خودروسازي كشورهاي برنده و بازنده در سال شيوع كرونا

مطالعه‌هاي اوليه شركت تحليلي Jato Dynamics نشان مي‌دهد كه كوويد-۱۹ طي سال گذشته بر سرخط اخبار دنيا تسلط داشت و جاي تعجب نيست كه در سال ۲۰۲۰ بازارهاي جهاني خودروهاي جديد را به‌شدت تحت تأثير قرار داد. خودروسازان حاضر در يازده بازار برتر جهاني طي سال ۲۰۲۰ حدود ۷٫۷۱ ميليون خودرو كمتر از سال قبل فروختند (با درانديشه متخصصينگرفتن توليد ۳۰ كارخانه با تيراژ ۲۵۰ هزار دستگاه در سال) كه نسبت به سال ۲۰۱۹ با افت بي‌سابقه ۱۲٫۶ درصدي مواجه شد. به گزارش اتوكار، فقط يكي از اين كشورها (كره جنوبي) افزايش فروش را ثبت كرد؛ درحالي‌كه كاهش ۲۸ درصدي انگليس آن را به‌عنوان بدترين عملكرد در سطح جهاني قرار داد.

البته، در ميان اين افت شديد ناشي از شيوع ويروس كرونا نكات اميدبخشي هم وجود داشت؛ تويوتا بار ديگر جايگاه خود را به‌عنوان بزرگ‌ترين خودروساز جهاني به دست آورد، خودروهاي الكتريكي همچنان به فروش بيشتر ادامه دادند و خودروهاي لوكس در چين با تقاضاي در خور توجهي مواجه شدند كه معيار بسيار مهمي براي صنعت خودرو اروپا به شمار مي‌رود. درحقيقت، افزايش ۲۸ درصدي فروش جهاني خودروهاي هيبريدي و برقي، سرمايه‌گذاري و فناوري و فشار سياسي موجود در پشت آن‌ها را برجسته مي‌كند.

اتفاق قابل ‌توجه ديگر، ادامه‌ي روند نزولي تقاضا براي سدان‌هاي لوكس است، زيرا خريداران به سمت خريد خودروهاي شاسي‌بلند مي‌روند. به‌عنوان مثال كاديلاك و لينكلن سه مدل سدان را از بازار بيرون كشيدند؛ درحالي‌كه بي‌ام‌و X7 در اولين سال كامل فروش خود تأثير فوري بر بازار داشت. از سوي ديگر، مرسدس بنز مانند سال ۲۰۱۹ بيش از بي‌ام‌و خودرو فروخت، اما وقتي همه‌ي برندهاي زيرمجموعه يك خودروساز در انديشه متخصصين گرفته شوند، گروه بي‌ام‌و دوباره فروش بيشتري نسبت به دايملر داشت. در همين حال، پورشه ۹۱۱ هيچ نشانه‌اي از كاهش فروش جهاني خود را نشان نمي‌دهد؛ درحالي‌كه شورولت كوروت جديد مجهز به پيشرانه مياني نيز در بازار خودروهاي اسپرت، موفقيت متوسطي را تجربه كرد.

چين اولين كشوري بود كه گزارش كوويد-۱۹ را داد، بنابراين بازار آن زودتر از سايرين تحت تأثير قرار گرفت، اما روند بهبود آن نيز سريع‌تر از ساير بازارها بود؛ اين بازار سال ۲۰۲۰ را با كاهش فروش ۲ درصدي به پايان رساند. با توجه به اينكه افت ساليانه فروش خودرو در چين ۸ درصد بود، اين ميزان نتيجه مطلوبي است.

فيليپه مونوز، تحليل‌گر Jato Dynamics در اين زمينه مي‌‌گويد:

ويروس، تعطيلي و وحشت اوليه، بيش‌ترين افت در همه جاي جهان را توضيح مي‌دهد. بااين‌حال، بايد به ياد داشته باشيم كه فروش بازار جهاني در ماه‌هاي قبل از ورود كوويد-۱۹ در حال كاهش بود.

