ديپ فيك را ميتوان يكي از مهمترين موضوعات خبري دنياي امروز دانست. خطر فناوري مذكور روزبهروز بيشتر در رسانهها ديده ميشود و همه از سرعت بالاي پيشرفت و در دسترس بودن آن واهمه دارند. پيچيدگي فناوري مذكور در كنار متخصصدهاي متنوع و بعضا خطرناك آن، دستههاي متعدد مردم را نيز به رسانهها بياعتماد ميكند. بههرحال اطلاعرساني دربارهي خطرات يك فناوري جديد ميتواند فوايدي را هم براي عموم جامعه بههمراه داشته باشد.
امروز همه ميدانيم كه استفادهي سوء از ديپ فيك، چالشهايي را براي جامعه بههمراه خواهد داشت. بهعلاوه با افزايش آگاهي از زمينههاي سوءاستفاده، پيشگيري از عواقب آنها نيز آسانتر خواهد بود. البته درنهايت اين فناوري توسعه يافته است و در دنياي آيندهي ما حضور جدي خواهد داشت. شايد با نگاهي عميقتر بتوان متخصصدهاي مفيدي هم از آن استخراج كرد كه به نفع همهي جوامع هم باشند. در ادامهي اين مطلب اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران، به مطالعه همين قابليتهاي مفيد ميپردازيم.
مباحثه و مناظره پيرامون فناوري ديپ فيك امروز به وضعيت پيچيدهاي رسيده است. البته هنوز تعريف و مطالعه واحدي از فناوري مذكور وجود ندارد. بههرحال با نگاهي اوليه ميتوان ديپ فيك را هرگونه تقليد، دستكاري يا ساخت صوت يا ويدئو ناميد كه بهكمك يادگيري ماشين ممكن ميشود. جابهجايي صورت، حركت دادن مصنوعي بدن، كپي كردن صداي افراد و توليد اصوات و تصاوير كاملا جديد، همگي در دستهبندي ديپ فيك قرار ميگيرند. البته با توجه به چنين تعريفي، نميتوان تغيير تصاوير ثابت در فتوشاپ را بهعنوان ديپ فيك در انديشه متخصصين گرفت.
توليد و تغيير تصاوير، ابزاري در دست توليدكنندههاي محتوا
داستانگويي از طريق تصاوير متحرك، فعاليتي بسيار گرانارزش محسوب ميشود. استوديوهاي هاليوودي امروزه ميلياردها دلار هزينه ميكنند تا شخصيتهاي ساختگي را در فيلمهاي خود اضافه كنند. ابزارهايي كه بازيگران بزرگ صنعت رسانه براي توليد محتوا استفاده ميكنند، با وجود كاهش ارزش در دهههاي اخير هنوز براي بسياري از توليدكنندهها بسيار گران و غيرقابل دسترس هستند. همين ابزارها، استوديوهاي بزرگ را قادر ميسازند تا تصورات خود را به توليداتي قابل قبول تبديل كنند. دراينميان فناوري ديپ فيك فرايند توليد تصاوير متحرك را آسانتر ميكند. درنهايت توليدكنندههاي كوچكتر هم ميتوانند با استفاده از ديپ فيك، به ظرفيتي نزديك به استوديوهاي غولپيكر هاليوودي دست پيدا كنند.
Synthesia يكي از شركتهاي فعال در حوزهي ديپ فيك است كه محصولي تجاري توسعه ميدهد. ابزار آنها از فناوري ديپ فيك براي تغيير زبان ويدئو استفاده ميكند. محصول آنها، با متحركسازي خودكار مجدد صورت، دوبلهي صدا و تصوير را ممكن ميكند. دستاورد بزرگ اين شركت در ويدئويي رونمايي شد كه ديويد بكام در آن به ۹ زبان زندهي دنيا دربارهي مالاريا صحبت ميكند.
علاوهبر نمونهي بالا، ميتوان از ابزار سينتزيا براي افزايش توانمندي توليدكنندههاي محتوا در سرتاسر جهان استفاده كرد. بهعنوان مثال اگر هنرمندي بااستعداد، به زبانهاي بزرگ رايج در جهان صحبت نكند، دسترسي به چنين ابزاري حكم يك پيشرفت بزرگ را براي او خواهد داشت. با استفاده از ديپ فيك به چنين شكلي، ميتوان آثار هر هنرمندي را به زبانهاي متعدد بازتوليد و پخش كرد.
