ارزش حافظه اس اس دي (SSD)

حافظه SSD مخفف Solid State Drive، جديدترين نوع در ميان حافظه‌هاي ذخيره‌سازي است كه به دليل سرعت بالاي ذخيره و انتقال داده‌ها از محبوبيت بالايي برخوردار است. پيش از به بازار آمدن حافظه‌هاي SSD، متخصصان از حافظه‌هاي ذخيره‌سازي مختلفي جهت ذخيره يا انتقال اطلاعات استفاده مي‌كردند؛ حافظه‌هايي همچون سي دي، دي وي دي، فلش مموري و در نهايت هارد ديسك يا همان HDD.

هر كدام از حافظه‌هاي ياد شده مزيت‌ها و معايبي را در پي داشتند كه بزرگترين آن كمبود فضاي ذخيره‌سازي و سرعت بود. البته هارد ديسك‌ها حجم زياد ذخيره‌سازي اطلاعات را ارائه مي‌دهند اما همچنان اشكال سرعت انتقال در آن‌ها پابرجا بود.

به مرور صنعت تكنولوژي و ديجيتال به سمتي رفت كه SSDها بوجود آمدند. اس‌اس‌دي‌ها ارزش بالاتري نسبت به هاردديسك‌ها دارد با اين حال سال به سال شاهد كاهش ارزش و همه‌گير شدن آن‌ها هستيم.

به طور كلي حافظه‌هاي SSD با چهار فرم‌فكتور زير شناخته مي‌شوند:

• M.2
• 2.5 Inch
• mSATA
• External

SSD M.2 يكي از انواع حافظه SSD است كه از يك مدار كوچك با فناوري فلش و تعدادي واحد كنترلر تشكيل شده است. در نگاه اول حافظه M.2 شباهت زيادي با رم كامپيوتر دارد اما از انديشه متخصصين ابعاد از رم كوچكتر است و درگاه اتصال آن كوچك و متفاوت است. در گذشته حافظه M.2 در لپ‌تاپ‌ها استفاده مي‌شد اما امروزه كامپيوترهاي روميزي و اكثر مادربردها نيز به اسلات M.2 مجهز شده‌اند و مي‌توان از آنها در هر سيستمي استفاده كرد.

حافظه SSD M.2 انواع مختلفي دارد كه با اعدادي مانند 2280، 2260 يا 2242 نمايش داده مي‌شوند. دو رقم اول يعني 22، نشان‌دهنده عرض و دو رقم آخر نشان‌دهنده طول حافظه هستند. به طور كلي دو از انديشه متخصصين ماهيت درگاه اتصال حافظه‌هاي M.2 به دو دسته زير تقسيم مي‌شوند:

• SATA
• NVMe

احتمالا حافظه‌هاي M.2 را با نام M.2 NVMe PCIe ديده‌ايد. در اينجا، NVMe نوعي رابط Bus است كه كمك مي‌كند تا حافظه‌هاي فلش با حداكثر سرعت كار كنند. در صورت وجود NVMe حافظه‌ي فلش به جاي عبور از SATA به طور مستقيم به PCIe رفته و با دستگاه ديگر ارتباط برقرار مي‌كند. بنابراين، افت سرعت ناشي از كندي SATA رخ نخواهد داد. در واقع PCIe رابط NVMe و SATA از رابطي به نام AHCI استفاده مي‌كند.

تركيبSSD M.2 NVMe PCIe  نسل به نسل ضمن افزايش ظرفيت هر Lane به تعداد Lane ها نيز افزوده تا حداكثر سرعت در جديدترين نسل به ۳۲ هزار مگابايت بر ثانيه برسد.

تركيب SSD M.2 SATA AHCI تك Lane مانده و در آخرين نسل خود صرفا تا ۶۰۰ مگابايت يا ۶ گيگابيت بر ثانيه را همراهي مي‌كند.

از انديشه متخصصين ظاهري همواره SSD اينترنالي كه سه دندانه يا B+M-Key باشد از نوع SATA بوده و مدل دو دندانه يا M-Key مخصوص حافظه‌هاي NVMe با باس PCIe است.

پرفروش‌ترين نوع حافظه‌هاي SSD به دليل استفاده از رابط معمولي SATA و قابل استفاده بودن در اكثر كامپيوترها و لپ‌تاپ‌ها حافظه‌هاي با فرم‌فكتور 2.5 Inch هستند. همانطور كه پيش‌تر بيان شد حافظه‌هاي SATA با محدوديت سرعت نسبت به انواع NVMe روبرو هستند و عموما سرعتي بين ۴۰۰ تا ۶۰۰ مگابايت بر ثانيه را ارائه مي‌دهند. شما مي‌توانيد با برداشتن هاردديسك از لپ‌تاپ خود به راحتي آن را با حافظه‌هاي ۲.۵ اينچي تعويض كرد؛ بسياري از لپ‌تاپ (به خصوص مدل‌هاي قديمي‌) از حافظه‌هاي M.2 همراهي نمي‌كنند.

mSATA نيز بيش‌تر در لپ‌تاپ‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد و از انديشه متخصصين ظاهري شباهت زيادي به حافظه‌هاي M.2 دارد. اين حافظه‌ها به اندازه دو نوع قبلي چندان مرسوم نيستند.