ايالات متحده (كاهش ۱۵ درصدي)، ژاپن (كاهش ۱۲ درصدي) و آلمان (كاهش ۱۹ درصدي) افت فروش دو رقمي را در بازار تجربه كردند اما همچنان كمتر از فرانسه و برزيل متضرر شدند. براي انگلستان، كاهش شديدتر آن باعث شد تا برزيل به مكان هفتم صعود كند؛ اين اتفاق براي اولين‌ بار از سال ۲۰۱۴ رخ داده است. البته شواهدي از بهبود فروش در سال ۲۰۲۱ وجود دارد.

مونوز مي‌گويد:

خوشبختانه، ما نشانه‌هاي خوبي از بهبود در بازارهايي مانند چين و كره جنوبي و برخي علائم ضعيف در ايالات متحده، آمريكاي لاتين و هند را ديده‌ايم. 

دو سال پيش، خبر مهم اين بود كه فروش خودروهاي برقي از مرز يك ميليون دستگاه سالانه عبور مي‌كنند. سال گذشته، اين رقم به ۱٫۸ ميليون دستگاه رسيد كه ۲۸ درصد رشد خالص داشت و مهم‌ترين مرحله بعدي يعني دو ميليون دستگاه را در پيش روي خود داشت كه احتمالاً اين هدف در نيمه دوم سال ۲۰۲۱ محقق مي‌شود. اروپا مهم‌ترين عامل رشد فروش خودروي الكتريكي در سال ۲۰۲۰ بود كه فروش بيش‌تري نسبت به چين داشت؛ زيرا در اين منطقه مشوق‌ها براي خريد خودروي برقي در برخي از ماه‌ها كم شد و روند فروش را كند كرد.

مونوز مي‌گويد:

اگر به دليل حضور چين نبود، رشد بازار مي‌توانست پررونق‌تر از اين باشد.

در اروپا، خودروي برقي رنو زوئي كه به‌روزرساني شده است، عنوان پرفروش‌ترين مدل برقي را از تسلا مدل ۳ گرفت؛ اين موفقيت در خور توجهي براي سوپرميني رنو به شمار مي‌رود كه با باتري جديد و شعاع حركتي بيشتر وارد بازار شد. به‌طور كلي، به انديشه متخصصين مي‌رسد تسلا مدل ۳ بيش از ۳۰۰ هزار دستگاه در سه بازار اصلي فروش داشته است، اگرچه Jato هشدار مي‌دهد كه نهايي شدن آمار فروش تسلا ممكن است دو ماه يا بيشتر طول بكشد.

با گذشت سال پرافت‌وخيز ۲۰۲۰، آمارها نشان مي‌دهد كه سال ۲۰۲۱ مي‌تواند بازگشت به دوران رشد باشد؛ رشدي كه طي دو سال گذشته در بزرگ‌ترين بازار خودرو جهان مشاهده نشده بود. بخشي از رشد چين ازطريق فروش خودروي الكتريكي  حاصل خواهد شد؛ درحالي‌كه تسلا، تويوتا، خودروسازان لوكس آلماني و توليدكنندگان داخلي چانگان و هونگ‌چي (Hongqi) اميدوار هستند كه به پيروزي‌هاي خود ادامه دهند.

 از سوي ديگر، فولكس‌واگن، جيلي، هيونداي و جنرال موتورز عملكردهاي به‌مراتب بهتري را هدف قرار خواهند داد. 

اگرچه فروش جهاني خودروهاي لوكس در سال ۲۰۲۰ با كاهش ۶ درصدي به كمتر از ۱۰ ميليون دستگاه رسيد، اين كاهش نسبت به كل فروش بازار به‌مراتب بهتر بود. فروش خودروهاي لوكس چيني در سال ۲۰۲۰، با ۱۳ درصد افزايش مواجه شد كه با توجه به خسارات وارد شده به اقتصاد جهاني توسط همه‌‌گيري ويروس كرونا نتيجه‌ي در خور توجهي است. 

مونوز مي‌گويد:

در واقع، افزايش چشم‌گير فروش خودرو در چين باعث شد تا اين كشور بتواند از اروپا پيشي بگيرد و به بزرگ‌ترين بازار خودروهاي لوكس در جهان تبديل شود. هم‌اكنون از هر سه خودروي لوكس، يك دستگاه در چين به فروش مي‌رسد. 

