چرا همه لپ تاپ هاي گيمينگ بايد به HDMI 2.1 مجهز باشند
استاندارد HDMI 2.1 حضور مهمي در CES 2021 داشت. شايد شنيدن اين جمله درباره‌ي يك درگاه عجيب باشد؛ اما حقيقت اين است كه HDMI 2.1 در نهايت مي‌تواند بيشتر از هر لپ تاپ گيمينگ رده‌بالا يا كارت گرافيك جديد موجود در بازار، اجراي بازي ويدئويي روي رايانه‌ي شخصي را متأثر كند.
براساس مقاله‌ي ديجيتال ترندز، استاندارد HDMI 2.1 ممكن است فاصله‌اي كه بين كنسول بازي و رايانه‌ي شخصي در زمينه‌ي اجراي بازي ويدئويي وجود دارد، از بين ببرد. درادامه اين موضوع را مطالعه مي‌كنيم كه HDMI 2.1 چگونه مي‌تواند تجربه‌ي بازي ويدئويي روي پلتفرم‌هاي مختلف را نزديك‌تر كند و چرا بايد تمامي رايانه‌هاي گيمينگ از اين پس از اين استاندارد همراهي كنند.
در صنعت بازي نوعي تقسيم‌بندي مهم وجود دارد. كنسول‌ها مخصوص اتاق نشيمن و تلويزيون هستند؛ اما رايانه‌هاي شخصي را بايد در اتاق قرار داد و با ميز و مانيتور از آن‌ها استفاده كرد. طي سال‌هاي اخير رايانه‌هاي شخصي و كنسول‌هاي بازي به‌صورت مستقل تكامل پيدا كرده‌اند و شاهد ظهور فناوري‌هاي مختلفي در آن‌ها بوده‌ايم تا نياز اين پلتفرم‌ها رفع شود. وقتي مباحثه به درگاه‌ها مي‌رسد، اين موضوع اهميت زيادي پيدا مي‌كند.
رايانه‌هاي شخصي به‌تدريج از HDMI فاصله گرفته‌اند. هنوز مي‌توانيد درگاه HDMI 2.0 را در لپ‌تاپ‌ها و كارت‌هاي گرافيك پيدا كنيد؛ اما اكثر گيمرهاي پلتفرم پي سي امروزه نرخ نوسازي (رفرش ريت) سريعي كه به لطف درگاه ديسپلي پورت (DisplayPort) ارائه مي‌شود ترجيح مي‌دهند. تمام مانيتورهاي گيمينگ ديسپلي پورت دارند و اين گفته براي كارت‌هاي گرافيك نيز صدق مي‌كند.
درگاه DisplayPort 1.4 اين امكان را به رايانه‌هاي شخصي داد تا بازي را با وضوح 4K و نرخ نوسازي ۱۲۰ هرتز اجرا كنند. اين امكان طي چند وقت اخير صرفا در رايانه‌هاي گيمينگ رده‌بالا و گران‌ارزش در دسترس قرار گرفته است؛ زيرا اجراي بازي در اين حالت به سخت‌افزار بسيار قوي نياز دارد. ديسپلي پورت از فناوري‌هاي مهمي نظير جي سينك انويديا (Nvidia G-Sync) و فري سينك اي ام دي (AMD FreeSync) همراهي مي‌كند تا بازي روان اجرا شود.
رايانه‌هاي شخصي به‌تدريج از HDMI فاصله گرفته‌اند؛ اما HDMI حكم‌ران دنياي كنسول بازي است
در دنياي كنسول بازي، HDMI هنوز حكم‌راني مي‌كند. دليل اصلي اين است كه كنسول‌هاي قديمي‌تر در هر صورت نمي‌توانستند به وضوحي در حد و اندازه‌ي 4K و نرخ نوسازي ۱۲۰ هرتز دست پيدا كنند. البته كنسول‌هاي نسل نهمي ايكس باكس سري ايكس و پلي استيشن 5 شرايط را دست‌خوش تغيير مي‌كنند. ايكس باكس سري ايكس و پلي استيشن 5 بيشتر از هر كنسول ديگري به كلاس رايانه‌ي شخصي نزديك شده‌اند و به لطف استفاده از HDMI 2.1 مي‌توانند همچون رايانه‌هاي مجهز به ديسپلي پورت، بازي ويدئويي را با وضوح 4K و نرخ نوسازي ۱۲۰ هرتز اجرا كنند.
