اولين طرح رآكتور هسته‌اي كوچك آمريكا تأييد شد

كميسيون ساماندهي هسته‌اي آمريكا (NRC) طرح نوع جديدي از رآكتورهاي هسته‌اي را كه راكتورهاي كوچك مدولار (SMR) ناميده مي‌شوند، تأييد كرده است. هدف از اين طرح كه متعلق به شركت NuScale Power است، سرعت بخشيدن به ساخت، كاهش هزينه و بهبود ايمني نسبت‌به رآكتورهاي هسته‌اي سنتي است كه معمولا چند برابر بزرگ‌تر هستند.

مدت‌ها است طرفداران راكتورهاي كوچك مدولار آن‌ها را به‌عنوان راهي براي كمك به احياي صنعت هسته‌اي كشور و گسترش رواج برق كم‌كربن تبليغ مي‌كنند. اما برخي متخصص كارشناسان درمورد هزينه‌هاي احتمالي و اشكالات ايمني ابراز نگراني كرده‌اند كه لازم است صنعت قبل از اينكه چنين رآكتورهايي واقعا ساخته شود، آن‌ها را حل كند. جان هاپكينز، رئيس و مديرعامل NuScale در بيانيه‌اي مطبوعاتي گفت: «اين نقطه عطف مهمي نه فقط براي NuScale بلكه براي كل بخش هسته‌اي آمريكا است.»

تأييد طرح ازسوي NRC و گزارش ارزيابي ايمني نهايي مربوط به آن (FSER) به اين معنا نيست كه شركت مي‌تواند ساخت رآكتورهاي خود را آغاز كند. اما شركت‌هاي ارائه خدمات انرژي مي‌توانند براي ساخت و اجراي طرح NuScale به NRC درخواست دهند. باتوجه‌به اينكه طي سه دهه‌ي گذشته هيچ سازه‌ي هسته‌اي جديدي در آمريكا ساخته نشده است، SMRها مي‌توانند به احياي اين صنعت متزلزل كمك كنند.

راكتور كوچك مدولار شركت NuScale كه با كمك ۳۰۰ ميليون دلاري از وزارت انرژي آمريكا توسعه يافته است، داراي ظرفيت توليد ۵۰ مگاوات است كه به‌طور قابل‌توجهي كمتر از رآكتورهاي هسته‌اي استاندارد است كه توليد آن‌ها به بيش از ۱۰۰۰ مگاوات مي‌رسد. يك شركت ارائه خدمات انرژي مي‌تواند تا ۱۲ عدد از اين رآكتورهاي كوچك را در يك مكان واحد با هم تركيب كند و ۶۰۰ مگاوات برق توليد كند. مقدار برق حاصل براي تأمين انرژي شهري متوسط كافي است. كميسيون ساماندهي هسته‌اي آمريكا مي‌گويد انتظار دارد برنامه‌اي براي نسخه‌ي ۶۰ مگاواتي رآكتورهاي كوچك شركت NuScale در سال ۲۰۲۲ ارائه شود.

صنعت هسته‌اي مي‌گويد راكتورهاي كوچك مدولار مي‌توانند نسبت‌به رآكتورهاي معمولي بسيار سريع‌تر و ارزان‌تر ساخته شوند و به‌جاي اينكه به‌صورت سفارشي در هر مكاني ساخته شوند، مي‌توانند به‌طور انبوه در يك خط توليد ساخته‌ شده و به مكان‌هاي مختلف ارسال ‌شوند. همچنين مشتري مي‌تواند تعداد متفاوتي از واحدها را سفارش داده و با هم تركيب كند و به اين ترتيب دستيابي به ظرفيت وسيعي امكان‌پذير مي‌شود.

شركت NuScale معتقد است فناوري آن‌ها مي‌تواند اشكال هزينه‌هاي چشمگير و تاخيرهاي چندين ساله را كه ساخت نيروگاه‌هاي هسته‌اي معمولي را در دهه‌هاي اخير با اشكال روبه‌رو كرده است، حل كند. دايان هيوز، معاون بازاريابي و ارتباطات شركت مي‌گويد آن‌ها انتظار دارند در فاصله‌ي سال‌هاي ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، حدود ۶۷۴ تا ۱۶۸۲ رآكتور بفروشند. كران بالاي اين دامنه نمايان‌گر بيش از ۸۰ گيگاوات ظرفيت است كه به ۹۸ گيگاوات ظرفيت هسته‌اي موجود در آمريكا نزديك مي‌شود. انرژي هسته‌اي كنوني از كمتر از ۱۰۰ رآكتور بزرگ تأمين مي‌شود. نيروگاه‌هاي موجود تقريبا ۲۰ درصد از برق كشور را تأمين مي‌كنند.