حافظه‌هاي اكسترنال SSD به اندازه‌ي هارد اكسترنال محبوب نيستند؛ درگاه‌‌هاي ارتباطي خارجي به نوعي محدودكننده‌ي سرعت واقعي SSD هستند و از اكثر متخصصان هنوز به دليل ارزش پايين و ماهيت اطلاعاتي كه قرار است در حافظه‌ي اكسترنال ذخيره كنند هنوز هارد اكسترنال را گزينه بهتري مي‌دانند.

چند نوع مختلف از حافظه فلش وجود دارد كه حافظه فلش NAND مرسوم‌ترين آنها است. از حافظه فلش NAND در حافظه‌هايي كه نياز به ظرفيت ذخيره‌سازي بالا نياز دارند استفاده مي‌شود. فلش NAND دو ويژگي اصلي دارد:

پايدار بودن: حافظه NAND فلش به دليل عدم نياز به منبع تغذيه، حافظه‌اي پايدار است و اطلاعات ذخيره شده در آن از بين نمي‌رود. رم به دليل نياز به منبع تغذيه، حافظه‌اي ناپايدار است كه با قطع شدن برق تمامي اطلاعات آن از بين خواهد رفت.

محدوديت چرخه نوشتن: حافظه NAND به دليل نوع ساختاري كه دارد از تعداد محدودي چرخه نوشتن همراهي مي‌كند. عمر سلول‌هاي حافظه بعد از نوشتن زياد اطلاعات به پايان مي‌رسد؛ براي مثال عمر متوسط يك حافظه SSD فرضي ۸۰۰ ترابايت نوشتن اطلاعات است.

به مجموعه‌اي از بلوك‌ها كه حاوي داده هستند، يك تراشه حافظه گفته مي‌شود. اين تراشه يا تراشه‌ها روي يك صفحه مدار نصب شده كه اين صفحه شامل كنترلر و يك رابط USB است. حافظه‌هاي فلش NAND توسط كنترلري كه روي صفحه مدار قرار گرفته اطلاعات را نوشته يا مي‌خوانند.

حافظه فلش NAND انواع مختلفي دارد كه در ادامه به آنها مي‌پردازيم:

• SLC
• MLC
• TLC

SLC يا سلول تك سطحي

حافظه SLC يك بيت از داده را در هر سلول ذخيره كرده و به همين دليل بيشترين پايداري را در ميان انواع NAND داد. SLC سريع‌ترين سرعت نوشتن و پايين‌ترين ميزان مصرف انرژي را دارد.

MLC يا سلول چند سطحي

برخلاف SLC كه تنها از يك لايه تشكيل شده، MLC از چندين لايه مختلف براي ذخيره اطلاعات استفاده مي‌كند. MLC دو بيت داده را در هر سلول ذخيره كرده و بنابراين دو برابر SLC توانايي ذخيره داده را دارد. به دليل افزايش تعداد بيت‌ها در ذخيره‌سازي، هزينه نگهداري افزايش يافته و در نتيجه عمر اين نوع حافظه نسبت به SLC كاهش پيدا مي‌كند. از حافظه MLC براي مصرف متخصصي در SSDها استفاده مي‌شود.

TLC يا سلول سه سطحي TLC

ارزان‌ترين و البته پر استفاده‌ترين حافظه در انواع حافظه‌هاي فلش NAND است. TLC قادر است در هر سلول 3 بيت داده را ذخيره كند، در نتيجه پايين‌ترين دوام و ماندگاري را در بين انواع نند فلش دارد.

HDD يا همان هاردديسك براي مدت‌هاي طولاني، حافظه‌اي محبوب در ميان متخصصان براي ذخيره‌سازي، همراه‌گيري و انتقال اطلاعات بوده‌اند. از زماني كه هارد ديسك از ظرفيت‌هاي پايين 256 گيگابايت به بازار معرفي شدند تا به امروز كه با هارد ديسك‌هاي چند ترابايتي روبرو هستيم. هارد ديسك مزايا و معايب بسياري دارد؛ فضاي كافي براي ذخيره اطلاعات و همچنين دوام بالا از مزاياي هارد ديسك است. در عين حال، ضربه‌پذيري، ازبين رفتن اطلاعات در حين پردازش در صورت وجود ضربه، سرعت پايين خواندن و نوشتن اطلاعات از معايبي بود كه متخصصان را به سمت استفاده از حافظه SSD هدايت كرد.

مي‌توان اينطور گفت كه حافظه SSD معايب هارد ديسك را برطرف كرده و با پر كردن اين نواقص توانسته است جايگاه پرطرفدارترين حافظه را در ميان متخصصان به خود اختصاص دهد.

