سوزوكي هايابوسا GSX1300R؛ موتورسيكلت ژاپني كه قوانين را تغيير داد

سوزوكي GSX1300R يا هايابوسا، پرنده‌ي شكارچي معروف دنياي موتورسيكلت است كه باهدف ازبين بردن تمام رقبا توليد شد. هايابوسا به‌قدري سريع بود كه قوانين محدوديت سرعت در موتورسيكلت‌ها را تغيير داد؛ GSX1300R تمام قوانين كلاس موتورسيكلت‌هاي اسپرت را زير چرخ‌هاي سنگينش له كرد و زمينه‌ساز دوره‌اي جديد در تيونينگ و توليد مدل‌هاي سفارشي شد.

۲۰ سال است كه سوزوكي مدل افسانه‌اي GSX1300R هايابوسا را توليد مي‌كند. اين موتورسيكلت ژاپني در برخي مناطق و كشورها از خط توليد كنار رفته است و به‌زودي فروشش براي هميشه متوقف خواهد شد. اما در طول اين دو دهه، سوزوكي هايابوسا در نگاه طرفداران دنياي موتورسيكلت هميشه جايگاهي ويژه و تكرارنشدني داشته است. در اين مقاله‌، از داستان توليد اين موتورسيكلت قدرتمند مي‌گوييم و دلايل محبوبيت و ماندگار شدن جواهر سوزوكي را مطالعه مي‌كنيم.

جنون سرعت در دنياي موتورسيكلت

گلن كرتيس و موتورسيكلت سفارشي‌اش

در دنياي خودرو، نهايت سرعت يكي از مهم‌ترين موارد هر محصول بوده است؛ همان‌طور كه مي‌توان حدس زد، اين مورد در بين طرفداران و توليدكننده‌هاي موتورسيكلت هم حتي در سطحي بالاتر و شديدتر وجود دارد. يكي از اولين تلاش‌ها براي ثبت ركورد سرعت با موتورسيكلت، سال ۱۹۰۷ انجام شد. گِلِن كِرتيس، هوانورد آمريكايي و طرفدار موتورسيكلت، مدلي كاملا سفارشي با پيشرانه‌ي V8 هواپيما ساخت و نهايت سرعت ۲۱۹ كيلومتربرساعت را ثبت كرد (غيررسمي). برنامه‌ي توليدكننده‌ها براي عرضه‌ي موتورسيكلتي با بيشتر نهايت سرعت از همان سال‌هاي ابتدايي اين صنعت آغاز شد و در طول چند دهه، از سرعت‌هاي ۴۰ كيلومتربرساعت به بالاي ۱۰۰ كيلومتربرساعت رسيد.

وينسنت بلك شدو بلك لايتنينگ

شركت بريتانيايي وينست (Vincent H.R.D) اولين برندي بود كه به رقابت ركورد نهايت سرعت موتورسيكلت استاندارد و جاده‌اي شتاب زيادي بخشيد. درحالي‌كه قدرتمندترين و سريع‌ترين موتورسيكلت‌هاي دهه‌ي ۱۹۴۰ به‌زحمت به سرعت‌هاي بالاي ۱۵۰ كيلومتربرساعت مي‌رسيدند، وينست محصولي را معرفي كرد كه تجربه‌ي سواري روي دوچرخ با سرعت بيش از ۲۰۰ كيلومتربرساعت را ممكن مي‌كرد. پس از توليد موتورسيكلت بلك شَدو (Black Shadow)، متخصص‌هاي وينست تصميم گرفتند كه نسخه‌اي ويژه از اين مدل براي ثبت بالاترين سرعت توليد كنند. البته مدل استاندارد وينست بلك شدو با نهايت سرعت ۲۰۱ كيلومتربرساعت، سريع‌ترين موتورسيكلت بازار بود؛ اما نسخه‌ي جديدش كاملا در سطح ديگري قرار مي‌گرفت.

وينسنت بلك شدو بلك لايتنينگ

وينست نسخه‌ي جديد از بلك شدو را بلك لايتنينگ (Black Lightning) ناميد. در اين مدل از قطعات مسابقه‌اي با جنس آلياژهاي منيزيوم استفاده شده بود؛ پيشرانه از نوع دو سيلندر V شكل هواخنك با حجم ۹۹۸ سي‌سي بود كه در مدل استاندارد بلك شدو هم وجود داشت. استفاده از قطعات مسابقه‌اي مثل متخصصاتور، كاهش وزن به ۱۷۰ كيلوگرم (مدل استاندارد بلك شدو ۲۰۸ كيلوگرم وزن داشت) و قدرت ۷۰ اسب‌بخار به وينست بلك لايتنينگ اجازه داد تا ركورد رسمي نهايت سرعت ۲۴۰ كيلومتربرساعت را ثبت كند. شركت وينست پيش از ورشكستگي و انحلال كامل در اواخر دهه‌ي ۱۹۵۰، خط توليدش را فعال نگه داشت و ۳۱ دستگاه از موتورسيكلت قدرتمند بلك لايتنينگ بين سال‌هاي ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۲ توليد كرد.