با ديپ فيك ابزارهاي توليد محتواي حرفهاي در دسترس عموم قرار ميگيرد
غول نرمافزارهاي گرافيكي جهان، ادوبي، نرمافزاري بهنام Adobe VoCo دارد كه اكنون در وضعيت تحقيق و نمونههاي اوليه به سر ميبرد. اين نرمافزار به توليدكنندهها امكان ميدهد كه از متن، صوت توليد كرده و آن را با ابزارهايي شبيه به فتوشاپ ويرايش كنند. بهعنوان نمونهاي از متخصصد نرمافزار، توليدكننده ميتواند فيلم كوتاه خود را با صداي گويندههاي مشهور توليد كند.
تينگوي شو، بنيانگذار و مديرعامل استارتاپ Humen است كه ويدئوهاي ديپ فيك با تمركز روي حركات موزون توليد ميكند. او دربارهي هدف نهايي اين فناوري ميگويد:
در آيندهاي كه ما در انديشه متخصصين داريم، همه ميتوانند محتوايي باكيفيت در سطح هاليوود توليد كنند.
يوتيوب و اينستاگرام، فاصلهي فرصتهاي توزيع و توليد محتوا بين شركتهاي سرگرمي بزرگ و عكاسان حرفهاي را با آماتورهاي بااستعداد كاهش دادند. بهبيان ديگر امروز استعدادهايي كه سرمايههاي كمي براي تبليغات دارند، فرصتهاي مناسبي براي رقابت با بازيگران بزرگ پيدا كردهاند. همين روند براي ديپ فيك هم وجود خواهد داشت. توليدكنندههاي آماتور با استفاده از فناوريهاي موجود ميتوانند فاصلهي خود را با شركتهاي ثروتمند بازار جلوههاي بصري كاهش دهند.
كاربرد هنري ديپ فيك
آنچه كه در بالا بهعنوان فرصتهاي ديپ فيك مطرح شد، كاهش فاصله ميان توليدكنندهها با منابع متفاوت بود. ديپ فيك علاوهبر متخصصدهاي فوق ميتواند به توليد نوعي جديد از هنر هم بينجامد؛ هنري كه وابسته به تغيير محتوا يا دستكاري آن خواهد بود. فراموش نكنيد كه تقريبا تمامي انواع سرگرمي به تغيير، بازتاب، كپي و شكلهاي ديگر دستكاري واقعيت وابسته ميشود.
درحالحاضر انواع گوناگوني از متخصصدهاي جديد ديپ فيك در جهان هنر وجود دارد. البته چنين متخصصدهايي طيف بسيار متنوعي را پوشش ميدهند. از سوءاستفاده از چهرهي بازيگران و سياستمداران تا توليد فيلمهاي سينمايي جديد با تغيير بازيگران اصلي، در اين طيف (تقريبا) هنري قرار ميگيرد.
پيش از آنكه ديپ فيك به فناوري بدنهي جامعه بدل شود و بهمرور جاي خود را در دستان همهي متخصصان باز كند، توليد محتوا با دستكاري چهرهها امكانپذير بود، اما براي همه اجرايي نميشد. بههرحال روند موجود اين تصور را ايجاد ميكند كه در آيندهي نزديك شاهد توليد انواع آثار هنري صوتي و تصويري با بهرهگيري از تغيير چهرهها و اصوات باشيم.
شركتهاي Respeecher و Replica.AI از فعالان جدي توليد محتواي صوتي تقليدي هستند. آنها ابزارهاي متخصصدي براي توليد چنين محتوايي را در دستان متخصصاني قرار ميدهند كه آشنايي بالايي با فناوري ندارند. نمونههاي اوليه از محصولات ساختهشده با استفاده از ابزارهاي آنها، نشاندهندهي دستهي جديدي از محصولات سرگرمي و هنر است. محصولاتي كه شايد آيندهي صنعت سرگرمي را شكل دهند.
احتمالا آيندهي صنعت سرگرمي با ديپ فيك رقم ميخورد
يك باور تخصصي دربارهي آيندهي فرهنگ و هنر ميگويد كه كپي و تركيب كردن آثار هنري، فرهنگ آينده را شكل ميدهد. البته چنين انديشه متخصصيناتي از سالها قبل و دوران پابلو پيكاسو هم وجود داشت و بزرگاني همچون استيو جابز هم به آن اذعان داشتند. درواقع آنها آيندهي هنر را نه در گرو آثار انحصاري، بلكه وابسته به تركيب آثار هنرمندان و خلق محصولات جديد ميدانند. بههرحال اگر آيندهي فرهنگ را با چنين تصويري در انديشه متخصصين بگيريم، ديپ فيك بهعنوان ابزاري متخصصدي براي شكلگيري آن شناخته ميشود.
