ال جي QNED دربرابر سامسونگ Neo QLED؛ مقايسه فناوري‌هاي نسل جديد تلويزيون

ال جي و سامسونگ در نمايشگاه CES 2021 امسال جديدترين دستاوردهايشان را در صنعت نمايشگر به‌نمايش گذاشتند. براساس مقاله‌ي Android Authority، اين دو شركت با دست پر به استقبال نسل جديد تلويزيون‌ هوشمند مي‌روند و قصد دارند چندين مدل در سال جاري ميلادي به بازار بفرستند.

ال جي محصولات خانواده‌ي QNED را رونمايي كرده است و درمقابل، سامسونگ نيز قصد دارد با محصولات سري Neo QLED در بازار حضور پيدا كند. اين دو خانواده از تلويزيون‌هاي هوشمند بهبودهايي در زمينه‌ي نمايش رنگ‌ و حداكثر روشنايي و نسبت كنتراست براي محتواي HDR تجربه كرده‌اند و در مدل‌هاي مختلف با وضوح 4K يا 8K از راه مي‌رسند. بنابراين، انتظار داريم تلويزيون‌هاي خانواده‌ي QNED ال جي و Neo QLED سامسونگ كيفيت تصوير بسيار چشمگيري داشته باشند.

در بين فناوري‌هايي كه ال جي و سامسونگ براي نسل جديد تلويزيون‌هاي هوشمند استفاده مي‌كنند، چه تفاوت‌هايي وجود دارد؟‌ اگر به‌دنبال تهيه‌ي تلويزيون هستيد و بودجه‌ي كافي در اختيار داريد، بهتر است سراغ كدام خانواده از تلويزيون‌ها برويد؟

تلويزيون‌هاي سري QNED ال جي مبتني‌بر فناوري ميني LED هستند. بهترين راه براي فهميدن مفهوم اين جمله توجه به تلويزيون‌هاي LCD LED است كه در سال‌هاي گذشته در تعداد بسيار زياد به بازار عرضه شده‌اند. فناوري LCD ازطريق فيلتر‌كردن نور پس‌زمينه‌ي مشترك، فرايند توليد رنگ را انجام مي‌دهد. فناوري اصلي LCD ضعف مهمي دارد و استفاده از رويكرد مذكور باعث مي‌شود در تلويزيون‌هاي LCD نور پس‌زمينه به درون پيكسل‌هاي تاريك رخنه كند و نسبت كنتراست نهايي كاهش يابد. اين يعني پيكسل‌هاي مربوط به تصاوير تاريكي كه در تلويزيون‌هاي LCD مي‌بينيد، هرگز كاملا خاموش نمي‌شوند. همين امر باعث شده است تلويزيون‌هاي LCD از تلويزيون‌هاي مبتني‌بر فناوري پيشرفته‌تر OLED نسبت كنتراست كمتري داشته باشند.

پايين‌بودن نسبت كنتراست ضعف بزرگي براي نمايش محتواي HDR محسوب مي‌شود. براي مقابله با اين اشكال، تلويزيون‌ LED نور پس‌زمينه را به‌صورت موضعي در تلويزيون ايجاد مي‌كنند. اين تكنيك ويژه با عنوان لوكال دايمينگ (Local Dimming) يا نوردهي موضعي شناخته مي‌شود. تقسيم‌كردن نور پس‌زمينه‌ي تلويزيون به چندين ناحيه‌ي نوري كه هر‌يك از آن‌ها مستقلا نور ساطع مي‌كنند، درنهايت باعث مي‌شود نسبت كنتراست تلويزيون بهبود پيدا كند. بدين‌ترتيب در تلويزيون‌هاي اين‌چنيني، مي‌توان بخش‌هاي تاريك‌تر صفحه‌نمايش را كم‌نور يا خاموش كرد؛ آن‌هم درحالي‌كه محتواهاي رنگي و بخش‌هاي روشن صفحه همچنان مي‌توانند از نور پس‌زمينه‌ي روشن‌ترشان بهره ببرند.