عصرجديد موتورسيكلت‌هاي اسپرت با كاوازاكي نينجا

كاوازاكي نينجا ۹۰۰

وينست بلك لايتنينگ اولين موتورسيكلت جهان بود كه نهايت سرعتش به ۲۴۰ كيلومتربرساعت (۱۵۰ مايل‌برساعت) رسيد؛ جالب اين است كه ركورد اين موتورسيكلت بريتانيايي تا ۳۵ سالم دوام آورد. پس از سال‌ها تلاش و سرمايه‌گذاري، صنعت خودرو و موتورسيكلت ژاپن در دهه‌ي ۱۹۸۰ به‌قدري رشد كرد كه در سطح جهاني مطرح شد. در اين دوران، كاوازاكي (با تلفظ صحيح ژاپني كاواساكي) با توليد موتورسيكلت زيباي GPZ900R يا نينجا ۹۰۰، سرانجام به ركورد ۳۵ ساله‌ي وينست پايان داد. نينجاي كاوازاكي در سال ۱۹۸۴ با اولين پيشرانه‌ي ۴ سيلندر و ۱۶ سوپاپه آب‌خنك تاريخ موتورسيكلت‌‌ها، طراحي انقلابي و مشخصات متخصص درخورتوجه رونمايي شد. البته در سال ۱۹۸۳، هوندا مدل VF750 اينترسپتور را عرضه بود و پايه‌گذار واقعي طراحي مدرن موتورسيكلت‌ها محسوب مي‌شود؛ مي‌توان گفت كه نينجا با الهام از اينترسپتور هوندا طراحي شده است. تيم مهندسي كاوازاكي پروژه‌ي نينجا را به‌صورت مخفيانه در طول بيش از ۶ سال به ثمر رساند. عصر جديد موتورسيكلت‌هاي اسپرت با سرعت بالا و طراحي زيبا و متفاوت با نينجا ۹۰۰ شروع شد.

اولين نينجاي كاوازاكي از پيشرانه‌ي چهار سيلندر خطي DOHC با حجم ۹۰۸ سي‌سي، ۱۱۵ اسب‌بخار قدرت و ۸۵ نيوتن‌متر گشتاور مي‌گرفت؛ به‌لطف طراحي و مهندسي پيچيده، نينجا ۹۰۰ به نهايت سرعت ۲۴۳ كيلومتربرساعت رسيد و به دوران طولاني سلطنت بريتانيايي‌ها در دنياي موتورسيكلت پايان داد.

كاوازاكي، هوندا و سوزوكي؛ رقابت سريع‌ترين‌هاي قرن بيستم

سوزوكي GSX-R1100

درحالي كه كاوازاكي با نينجا موفقيت بزرگي كسب كرده بود، سوزوكي شرايط ايده‎آلي نداشت. مدل GSX1100 يا كاتانا سوزوكي سه‌سال پيش از رونمايي سوزوكي نينجا، به‌عنوان قدرتمندترين موتورسيكلت توليدي جهان عرضه شده بود. شمشير سامورايي ژاپني سوزوكي ازلحاظ طراحي در آن دوران كاملا منحصربه‌فرد بود؛ زاويه‌هاي تيز و هم‌راستا بودن پنل‌هاي بدنه با شاسي از جالب‌ترين ويژگي‌هاي طراحي كاتانا بود. متخصص‌هاي سوزوكي دو سال تلاش كردند تا مدل GSX-R 1100 را رونمايي كنند. اين موتورسيكلت زيبا از پيشرانه‌ي چهار سيلندر خطي ۱٬۰۵۲ سي‌سي با قدرت ۱۲۵ اسب‌بخار استفاده مي‌كرد و با ثبت نهايت سرعت ۲۵۷ كيلومتربرساعت، ركورد نينجاي كاوازاكي را درهم شكست. زماني‌كه كاوازاكي و سوزوكي به‌شدت درحال رقابت براي توليد سريع‌ترين موتورسيكلت جهان بودند، هوندا هم كه در سال ۱۹۸۴ با مدل مسابقه‌اي VF1000R به ركورد وينست بلك لايتنينگ رسيده بود، دوباره به ميدان رقابت تمام ژاپني وارد شد.

