آيا مي‌توان از هر شارژري براي شارژ موبايل استفاده كرد

با پيشرفت روزافزون فناوري و وسيع‌تر شدن طيف دستگاه‌هاي هوشمندي كه از آن‌ها استفاده مي‌كنيم، تعداد گجت‌هاي مجهز به باتري كه در هر خانه وجود دارد، هر روز بيشتر مي‌شود. طبيعي است كه هر كدام از اين دستگاه‌ها با شارژر متفاوت مخصوص به‌خود عرضه شوند. اين موضوع دركنار وجود شارژرهاي مربوط به دستگاه‌هاي قديمي، باعث مي‌شود در هر خانه تعداد زيادي شارژر وجود داشته باشد كه معمولاً از آن‌ها براي شارژ كردن هر دستگاهي استفاده مي‌شود.

درواقع اين موضوع بسيار مهم است كه از كدام شارژر براي موبايل خود استفاده كنيد. بسياري از ما بارها از دوستاني كه اهل تكنولوژي هستند يا فروشندگان دستگاه‌هاي هوشمند، شنيده‌ايم كه بهتر است براي شارژ كردن موبايل از شارژر مخصوص آن استفاده كنيم. بااين‌حال اين جمله براي اغلب ما تنها در حد يك توصيه‌ي ساده باقي مي‌ماند و خيلي از ما آن را جدي نمي‌گيريم. بسياري از ما فقط به صرف اينكه شارژي قابليت شارژ كردن موبايل ما را دارد و به‌اصطلاح «به آن مي‌خورد»، از شارژ‌هاي مختلف براي زنده و روشن نگه داشتن تلفن همراه خود استفاده مي‌كنيم؛ اما درواقع دليل تأكيد بر استفاده‌ي شارژر مخصوص خود موبايل اين است كه هماهنگي ولتاژ و آمپر شارژر و موبايل رعايت شود.

اين دو مؤلفه‌ي مهم يعني ولتاژ و آمپر در موبايل‌هاي مختلف با هم تفاوت دارند. معمولاً مقادير ولتاژ خروجي و حداكثر مقدار آمپر ورودي روي باتري‌ها نوشته مي‌شود. آمپر ورودي تعيين‌كننده‌ي حداكثر ميزان جريان الكتريسيته‌اي است كه شارژر مي‌تواند از خود عبور دهد. اين مقدار بسيار مهم است و با واحد استاندارد اندازه‌گيري جريان الكتريسيته يعني ميلي‌آمپر سنجيده مي‌شود. معمولاً در باتري‌ها اين مقدار از ۵۰۰ ميلي‌آمپر تا ۲ آمپر تغيير مي‌كند. «جريان الكتريكي» با واحد آمپر (A) و «ظرفيت انرژي ذخيره‌شده در باتري» را كه با واحد ميلي‌آمپر ساعت (mAh) اندازه‌گيري مي‌شود، نبايد با يكديگر اشتباه گرفت.

البته بايد توجه داشت كه ميلي‌آمپر ساعت خود به‌تنهايي واحد دقيقي براي اندازه‌گيري ميزان ظرفيت ذخيره‌ي انرژي در باتري نيست و بايد به ولتاژ آن نيز توجه كرد. براي مثال، يك موبايل يا پاوربانك با ظرفيت ۵۰۰۰ ميلي‌آمپر ساعت و ولتاژ ۲ ولت، ظرفيت كمتري براي ذخيره‌ي انرژي نسبت به موبايل يا پاوربانك ۵۰۰۰ ميلي‌آمپر ساعتي و ولتاژ ۳ ولت دارد. همچنين مي‌توانيد با استفاده از فرمول Wh = mAh × V / 1000 (وات ساعت = ميلي‌آمپر ساعت ضرب در ولت تقسيم بر ۱۰۰۰) به واحد دقيق‌تر وات-ساعت (Wh) براي مقايسه‌ي ظرفيت باتري‌ها برسيد.

به‌طور كلي هرچه عدد آمپر بيشتر باشد، به همان نسبت در يك زمان معين جريان بيشتري به باتري مي‌رسد. اما بسياري فكر مي‌كنند اين بدين معنا است كه هرچه عدد آمپر بزرگ‌تر باشد، آن شارژر قوي‌تر است و براي شارژ كردن باتري انواع موبايل‌ مي‌توان از آن استفاده كرد؛ در صورتي كه اين طرز فكر اشتباه است. براي مثال اگر موبايل يا به‌طور كلي هر دستگاهي براي استفاده به‌همراه‌با شارژر «۵ ولت ۱ آمپر» طراحي شده باشد، درصورت استفاده به‌همراه شارژر «۵ ولت ۲ آمپر» حداكثر توان استفاده از ۱ آمپر از جريان خروجي شارژر وجود دارد.

استفاده از شارژر با آمپر پايين‌تر آسيبي به موبايل شما نمي‌رساند؛ فقط براي شارژ شدن كامل زمان زيادي از شما مي‌گيرد.