اين تكنيك بهترين راهكار ممكن براي استفاده از نوردهي موضعي به‌حساب مي‌آيد؛ اما گران‌تر از تكنيك‌هاي ديگر است. تكنيك نوردهي لبه‌محور (Edge-Based Dimming) ارزان‌تر است؛ اما نتيجه‌ي ارائه‌شده‌ي آن در حد‌و‌اندازه‌ي Full-Array Local Dimming ظاهر نمي‌شود.

حتي با وجود استفاده از تكنيك Full-Array Local Dimming عاملي محدودكننده داريم و آن‌ تعداد ناحيه‌هاي نوري است. تلويزيون‌هاي مبتني‌بر فناوري LED معمولا بين ناحيه‌هاي مجاوري كه خاموش و روشن هستند، هاله‌اي از نور يا جلوه‌ي Blooming را ايجاد مي‌كنند. جزئيات كوچك‌تر از ابعاد چراغ‌هاي موجود در پس‌زمينه، نظير ستاره‌هاي درخشان در آسمان شب به مزيت‌هاي ارائه‌شده‌ي تلويزيون‌هاي LED در زمينه‌ي نسبت كنتراست دست پيدا نمي‌كنند. اين جزئيات كوچك ممكن است درمقايسه‌با سطح گسترده‌اي از تصوير اندكي رنگ‌پريده به‌انديشه متخصصين برسند.

افزايش تعداد ناحيه‌هاي نوري به غلبه ‌بر اشكالات اين چنيني و بهبود عملكرد نهايي نمايشگر كمك مي‌كند؛ اما در همين حين، ارزش پنل‌ها را افزايش مي‌دهد. براي دستيابي به كيفيت بهتر، مي‌توانيد سراغ تلويزيون‌هاي OLED برويد كه فرايند نوردهي را به‌صورت پيكسل‌به‌پيكسل انجام مي‌دهند. بااين‌حال، فناوري LCD ازلحاظ نسبت كنتراست بهبودهاي محسوسي تجربه كرده و امروزه تفاوت بين LCD و OLED در اين زمينه، كمتر از قبل شده است. دقيقا در همين‌جا است كه فناوري QNED ال جي وارد ميدان مي‌شود.

QNED نخستين فناوري ميني LED ال جي محسوب مي‌شود و از اين حيث، بسيار اهميت دارد. فناوري ميني LED با بهره‌گيري از ۲،۵۰۰ ناحيه‌ي نوردهي موضعي و حداكثر ۳۰،۰۰۰ چراغ ميني LED به‌ازاي هر پنل در مدل 8K، به بهبودهاي بيشتري از تلويزيون‌هاي LCD LED دست پيدا مي‌كند.

حرف Q در QNED به عبارت كوانتوم دات (Quantum Dot) اشاره مي‌كند و كوانتوم دات به بخش‌هاي فيلتر رنگ نمايشگر مربوط است. براساس گفته‌ي Android Authority، عبارت QNED ال جي مخفف ديود نورده نانوسل كوانتومي (Quantum NanoCell Emitting Diode) است.

به‌خاطر بسپاريد كه QNED همچنان نوعي فناوري LCD مبتني‌بر فيلتر محسوب مي‌شود و فيلترهاي مسدودكننده‌ي مسير نور باعث مي‌شوند درصد اشباع رنگ‌ها كاهش يابد. فناوري كوانتوم دات واحدهاي لاك نوريِ (Photoresist) رنگي موجود در فيلتر رنگي LCD را بهبود مي‌بخشد يا آن‌ها را با نانوبلورهاي رسانايي جايگزين مي‌كند كه حتي با ميكروسكوپ هم ديده نمي‌شوند. در ال جي،‌ فناوري QNED از مواد نانوسل اختصاصي اين شركت به‌منظور شكل‌دادن قدرت طيفي نور پس‌زمينه بهره مي‌گيرد و سپس اين طيف ازطريق فيلم ويژه‌ي مبتني‌بر فناوري كوانتوم دات فيلتر مي‌شود.

