هزينه هاي پنهان افزايش ظرفيت پيمايش خودروي الكتريكي
با وجود پيشرفت‌هاي چشم‌گير در فناوري خودروهاي الكتريكي طي سال‌هاي اخير، نگراني از ظرفيت پيمايش (محدوده حركتي) همچنان مسئله‌اي مهم براي خريداران احتمالي است. به‌عنوان مثال انديشه متخصصينسنجي سال گذشته توسط آزمايشگاه تحقيقات حمل‌ونقل (TRL) نشان داد كه تنها ۵۰ درصد از مصرف‌كنندگان تمايل به خريد خودرويي با ظرفيت پيمايش حدود ۳۲۰ (۲۰۰ مايل) كيلومتر دارند؛ درحالي‌كه اگر ظرفيت پيمايش خودروي الكتريكي به ۴۸۰ كيلومتر (۳۰۰ مايل) افزايش يابد، تعداد مصرف‌كنندگاني كه تمايل به خريد آن دارند به ۹۰ درصد مي‌رسد.
موفقيت خودروهايي مانند هيونداي كنا، جگوار I-Pace، تسلا مدل ۳ و ساير مدل‌ها در بازار به لطف دستيابي به ظرفيت پيمايش نزديك يا بيش از ۴۸۰ كيلومتر محقق شده است و چند خودرو الكتريكي ديگر حتي با ظرفيت پيمايش بيشتر براي توليد در آينده نزديك در انديشه متخصصين گرفته شده‌اند.
بااين‌حال افزودن تعداد بيشتري از باتري‌هاي ليتيوم يون براي افزايش ظرفيت پيمايش خودروي برقي هزينه دارد؛ افزودن تعداد باتري‌ها به ارزش خودرو براي مصرف‌كنندگان منجر مي‌شود و وزن اضافه، بر عملكرد ديناميكي خودرو تأثير مي‌گذارد و درعين حال كارايي آن را كاهش مي‌دهد. مهم‌تر از همه، اضافه كردن باتري‌هاي بيشتر به دي‌اكسيد كربن مورد استفاده براي توليد خودروي برقي اضافه مي‌كند و اين خود يكي از مزاياي اصلي زيست‌محيطي آن‌ها را تحت تأثير قرار مي‌دهد.
برخي از شركت‌هاي خودروسازي اكنون شروع به عقب‌نشيني از روند ساخت باتري‌هاي بزرگ‌تر كرده‌اند. مزدا به‌تازگي اولين خودرو الكتريكي توليدي خود را با نام MX-30 روانه بازار كرده كه داراي باتري ۳۵/۵ كيلووات ساعت است و ظرفيت پيمايش ادعايي ۲۰۰ كيلومتر (۱۲۴ مايل) را ارائه مي‌دهد. درحالي‌كه ظرفيت پيمايش شاسي‌بلند برقي مزدا MX-30 نسبت به بسياري از رقباي آن در سطح پايين‌تري قرار دارد، يواخيم كونز، رئيس بخش تحقيق و توسعه مزدا در اروپا، مي‌گويد اين طرح با درانديشه متخصصينگرفتن مفهوم «اندازه مناسب» ساخته شده است.
كونز مي‌گويد:
ما اعتقاد داريم باتري خيلي بزرگ كه به‌معناي خودرويي بزرگ و سنگين‌وزن است، از دو جهت براي آينده مناسب نيست: محيط زيست و سرگرمي براي رانندگي. مزدا بر كاهش انتشار دي‌اكسيد كربن تأكيد مي‌كند كه مقياسي كلي از دي‌اكسيد كربن مورد استفاده در چرخه توليد و طول عمر خودرو ارائه مي‌دهد. توليد باتري منجر به انتشار بسيار زياد دي‌اكسيد كربن از مواد استخراج‌شده و فرايند توليد مي‌شود. اگر باتري خودرو كوچك‌تر باشد، مسئوليت نيز بسيار كمتر است و در هنگام استفاده به دليل كاهش وزن خودرو، مصرف انرژي نيز پايين مي‌آيد.
مزدا با تحقيق درباره استفاده مشتريان از خودرو و متعادل‌سازي آن در برابر پويايي خودرو و ميزان توليد دي‌اكسيد كربن خروجي، توانست درباره ظرفيت پيمايش MX-30 به اين صورت تصميم‌گيري و انتخاب كند. كونز مي‌گويد:
ما اعتقاد داريم در هنگام استفاده عادي، مشتريان مي‌توانند طي هفته خودروي الكتريكي را در خانه شارژ كنند؛ اما در سفرهاي طولانيمدت چنين ظرفيت پيمايشي براي رسيدن به ايستگاه شارژ عمومي بعدي كافي است.
در انگليس و ساير بازارها، مزدا در حال توسعه نسخه توسعه‌دهنده MX-30 است كه از پيشرانه كوچك دوار بهره مي‌برد و به گفته‌ي مسئولان اين شركت، ظرفيت پيمايش مشابه يك خودرو بنزيني فعلي ارائه مي‌دهد؛ اما تأثيرگذاري كلي آن بر محيط زيست كمتر از خودروي برقي با شعاع حركتي مشابه است.