شركت NuScale يادداشت‌هاي تفاهمي را با شركت‌هايي از كشورهاي مختلف امضا كرده است. اولين پروژه برنامه‌ريزي شده‌ي NuScale با سازمان UAMPS در آمريكا است كه عمده‌فروشي برق شركت‌هاي كوچك ايالت‌هاي اطراف را تأمين مي‌كند. شركت NuScale قصد دارد اولين رآكتور خود را تا سال ۲۰۲۷ در آزمايشگاه ملي آيداهو تحويل دهد. قرار است اين رآكتور تا سال ۲۰۲۹ به بهره‌برداري برسد.

يازده رآكتور ديگر با ظرفيت ۷۲۰ مگاوات تا سال ۲۰۳۰ توليد مي‌شوند. بخشي از انرژي توليدي به وزارت انرژي آمريكا فروخته مي‌شود و بقيه را شركت‌هاي عضو UAMPS خريداري مي‌كنند. توافق‌نامه‌هايي براي بخشي از انرژي توليدي موجود است، اگرچه چندين شهردار به‌خاطر نگراني از ارزش منصرف شده‌اند. ديگران تا ۳۰ سپتامبر زمان دارند تا از پروژه خارج شوند.

متخصص كارشناسان درمورد ايمني و هزينه‌هاي بالقوه‌ي رآكتورهاي جديد ترديد دارند. ام وي رامانا، استاد و متخصص كارشناس هسته‌اي دانشگاه بريتيش كلمبيا در رويداد مطبوعاتي الكترونيكي كه در تاريخ دوم سپتامبر برگزار شد، گزارشي را مورد مباحثه داد كه در آن روي مسائل مهمي درمورد پروژه‌ي UAMPS تأكيد شده بود. رامانا گفت: «من متاسفم كه مي‌گويم چيزي كه پيش رو است، خطرناك و گران است.» وي خاطرنشان كرد فقط در ۵ سال گذشته، تخمين‌هاي هزينه‌ي پروژه‌ي UAMPS از حدود ۳ ميليارد دلار به بيش از ۶ ميليارد دلار افزايش پيدا كرده است.

هدف اوليه‌ي NuScale درمورد داشتن رآكتورهاي عملياتي تا سال ۲۰۱۶ براي بيش از يك دهه تمديد شده است كه نشان‌دهنده‌ي صنعت هسته‌اي كند آمريكا است. رامانا افزود هزينه‌هاي مصرف‌كنندگان مي‌تواند به مراتب بيشتر از هزينه‌هاي مرتبط با منابع انرژي عاري از انتشارات ديگر مانند خورشيد و باد باشد. با وجود تأييد طراحي SMR جديد، برخي خصوصيات ايمني آن به تنظيم نياز دارند. ادوين ليمن، مدير ايمني انرژي هسته‌اي در اتحاديه‌ي دانشمندان نگران مي‌گويد: «من فكر نمي‌كنم متقاضيان آينده‌ي NuScale از مجوز طرحي كه داراي شكاف‌هاي ايمني باشد، سودي ببرند.»

در گزارش جولاي‌ ۲۰۲۰، شانلي لو مهندس هسته‌اي NRC درمورد مسئله پيچيده‌اي به‌نام رقيق‌شدگي بور مباحثه كرد كه مي‌تواند موجب نارسايي سوخت و ايجاد شرايط بحراني شود؛ به اين معنا كه اگر حتي رآكتوري خاموش شود، واكنش‌هاي شكافت مي‌تواند دوباره شروع شده و افزايش انرژي خطرناكي را موجب شود.

در گزارش ديگري، كميته مشورتي كميسيون ساماندهي هسته‌اي آمريكا درزمينه‌ي ايمني رآكتور خاطرنشان كرد كه چندين مورد خطرناك هنوز تكميل نشده‌اند. در پاسخ آژانس به گزارش اخير آمده است كه اين موارد هنگام ارائه‌ي درخواست‌هاي مجوز مخصوص سايت‌ها مورد ارزيابي بيشتر قرار مي‌گيرد. مرحله‌اي كه در آن واقعا به آغاز ساخت و اجراي رآكتور نياز است.