آنچه گفتيم، براي بسياري از متخصصان چندان درك‌پذير نيست. به‌طور‌خلاصه مي‌توان گفت كوانتوم دات باعث مي‌شود ميزان تلف‌شدن نور در فيلترهاي رنگي LCD كاهش پيدا كند و رنگ‌ها سرزنده‌تر به‌نمايش دربيايند و گستره‌ي رنگي وسيع‌تري شامل شوند.

در تلويزيون‌هاي QNED ال جي، مزيت‌هاي ارائه‌شده‌ي كوانتوم دات در‌كنار تعداد زياد ناحيه‌هاي نوردهي موضعي كوچك قرار مي‌گيرند و باعث مي‌شوند اين تلويزيون‌ها بتوانند به رقيبي جدي‌تر براي تلويزيون‌هاي OLED HDR تبديل شوند. توجه كنيد حتي با وجود رونمايي فناوري QNED، ال جي همچنان به OLED به‌عنوان فناوري مربوط به تلويزيون‌هاي پريميوم خود نگاه مي‌كند. تلويزيون‌هاي سري QNED ال جي از‌اين‌پس در بين تلويزيون‌هاي سري NanoCell و تلويزيون‌هاي سري OLED قرار مي‌گيرند.

سامسونگ گفته است از لايه‌اي كوانتوم دات براي بهبود رنگ‌ها بهره مي‌برد. براساس ادعاي سامسونگ، استفاده از اين لايه‌ي كوانتوم دات باعث مي‌شود تلويزيون‌هاي مبتني‌بر فناوري Neo QLED بتوانند ۱۰۰ درصد فضاي رنگي DCI-P3 را پوشش دهند. نكته‌ي برجسته‌ي فناوري سامسونگ همچون ال جي كاهش ابعاد چراغ‌هاي پس‌زمينه‌ي LED است. ميني LEDهاي جديد سامسونگ با نام Quantum Mini LED شناخته مي‌شوند و طولشان يك‌چهلم چراغ‌هاي پيشين است و همين موضوع باعث مي‌شود در نسل جديد بتوان به تراكم بسيار بيشتري از آن‌ها دست پيدا كرد.

سامسونگ هنوز دقيقا نگفته است كه تلويزيون‌هاي سري Neo QLED چه تعداد ناحيه‌ي نوردهي موضعي دارند. اين شركت كره‌اي به‌منظور افزايش تعداد ناحيه‌هاي نوردهي موضعي، بخش پكيجينگ و لنز تراشه‌ي LED را حذف و آن را با لايه‌اي كوچك و بسيار باريك جايگزين كرده است تا نور LED را هدايت كند. اين كار به كاهش ابعاد چراغ LED و درنهايت افزايش تعداد ناحيه‌هاي نوردهي موضعي منجر شده است.

فناوري Quantum Matrix سامسونگ از تكنيك نوردهي دقيق استفاده مي‌كند و به سيستمي بهبوديافته براي توزيع انرژي در بين ناحيه‌هاي نوردهي موضعي مجهز شده است. سامسونگ مي‌گويد فناوري مذكور از قابليت جديدي با عنوان Black Detail Boost برخوردار است تا بتواند جزئيات بيشتري از ناحيه‌هاي تاريك بيرون بكشد. در همين حين، پردازنده‌ي Neo Quantum مي‌تواند ۱۶ مدل مختلف شبكه‌ي عصبي را ارائه دهد كه تمامي آن‌ها براي آپ‌اسكيل‌كردن محتواهاي بصري تعليم داده شده‌اند. استفاده از اين پردازنده باعث مي‌شود محتواهاي بصري حتي محتواهاي قديمي‌تر بيشترين بهره‌ي ممكن را از وضوح 4K يا 8K تلويزيون ببرند.