هوندا CBR1000F

ياماها FZR1000 EXUP

كاوازاكي مدل نينجا ZX-10 را به پيشرانه‌ي چهار سيلندر خطي ۹۹۷ سي‌سي با قدرت ۱۳۵ اسب‌بخار مجهز كرده بود. نهايت سرعت نينجاي جديد به ۲۶۶ كيلومتربرساعت مي‌رسيد؛ اما ركورد سرعت كاوازاكي نينجا ZX-10 تنها يك سال دوام آورد. ياماها در دومين تلاش براي قرار گرفتن در جمع سريع‌ترين‌هاي جهان، مدل FZR1000 EXUP را با طراحي دوست‌داشتنيِ چراغ جلوي دايره‌اي دوگانه توليد كرد. FZR1000 EXUP به‌لطف پيشرانه‌ي ۱٬۰۰۳ چهار سيلندر با ۲۰ سوپاپ و ۱۳۵ اسب‌بخار قدرت، در زمان ۲/۹ ثانيه به سرعت ۱۰۰ كيلومتربرساعت مي‌رسيد. نهايت سرعت ياماها FZR1000 EXUP كه به بهترين موتورسيكلت دهه ۱۹۸۰ هم شهرت دارد، ۲۶۹ كيلومتربرساعت بود. در همان سال و پس از رونمايي ياماها FZR1000 EXUP، بيموتا (Bimota) هم به رقابت ژاپني‌ها وارد شد.

بيموتا YB6 EXUP

نماينده‌ي ايتاليا، بيموتا YB6 EXUP با پيشرانه‌ي چهار سيلندر خطي ۱٬۰۰۲ سي‌سي و ۱۴۷ اسب‌بخار قدرت بود. موتورسيكلت ايتاليايي‌ها در رقابتي كه ژاپني‌ها برپا كرده بودند، بانهايت سرعت ۲۷۰ كيلومتربرساعت مقام اول را كسب كرد؛ البته چند ماه بعد، كاوازاكي دوباره سريع‌ترين موتورسيكلت جهان را توليد كرد. در سال ۱۹۹۰، كاوازاكي مدل نينجا ZX-11 يا ZZ-R1100 را رونمايي كرد. نينجاي جديد با پيشرانه‌ي ۱٬۰۵۲ سي‌سي و ۱۴۵ اسب‌بخاري بين ۲۷۲ تا ۲۸۳ كيلومتربرساعت سرعت مي‌گرفت و استانداردها براي موتورسيكلت‌هاي دهه‌ي ۱۹۹۰ را بالا برد. بيموتا در سال ۱۹۹۲ سعي كرد با مدل مسابقه‌اي YB8 Furano از نينجا سريع‌تر باشد، اما با ثبت نهايت سرعت ۲۷۷ كيلومتربرساعت، از رسيدن به اين هدف بازماند. چند سال از ركورد نينجا گذشت و به‌انديشه متخصصين مي‌رسيد كه هيچ شركت ايتاليايي يا ژاپني پاسخ قاطعي براي عملكرد متخصص محصول جذاب كاوازاكي ندارد؛ اما سرانجام در سال ۱۹۹۶، هوندا پس از تقريبا يك دهه غيبت از صحنه‌ي رقابت سريع‌ترين موتورسيكلت‌ها، با پرنده‌ي سياه از راه رسيد.

هوندا CBR1100XX Super Blackbird

سال ۱۹۹۹؛ سوزوكي هايابوسا همه‌چيز را تغيير داد

سوزوكي GSX1300R يا هايابوسا (Hayabusa) سال ۱۹۹۹ رونمايي شد. اين موتورسيكلت ژاپني جديد با ابعاد بزرگ و طراحي متفاوت درنگاه اول بسيار عجيب بود. حتي نام هايابوسا هم براي بسياري از افراد درك‌كردني نبود؛ اما زماني‌كه مشخصات متخصص هايابوسا و هدف از توليدش اعلام شد، همه شيفته‌ي محصول جديد سوزوكي شدند. هايابوسا در زبان ژاپني به‌معني شاهين معمولي (بحري) است. نام هايابوسا پيش‌از اين در جنگ جهاني هم مشهور شده بود. ناكاجيما Ki-43 هايابوسا، يكي از هواپيماهاي جنگنده‌ي نيروي هوايي ارتش امپراتوري ژاپن در جنگ جهاني دوم بود كه حملات انتحاري كشتي‌هاي متفقين را از بين برد. اين پرنده‌ي زيبا به‌دليل چابكي بسيار زيادش در شكار با سرعت بين ۲۹۰ تا ۳۲۵ كيلومتربرساعت با زاويه‌ي عمود (سريع‌تر از هر پرنده‌ي ديگر) شهرت دارد. اما سوزوكي تنها به‌خاطر سرعت بالا، نام شاهين يا هايابوسا را به دنياي موتورسيكلت وارد نكرد؛ يكي از طعمه‌هاي شاهين معمولي توكاي سياه يا همان پرنده‌ي سياه (بلك‌برد) است. سوزوكي هايابوسا از همان ابتدا قرار بود كه هوندا سوپر بلك‌برد را ببلعد. سوزوكي هايابوسا با رسيدن به نهايت سرعت ۳۱۲ كيلومتربرساعت، سريع‌ترين موتورسيكلت جهان شد و مرز سرعت باورنكردني ۳۰۰ كيلومتربرساعت را پشت سر گذاشت.