اين يعني اكنون به نقطه‌اي مشترك در دو صنعت رسيده‌ايم. HDMI 2.1 كم‌كم به‌صورت گسترده‌تر به محصولات مختلف اضافه مي‌شود؛ اما شايد استفاده از ديسپلي پورت مزيت چنداني نسبت به جديدترين استاندارد HDMI ارائه ندهد. همين موضوع فرصتي شگفت‌انگيز براي افزايش ارزشمندي لپ‌تاپ‌ها و به‌طور كلي گيمينگ روي پي سي است.
در CES 2021 يك لپ تاپ گيمينگ با استاندارد HDMI 2.1 معرفي شد: Alienware m15 R4. شايد معرفي صرفا يك لپ تاپ با HDMI 2.1 در نمايشگاهي به بزرگي CES اتفاق چندان مهمي نباشد؛ اما تمامي تكامل‌هايي كه در صنعت فناوري رخ مي‌دهند، از اتفاقي كوچك آغاز مي‌شوند؛ به‌خصوص وقتي كار به اعمال تغيير در استانداردهاي محصولات مي‌رسد.
اين گفته با واقعيت هم‌خواني دارد؛ زيرا جديدترين مدل كارت‌هاي گرافيك انويديا يعني محصولات خانواده‌ي RTX 3000، دقيقا همان پردازنده‌هايي هستند كه براي نخستين بار امكان دستيابي به گيمينگ 4K را در لپ‌تاپ‌ها فراهم مي‌كنند. توليدكنندگان به‌تازگي فرايند استفاده از نمايشگر 4K مجهز به نرخ نوسازي ۱۲۰ هرتز را در لپ‌تاپ‌ها آغاز كرده‌اند و يكي از اين محصولات Asus ROG Zephryus Duo 15 SE نام دارد.
براي يك لحظه تصور كنيد كه صاحب يكي از اين لپ تاپ گيمينگ رده‌بالاي مجهز به درگاه HDMI 2.1 هستيد. در طول روز از لپ تاپ براي كار كردن استفاده مي‌كنيد و سپس به‌سرعت و آزادانه مي‌توانيد بين مانيتور گيمينگ دفتر كار و تلويزيون اتاق نشيمن خانه جابه‌جا شويد.
ماوس و كيبورد بيسيم به‌صورت خودكار به لپ تاپ وصل مي‌شوند و وقتي روي مبل مي‌نشينيد، اتصال كنترلرها به سيستم رخ مي‌دهد. همين فرايند مي‌تواند قابل حمل بودن لپ‌تاپ‌ها را بسيار پراهميت كند؛ به‌خصوص در دنيايي كه حتي اگر از لحاظ مالي اشكال نداشته باشيد نمي‌توانيد جديدترين كنسول‌ها و كارت‌هاي گرافيك را خريداري كنيد.
هنوز فاصله‌ي زيادي تا فراگير شدن استاندارد HDMI 2.1 در صنعت رايانه‌ي شخصي باقي مانده است. اين استاندارد فعلا در لپ تاپ Alienware m15 R4 حضور دارد و روي چندين مانيتور نيز از آن استفاده شده است. اين موضوع را در انديشه متخصصين داشته باشيد كه HDMI 2.1 امروزه قابليتي استاندارد براي همه‌ي تلويزيون‌ها محسوب نمي‌شود. البته VESA قطعا در تلاش است بيشترين بهبودها را روي جديدترين نسخه‌ي ديسپلي پورت يعني DisplayPort 2.0 اعمال كند و مزيت‌هاي متعددي از طريق آن ارائه دهد.
تحليلگران مي‌گويند دو حالت رخ مي‌دهد: رايانه‌هاي شخصي به‌صورت گسترده سراغ HDMI 2.1 مي‌روند يا بالاخره شاهد حضور گسترده‌ي DisplayPort يا USB-C در تلويزيون‌هاي هوشمند و كنسول‌هاي بازي خواهيم بود. با ديدي منطقي، احتمال رخ دادن حالت اول بسيار بيشتر است.
هم انديشي ها