پردازنده پرچمدار Core i9-11900K اينتل با بهبود ۱۹ درصدي IPC به نمايش گذاشته شد
اينتل شب گذشته مراسمي مهم در CES 2021 برگزار كرد تا پاسخ مستقيمي به پردازنده‌هاي پيشرفته و توانمند سري رايزن ۵۰۰۰ اي ام دي داده باشد. براساس گزارش تامز هاردور، اينتل در مراسم شب گذشته از پردازنده‌ي پرچمدار خانواده‌ي راكت ليك اس (Rocket Lake-S) پرده برداشت. اينتل ادعا مي‌كند پردازنده‌ي جديد سري Rocket Lake-S بهتر از هر پردازنده‌ي ديگري در زمينه‌ي اجراي بازي عمل مي‌كند.
اين پردازنده‌ي ۱۴ نانومتري قرار است در فصل جاري سال ميلادي به بازار بيايد. پردازنده‌ي جديد اينتل از ريزمعماري Cypress Cove استفاده مي‌كند و به لطف همين ريزمعماري به بهبود ۱۹ درصدي IPC (دستورالعمل بر سيكل كلاك) دست مي‌يابد تا بهبود IPC پردازنده به سطح بهبود IPC در معماري ذن ۳ (Zen 3) اي ام دي برسد.
اينتل در مراسم CES 2021 گفت معماري Cypress Cove را برپايه‌ي ليتوگرافي ۱۴ نانومتري توليد كرده است و پردازنده‌ي پرچمدار جديدش مي‌تواند به سرعت كلاك بوست (تقويت‌شده) ۵٫۳ گيگاهرتز دست پيدا كند. اينتل مي‌گويد اين مشخصه‌ها در كنار يكديگر باعث مي‌شوند تراشه‌ي جديد خانواده‌ي راكت ليك اس لقب بهترين پردازنده‌ي گيمينگ بازار را از پردازنده‌ي قدرتمند 5900X اي ام دي پس بگيرد.
پردازنده‌هاي نسل جديد اينتل به لطف بهره‌مندي از معماري گرافيكي Xe، در اجراي بازي ويدئويي ۵۰ درصد به‌صورت نسل‌به‌نسل پيشرفت كرده‌اند. اينتل مدت‌ها است روي معماري Xe مانور ويژه‌اي مي‌دهد و به انديشه متخصصين مي‌رسد بتواند به ادعاهايش درباره‌ي اين معماري جامه‌ي عمل بپوشاند.
اينتل طي چند وقت اخير به‌صورت جزئي برخي اطلاعات درباره‌ي پردازنده‌هاي خانواده‌ي راكت ليك در دسترس رسانه‌ها قرار داده بود؛ اما اطلاعاتي كه در CES 2021 منتشر شدند مهم‌ترين مواردي هستند كه درباره‌ي راكت ليك مي‌دانيم. اينتل مي‌گويد پردازنده‌ي پرچمدار Core i9-11900K كه هشت هسته‌ي پردازشي و ۱۶ ترد دارد، هنگام اجراي بازي‌ويدئويي در وضوح 1080p عملكردي بهتر از پرچمدار جديد اي ام دي يعني Ryzen 9 5900X نشان مي‌دهد. البته تفاوت دو تراشه، كم است.
اينتل آزمايش‌هايي روي پردازنده‌ي جديد انجام داده است تا قدرت آن را بسنجد؛ در اين آزمايش‌ها پردازنده‌ي هشت هسته‌اي پرقدرت اينتل در كنار كارت گرافيك EVGA RTX 3080 XC3 قرار گرفت. پردازنده‌ي Core i9-11900K نسبت به پرچمدار اي ام دي بين دو تا هشت درصد قوي‌تر است (تقريبا ميانگين چهار درصد). اين موضوع به وضوح نشان مي‌دهد تفاوت‌هاي پردازنده‌هاي سري راكت ليك و سري رايزن ۵۰۰۰ در حوزه‌ي گيمينگ بسيار كم است؛ به‌ويژه وقتي كار به اجراي بازي در وضوح بالا مي‌رسد.