پيشرانه‌ي چهار سيلندر سوزوكي؛ ۳۰۰ كيلومتربرساعت

سوزوكي هايابوسا براي رسيدن به سرعت بالاي ۳۰۰ كيلومتربرساعت از پيشرانه و طراحي آيروديناميك برجسته كمك گرفت و درحقيقت، استاندارد جديد دنياي موتورسيكلت شد. نسل اول هايابوسا به پيشرانه‌ي چهار سيلندر خطي ۱٬۲۹۹ سي‌سي DOHC با ۱۶ سوپاپ مجهز بود. طرح كلي پيشرانه چيز جديدي نبود، اما حجم بالاي موتور دركنار سيستم مكش هواي پرفشار، قدرت هايابوسا را به ۱۷۳ اسب‌بخار رسانده بود. سوزوكي پس از آزمايش‌هاي فراوان به اين نتيجه رسيده بود كه پيشرانه‌ي بزرگ‌تر براي رسيدن به نهايت سرعت بيشتر ضروري است. دو رقيب اصلي هايابوسا يعني كاوازاني نينجا ZZR1100 و هوندا CBR سوپر بلك‌برد از پيشرانه‌هاي ۱٬۰۵۲ و ۱٬۱۳۷ سي‌سي با قدرت‌هاي ۱۴۵ و ۱۶۲ اسب‌بخار استفاده مي‌كردند. سوزوكي مجبور بود براي رسيدن به قدرت بالاي ۱۷۰ اسب‌بخار، از پيشرانه‌ي بزرگ‌تر استفاده كند. پيشرانه‌ي سوزوكي فناوري انقلابي نداشت؛ جديدترين نمونه‌هاي انژكتور و شمع‌هاي مستقل براي هر سيلندر پيشرفته‌ترين طرح در موتور بود.

برجستگي قواي محركه سوزوكي هايابوسا در تعادل بي‌نظير قطعاتش، قابليت اطمينان و توانايي تيونينگ نهفته بود. اين ويژگي‌ها باعث شد كه پيشرانه‌ي سوزوكي حس عضلاني داشته باشد تا قدرت زياد در دورموتور بالا. هايابوسا بيشتر به قدرت و سرعتش شهرت دارد، اما گشتاور اين موتورسيكلت بسيار جذاب‌تر است. براي مثال، مدل جديد دوكاتي پانيگاله V4 در ۱۰٬۰۰۰ دوربردقيقه ۱۲۴ نيوتن‌متر گشتاور توليد مي‌كند كه مشابه هوندا بلك‌برد قديمي است. اما سوزوكي هايابوسا تمام ۱۴۱ نيوتن‌متر گشتاورش را از ۷٬۰۰۰ دوربردقيقه آزاد مي‌كند.

هايابوسا؛ طراحي منحصربه‌فرد در خدمت آيروديناميك

سوزوكي هايابوسا در بخش فناوري‌هاي متخصص و قواي محركه انقلابي نبود، اما در طراحي بدنه و استفاده از جادوي آيروديناميك به‌بهترين شكل، دوران جديدي را در دنياي موتورسيكلت‌ آغاز كرد. اگر بخواهيم صادق باشيم، افراد كمي وجود دارند كه طراحي هايابوسا را زيبا توصيف مي‌كنند؛ به‌خصوص ۲۰ سال پيش، خطوط عجيب و غريب، چراغ‌هاي انباشته شده در جلو، صندلي بلند و بخش انتهايي طويل بدنه هيچ ارتباطي با زيبايي نداشتند. اما همين طراحي متفاوت نقش مهمي در شناخته‌شدن هايابوسا داشت. قطعا در سال ۲۰۱۹ هم با ديدن اين محصول سوزوكي، چيزي جز افسانه‌ي سريع‌ترين موتورسيكلت قرن بيستم يادآوري نمي‌شود. دليل اصلي طراحي منحصربه‌فرد سوزوكي هايابوسا، مخالفت با سليقه‌ي عمومي و تلاش براي خاص بودن محصول در بازار نبود؛ شاهين ژاپني‌ها دراصل براساس علم شكل گرفته بود تا هنر خالص يك طراح.

مسئوليت اصلي طراحي هايابوسا برعهده‌ي كوجي يوشيورا بود. يوشيورا را بايد از جسورترين و خلاق‌ترين طراحان دنياي موتورسيكلت دانست كه توانست ايده‌هايش را به همه ثابت كند. يوشيورا براي طراحي محصول جذاب سوزوكي كه به عقيده‌ي بسياري از افراد پايه‌گذار نسل جديد هايپربايك است، از تونل باد كمك گرفت. يوشيورا مدل اوليه‌ي هايابوسا را ساعت‌ها در تونل باد آزمايش كرد (در حالتي كه موتورسيكلت‌سوار هم روي موتور نشسته باشد) تا خطوط بدنه كاملا باهدف «سواري راحت در بالاترين سرعت حركت» شكل بگيرند و موتورسيكلت ۲۵۰ كيلوگرمي هميشه در تعادل باشد. دو دريچه‌ي هوا در كنار چراغ‌هاي جلو، خطوط جانبي، طرح كلي باك بنزين و بالا رفتن انتهاي بدنه و صندلي همه براساس داده‌هاي به‌دست‌آمده از تونل باد طراحي شده‌اند.