برخلاف هارد ديسك كه از يك اهرم مكانيكي براي نوشتن و خواندن اطلاعات بر روي هد استفاده مي‌كند و با دور زدن و حركت كردن روي هارد ديسك عمل انتقال اطلاعات را انجام مي‌دهد، حافظه SSD از فناوري فلش بهره برده است.

حافظه SSD فاقد هرگونه قطعه مكانيكي است. اين حافظه از يك برد كه تعدادي ميكروچيپ روي آن قرار دارند تشكيل شده و از فناوري NAND Flash براي ذخيره، خواندن و نوشتن اطلاعات استفاده مي‌كند؛ دقيقا مانند يك فلش مموري اما با سرعتي بسيار بالاتر.

برخلاف هارد ديسك كه در برابر ضربه از حساسيت بسيار بالايي برخوردار است، حافظه SSD در برابر ضربه، مقاومت بالايي دارد. هارد ديسك‌ها در برابر ضربه بسيار حساس هستند و بايد بسيار مراقب آن‌ها بود.

احتمال ورود ضربه به لپ‌تاپ‌ها به دليل جابه‌جايي زياد، بالا است به همين دليل حافظه SSD براي لپ‌‌تاپ به جاي HDD توصيه مي‌شود. اگر هارد ديسك در حال كار كردن بوده و ضربه‌اي به آن وارد شود مي‌توان با درصد اطمينان بالايي گفت كه اطلاعات ذخيره‌شده بر روي HDD براي هميشه از دست رفته است؛ اما در مورد حافظه SSD چنين مساله‌اي مطرح نيست.

پيش از خريد حافظه SSD چند نكته مهم را بايد در انديشه متخصصين داشته باشيد كه به مرور آنها مي‌پردازيم:

فرم فكتور : براي خريد SSD اينكه بدانيد چه ابعادي يا چه فرم فكتوري براي لپ تاپ يا كامپيوتر نياز است بسيار مهم است. امروزه بيشتر SSD هاي موجود در بازار از نوع 2.5 اينچي هستند اما نوع M.2 روز به روز در حال محبوب شدن است. در صورتي كه از قصد استفاده از حافظه M.2 را داريد ابتدا ابعاد براكت لپ‌تاپ يا SSD اينترنال خود را سنجيده و سپس اقدام به خريد حافظه SSD كنيد.

سرعت: سرعت عامل مهم ديگري در خريد هارد SSD است. در برخي از مدل‌هاي حافظه SSD دو نوع سرعت قيد مي‌شود؛ سرعت ترتيبي و سرعت تصادفي. هرچه عدد خواندن و نوشتن ترتيبي و تصادفي اطلاعات بالاتر باشد، حافظه SSD سرعت بالاتري را ارائه مي‌دهد.

ظرفيت: ابتدا براي ظرفيت SSD نيازسنجي كرده و سپس نسبت به خريد اقدام كنيد. اگر تنها براي نسب ويندوز و ساير برنامه‌هاي ساده قصد خريد حافظه SSD داريد، ظرفيت 120 يا ۲۴۰ گيگابايت مناسب شما است؛ اما اگر برنامه‌هاي سنگين گرافيكي استفاده مي‌كنيد و يا گيمر هستيد، نياز به حافظه بيشتري داريد.

طول عمر SSD: در خصوص حافظه SSD، طول عمر آن با دو فاكتور MBTF و TBW سنجيده و معرفي مي‌شود.

MBTF چيست؟ MBTF فاصله زماني بين خرابي اول تا زماني كه انتظار مي‌رود براي بار دوم SSD در حال كار خراب شود، است. معمولا اين زمان براي حافظه SSD بين 1 تا 2.5 ميليون ساعت است.

TWB چيست؟ ميزان تحمل حافظه بر اساس ترابايت داده‌اي است كه روي آن ذخيره مي‌شود. براي مثال در يك SSD كه TWB آن 800 ترابايت اعلام شده يعني اين حافظه توانايي نوشتن 800 ترابايت داده بدون خرابي را دارد.

نوع حافظه NAND: اينكه فناوري حافظه نند كه در SSD به كار رفته از نوع SLC، MLC يا TLC باشد بسته به نياز شما متفاوت است. هر كدام از فناوري‌هاي يادشده طول عمر و هزينه نگهداري متفاوتي دارند كه بر حسب نياز مي‌توان آنها را خريداري كرد.

بخش محصولات اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران با ارائه‌ي بزرگ‌ترين مجموعه مشخصات، تصاوير و اطلاعات SSD شما را در انتخاب بهتر و يافتن ارزان‌ترين فروشنده اس‌اس‌دي ياري خواهد كرد. در اين بخش به راحتي مي‌‌توانيد انواع حافظه SSD را مقايسه كنيد و سوالات خود پيرامون يك محصول را با متخصص كارشناسان و ديگر متخصصان اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران به اشتراك بگذاريد.

براي مشاهده ليست ارزش جديدترين انواع SSD با برندهاي مختلف روي لينك هاي زير كليك كنيد:

ارزش SSD وسترن، ssd اي ديتا، SSD سامسونگ