سامسونگ در بيانيه‌ي مطبوعاتي مربوط به رونمايي تلويزيون‌هاي ميني LED سري Neo QLED، به فناوري ميكرو LED نيز اشاره كرد كه شامل واحدهاي نورده است. ميكرو LED را با ميني LED اشتباه نگيريد. تلويزيون‌هاي ميكرو LED سامسونگ قرار است در مدل‌هاي ۱۱۰ اينچ و ۹۹ اينچ و ابعاد كوچك‌تر اواخر سال جاري ميلادي به بازار عرضه شوند. استفاده از فناوري ميكرو LED بسيار هزينه‌بر است و تلويزيون‌هاي اين سري قطعا قرار نيست در آينده‌ي نزديك ‌به محصولاتي مين‌استريم تبديل شوند.

هر دو شركت ال جي و سامسونگ براي نسل جديد تلويزيون‌هاي هوشمند خود، حساب ويژه‌اي روي فناوري‌ ميني LED باز كرده‌اند و قصد دارند مزيت‌هاي استفاده از چراغ‌هاي كوچك‌تر و پرتراكم‌تر ميني LED را در تلويزيون‌هايشان ارائه دهند. استفاده از فناوري ميني LED باعث مي‌شود تفاوت بين تلويزيون‌هاي مقرون‌به‌صرفه‌تر LCD با تلويزيون‌هاي پريميوم OLED كمتر از قبل شود. در كيفيت نهايي تصوير محصولات جديد ال جي و سامسونگ تفاوت‌هايي ديده مي‌شود؛ اما براي مقايسه‌ي دقيق‌تر فناوري‌هاي QNED و Neo QLED لازم است تلويزيون‌هاي مبتني‌بر اين فناوري‌ها را از فاصله‌ي نزديك و دركنار يكديگر مطالعه كنيم.

يكي از بخش‌هاي جالب فناوري‌هاي جديد سامسونگ و ال جي براي مقايسه، لايه‌ي فيلتر رنگ LCD به‌كاررفته در آن‌ها‌ است. ال جي هنوز دقيقا نگفته است كه در فناوري QNED از چه لايه‌اي استفاده مي‌كند؛ بااين‌حال، احتمال مي‌دهيم ال جي همچنان از لايه‌هاي مبتني‌بر (In-Plane Switching (IPS استفاده كند؛ يعني همان لايه‌هايي كه در نسل‌هاي قبل از آن‌ها بهره برده بود.

سامسونگ پيش‌تر سراغ استفاده از LCDهايي رفته است كه به‌صورت عمودي چينش يافته‌اند. اين فناوري سامسونگ نسبت كنتراست بهتري درمقايسه‌با لايه‌هاي IPS دارد؛ البته زاويه‌ي ديد آن كمتر است. احتمالا بزرگ‌ترين تفاوت محسوس بين سامسونگ و ال جي در زمينه‌ي استفاده از لايه‌هاي فيلتر رنگ اين است كدام‌ گزينه براي هر شركت اولويت بيشتري دارد: كنتراست HDR يا زاويه‌ي ديد؟

بين تلويزيون‌هاي QNED ال جي و Neo QLED سامسونگ تفاوت‌هاي مهمي در سطح سخت‌افزار و نرم‌افزار وجود دارد؛ باوجوداين‌، اين دو خانواده از تلويزيون‌ها به‌منظور كاهش فاصله‌‌ي بين تلويزيون‌هاي LCD و تلويزيون‌هاي OLED در زمينه‌ي نسبت كنتراست و رنگ، رويكردي اساسا مشابه در پيش مي‌گيرند.

اگر مدت‌ها است دنبال تلويزيوني مي‌گرديد كه به تلويزيون‌هاي OLED بسيار شبيه باشد و با ارزش ارزان‌تر از آن‌ها به بازار عرضه شود، حتما در سال ۲۰۲۱ به تلويزيون‌هاي مبتني‌بر فناوري ميني LED سامسونگ و ال جي نگاهي بيندازيد.