پيش از اينكه سوزوكي با هايابوسا از راه برسد، سريع‌ترين موتورسيكلت‌هاي جهان معمولا فرمان‌پذيري بهتر را فداي سرعت، راحتي و تعادل مي‌كردند. با اينكه هايابوسا بهترين موتورسيكلت براي مسيرهاي پر پيچ‌وخم نبود، در مقايسه با ZZR1100 يا سوپر بلك‌برد بسيار چابك‌تر و با فرمان‌پذيري روان‌تر بود. شايد دربرابر موتورسيكلت‌هاي امروزي، هايابوسا سنگين و بيش‌از حد حجيم به‌انديشه متخصصين برسد اما در آن دوران هيچ نقدي به فرمان‌پذيري محصول پرچم‌دار سوزوكي وارد نبود. اين ويژگي‌ها را در كنار پيشرانه‌ي سرزنده و سواري لذت‌بخش بگذاريد تا سوزوكي هايابوسا يكي از بهترين موتورسيكلت‌هاي تاريخ شود. از مهم‌ترين قابليت‌هاي هايابوسا، تقديم كردن سواري راحت موتورسيكلت‌هاي تورينگ بدون حس سنگيني و فرمان‌پذيري خسته‌كننده است.

چرا هايابوسا رقيبي نداشت؟

معمولا براي اينكه يك موتورسيكلت تا ۲۰ سال توليد شود، بايد چندمرتبه در قالب مدل و نسخه‌ي جديدتر به‌روزرساني دريافت كند. اما سوزوكي هايابوسا تقريبا بدون تغيير بزرگ توليد شد و تنها در سال ۲۰۰۸ به‌عنوان نسل دوم يا فيس‌ليفت، اصلاحات مشخصي روي آن انجام شد. دليل اصلي اين اتفاق، توافق‌ غيررسمي بين توليدكنندگان و بي‌رقيب ماندن هايابوسا بود. با گذشتن يك سال از عرضه‌ي سوزوكي هايابوسا و ثبت ركورد سرعت ۳۱۲ كيلومتربرساعت، كاوازاكي آماده بود تا نينجاي جديدش را به ميدان بفرستد. نينجا ZX-12R باهدف كنار زدن هايابوسا در حال توليد بود؛ دقيقا در همين زمان و بالا گرفتن رقابت بر سر توليد سريع‌ترين موتورسيكلت جهان، همه چيز تغيير كرد. موتورسيكلت‌ها هر روز سريع‌تر مي‌شدند و نگراني‌ها در مورد ايمني در جاده‌ها افزايش يافته بود. كار به‌جايي كشيد كه موضوع ممنوع كردن تردد موتورسيكلت‌هاي سريع و اسپرت در اروپا شايعه شده بود.

شركت‌هاي ژاپني و اروپايي توليدكننده‌ي موتورسيكلت به اين نتيجه رسيدند كه رقابت چند ساله برسر عرضه‌ي سريع‌ترين مدل، بيش از حد طولاني شده است. براي جلوگيري از قانون‌گذاري ممنوعيت فروش تردد، ژاپني‌ها و اروپايي‌ها طي توافق‌نامه‌اي غيررسمي پيمان بستند كه تمام موتورسيكلت‌هاي جديدشان با محدوديت سرعت ۳۰۰ كيلومتربرساعت (به‌طور دقيق‌تر، ۲۹۹ كيلومتربرساعت) عرضه شود. اين توافق‌ دقيقا پس از معرفي اوليه كاوازاكي نينجا ZX-12R عملي شد؛ نينجاي جديد قرار بود كه ركورد سرعت ۳۲۲ كيلومتربرساعت را ثبت كند و حتي تمام مقدمات لازم براي برگزاري مراسم تاج‌گذاري محصول جديد كاوازاكي انجام شده بود. اما همه‌ي برنامه‌هاي كاوازاكي لغو شد؛ حتي براي پايبند بودن به توافق‌نامه و محدوديت سرعت ۳۰۰ كيلومتربرساعت، تنظيمات ECU نينجا ZX-12R درست پيش‌ از توليد تغيير كرد.

