مركز كنترل و پيشگيري بيماري: واكسنهاي كوويد ۱۹ از عفونت بدون علامت نيز پيشگيري ميكنند
مركز كنترل و پيشگيري بيماري (CDC) تأييد كرده است كه واكسنهاي mRNA ساخت فايزر و مدرنا در پيشگيري از عفونت SARS-CoV-2 در شرايط دنياي واقعي بسيار مؤثر هستند. قبلا در كارآزماييهاي باليني مشخص شده بود اين واكسنها در پيشگيري از بيماري داراي علامت تأثيرگذارند؛ اما مشخص نبود كه از عفونتهاي بدون علامت نيز پيشگيري ميكنند يا خير.
مركز كنترل و پيشگيري بيماري براساس نتايج حاصل از مطالعهاي به اين نتيجه رسيد. از اواسط دسامبر ۲۰۲۰، ۳،۹۵۰ فرد شاغل در مشاغل خطمقدم مراقبتهاي پزشكي (مانند پزشكان و پرستاران و نيروهاي امدادي) در هشت محل در كشور آمريكا سيزده هفتهي پياپي آزمايش شدند تا مشخص شود به ويروس كروناي جديد آلوده شدهاند يا نه. قبل از آغاز مطالعه، ۶۲/۸ درصد از شركتكنندگان دو دُز واكسن mRNA و ۱۲/۱ درصد نيز حداقل يك دُز واكسن را دريافت كرده و ساير افراد گروه (۲۵ درصد) هيچ واكسني دريافت نكرده بودند. از افراد واكسينهشده در اين مطالعه، ۶۲/۷ درصد واكسن فايزربيوانتِك و ۲۹/۶ درصد واكسن مدرنا و درصد بسيار كمي هم واكسن جانسون اند جانسون را دريافت كردند. در طول سيزده هفتهي مطالعه، برخي افراد آلوده شدند.
بهگزارش فوربز، تا زمان اتمام مطالعه يعني ۱۳ مارس ۲۰۲۱، در جمعيتي كه هر دو دُز واكسن را دريافت كرده بودند، فقط ۰/۰۴ مورد عفونت بهازاي هزار فردروز رخ داد؛ درحاليكه در جمعيتي كه يك دُز واكسن را دريافت كرده بودند، ۰/۱۹ مورد عفونت بهازاي هزار فردروز اتفاق افتاد و در افراد واكسينهنشده ۱/۳۸ عفونت بهازاي هزار فردروز مشاهده شد. براساس اين دادهها، مركز كنترل و پيشگيري بيماري برآورد كرد كه دريافت دو دُز واكسن mRNA سبب محافظت ۹۰ درصدي دربرابر عفونت ميشود و حتي دريافت يك دُز آن هم مؤثر است و ميزان عفونت را حدود ۸۰ درصد كاهش ميدهد.
البته تعداد نسبتا كم عفونت كه در مدت مطالعه ديده شد، بدينمعنا است كه بياعتمادي فراواني دربارهي برآوردها وجود دارد. گزارش مركز كنترل و پيشگيري از بيماري اين نبود دقت را بهصورت فاصلهي اطمينان بيان ميكند. برايناساس، ميتوانيم كاملا مطمئن باشيم كه اثربخشي واقعي براي دو و يك دُز بهترتيب بين ۶۸ تا ۹۷ و ۵۹ تا ۹۰ درصد است. حتي اگر مقادير واقعي در انتهاي پايين اين دامنه باشد، بازهم خبر خوشي است. پيشگيري از عفونت بدينمعنا است كه با افزايش توزيع واكسن، علاوهبر كاهش موارد بستري و مرگ، كاهش موارد عفونت را نيز شاهد خواهيم بود.
البته يكي از محدوديتهاي مطالعه اين است كه نمايندهي مناسبي از كل جمعيت نيست. بيشترِ شركتكنندگان را افراد سفيدپوست (۸۶/۳ درصد) و غيرهيسپانيك (۸۲/۹ درصد) تشكيل ميدادند و تعميم آماري اين نتايج به جمعيت بزرگتر جاي نقد دارد. البته نويسندگان مطالعه تجزيهوتحليل حساسيت انجام دادند تا اثرهاي جنس، سن، قوميت و شغل را مطالعه كنند كه مشخص شد اثر اين متغيرها ناچيز است.
موضوع ديگر آن است گونههاي نگرانكننده ويروس كه اخيرا ظاهر شدهاند، در زمان مطالعه بهطورگسترده در جامعه درگردش نبودند. شواهد زيادي وجود دارد كه نشان ميدهد پاسخ ايمني كه فرد درنتيجهي واكسيناسيون ايجاد ميكند، در مبارزه با برخي از اين گونهها در حد انتظار مؤثر نيست. گونهاي كه درحالحاضر در آمريكايشمالي شايع است، گونهي B.1.1.7 نام دارد و حدود ۲۵ درصد از ژنومهاي توالييابيشده SRS-CoV-2 را شامل ميشود. خوشبختانه پيشچاپي از مطالعهاي در بريتانيا شواهدي را پيدا كرده كه حاكي از ايمني محافظتكننده در زمان شيوع كامل B.1.1.7 در آنجا است.
مباحثه دربارهي واكسنهاي مختلف به مسئلهي انتخاب واكسن منتهي ميشود. همانطوركه واكسنها بهطورگستردهتري دردسترس قرار ميگيرند، برخي افراد دربارهي مزايا و معايب هركدام مباحثه ميكنند. مطالعهي مركز كنترل و پيشگيري بيماري نتوانست تفاوت در اثربخشي دو واكسن mRNA را مشخص كند. براي بيشترِ مردم، بهترين واكسن همان واكسني است كه اول ميتوانند دريافت كنند. البته با وجود موفقيت واكسنها، استفاده از ماسك و فاصلهگيري فيزيكي تا زماني همچنان لازم است كه موارد كاهش بيشتري پيدا كند. ۱۰ درصد افرادي كه عفونت آنها مهار نميشود، ممكن است بتوانند ويروس را منتقل كنند؛ درحاليكه گروههايي مانند كودكان به اين زودي واكسينه نميشوند. بنابراين، بايد كاري كنيم كه اين گروهها ويروس را در جمعيت حفظ نكنند و اين كار ممكن است دشوار باشد.
هم انديشي ها