از جمله بزرگ‌ترين برندگان فروش خودرو در بازار جهاني مي‌توان به تسلا، خودروسازان چيني هونگ‌چي و نيو (Nio)، جنسيس هيونداي اشاره كرد. در اين ميان بزرگ‌ترين بازنده‌ها شركت‌هاي لندرور، آكورا (زيرمجموعه‌ي لوكس هوندا)، اينفينيتي، جگوار و آلفارومئو بودند. 

در سال ۲۰۱۹، شاسي‌بلندهاي برقي بخش پرطرفداري بودند زيرا پس از پنج سال تحقيق و توسعه، محصولات برندهاي لوكس‌ساز اين كلاس ايجادشده توسط تسلا مدل X را پر كردند. سال گذشته، آئودي E-tron بهترين عملكرد را از خود نشان داد و از بزرگ‌ترين رقباي خود، از جمله خودروهاي بي‌ام‌و و مرسدس بنز، پيشي گرفت. 

مونوز در اين زمينه مي‌گويد:

فروش آئودي اي-ترون دوبرابر مرسدس بنز EQC شد، اما با توجه به اينكه مرسدس بنز تقريبا در ساير بخش‌ها حضور پررنگ‌تري دارد، موفقيت آئودي در خور توجه است. نيو ES6 و EC6 نيز آمار فروش بسيار جالبي داشتند. ما بايد به ياد داشته باشيم كه اين خودروها ارزان نيستند و به‌زودي مي‌توانند در خارج از چين به فروش خوبي دست يابند.

تويوتا به لطف تخصص در پيشرانه‌هاي هيبريدي و موقعيت خوب در بازار ژاپن و ايالات متحده، عنوان پرفروش‌ترين خودروساز جهاني را در سال ۲۰۲۰ دوباره به دست آورد. اختلاف دو شركت براي تعيين برنده نيز بسيار جالب به انديشه متخصصين مي‌رسد، زيرا تويوتا اين سال را با فروش ۷٫۲۷ ميليون دستگاه خودرو به پايان رساند كه ۱٫۸۶ ميليون دستگاه بيشتر از رقيب آلماني يعني فولكس‌واگن است.

مونوز مي‌گويد:

فولكس‌واگن به دليل موقعيت عالي در بازار چين و اروپا، جايي كه كوويد-۱۹ در ۶ ماه اول سال بيشترين ضربه را وارد كرد، بيشتر در معرض ضرر قرار گرفت. بااين‌حال، ورود اخير فولكس‌واگن به بخش خودروهاي شاسي‌بلند و كراس‌اور، از كاهش بيشتر فروش آن جلوگيري كرد.

تغيير ذائقه جهاني به سمت خريد خودروهاي الكتريكي، پاداش تلاش‌ها و سرمايه‌گذاري بي‌ام‌و، كيا، هيونداي و مرسدس بود كه موقعيت آن‌ها را نسبت به رقبا تقويت كرد. در سال‌هاي گذشته، جنرال موتورز را در اين جدول طبقه‌بندي كرده‌ايم، اما براي سال ۲۰۲۰ گروه‌ها را به برندهاي خاص آن‌ها تقسيم كرده‌ايم كه نشان مي‌دهد شورولت به‌عنوان مهره‌اي كليدي در سبد خودروساز آمريكايي جاي دارد.

فروش جگوار لندرور در سال ۲۰۲۰ كاهش يافت، زيرا هر دو برند تجاري آن نسبت به بازار جهاني خودروهاي لوكس، ۶ درصدي افت بيشتري داشتند. فروش لندرور به ۳۱۱ هزار دستگاه (كاهش ۱۸ درصدي) سقوط كرد؛ درحالي‌كه جگوار با كاهش ۳۵ درصدي به رقم ۱۰۴ هزار دستگاه رسيد. آمار فروش جگوار به طرز خطرناكي نزديك به مرز ۱۰۰ هزار دستگاه در يك دهه قبل بود كه باعث شد تا توسط تاتا موتورز تصاحب شود.

مونوز مي‌گويد:

جگوار لندرور مرتباً با همان اشكال هميشگي سروكار دارد؛ جگوار پس از سال‌ها تمركز روي خودروهاي سدان نمي‌تواند جاي خود را در بازار پيدا كند؛ درحالي‌كه لندرور با اشكالات مشابهي رو‌به‌رو است.