متداول‌ترين مشخصاتي كه روي شارژر مشاهده خواهيد كرد، وات (W) است. اين مقدار حاصل ضرب ولتاژ در آمپراژ شارژر و به‌معناي اين است كه چه مقدار شارژ مي‌تواند يكباره به سمت تلفن شما منتقل شود. معمولاً ارزش وات شارژر تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها بالاتر است؛ زيرا باتري‌هاي بزرگ‌تري براي پر كردن دارند. پس جاي تعجب ندارد كه شارژر تلفن شما براي لپ‌تاپ‌تان قابل استفاده نيست.

اينكه تلفن شما با چه سرعتي از شارژ صفر به شارژ كامل برسد، هم به واتي كه از شارژر شما مي‌آيد و هم به حداكثر واتي كه تلفن شما مي‌تواند دريافت كند بستگي دارد. اين مقدار براي هر تلفني متفاوت است و با يك جستجوي ساده و سريع در اينترنت، ظرفيت شارژ موبايل همراه خود را متوجه مي‌شويد. به‌عنوان مثال آيفون ۱۲ جديد مي‌تواند تا ۲۰ وات را تحمل كند. بنابراين اگر شارژر رسمي ۲۰ وات را از اپل بخريد، آيفون ۱۲ شما تقريباً چهار برابر سريع‌تر از شارژر رسمي ۵ وات اپل شارژ مي‌شود.

اگر مي‌خواهيد سريع‌ترين شارژر باتري را براي تلفن خود داشته باشيد، به شارژري نياز داريد كه به همان اندازه وات تأمين كند كه تلفن شما از پس آن برمي‌آيد. در اغلب اوقات (اما نه هميشه)، شارژر داخل جعبه‌ي موبايل شما، با تلفن شما متناسب است.

برخي از شارژرها مي‌توانند نوع دستگاه متصل‌شده را تشخيص دهند و با توجه به آن، ميزان ولتاژ و جريان خروجي را تنظيم كنند. براي مثال، شارژرهاي انكر از تكنولوژي خاصي با نام Power IQ استفاده مي‌كنند كه مي‌تواند بسته به نوع دستگاه، ولتاژ، جريان و درنتيجه توان متفاوتي دراختيار هر دستگاه قرار دهد.

در بيشتر موبايل‌هاي هوشمند علاوه بر قابليت اتصال به آداپتور، امكان شارژ شدن با استفاده از پورت USB ساير دستگاه‌ها نيز فراهم شده‌ است. اما استفاده از شارژر و پريز برق باعث شارژ شدن سريع‌تر موبايل مي‌شود؛ زيرا جرياني كه آداپتور مي‌تواند منتقل كند، معمولاً بيشتر از دو برابر جرياني است كه از پورت USB اغلب دستگاه‌ها مانند لپ‌تاپ به دست مي‌آيد و اين مقدار تفاوت چشم‌گيري در سرعت شارژ شدن موبايل ايجاد مي‌كند.

به‌طور خلاصه، شارژ سريع با ارسال ولتاژ و توان بيشتر، موبايل يا درواقع باتري را در زمان كمتري شارژ مي‌كند. با توجه به امكانات بيشتري كه در موبايل‌هاي امروزي قرار داده شده است، ظرفيت باتري آن‌ها نيز زياده شده تا بتوانيم ساعات بيشتري از آن‌ها استفاده كنيم. اما همين افزايش حجم، به زمان بيشتري براي شارژ شدن نياز دارد. فست شارژ يا شارژ سريع، تكنيكي است كه براي كمك در اين زمينه ابداع شده. در اين فناوري باتري موبايل‌هاي داراي قابليت فست شارژ در مدت‌زمان كمتري پر مي‌شود؛ به‌طور مثال مي‌توان ۶۰ يا ۵۰ درصد باتري را در نيم ساعت پر كرد.

براي افزايش توان بايد شارژر، بايد ولتاژ يا آمپر (يا حتي هر دو) آن را افزايش داد. البته در اين ميان محدوديت‌هاي مهمي وجود دارد؛ مثلا با افزايش بيش از حد توان، انرژي اضافه‌‌اي به شكل گرما به وجود مي‌آيد و باتري جديد مي‌شود. جديد شدن يا افزايش گرماي بيش از حد معمول براي باتري، موجب كاهش عمر آن مي‌شود و احتمال سوختن يا انفجار و... آن را افزايش مي‌دهد. براي جلوگيري از بروز اين آسيب‌ها، از تراشه‌ها، كابل و فناوري خاص و مهندسي‌شده‌اي استفاده مي‌شود تا باتري خنك بماند و امكان ايجاد خطر و آسيب به كمترين ميزان خود برسد.

در فست شارژ بايد از مدارهاي متفاوت، كابل مخصوص، تراشه‌هاي ويژه در پردازنده‌ي موبايل و شارژر و همينطور برنامه‌هاي خاصي استفاده كرد تا به‌طور كلي روند شارژ سريع كنترل شود تا ضمن كنترل خطر، عمر باتري كاهش نيابد و باتري خنك بماند. به همين جهت براي استفاده از اين فناوري بايد موبايل شما از آن همراهي كند و از شارژر مخصوص استفاده كنيد. به عبارت ديگر با خريد فست شارژر براي موبايل معمولي نمي‌توان آن را سريع‌تر شارژ كرد.