ساخت انسانهاي مجازي
توانايي تغيير چهره، صوت و حالتهاي احساسي، يكي از مهمترين مراحل در ساخت انسانهاي مجازي خواهد بود؛ انسانهايي كه احتمالا در آينده بخش مهمي از ارتباطات ما را شكل ميدهند. ما امروز مراحل مهمي را در مسير ساخت انسانهاي مجازي طي ميكنيم. دستيارهاي شخصي همچون الكسا، كورتانا و سيري از سالها پيش بخشي از تعامل ما با دنيا بودهاند. آنها امروز سهم مناسبي را از لحاظ استفاده در ميان متخصصان به خود اختصاص دادهاند و روزبهروز هم پيشرفتهتر ميشوند. بههرحال با وجود تمام پيشرفتهايي كه در توسعهي دستيارهاي مجازي صورت گرفته است، امروز باز هم آنها را تنها در حد رابطهاي متخصصي متنوع ميدانيم و هنوز به انسان مجازي مورد انديشه متخصصين تبديل نشدهاند.
ليل ميكولا، اينفلوئنسر مجازي اينستاگرام
انسانهاي مجازي دستاورد مهم ديگري در حوزهي تعاملات متخصص دنياي فناوري هستند كه با روشي متفاوت از دستيارهاي شخصي به سمت بدنهي جامعه حركت ميكنند. مسير آنها از سمت اينفلوئنسرهاي ديجيتال دنبال ميشود؛ اينلفوئنسرهايي كه در دستهي انسانهاي مجازي قابل باور قرار ميگيرند. آنها نوعي از ارتباط را ايجاد ميكنند كه به رفتارهاي انساني عموم جامعه نزديكتر است.
بهعنوان نمونهاي از اينفلوئنسرهاي ديجيتال ميتوان به Lil Miquela يا Astro در اينستاگرام اشاره كرد كه ارتباطي طبيعي و نزديك با متخصصان دارند. البته پاسخ آنها به متخصصان و تعاملهاي مربوطه، توسط افراد ديگر و انسانهاي واقعي نوشته ميشود؛ اما رويكردهاي موجود نشان از آيندهاي دارند كه انسانهاي مجازي به پديدهاي رايج در شبكههاي مجازي تبديل شوند.
فاصلهي دستيارهاي مجازي با اينلفوئنسرهاي ديجيتال كمرنگتر ميشود
ديپ فيك ميتواند فاصلهي ميان دستيارهاي مجازي و اينفلوئنسرهاي ديجيتال را از بين ببرد. پيشرفت موجوداتي همچون الكسا يا ليل ميكولا و تبديل كردن آنها به موجودي همچون سامانتا در فيم Her يا جوي در فيلم Blade runner 2049، نيازمند پيشرفتهاي بيشتر در شبيهسازي صوت و تصوير خواهد بود؛ پيشرفت در حوزههايي همچون نشان دادن زبان بدن، صوت و احساسات كه بيش از هميشه بايد شبيه به انسان واقعي شود.
اگر تمامي تركيبهاي منحصربهفرد حركت، بازخورد صوتي و حالت چهرهي يك فرد را در طول زندگي بشماريم، به عددي در مقياس ميليارد خواهيم رسيد. درنتيجه براي واقعيتر كردن انسانهاي مجازي، نميتوان عملكرد آنها را با رويكردهاي سنتي كدنويسي طراحي كرد و بايد روشهايي بسيار انعطافپذيرتر به كار برد.
فناوري ديپ فيك ميلياردها نمونه از رفتارهاي انساني را دريافت و رفتارهايي بسيار شبيه به واقعيت را بهعنوان خروجي ارائه ميكند. با ديپ فيك ميتوان امكان و ظرفيت تعامل و درك طبيعيتر مكالمه را به دستيارهاي هوشمند اضافه كرد. بههمينترتيب اينفلوئنسرهاي مجازي هم توانايي تعامل تصويري واقعيتر و زنده را پيدا خواهند كرد. در آيندهي تحت سلطهي ديپ فيك ميتوان زنده شدن شخصيتهايي همچون ميكي ماوس را متصور شد. تصاوير هولوگرام سهبعدي از كاراكترهاي انيميشني و انسانهاي واقعي كه توانايي صحبت با صدايي واقعي دارند، بخش ديگري از آيندهي مذكور خواهد بود.
خلاقيت را ميتوان محصولي از دل كپي كردن ناميد. جزئيات بيشتر و پيشرفت در هنر هم از دل همين فرايند بيرون ميآيند. چنين دستاوردهايي بسيار نزديك به محصولات ديپ فيك هستند. فناوريهايي كه دسترسي به ابزارهاي خلاقانهي سرگرمي را براي همه ممكن كرده و توليد انواع جديدي از محتوا را آسان ميكنند. با توجه به همهي اين نكات، شايد بتوان كمي از ترس و نگراني پيرامون ديپ فيك كاست و آيندهاي روشنتر را متصور شد.
هم انديشي ها