نكته‌ي درخورتوجه، افزايش ۳ درصدي فروش خودروي برقي جگوار I-Pace و رسيدن مرز فروش نزديك به ۱۷ هزار دستگاه بود، اما مدل‌هاي پرفروشي مانند جگوار F-Pace و E-Pace در آشفتگي ناشي از شيوع كوويد-۱۹ و برگزيت آسيب ديدند. با توجه به تعطيلي موقت كارخانه كسل برامويچ به دليل همه‌گيري كرونا، مدل‌هاي سدان جگوار XE و XF تلاش كردند تا فروش ۳۰ هزار دستگاه را با هم تجربه كنند كه با توليد حدود ۳ ماهه بي‌ام‌و سري ۳ برابري مي‌كند.

فروش رنجرور ايووك (Range Rover Evoque) سكوي مناسبي براي افزايش فروش لندرور فراهم كرد؛ درحالي‌كه فروش تركيبي نزديك به ۱۰۰ هزار دستگاه رنجرور و رنجرور اسپرت (نزديك به فروش كل جگوار) به‌وضوح كسب‌وكار خوب اين شركت را نشان مي‌دهد. حتي در اين صورت، لندرور حدود ۲۰ هزار دستگاه بيشتر از آمار سال ۲۰۱۹ خودرو به فروش رسانده است.

پيش‌بيني مي‌شود كه  فروش خودروهاي اسپرت در طي بحران اقتصادي كاهش پيدا كند و همين امر در سال ۲۰۲۰ ثابت شد. هم‌اكنون مدل‌هاي بيشتري نسبت به هميشه وجود دارد (حداقل ۲۰ مدل مختلف در بازار) كه همگي براي جلب توجه خريداران تلاش مي‌كنند، بنابراين كاهش ۵ درصدي فروش و رسيدن به ۸۲,۰۹۷ دستگاه، زندگي را براي همه دشوار مي‌كند. به جز پورشه ۹۱۱ كه در اين بخش به طرز چشم‌گيري پيشتاز است.

شورولت كوروت جديد پيشرانه وسط، اولين حضور قدرتمند خود را در بازار تجربه كرد و فروش خود را نسبت به مدل قبلي افزايش داد و تاكنون نگراني‌ها را از تغيير چشم‌گير خود كه باعث از بين رفتن خريداران سنتي شده بود، از بين برد. همچنين مدل جديد در اين بخش، بنتلي كانتيننتال GT بود؛ درحالي‌كه لكسوس LC با داشتن نسخه‌ي كانورتبيل و پشت سر گذاشتن مدل‌هاي تثبيت شده، موفقيت‌هاي چشمگيري كسب كرد. اشكالات استون مارتين در طول سال كاملا مشهود بود، اما شايد غير منتظره باشد كه فراري پورتوفينو با افت فروش در خور توجهي رو‌به‌رو شود.

مرسدس بنز هميشه به‌عنوان يك برند جهاني، نسبت به ساير خودروسازان آلماني پيشتاز است، اگرچه بعد از اضافه شدن ميني و رولزرويس، گروه بي‌ام‌و بزرگ‌ترين گروه خودروسازي در اين كشور به شمار مي‌رود. بي‌ام‌و با عرضه‌ي مدل جديد سري ۳ فروش خوبي را تجربه كرد؛ درحالي‌كه آئودي با حذف مدل قديمي A4 و حركت به سمت توليد مدل جديد A3، توانست مانع كاهش فروش خود شود.

نكته‌ي در خور توجه در فروش جگوار لندرور، عرضه‌ي لندرور ديفندر جديد بود. اين خودرو با فروش ۲۶,۵۰۰ دستگاه، با توجه به ارزش بسيار بالاتر در مقايسه با مدل قبلي، در حال شكل‌دهي به تجارت بسيار خوبي براي خودروساز انگليسي است. به انديشه متخصصين مي‌رسد ايالات متحده (بزرگ‌ترين بازار شاسي‌بلند جهان)، اقبال خوبي به مدل جديد ديفندر داشته است كه مطمئنا باعث افزايش خوشحالي لندرور خواهد شد. 

آمارهاي اوليه مؤسسه جاتو از افزايش دو برابري فروش مدل پنج‌در لندرور ديفندر ۱۱۰ در بازار آمريكا نسبت به انگليس حكايت مي‌كند كه موفقيت چشم‌گيري براي خودروساز انگليسي به شمار مي‌رود. بااين‌حال، توجه داشته باشيد كه فروش لندرور ديسكاوري تقريبا ۱۲،۰۰۰ دستگاه (كاهش ۳۴ درصدي) كم شده است، بنابراين بايد به تأثير فروش ديفندر ۱۱۰ بر ديسكاوري توجه كرد.