بي‌ام‌و K1200S

كاوازاكي سرانجام بدون هيچ‌گونه شلوغ‌كاري، نينجاي جديدش را با نهايت سرعت محدودشده به ۳۰۰ كيلومتربرساعت رونمايي كرد و ديگر برندها هم برنامه‌هاي آينده‌شان را براساس توافق غيررسمي تغيير دادند. بي‌ام‌و كه يكي از مهم‌ترين امضاكننده‌هاي توافق‌نامه بود (به عقيده‌ي بسياري از متخصص كارشناس‌ها، بي‌ام‌و قطب اصلي پيمان غيررسمي محدوديت سرعت بود)، مدل K1200S را به يك موتورسيكلت در كلاس تورينگ تغيير داد. تريموف هم كه مدل A13HC با پيشرانه‌ي چهار سيلندر ۱٬۳۰۰ سي‌سي را براي توليد درانديشه متخصصين داشت، همه‌چيز را لغو كرد. تنها رقيب واقعي هايابوسا، كاوازاكي نينجا ZX-12R بود كه آن هم تنها تا سال ۲۰۰۶ توليد شد. بنابراين، در اين دوره تمام موتورسيكلت‌ها به سرعت ۲۹۹ كيلومتربرساعت محدود شدند و براي چند سال، مدل ۱۹۹۹ از سوزوكي هايابوسا سريع‌ترين مدل كارخانه‌اي و استاندارد جهان بود. تمام اين اتفاقات باعث شد تا نسل اول هايابوسا بدون تغيير خاص جز تنظيم سيستم برقش در سال ۲۰۰۳، هر سال تنها در انواع رنگ‌ها فروخته شود.

قوانين آلايندگي جديد؛ قاتل سوزوكي هايابوسا

نسل دوم سوزوكي هايابوسا سال ۲۰۰۸ با تغييرات كم در طراحي و پيشرانه رونمايي شد. هايابوساي جديد كه تاحدودي براي سازگار بودن با قوانين يورو ۳ تغيير كرد، پيشرانه‌ي ۱٬۳۴۰ سي‌سي با قدرت ۱۹۴ اسب‌بخار (تا ۱۹۷ اسب‌بخار) داشت. يوشيورا براي طراحي نسل دوم هايابوسا به آمريكا سفر كرد تا از نزديك هم انديشي ها علاقه‌مندان از مدل اول را مطالعه كند. يوشيورا در اين سفر انواع مدل‌هاي تيونينگ‌ و شخصي‌سازي شده از هايابوسا را مشاهده كرد. طراحي نسل دوم هايابوسا براساس نمونه‌هاي شخصي‌سازي شده شكل گرفت و يوشيورا سعي كرد تا مدل جديد عضلاني‌تر باشد. تغييرات در ترمز، تعليق و شاسي ۱۰ سال به عمر هايابوسا اضافه كرد. در سال ۲۰۱۶ قوانين يورو ۴ مطرح شد؛ اروپايي‌ها دو سال به توليدكنندگان فرصت دادند تا محصولاتشان را با قوانين جديد سازگار كنند، اما مقام‌هاي سوزوكي به اين نتيجه رسيدند كه هايابوسا با چنين فناوري و شاسي بايد بازنشسته شود. بنابراين توليد سوزوكي هايابوسا از سال ۲۰۱۸ در اروپا متوقف شد، اما آمريكا و كشورهاي ديگر مثل هندوستان، هنوز هم پذيراي سريع‌ترين موتورسيكلت جهان در قرن بيستم هستند.

سوزوكي هايابوسا مدل ۲۰۲۰ در آمريكا با ضمانت ۱۲ ماهه بدون محدوديت كاركرد فروخته مي‌شود. 

دهه‌ي ۲۰۰۰؛ توافق‌نامه غيررسمي كنار گذاشته شد

ام‌وي آگوستا F4 R 132

از بين شركت‌هاي موتورسيكلت‌سازي تنها هوندا بود كه طي بيانيه‌ي رسمي محدود كردن نهايت سرعت محصولاتش از سال ۲۰۰۰ را اعلام كرد. هيچ‌كدام از موتورسيكلت‌هاي اسپرت و سريع توليد سال ۲۰۰۰ در مدل كارخانه‌اي بيشتر از ۳۰۰ كيلومتربرساعت سرعت نمي‌گرفتند؛ حتي مدل‌هاي ۲۰۰۰ به‌بعد سوزوكي هايابوسا هم محدوديت سرعت داشتند. با اين حال، علاقه‌مندان موتورسيكلت با دست‌كاري سطحي تنظيمات ECU، محدويت سرعت كارخانه‌اي را از بين مي‌بردند و ميدان سريع‌ترين‌هاي دوچرخ هنوز هم شلوغ بود. پس از هايابوسا، كاوازاكي مدل‌هاي ZX-12R و ZX-14 را توليد كرد كه تا سال ۲۰۰۶، پرچمداران دنياي موتورسيكلت با نهايت سرعت محدودشده به ۳۰۰ كيلومتربرساعت بودند. اما در سال ۲۰۰۷، ام‌وي آگوستا (MV Agusta) كه در توافق‌نامه‌ي غيررسمي توليدكنندگان شركت نداشت، محدوديت سرعت را ناديده گرفت.

