل ۱۶۱/۲۶ ميلي‌ثانيه را ثبت كرده است. به همين ترتيب، تكنولوژي TD-LTE كه ميانگين ۱۳۳/۹۹ ميلي‌ثانيه براي آن در انديشه متخصصين گرفته شده، در ايرانسل عدد ۱۳۱/۰۴ و در مبين‌نت ۱۳۶/۸۵ ميلي‌ثانيه را ثبت مي‌كند.

رگولاتوري براي معيار WEB Throughput ميانگين ۰/۳۳ مگابيت برثانيه در اينترنت نسل سوم موبايل، ۰/۴۵ مگابيت برثانيه در اينترنت 4G و ۰/۴۶  مگابيت برثانيه در TD-LTE و ADSL در انديشه متخصصين گرفته است.

در اين معيار، همراه اول روي تكنولوژي نسل سوم عدد ۰/۳۱، ايرانسل ۰/۳۴ و رايتل ۰/۳۰ مگابيت‌برثانيه را ثبت كرده‌اند.

روي اينترنت 4G، همراه اول با ۰/۴۶، ايرانسل ۰/۴۸ و رايتل با ۰/۳۵ مگابيت‌برثانيه قرار دارند. درحالي‌كه در بخش TD-LTE، ايرانسل عدد ۰/۴۷ و مبين نت ۰/۴۵ مگابيت‌برثانيه را ثبت كرده‌اند.

رگولاتوري ميانگين كيفيت ADSL را براساس معيار زمان پاسخگويي DNS برابر با ۱۱۳/۴۸ ميلي‌ثانيه در انديشه متخصصين گرفته است.

در اين معيار، شاتل با ۱۰۱/۵۸ ميلي‌ثانيه در صدر و پس از آن، پارس‌الكترونيك با ۱۰۵/۹۲، آسياتك‌ با ۱۰۹/۳۴ و در رتبه‌ي آخر، رهام داتك با ۱۵۱/۰۵ ميلي ثانيه قرار دارند.

در معيار سرعت دانلود FTP رقم ميانگين ۳/۰۸ براي شركت‌هاي FCP در انديشه متخصصين گرفته شده كه صبانت با كيفيت ۱/۳۲ مگابيت‌برثانيه در قعر و پس از آن مخابرات با ۱/۴۳ برثانيه و فناوار با ۱/۶۸ مگابيت برثانيه قرار دارند. بالاترين ارقام هم در اين بخش مربوط به شركت‌هاي شاتل با ۴/۸۱ مگابيت برثانيه، پارس‌الكترونيك با ۴/۵۴ و هاي‌وب با ۳/۷۶ مگابيت برثانيه است.

درنهايت با مطالعه معيار WEB Throughput كه ميانگين ۰/۴۶ مگابيت‌برثانيه براي آن در انديشه متخصصينگرفته شده، مشاهده مي‌كنيم كه فناوا با ۰/۳۸ مگابيت برثانيه، لايزر و رهام داتك با ۰/۳۹ مگابيت برثانيه در قعر قرار دارند و بالاترين رتبه‌ها هم نصيب شاتل با ۰/۵۵ و پارس‌الكترونيك با ۰/۵۳ مگابيت‌برثانيه مي‌شود.

با درانديشه متخصصينگرفتن معيارهاي تجربه‌ي مشتري هم مي‌توان چند نتيجه‌گيري كرد:

• به‌طور كلي، كيفيت اينترنت از نگاه متخصصان در ايران مطلوب نيست
• با وجود اينكه اينترنت روي سرويس ADSL استانداردهاي رگولاتوري را دريافت مي‌كند، مشتري از كيفيت آن رضايت ندارد

شما مي‌توانيد گزارش كامل رگولاتوري را با مراجعه به سايت سازمان تنظيم مقررات مشاهده كنيد.