آيا انسان در عصر زمين‌شناسي آنتروپوسين زندگي مي‌كند؟
در دو دهه‌ي گذشته، از كلمه‌ي غيررسمي «آنتروپوسين» براي توصيف تغييرات بي‌سابقه‌ي انسان در سياره‌ي زمين استفاده شده است. با گسترش و تطبيق هرچه بيشتر اين مفهوم، تعريف‌هاي بيشتري براي آن ارائه شدند. امروزه معني اوليه‌ي آنتروپوسين و بازه‌ي زماني آن به‌شدت تغيير كرده و به معيارهاي زيادي وابسته است.
براي زمين‌شناسان و دانشمندان علوم زمين، انقلاب صنعتي اغلب به‌عنوان نقطه‌ي آغاز آنتروپوسين تعريف مي‌شود. در اين دوره انسان بر سراسر كره‌ي زمين غالب شد. از طرفي بسياري از انسان‌شناس‌ها، مورخان و باستان‌شناس‌ها قرن هجدهم را به‌عنوان نقطه‌ي طلوع آنتروپوسين مي‌دانند. در اين قرن انسان عامل گرمايش در برخي نقاط زمين بود. قبل از آن هم بارقه‌هايي از غلبه‌ي انسان بر زمين ديده مي‌شد.
از عصر پليستوسين پسين تا هولوسين (عصر فعلي) انسان‌ها تغييرات چشمگير و محسوسي در زمين به وجود آوردند و از آنجا كه اين تغييرات از انديشه متخصصين تخصصي براي تعريف عصر زمين‌شناسي جديد كافي نبودند، نياز به شرايط ديگري براي توصيف اين نفوذ وجود داشت. امروزه افراد در سراسر جهان از اصطلاح آنتروپوسين با معاني مختلف استفاده مي‌كنند. به گفته‌ي كالين واترز، زمين‌شناس دانشگاه ليسستر بريتانيا:
مطالعه بسياري از تفسيرهاي آنتروپوسين نشان مي‌دهد مجموعه‌اي از مفاهيم همپوشا و كاملا مجزا در تعريف آن نقش دارند.
هزاران سال قبل از انقلاب صنعتي، جهاني‌سازي، بمب‌هاي هسته‌اي و تغييرات اقليمي مدرن، انسان‌ها به نيروي غالب كره‌ي زمين تبديل شده بودند. با اهلي‌سازي و شكار، گسترش دام‌ها و استخراج معادن و حركت به سمت شهرنشيني، تغييرات عمده‌اي در سوابق فسيلي و خاكي كره‌ي زمين به وجود آمد و انسان در مسير كنوني‌اش قرار گرفت.
براي مثال در حدود ۳۴۰۰ قبل از ميلاد، مردم چين مس را ذوب مي‌كردند و حدود ۳۰۰۰ سال پيش بخش زيادي از سياره‌ي زمين به خاطر كشاورزان و شكارچيان تغيير كرده بود. با اينكه اين تغييرات منطقه‌اي آهسته و كوچك به اندازه‌ي تغييرات عصر كنوني باعث از بين رفتن ثبات كلي زمين نشدند، برخي پژوهشگرها معتقدند آثار اقليمي تغييرات اوليه دست كم گرفته شده‌اند. به همين دليل برخي از اصطلاحات پيش آنتروپوسين يا آنتروپوسين اوليه براي توصيف آثار چشمگيري انساني قبل از قرن بيستم استفاده مي‌كنند.
برخي ديگر معتقدند آنتروپوسين با حرف Aا(Anthropocene)، معرف مفهوم زمين‌شناسي است؛ درحالي‌كه آنتروپوسين با حرف aا(anthropocene) براي مداخله‌هاي گسترده‌تر به كار مي‌رود. حتي پس از انقلاب صنعتي و زماني‌كه تأثير انسان بر زمين واضح بود، نياز به تعاريف پيشرفته‌تر احساس مي‌شود.
شتاب‌گيري بالاي تحولات باعث شد از اواسط قرن بيستم به بعد به‌عنوان مرحله‌ي دوم آنتروپوسين در انديشه متخصصين گرفته شود. در اين دوره نفوذ و تأثير انسان به‌صورت نمايي افزايش يافت. اين مرحله‌ي دوم نه‌تنها شامل تغييرات سريع زمين‌شناختي است بلكه به معيارهاي اجتماعي اقتصادي و فرآيندهاي بيوفيزيكي مدرن هم اشاره دارد.
هنوز مشخص نيست مرحله‌ي بعدي آنتروپوسين چگونه است؛ اما بسياري از تغييرات انساني برگشت‌ناپذيرند و ممكن است آثار آن‌ها تا مدت‌ها باقي بمانند. با اين حال به گفته‌ي مؤلفان؛ يك چيز واضح است؛ تحولات سريعي كه انسان بر زمين تحميل كرده است سنگين‌تر از رويدادهاي اقليمي هولوسين هستند.
اين مقاله در Earth's Future منتشر شد.
هم انديشي ها