بي‌ام‌و S1000RR

مدل F4 R 312 از ام‌وي آگوستا نهايت سرعت ۳۱۲ كيلومتربرساعت را ثبت كرد و شركت‌هاي ديگر كم‌كم پيمان‌شان را ناديد گرفتند. اولين پيمان‌شكن كه به‌عنوان پايه‌گذار توافق‌نامه غيررسمي محدوديت سرعت هم شناخته مي‌شود، بي‌ام‌و بود. بي‌ام‌و در سال ۲۰۱۰ با مدل S1000RR توافقش با ژاپني‌ها را كنار گذاشت و موتورسيكلتي با نهايت سرعت ۳۰۳ كيلومتربرساعت توليد كرد.

كاوازاكي نينجا H2R

كاوازاكي با نينجا H2 به سرعت ۳۳۷ كيلومتربرساعت رسيد اما نسخه‌ي مخصوص پيست H2R اين شركت، بيش از ۴۰۰ كيلومتربرساعت سرعت گرفت. بايد ديد كه سوزوكي براي نسل جديد هايابوسا چه برنامه‌اي خواهد داشت؛ در شرايط فعلي، كاوازاكي با جديدترين سري نينجا، حرف اول را در دنياي موتورسيكلت‌هاي سريع مي‌زند. فهرست سريع‌ترين موتورسيكلت‌هاي استاندارد تاريخ از سال ۱۹۴۹ تا ۲۰۱۹ در جدول زير آورده شده است.

سوزوكي هايابوسا در موتوراسپرت

سوزوكي هايابوسا هيچ‌وقت به‌عنوان موتورسيكلتي مسابقه‌اي طراحي و توليد نشده است، اما باتوجه به ظرفيت و قابليت اطمينان بالاي پيشرانه، خيلي زود به دنياي رقابت‌هاي درگ وارد شد. تيم مهندسي سوزوكي پيشرانه‌اي ساخته بودند كه بدون حتي تغيير يك قطعه در آن، مي‌توانست در كنار توربوشارژر قرار بگيرد. بسياري از علاقه‌مندان موتورسيكلت، با نصب توربوشارژر روي هايابوسا، قدرت نهايي را به بيش از ۲۵۰ اسب‌بخار مي‌رساندند، درحالي‌كه هيچ نگراني درباره‌ي خرابي پيشرانه و قطعات كارخانه‌اي وجود نداشت. هايابوسا هنوز هم در مسابقات درگ و سرعت استفاده مي‌شود؛ مهم‌تر از همه، ركورد بالاترين سرعت ثبت شده با موتورسيكلت در گينس هم به‌نام هايابوسا است.

ثبت ركورد سرعت راكي رابينسون

سال ۲۰۱۰، راكي رابينسون پشت فرمان موتورسيكلت سفارشي‌اش كه از دو پيشرانه‌ي ۱٬۲۹۹ سي‌سي سوزوكي هايابوسا و يك توربوشارژر گرت (Garrett) با قدرت بيش از ۱۰۰۰ اسب‌بخار استفاده مي‌كرد، ركورد سرعت ميانگين ۶۰۵/۶۹۷ كيلومتربرساعت را در مسير رفت و برگشت يك كيلومتري ثبت كرد. رابينسون با اين موتورسيكلت مخصوص، به بيشينه‌ي سرعت ۶۳۴ كيلومتربرساعت (در مسير يك‌طرفه) هم رسيد. به‌دليل قابليت‌هاي برتر هايابوسا در سرعت‌گيري، از اين موتورسيكلت در رقابت‌هاي ديگر مثل مسابقه در پيست استفاده نمي‌شود.

سوزوكي هايابوسا در دنياي تيونينگ و شخصي‌سازي موتورسيكلت

بسياري از متخصص كارشناس‌ها، سوزوكي هايابوسا را محبوب‌ترين موتورسيكلت در دنياي تيونينگ معرفي مي‌كنند. طراحي خاص و پيشرانه‌ي خوش‌ساخت به شركت‌هاي تيونينگ و علاقه‌مندان شخصي‌سازي موتورسيكلت اجازه داده است تا انواع نمونه‌هاي زيبا و منحصربه‌فرد از شاهين سوزوكي را توليد كنند. همچنين شركت‌هاي توليدكننده‌ي قطعات هم از سال ۱۹۹۹ تا امروز، محصولات متنوعي براي هايابوسا عرضه كرده‌اند تا با سليقه‌ي هر موتورسوار هماهنگ باشند. علاوه بر اين، بسياري از قطعات هايابوسا را مي‌توان با ديگر محصولات سوزوكي تعويض كرد. تمام اين موارد باعث شدند كه طراح هايابوسا براي توليد نسل دوم اين موتورسيكلت از دنياي تيونينگ و نمونه‌هاي شخصي‌سازي شده كمك بگيرد. استفاده از تاير عقب با پهناي ۳۰۰ ميلي‌متر، طرح‌هاي رنگي بدنه، اگزوز سفارشي، تغيير پنل‌هاي بدنه و استفاده از توربوشارژر و سيستم تزريق نيتروژن از مهم‌ترين شخصي‌سازي‌ها براي هايابوسا است.