ازطرف ديگر موبايل هوشمندي كه از قابليت شارژ سريع همراهي مي‌كند، نمي‌توان به هر شارژر سريعي شارژ كرد. به‌عنوان مثال، OnePlus 8T يكي از جديدترين موبايل‌هاي وان پلاس، از شارژ سريع ۶۵ واتي همراهي مي‌كند؛ اما نمي‌توان اين موبايل را به هر شارژري متصل كرد و انتظار داشت سرعت شارژ كامل آن مشابه شارژر ۶۵ واتي باشد.

شارژرهاي بي‌سيم كمي متفاوت هستند. در اين نوع شارژر هم سرعت شارژ با وات اندازه‌گيري مي‌شود؛ با اين تفاوت كه شارژرهاي بي‌سيم كندتر از نسخه‌هاي سيمي هستند. فناوري شارژ بي‌سيم، درواقع فرآيندي براي شارژ وسايل مجهز به باتري بدون نياز به سيم يا كابل است و اين فناوري انتقال بي‌سيم جريان برق به دستگاه گيرنده را امكان‌پذير مي‌كند.

شارژ بي‌سيم به شارژ القايي هم شهرت دارد؛ هرچند شارژ القايي تنها يكي از انواع شارژ بي‌سيم محسوب مي‌شود. در شارژرهاي وايرلس يا بي‌سيم، جريان الكتريكي به ميدان مغناطيسي قابل ارسال تبديل و در نقطه‌ي گيرنده، دوباره به ولتاژ برگردانده مي‌شود. با توجه به اينكه حين استفاده از شارژرهاي وايرلس، نيازي به اتصال كابل موبايل نيست؛ دوام و طول عمر موبايل موبايل بالاتر خواهد رفت.

بسياري از افراد از شارژرهاي قديمي‌ براي شارژ موبايل‌هاي جديدتر استفاده مي‌كنند. تا زماني‌كه از كابل مناسب يا شارژر بي‌سيم استاندارد و مناسب استفاده مي‌كنيد، مي‌توانيد تقريباً از هر شارژري براي تلفن خود استفاده كنيد. موبايل‌هاي امروزي براي محافظت از باتري، جريان برق را تنظيم مي‌كنند، بنابراين استفاده از شارژر بسيار قدرتمند براي تلفن همراه، خطر منفجر شدن موبايل شما را به‌ همراه نخواهد داشت.

با اين تفاسير، لازم است تا حد امكان از شارژرهاي ارزان‌ارزش و بدون مارك يا شارژرهايي كه سال‌ها از ساخت آن‌ها گذشته است، پرهيز كرد؛ زيرا ممكن است از استانداردهاي ايمني لازم برخوردار نباشند. البته اين بدان معنا نيست كه تمام اين شارژ‌رها خطرناك هستند؛ اما داشتن امنيت هميشه ارزش دارد كه از شارژر جديدتر توليد‌كننده‌هاي معتبرتر و حتي كمي گران‌تر ، استفاده كرد.

اگر كانكتور شارژر قديمي به موبايل شما مي‌خورد، فقط لازم است مقادير آمپر و ولتاژ شارژر را مطالعه كنيد. اگر اين ميزان از شارژر شما كمتر بود، مي‌توانيد از آن استفاده كنيد؛ اما به ياد داشته باشيد كه بايد زمان بيشتري به شارژ شدن موبايل اختصاص دهيد. در حالتي كه اين مقادير بيشتر باشد و از آن براي شارژ كردن باتري استفاده كنيد، موبايل شما ممكن است سريع‌تر شارژ شود؛ اما در عوض آسيب مي‌بنيد و توانايي نگه‌داري شارژ را از دست مي‌دهد.

برخلاف شايعات زيادي كه وجود دارد، استفاده از موبايل در حين شارژ شدن صدمه‌اي به باتري نمي‌زند و فقط روند شارژ شدن آن را اندكي كُند مي‌كند؛ چراكه هم‌زمان بخشي از توان باتري صرف تأمين انرژي موبايل براي مصارفي مانند وبگردي و مكالمه مي‌شود. بديهي است كه اگر مي‌خواهيد موبايل شما سريع‌تر شارژ شود، نبايد در حين شارژ از آن استفاده كنيد.

به‌صورت خلاصه، استفاده از شارژر يك موبايل براي موبايل ديگر در بيشتر مواقع (مخصوصا در مواردي كه شارژر ضعيف‌تر باشد) امن و بي‌خطر است. كافي است كابلي استاندارد به ‌همراه شارژر مطمئن از برندي معتبر پيدا كنيد تا بتوانيد اكثر موبايل‌هاي هوشمند را با استفاده از آن شارژ كنيد.

تجربه‌ي شما از شارژ كردن موبايل هوشمند با استفاده از شارژري غير از شارژر مخصوص آن موبايل چيست؟