فضاپيماي استارلاينر بوئينگ پس از پروازي ناتمام به زمين بازگشت
سي‌اس‌تي ۱۰۰ استارلاينر (CST-100 Starliner)، فضاپيماي مسافربري جديد بوئينگ، ديروز بعدازظهر به سلامت در بيابان نيومكزيكو فرود آمد و پاياني سريع براي نخستين پرواز سختش به فضا رقم زد. اين كپسول فضايي كه هيچ فضانوردي را حمل نمي‌كرد، قرار بود يك هفته در مدار زمين به ايستگاه فضايي بين‌المللي (ISS) متصل باشد؛ اما اشكالي نرم‌افزاري حين پرتاب مانع از آن شد كه استارلاينر بتواند به ايستگاه فضايي برسد؛ درنتيجه بوئينگ ناگزير شد فضاپيمايش را پس از گذشت فقط دو روز به خانه بازگرداند.
برخلاف اشكالاتي كه در نخستين پرتاب استارلاينر پيش آمد، فرود اين فضاپيما بدون نقص انجام شد. كپسول فضايي بوئينگ درحدود ساعت ۷:۲۳ روز يكشنبه به وقت محلي (۱۵:۵۳ به وقت ايران) خود را از مدار خارج و با شيرجه درون جوّ به‌سمت زمين حركت كرد. پس از آنكه فضاپيما از دماي تقريبا ۱،۶۴۹ درجه‌ي سانتي‌گراد جوّ جان سالم به‌در برد، سه چتر نجات اصلي‌اش را گشود تا سرعت حركتش را به‌سمت محدوده‌ي موشكي وايت‌سندز در نيومكزيكو آهسته كند. استارلاينر با فرود در محل يادشده درست پيش از ساعت ۱۶:۳۰، كيسه‌هاي هوايش را نيز بازكرد تا از برخورد سطح زيرين بدنه با زمين سخت ممانعت كند.
نمايش توانايي فرود استارلاينر و اينكه كپسول بوئينگ پس از پرتاب به فضا مي‌تواند ايمن به زمين بازگردد، موفقيت بزرگي براي سفر كوتاه، اما حياتي اين فضاپيما به‌شمار مي‌آيد. فضاپيماي استارلاينر بخشي از برنامه‌ي خدمه‌ي تجاري ناسا به‌حساب مي‌آيد؛ پروژه‌اي كه با هدف به‌كارگيري وسايل نقليه‌ي فضايي خصوصي براي حمل‌ونقل فضانوردان به ايستگاه فضايي بين‌المللي درحال اجرا است. مأموريت اخير با اين هدف انجام شد كه فضاپيما توانايي خود در انجام تمام وظايفش در فضا را نشان دهد تا پس از آن امكان انجام پرواز سرنشين‌دار فراهم شود.
استارلاينر در حال فرود در بيابان نيومكزيكو
به‌دليل وجود نقص متخصص حين پرتاب، استارلاينر فرصت پيدا نكرد جنبه‌ي حياتي ديگري از مأموريتش، يعني اتصال به ايستگاه فضايي بين‌المللي را به‌نمايش بگذارد. كپسول بوئينگ به‌نحوي طراحي شده است كه به‌طور كاملا خودكار و بدون دخالت انساني به ايستگاه فضايي نزديك شود و خود را به يكي از درگاه‌‌هاي آن متصل كند. هرچند استارلاينر در انجام اين بخش از مأموريتش ناكام ماند، هنوز مشخص نيست بوئينگ بايد مأموريت غيرسرنشين‌دار ديگري با هدف نمايش توانايي اين فضاپيما در اتصال به ايستگاه فضايي انجام دهد يا خير. آن‌طوركه از گفته‌هاي مقام‌هاي ناسا برمي‌آيد، ظاهرا اتصال فضاپيما به ايستگاه فضايي پيش از سواركردن فضانوردان، كاملا ضروري نيست.
اينكه بوئينگ توانست استارلاينر را پس از بروز نقص متخصص به سلامت به زمين بازگرداند، نشانه‌ي بسيار خوبي محسوب مي‌شود؛ زيرا زندگي و مرگ خدمه‌ي فضاپيما در آينده در گرو نشستن ايمن روي زمين است. به‌گفته‌ي بوئينگ، اين شركت در پرواز اخير به ۶۰ درصد از اهداف آزمايشي‌اش دست يافته است. ناسا و بوئينگ هر دو مدعي‌اند كه داده‌هاي مناسب از كپسول مي‌تواند حتي اين رقم را به ۸۵ يا ۹۰ درصد برساند.
استارلاينر به سلامت در بيابان نيومكزيكو فرود آمد
پس از آنكه استارلاينر به‌دليل نقص در ساعت داخلي فضاپيما نتوانست موتورهاي اصلي‌اش را در زمان مناسب روشن و در فضا صعود كند، بوئينگ تصميم گرفت بهترين اقدام، بازگرداندن زودهنگام كپسول به زمين است. درباره‌ي فرود ايمن استارلاينر نيز نگراني‌هايي وجود داشت؛ زيرا در آزمايش پيشين، عملكرد چترهاي نجات فضاپيما از حد انتظار كمتر بود. در نوامبر، بوئينگ آزمايشي انجام داد كه شامل فرود فضاپيما در بيابان وايت‌سندز بود و در آن، تنها دو چتر نجات از سه چتر اصلي گشوده شدند. با‌اين‌حال، كپسول به سلامت به زمين نشست؛ اما اين نگراني همچنان وجود داشت كه اشكال يادشده بارديگر در فرود روز گذشته تكرار شود.
اكنون كه استارلاينر به زمين بازگشته است، مي‌تواند براي مأموريت‌هاي آتي بازسازي و تعمير و بارديگر به‌كار برده شود. به‌گفته‌ي بوئينگ، هر فروند استارلاينر درصورت لاخبار تخصصي مي‌تواند حداكثر ۱۰ مرتبه استفاده شود. اين شركت ادعا مي‌كند ازآنجاكه فضاپيمايش براي فرود در خشكي و نه اقيانوس طراحي شده، استفاده‌ي مجدد از آن راحت‌تر است؛ زيرا آب شور دريا مي‌تواند به فضاپيما آسيب بزند. درواقع به‌گفته‌ي بوئينگ، استارلاينر نخستين كپسول مسافربري ساخت آمريكا محسوب مي‌شود كه براي سفر به مدار و سپس فرود روي خشكي طراحي شده است.
هم انديشي ها