نمونه‌هاي سفارشي زيبايي از سوزوكي هايابوسا توليد شده است، اما پيشرانه‌ي اين مدل افسانه‌اي در خارج از دنياي موتورسيكلت هم نقش پررنگي دارد. وست‌فيلد مگابوسا (Westfield Megabusa) يكي از جذاب‌‌ترين خودروهايي است كه از پيشرانه‌ي هايابوسا استفاده مي‌كند. در اين مدل كه درواقع براساس لوتوس سوِن ساخته شده، پيشرانه‌ي ۱٬۲۹۹ سي‌سي سوزوكي هايابوسا به جعبه‌دنده‌ي ۶ سرعته سكوئنشال متصل است. سوزوكي هم از پيشرانه‌ي هايابوسا در خودرو استفاده كرده است؛ براي مثال، مدل مفهومي GSXR/4 با وزن ۶۴۰ كيلوگرم و نهايت سرعت ۲۹۱ كيلومتربرساعت و نمونه‌ي مسابقه‌اي فرمولا هايابوسا (Formula Hayabusa) از پيشرانه‌ي موتورسيكلت پرچم‌دار سوزوكي قدرت مي‌گرفتند.

شركت بريتانيايي راديكال (Radical Sportscar) يكي ديگر از مشتري‌هاي پيشرانه‌ي سوزوكي است. چند خودروي مسابقه‌اي اين شركت از موتور ارتقا داده شده‌ي هايابوسا با حجم ۱/۶ ليتر استفاده مي‌كنند. مهندس‌هاي راديكال حتي با دو پيشرانه‌ي هايابوسا، موتور ۲/۸ ليتري V8 هم توليد كرده‌اند كه در مدل SR8 ركورددار سابق پيست نوربرگ‌رينگ، تا ۴۵۵ اسب‌بخار قدرت دارد. پيشرانه‌ي هايابوسا در محصولات اسمارت، مدل بازسازي هوايپماي بوگاتي و خودروهاي آفرود مخصوص صحرانوردي هم استفاده شده است.

نسل سوم سوزوكي هايابوسا توليد مي‌شود؟

رندر غيررسمي از نسل جديد سوزوكي هايابوسا

پس از اينكه قوانين يورو ۴ مطرح شد و مقام‌هاي سوزوكي به‌روز نشدن هايابوسا و توقف توليدش را تأييد كردند، شايعه‌هاي فراواني پيرامون نسل سوم اين موتورسيكلت شكل گرفت. در مصاحبه‌ي اخير مديرعامل سوزوكي، مدل‌هاي جديد براي سال‌هاي ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ وعده داده شد؛ مدتي پيش هم پتنت‌هاي موتورسيكلت‌هاي آينده‌ي اين شركت منتشر شد. متخصص كارشناس‌ها پيش‌بيني مي‌كنند كه نسل سوم هايابوسا سال ۲۰۲۱ با پيشرانه‌ي ۴ سيلندر خطيِ ارتقاداده‌شده و بيش از ۲۰۰ اسب‌بخار قدرت معرفي شود. با اين وجود، توليد نسل جديد هايابوسا به‌طور رسمي تأييد نشده و تنها نشانه از مدل آينده، نمونه Concept GSX سال ۲۰۱۵ است. بايد صبر كرد و ديد كه سوزوكي براي سريع‌ترين نينجاي كاوازاكي چه پاسخي خواهد داشت.

كلام آخر

سال ۱۹۹۹ دنياي موتورسيكلت با سوزوكي هايابوسا GSX-1300R تغيير كرد. هايابوسا توليدكنندگان را مجبور كرد كه حداقل براي چند سال آتش‌بش كنند و به‌عنوان سريع‌ترين موتورسيكلت قرن بيستم در تاريخ ماندگار شد. پس از گذشت دو دهه، هايابوسا حالا نامي مقدس در كنار نينجا، كاتانا، بلك لايتنينگ، تاندربرد، اينترسپتور، بلك‌برد، ديتونا و رود كينگ است و هرروز هم ارزشمندتر مي‌شود. سوزوكي با هايابوسا و طراحي متفاوتش بسياري از افراد را به دنياي موتورسيكلت علاقه‌مند و يكي از بهترين پيشرانه‌هاي چهار سيلندر را توليد كرد. احتمالا بسياري از ما تجربه‌‌اي مشابه با هايابوسا داريم؛ زماني‌كه اين موتورسيكلت بزرگ و خوش‌صداي ژاپني با سرعت از ما سبقت گرفته است. اگر جزو افرادي هستيد كه پشت فرمان هايابوسا مدل ۱۹۹۹ از ديگران سبقت گرفته‌ايد، نام خودتان را در فهرست خوش‌شانس‌هاي ۲۰ سال گذشته بنويسيد.