تسلا سرانجام با گسترش بي‌نظير فروش خودروي الكتريكي در سال ۲۰۲۰، خود را به سوددهي رساند و آن را به نقطه عطفي در تاريخ ۱۲ ساله ساخت خودروهاي شركت آمريكايي تبديل كرد. به‌عنوان مثال، افزايش فروش در چين با شروع توليد محلي و شكستن ركورد ۳۰۰ هزار دستگاه توسط تسلا مدل ۳، به حدود ۲۲۶ درصد رسيد. 

مونوز مي‌گويد:

مهم‌تر از همه، تسلا توانست در ميانه يك روند گسترده براي فروش، سودآور باشد.

با نگاه به آينده درمي‌يابيم كه رقابت با تسلا هر روز سخت‌تر خواهد شد زيرا برندهاي بيشتري به‌ دنبال توليد خودروي الكتريكي هستند. اين فرايند در سال ۲۰۲۰ با عرضه‌ي محصولات گروه پژو سيتروئن و فولكس‌واگن و همچنين ميني الكتريك (Mini Electric) و فيات ۵۰۰e تشديد خواهد شد.

افت چشم‌گير فروش سدان‌هاي لوكس ناشي از برخي تصميمات مديريتي است. در اين ميان، كاديلاك مدل‌هاي XTS و CT6 را كنار گذاشت، لينكلن مدل كنتيننتال را بازنشسته كرد و پورشه رقيبي براي پانامرا به شكل تايكان برقي معرفي كرد. 

مونوز مي‌گويد:

كاديلاك XTS در چين فروش خوبي داشت و كنتيننتال قرباني تصميم استراتژيك فورد براي حذف مدل‌هاي چهاردر به نفع خودروي شاسي‌بلند شد. فروش لكسوس LS كه فقط سه سال از عمر آن مي‌گذرد، نيز كاهش يافته است. لكسوس با معرفي LS تقريبا از اين بخش بيرون رفت زيرا خيلي مورد توجه اروپايي‌ها نيست.

جاتو هنوز اطلاعات كل سال مربوط به سراسر جهان را در بخش جديد شاسي‌بلند جمع‌آوري نكرده است، اما قرائن اوليه نشان مي‌دهد كه مدل‌هاي شهري و لوكس از رشد فروش در اين بخش برخوردار بوده‌اند. 

مونوز مي‌گويد:

اين دو بخش در ميان خودروهاي شاسي‌بلند هنوز كشف نشده‌اند و در آينده جاي پيشرفت خوبي دارند.

بي‌ام‌و X7 در اولين سال كامل فروش خود، فروش موفقيت‌آميزي داشت و فروش آن به نزديك ۴۸،۰۰۰ دستگاه رسيد. رنجرور كه بيش از ۵۰ سال در اين بخش حضور دارد، با كاهش چند درصدي فروش مواجه شد و فروش آن تنها ۴۹،۰۰۰ دستگاه در سال بود. اين نتيجه براي بي‌ام‌و در خور توجه است.

خودروهاي اسپرت و كوپه‌ها دو بخش جداگانه هستند، اما هر دو با افت در خور توجهي در فروش رو‌به‌رو شدند زيرا شيوع كوويد-۱۹ ضربه بزرگي به آن‌ها وارد كرد. شرايط بازار براي بي‌ام‌و Z4 جديد سخت بود؛ درحالي‌كه خودروي قهرمان در اين بخش، مزدا MX-5 بود و با نگراني به فروش كمتر از ۱۷ هزار دستگاه دست يافت. 

در همين حال، آلپاين A110 افسانه‌اي همچنان به تلاش خود ادامه مي‌دهد و فروش آن در سال گذشته فقط به ۱۵۲۹ رسيد كه كاهش ۶۸ درصدي نسبت به سال ۲۰۱۹ نشان مي‌دهد. درحالي‌كه رقيب آن يعني پورشه ۷۱۸ باكستر٫ كيمن رشد ۵۷ درصدي تجربه كرد.