جديدترين دودل گوگل به بنوآ مندلبرو، پدر هندسه فراكتالي، اختصاص يافت
بنوآ مندلبرو رياضيداني بود كه بيشتر با لقب «پدر هندسهي فراكتالي» شناخته ميشود. مندلبرو در سال ۱۹۷۵ عبارت هندسهي فراكتالي را ابداع كرد تا شاخهي جديدي از علم هندسه را كه در تلاش بود فهميدن اَشكال و فرآيندهاي نامنظمي كه در طبيعت رخ ميدهند را سادهتر كند؛ از لبههاي ناهموار ساحل گرفته تا تغييرات نمودار ارزش بازار سهام.
تحقيقات پراهميت بنوآ مندلبرو مزاياي متعددي براي گسترهي وسيعي از علوم بههمراه آورد. اين تحقيقات باعث شدند متخصصان حوزهي فيزيك و اقتصاد و پزشكي و زمينشناسي و حتي هنر، بتوانند كارهاي مدانديشه متخصصين خود را بهشكلي قابلفهمتر و بهتر انجام دهند. گوگل بهمنظور گراميداشت تلاشهاي بنوآ مندلبرو براي فهميدن بيشتر دنياي اطرافمان، تصميم گرفت دودل (Doodle) امروز را به او اختصاص دهد. بنوآ مندلبروي فقيد امروز ۹۶ ساله ميشد.
مندلبرو كه ۹۶ سال پيش (۱۹۲۴) در شهر ورشو در كشور لهستان بهدنيا آمد سالهاي نخست زندگي خود را به انجام بازي شطرنج و خواندن نقشه مشغول شد. وقتي كه خانوادهي مندلبرو در سال ۱۹۳۶ به پاريس مهاجرت كردند، شانس وي براي تجربهي مراحل استاندارد تحصيلي كاهش پيدا كرد و اشكالاتي در اين زمينه ايجاد شد. مندلبرو در آن زمان ۱۱ سال سن داشت و بهدنبال آغاز جنگ جهاني دوم، بههمراه خانوادهاش به مناطق مختلف فرانسه سفر كرد.
مندلبرو درنهايت مدرك فوق ليسانس خود را در حوزهي هوانوردي از مؤسسهي فناوري كاليفرنيا دريافت كرد و سپس در سال ۱۹۵۸ مشغول كار در شركت آي بي ام (IBM) شد و همكاري طولانيمدتي را با مركز تحقيقاتي واتسون شركت IBM آغاز كرد. جديدترين رايانههايي كه آي بي ام در آن سالها توليد ميكرد مستقيما دراختيار مندلبرو قرار ميگرفتند و بهلطف همين اتفاق، او از كدهاي رايانهاي براي خلق تصاوير فراكتالي شبيه به هنر هوشربودگي با اشاراتي به طبيعت و بدن انسان استفاده كرد. هندسهي اقليدسي سطح صاف يك صفحهي تخت را توصيف ميكند، بااينحال مندلبرو بهفكر توصيف اَشكالي در طبيعت افتاد كه تخت نبودند.
جديدترين دودل گوگل
مندلبرو در جزوه رايگان هندسهي فراكتالي طبيعت كه در سال ۱۹۸۲ چاپ شد، مينويسد: «چرا علم هندسه همواره بهعنوان علمي «سرد» و «خشك» توصيف ميشود؟ يك دليل به ناتواني علم هندسه در توصيف شكل ابر، كوه، لبهي ساحل يا درخت مربوط ميشود. ابرها كرويشكل نيستند، كوهها مخروطيشكل نيستند، خطوط ساحلي دايرهايشكل نيستند و پوست درخت صاف نيست؛ همچنين نور در مسيري مستقيم سفر نميكند». تصاوير گرافيكي خلقشده توسط الگوريتم بنوآ مندلبرو توانستهاند راه خود را به درون فرهنگهاي مختلف پيدا كنند و روي تيشرتها و پوسترها و كاور آلبومها بهنمايش دربيايند.
انديشه متخصصينيهي فراكتالي مندلبرو منبع اصلي الهام موسيقي Mandelbrot Set اثر جاناتان كولتون و يكي از رمانهاي آرتور سي. كلارك با نام رنگهاي بينهايت: زيبايي و مفهوم فراكتالي بوده است. مندلبرو بخش اعظم فرمولي را كه براي توصيف پديدهي فراكتالي به آن اتكا ميكرد، شخصا ساخت؛ فرمولي كه بعدا بهنام مجموعهي مندلبرو (Mandelbrot Set) معروف شد. مندلبرو سپس بهمدت ۳۵ سال بهشكلي تقريبا بيسروصدا به كار خود ادامه داد و در سال ۱۹۸۷ بهعنوان استاد رياضيات در دانشگاه ييل آمريكا شروعبه كار كرد.
مندلبرو تاكنون جوايز متعددي را دريافت كرده است كه از بين آنها ميتوانيم به جايزهي ولف فيزيك (Wolf Prize in Physics) در سال ۱۹۹۳ اشاره كنيم. همچنين در سال ۲۰۰۰، سياركي كوچك بهافتخار بنوآ مندلبرو، ۲۷۵۰۰ مندلبرو (27500 Mandelbrot) ناميده شد. مندلبرو در سال ۲۰۱۰ در سن ۸۵ سالگي چشم از جهان فرو بست.
گوگل بهعنوان بخشي از پروژهي گراميداشت تلاشهاي بنوآ مندلبرو، ايستر اگ جديدي با نام «ايستگر اگ فراكتالي مندلبرو» راهاندازي كرده است كه به شما امكان ميدهد در دنياي الگوهاي بيانتهاي مجموعهي مندلبرو به گشتوگذار مشغول شويد.
هم انديشي ها