پردازنده‌ي Intel Core i9-11900K داراي هشت هسته و ۱۶ ترد است
اينتل به‌طور معمول پردازنده‌هايي مي‌سازد كه به سرعت كلاك بالايي دست پيدا مي‌كنند و احتمالا همين موضوع مي‌تواند در نقش يكي از مزيت‌هاي پردازنده‌هاي سري راكت ليك نسبت به سري رايزن ۵۰۰۰ ظاهر شود. اينتل جزئيات پردازنده‌ي پرچمدار راكت ليك را در تنظيمات پيش‌فرض به‌اشتراك گذاشته است. اگر تفاوت دو تا هشت درصدي در حالت عادي وجود داشته باشد و پردازنده‌ي جديد اينتل به شكل مناسب اوركلاك شود، قطعا سياست ارزش‌گذاري اينتل براي Core i9-11900K فاكتوري تعيين‌كننده براي موفقيت آن در بازار پردازنده‌ي گيمينگ خواهد بود. اگر ارزش Core i9-11900K بيش از حد بيشتر Ryzen 9 5900X باشد، متخصصان دليلي نمي‌بينند كه سراغ پردازنده‌ي اينتل بروند.
متأسفانه اينتل تاكنون به ارزش پردازنده‌ي پرچمدار جديدش اشاره نكرده است و همچنين تاريخ عرضه‌ي دقيق آن را نمي‌دانيم. براساس شايعه‌ها، پردازنده‌هاي سري راكت ليك در ماه مارس ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹ و فروردين ۱۴۰۰) از راه مي‌رسند. البته اينتل در مراسم شب گذشته برخي جزئيات ديگر از پردازنده‌هاي سري راكت ليك اعلام كرد.
- | تعداد هسته / تعداد ترد | سرعت كلاك پايه / سرعت كلاك بوست | توان طراحي حرارتي |
|---|---|---|---|
Ryzen 9 5900X | ۱۲ / ۲۴ | ۳٫۷ گيگاهرتز / ۴٫۸ گيگاهرتز | ۱۰۵ وات |
Core i9-11900K | ۸ / ۱۶ | نامشخص / ۵٫۳ گيگاهرتز | ۱۵۰ وات؟ |
Core i9-10900K / F | ۱۰ / ۲۰ | ۳٫۷ گيگاهرتز / ۵٫۳ گيگاهرتز | ۱۲۵ وات |
Ryzen 7 5800X | ۸ / ۱۶ | ۳٫۸ گيگاهرتز / ۴٫۷ گيگاهرتز | ۱۰۵ وات |
Core i9-10850K | ۱۰ / ۲۰ | ۳٫۶ گيگاهرتز / ۵٫۲ گيگاهرتز | ۹۵ وات |
Core i7-10700K / F
| ۸ / ۱۶ | ۳٫۸ گيگاهرتز / ۵٫۱ گيگاهرتز | ۱۲۵ وات |
اكثر مباحثي كه اينتل در كنفرانس مطبوعاتي شب گذشته مطرح كرد، شامل مواردي هستند كه از مدتي پيش آن‌ها را مي‌دانستيم،؛ اما جزئيات جديدتري هم اعلام شده‌اند. پردازنده‌ي هشت هسته‌اي Core i9-11900K اينتل در حال حاضر به‌عنوان پرچمدار خانواده‌ي راكت ليك شناخته مي‌شود و داراي سرعت كلاك بوست دو هسته‌اي ۵٫۳ گيگاهرتز و سرعت كلاك بوست تمام‌هسته‌اي ۴٫۸ گيگاهرتز است. از اين حيث پردازنده‌ي نسل يازدهمي كلاس دسكتاپ تيم آبي در حد و اندازه‌ي پردازنده‌ي نسل دهمي 10900K ظاهر مي‌شود.
اين اعداد مربوط به معياري هستند كه با نام Thermal Velocity Boost شناخته مي‌شود. Thermal Velocity Boost صرفا در شرايطي فعال مي‌شود كه پردازنده محدوديت دما داشته باشد؛ البته اكثر توليدكنندگان مادربرد اهميتي به اين محدوديت‌ها نمي‌دهند. به‌بياني بهتر، پردازنده‌ي مركزي جديد اينتل صرف انديشه متخصصين از دما، احتمالا به اين فركانس‌هاي بوست دست پيدا خواهد كرد؛ حداقل روي مادربردهاي رده‌بالا.
پرچمدار نسل يازدهمي كلاس دسكتاپ اينتل حداقل روي مادربردهاي رده‌بالا به فركانس بوست ۵٫۳ گيگاهرتز دست پيدا خواهد كرد
پردازنده‌ي 11900K صرفا داراي هشت هسته و ۱۶ ترد است كه قدمي روبه‌عقب نسبت به پردازنده‌هاي سري i9 خانواده‌ي كامت ليك كه داراي ۱۰ هسته بودند محسوب مي‌شود. اينتل مي‌گويد هشت هسته، «قدرت پردازشي واقعي را به حداكثر مي‌رسانند»؛ اما يكي از دلايل استفاده از هشت هسته در Core i9-11900K به معماريِ بك‌پورت‌شده‌ي آن برمي‌گردد.