داده‌هاي انديشه متخصصينسنجي سفر ملي دولت انگليس نيز از اين تصميم مزدا همراهي مي‌كنند. اين انديشه متخصصينسنجي نشان داد كه ميانگين سفر با خودرو طي سال گذشته ۱۳/۵ كيلومتر (۸/۴ مايل) بوده و اين رقم از سال ۲۰۰۹ تاكنون تغييري نكرده است. در همين حال، تحقيقات بنياد RAC نشان داد كه رانندگان انگليسي به‌طور متوسط ۱۶,۷۰۰ كيلومتر در سال (حدود ۴۵ كيلومتر در روز) طي مي‌كنند؛ طبق اين تحقيق، مالكان خودروهاي الكتريكي به‌طور متوسط در سال مسافتي حدود ۱۵,۱۸۵ كيلومتر (۹۴۳۵ مايل) مي‌پيمايند.
مزدا در موضع‌گيري خود نسبت به تأثيرات زيست‌محيطي محصولاتش تنها نيست. شركت پل‌استار (زيرمجموعه ولوو) كه اخيرا داده‌هايي درباره تأثير دي‌اكسيد كربن در توليد خودروهاي برقي منتشر كرد، در حال آماده‌سازي نسخه توليدي خودروي مفهوم پرسپت (Precept) است. توماس اينگنلاث، مديرعامل پل‌استار، اشاره كرد كه «ظرفيت پيمايش خودرو بايد به حدود ۳۰۰ مايل (۴۸۰ كيلومتر) برسد تا بتواند در بازار رقابتي باشد؛ اما صنعت خودروسازي نمي‌تواند در اين مسابقه براي افزايش ظرفيت پيمايش، پيش بتازد و چنين كاري واقعاً به مسيري غير مسئولانه تبديل مي‌شود.»
اينگنلاث افزود:
اگر شما در مورد كارآيي بيشتر خودرو صحبت مي‌كنيد، من اين را كاملا قبول دارم؛ اما اگر برنامه‌ريزي براي افزايش قدرت خودرو فقط براي بهتر كردن ظرفيت پيمايش باشد، اين هدف‌گذاري به ما كمك نمي‌كند به خودروي پايدارتري دست يابيم. در عوض بايد تمركز بر ايجاد زيرساخت‌هاي شارژ سريع باشد تا امكان شارژ سريع‌تر و راحت خودروها فراهم شود.
پل‌استار ازطريق اقداماتي مانند انتشار تأثير توليد دي‌اكسيد كربن در خودروهاي خود و افزايش استفاده از مواد بازيافتي، پايداري را به‌عنوان بخشي اصلي از اقدامات بازاريابي خود در انديشه متخصصين گرفته است. سؤال اين است كه آيا خريداران موافق چنين رويكردي هستند؟ براساس مطالعه‌هاي مؤسسه KPMG هلند، ۹۸ درصد از مديران صنعت خودروسازي، پايداري را يك تمايز اساسي مي‌دانند؛ درحالي‌كه ۸۳ درصد از مصرف‌كنندگان چنين انديشه متخصصيني دارند.
مطالعه KPMG نشان داد كه ۴۲ درصد از مديران و مصرف‌كنندگان احساس مي‌كنند پايداري به يك ويژگي محصول تبديل مي‌شود. KPMG به خودروسازان پيشنهاد مي‌كند كه بايد تأثير دي‌اكسيد كربن را روي ساخت يك وسيله نقليه براي خود تبليغ كنند؛ همان‌طور كه پل‌استار در حال انجام چنين اقدامي است. اما در آينده چالش اين خواهد بود كه مصرف‌كنندگان به توافق برسند كه پايداري به اندازه ظرفيت پيمايش طولاني هنگام جست‌وجو براي خريد خودرو الكتريكي، مهم است.
راه حل مزدا
مزدا مانند بسياري ديگر از خودروسازان، كاملا به ساخت خودروهاي برقي پايبند نيست. در عوض اين شركت در حال اتخاذ استراتژي سيستم محركه «چند راه حلي» است كه به آن اجازه مي‌دهد پيشنهاد خود را با توجه به تقاضا و نياز بازار تغيير دهد.
وسايل نقليه اين شركت مبتني بر پلتفرم كوچكي است كه براي خودروي برقي MX-30 و هاچ‌بك مزدا ۳ و كراس‌اور CX-30 استفاده مي‌شود و پلتفرم بزرگ‌تري نيز وجود دارد كه زيربناي وسايل نقليه‌اي مانند شاسي‌بلند CX-5 است. درحالي‌كه پلتفرم كوچك براي قرار دادن پيشرانه‌هاي برقي مهندسي شده است، در پلتفرم بزرگ مي‌توان از سيستم‌هاي هيبريدي و پلاگين هيبريدي برقي استفاده كرد.
يوآخيم كونز، مدير بخش تحقيق و توسعه اروپايي مزدا مي‌گويد:
مشترياني كه مسافت بيشتري طي مي‌كنند، خودروي الكتريكي نخواهند خريد؛ آن‌ها به‌دنبال خودروي هيبريدي يا پلاگين هيبريدي خواهند رفت. چنين خودروهايي در كشورهايي با كمترين ميزان همراهي از زيرساخت حمايتي خودروي برقي مهم هستند. مزدا همچنين روي تحقيق درباره سوخت‌هاي مصنوعي تجديدپذير سرمايه‌گذاري كرده است كه مي‌‌تواند به پيشرانه‌هاي احتراقي اجازه دهد بدون انتشار دي‌اكسيد كربن كار كنند و باعث مي‌شود آن‌ها نسبت به خودروهاي برقي با محيط زيست سازگارتر (خودرو پاك) باشند.
هم انديشي ها