فرآيندي با عنوان بك‌پورتينگ (Backporting) وجود دارد كه اينتل با اتكا به آن مي‌تواند طراحي جديدي كه برپايه‌ي ليتوگرافي‌هاي كوچك‌تر ساخته شده است، وارد ليتوگرافي‌هاي بزرگ‌تر كند. در اين‌جا اينتل طراحي ليتوگرافي ۱۰ نانومتري (Sunny Cove) را كه در پردازنده‌هاي خانواده‌ي آيس ليك يافت مي‌شود، با استفاده از بك‌پورتينگ، بر پايه‌ي ليتوگرافي ۱۴ نانومتري (Cypress Cove) توليد كرده است. اين موضوع باعث شده است اينتل براي توليد پردازنده‌هاي جديدش از ترانزيستورهاي كمتري استفاده كند. به‌عنوان نتيجه‌ي اين كار، اينتل مجبور شد دو هسته را از Die پردازنده حذف كند. تيم آبي فضاي كافي در داخل پردازنده براي استفاده از Die بزرگ‌تر در اختيار نداشت.
اينتل ادعا مي‌كند بهبودهاي خانواده‌ي راكت ليك در زمينه‌ي IPC و سرعت كلاك باعث مي‌شوند حذف دو هسته از پردازنده‌ي نهايي جبران شود. به همين دليل است كه گفته مي‌شود پرچمدار هشت هسته‌اي جديد اينتل مي‌تواند در وظايف چند تردي به همان قدرت پردازشي پردازنده‌ي ۱۰ هسته‌اي 10900K دست پيدا كند. اينتل گفته است كه پردازنده‌ي جديدش در سرعت كلاك پايه، داراي توان PL1 برابر با ۱۵۰ وات است كه ۲۵ وات بيشتر از 10900K محسوب مي‌شود. به‌علاوه اين دو پردازنده‌ي رده‌بالاي اينتل هنگام فعاليت با سرعت كلاك بوست، ۲۵۰ وات توان PL2 دارند.
اينتل مي‌گويد پردازنده‌هاي سري راكت ليك داراي يك سري قابليت جديد براي اوركلاك هستند كه فعلا جزئيات آن‌ها در دسترس رسانه‌ها قرار ندارد. اطمينان داريم كه منظور اينتل، همراهي از سيستم‌هاي خنك‌كننده‌ي پيشرفته‌ي جديد EKWB QuantumX Delta TEC و Cooler Master MasterLiquid ML360 Sub-Zero است. اينتل در توليد اين خنك‌كننده‌ها نقش داشته است.
اينتل مي‌گويد پردازنده‌هاي سري راكت ليك اس با اكثر مادربردهاي سري ۴۰۰ سازگاري دارند و اتصال PCIe 4.0 پردازنده‌ها روي مادربردهاي فعلي كه از آن همراهي مي‌كنند، بدون اشكال كار خواهد كرد. پردازنده‌هاي راكت ليك اس با مادربردهاي ساخته‌شده بر پايه‌ي تراشه‌هاي H410 و B460 سازگاري ندارند. اكثر پردازنده‌هاي خانواده‌ي كامت ليك با مادربردهاي سري ۵۰۰ كه امروز عرضه مي‌شوند سازگاري دارند؛ تنها مورد استثنا، پردازنده‌هاي سري Celeron با دو مگابايت حافظه‌ي كش هستند. پردازنده‌هاي سري راكت ليك واحد پردازش گرافيكي مجتمع Xe LP را وارد محصولات كلاس دسكتاپ اينتل مي‌كنند.
پردازنده‌هاي نسل يازدهمي سري راكت ليك قابليت‌هاي جديدي در زمينه‌ي اوركلاك خواهند داشت
اينتل مي‌گويد پردازنده‌هاي گرافيكي جديدش داراي واحد اجرايي بيشتري هستند تا بتوانند بازي‌هاي ويدئويي را ۵۰ درصد سريع‌تر از پردازنده‌هاي گرافيكي نسل قبل UHD 63 اجرا كنند. اگر منظور اينتل از اضافه شدن واحدهاي اجرايي، تفاوت تعداد واحد اجرايي Xe LP و UHD 63 باشد، احتمالا پردازنده‌هاي گرافيكي Xe LP اينتل مجموعا ۳۲ واحد اجرايي خواهند داشت. شايد منظور اينتل، تفاوت تعداد واحد اجرايي پردازنده‌هاي گرافيكي راكت ليك با تايگر ليك باشد كه در آن صورت، حداكثر تعداد واحد اجرايي پردازنده‌هاي گرافيكي تراشه‌هاي راكت ليك به ۱۲۸ واحد مي‌رسد.
اميدواريم پردازنده‌هاي موردمباحثه ۱۲۸ واحد اجرايي داشته باشند؛ زيرا ۳۲ واحد اجرايي براي اجراي مناسب بازي ويدئويي كافي به انديشه متخصصين نمي‌رسد. از طرفي ديگر، اضافه كردن ۱۲۸ واحد اجرايي Xe به تراشه‌اي كه بر پايه‌ي ليتوگرافي ۱۴ نانومتري ساخته شده است، به فضاي زيادي از Die نياز دارد. اكثر متخصصان دسكتاپ ترجيح مي‌دهند از كارت گرافيك مجزا استفاده كنند. اينتل مي‌گويد اعدادي كه در آزمايش‌هايش اعلام كرده، ممكن است ۱۵ درصد خطا داشته باشند؛ به همين دليل بايد حتما منتتظر عرضه‌ي پردازنده‌ها و آزمايش آن‌ها در دنياي واقعي بمانيم.
پردازنده‌هاي سري Xe اينتل داراي شتاب‌دهنده‌ي دي‌كُد AV1 هستند كه اتفاق مثبتي محسوب مي‌شود؛ زيرا اين كدك پهناي باند را حداكثر ۲۰ درصد براي استريم ويدئو (نظير محتواي 4K يا 8K) كاهش مي‌دهد.
پردازنده‌هاي سري راكت ليك اينتل با اكثر مادربردهاي سري ۴۰۰ سازگار هستند
اينتل گفته است پردازنده‌هاي راكت ليك از حافظه‌ي DDR4-2933 و DDR4-3200 همراهي مي‌كنند و از اين حيث شبيه پردازنده‌هاي سري رايزن ۵۰۰۰ اي ام دي هستند. به‌علاوه اين پردازنده‌ها از ۲۰ لاين PCIe 4.0 همراهي مي‌كنند. اينتل برخي بهينه‌سازي‌ها روي پردازنده‌هايش انجام داده است تا سازگاري بهتري بين آن‌ها و حافظه‌هاي SSD M.2 سيستم ايجاد شود.
اينتل در مراسم خود بازي Hitman 3 را روي پردازنده‌ي جديد اجرا كرد. Hitman 3 توسط اينتل حمايت مي‌شود و داراي قابليتي خاص است كه پردازنده را مطالعه مي‌كند و تنظيمات را تغيير مي‌دهد. اين قابليت مخصوص سخت‌افزارهاي اينتل است. اينتل ادعا مي‌كند پردازنده‌ي نسل يازدهمي Rocket Lake i9-11900K نسبت به پردازنده‌ي نسل دهمي Comet Lake 10900K، هنگام اجراي بازي Hitman 3 حداكثر هفت درصد بهتر ظاهر مي‌شود. Hitman 3 در ماه جاري ميلادي روي پلتفرم‌هاي مقصد منتشر خواهد شد.
اينتل در CES 2021 قابليت Always-On QuickSync Video را نيز به نمايش گذاشت. اين قابليت به پردازنده‌هاي گرافيكي Xe امكان مي‌دهد به‌صورت هم‌زمان با كارت گرافيك مجزاي سيستم فعاليت كنند تا بتوان بخشي از حجم كاري كارت گرافيك مجزا را به پردازنده‌هاي گرافيكي Xe منتقل كرد. اين قابليت چند سال است كه در دسترس قرار دارد؛ اما نيازمند همراهي بايوس (BIOS) بود. به‌علاوه براي استفاده از اين قابليت مجبور بوديد پس از نصب كارت گرافيك مجزا، به‌صورت دستي واحد گرافيكي مجتمع را فعال كنيد. اينتل مي‌گويد اين تكنيك اكنون به‌صورت رسمي همراهي و به‌صورت پيش‌فرض در بايوس فعال مي‌شود.
پردازنده‌هاي سري راكت ليك از قابليت‌هاي Deep Learning Boost (موسوم‌به DLBoost) و VNNI اينتل همراهي مي‌كنند تا وظايف كاري مبتني بر هوش مصنوعي را سريع‌تر از قبل انجام بدهند. اينتل هنوز مشخصات متخصص كامل پردازنده‌هاي سري راكت ليك و تاريخ عرضه و ارزش آن‌ها را اعلام نكرده است.
هم انديشي ها