موتور جستجوي بومي ذره بين آغاز به كار كرد
همراه اول ۱۷ اسفندماه از موتور جستجوي بومي «ذرهبين» رونمايي كرد. به گزارش ايسنا، همراه اول در حاشيه‌ي افتتاح «مركز مانيتورينگ پلتفرم‌هاي ديجيتال» از جستجوگري رونمايي كرد كه پروژه‌ي آن از چند ماه گذشته آغاز شده بود. ظاهرا همراه اول قصد دارد يك مرورگر هم راه‌اندازي كند. رئيس مركز ملي فضاي مجازي در مورد اين موتور جست‌وجو گفت:
اين موتور جست‌وجو از قابليت‌هاي محلي بسيار خوبي برخوردار است و اميدواريم بتواند بخش بزرگي از نيازهاي مردم را بهتر از مرورگرهاي خارجي تأمين كند.
اين جستجوگر اكنون در استورهاي ايراني قابل دانلود است و در توضيحات آن نوشته شده: «ذرهبين يك سوپروب‌گرد رايگان فارسي است كه جست‌وجو و گشت‌وگذار در دنياي بي‌انتهاي اينترنت را آسان مي‌كند.» از جمله ويژگي‌هايي كه براي اين جستجوگر ذكر شده، اين است كه هزينه‌ي اينترنت مصرفي استفاده از ذرهبين براي وب‌سايت‌هاي ايراني نيم‌بها و براي وب‌سايت‌هاي بين‌المللي، تمام‌بها است. اين هزينه، با فعال‌سازي بسته‌هاي هديه ذرهبين رايگان است.
گفته شده است تماشاي ويدئو در شبكههاي اجتماعي و وب‌سايت‌هاي ديگر، در تب ويدئوي ذرهبين، هميشه با ترافيك نيم‌بها محاسبه مي‌شود. از ديگر ويژگي‌هايي كه براي اين جستجوگر ذكر شده است بايد به موارد زير اشاره كرد:
زبان ذره بين فارسي است.ذره بين امكان جست‌وجو و دسترسي طبقه‌بندي‌شده به متن، تصوير، ويدئو (كليپ، فيلم و سريال) و موسيقي را فراهم مي‌كند.جست‌وجو در ذره بين، ساده است و نياز به هيچ تخصصي ندارد.سرعت جست‌وجو و رسيدن به نتيجه دل‌خواه در ذره بين بالا است؛ تنها با يك كليك!
شباهت نتايج جستجوي ذرهبين با گوگل
براساس مطالعه‌هاي اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران، نتايج ذرهبين شباهت بسيار زيادي به نتايج گوگل دارند. براي مثال، در صورت تايپ كردن عبارتي در فيلد جستجوي ذرهبين متوجه مي‌شويم كه كليدواژه‌هاي پيشنهادي (Suggestions) شباهت بسيار زيادي به پيشنهادهاي گوگل دارند و در بسياري از موارد، تنها ترتيب آن‌ها فرق مي‌كند.
به‌عنوان مثالي ديگر، با جستجوي عبارت «استارلينك»، ترتيب نتايج نمايش داده‌شده در گوگل و ذرهبين به اين صورت است:
- صفحه‌ي ويكي‌پدياي استارلينك
- مقاله‌ي استارلينك در اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران
- وب‌سايت استارلينك
- خبرگزاري مهر
- انتخاب
- ايسنا
- ايسنا
- ايرنا
- دنياي اقتصاد
عبارات پيشنهادي نمايش داده‌شده در انتهاي صفحات جست‌وجو نيز تقريبا يكسان است:
جستجوي تصاوير
با نگاهي به قسمت جستجوي تصاوير متوجه مي‌شويم تصاوير به نمايش درآمده در ذرهبين تقريبا همان نتايج جستجوي تصاوير گوگل و از منابع دقيقا يكسان هستند و تنها ترتيب نمايش آن‌ها فرق مي‌كند.
كليدواژه‌هاي پيشنهادي در قسمت بالاي جستجوي تصاوير گوگل و ذره بين نيز عينا يكسان است.
نكته‌ي جالب ديگري كه هنگام مطالعه جستجوي تصاوير ذرهبين متوجه مي‌شويم اين است كه پيش‌نمايش عكس‌ها (Thumbnail) دقيقا مانند تصاوير گوگل روي gstatic.com ميزباني مي‌شوند.
gstatic.com دامنه‌اي متعلق به گوگل است. گوگل براي بهبود عملكرد موتور جستجويش و كاهش زمان لود كردن نتايج، محتواي استاتيك (كد جاوا اسكريپت، CSS و تصاوير) را روي دامنه‌هاي مختلف و از طريق CDN-هايي كه از لحاظ جغرافيايي به متخصص نزديك‌تر هستند ارائه مي‌دهد.
پيش‌نمايش (Thumbnail) تصاوير موتور جستجوي ذرهبين روي دامنه‌ي gstatic.com متعلق به گوگل ميزباني مي‌شوند
بااين‌حال، ياسر رايگاني، مدير ارتباطات همراه اول در پاسخ به متخصصي در توييتر مي‌گويد نتايج ذرهبين، مستقل از جستجوگرهاي ديگر است.
جايي كه شباهت‌ها به پايان مي‌رسد
به انديشه متخصصين مي‌رسد در مواردي كه ذرهبين نمي‌تواند از نتايج جستجوي گوگل ايده يا كمك بگيرد، شباهت‌ها به پايان مي‌رسد و مرتبط و مفيد بودن نتايج به نمايش درآمده به طرز قابل توجهي افت مي‌كند. براي مثال با رفتن به زبانه‌هاي «بازار»، «آوا» و «فيلم و سريال» و جستجوي كليدواژه‌هاي خاص، نتايج نامربوطي نمايش داده مي‌شود.
جستجوي عبارت استارلينك در بخش بازار موتور جستجوي ذرهبين
طي سال‌هاي اخير، شاهد معرفي چند موتور جستجوي ايراني ديگر از جمله يوز و پارسي‌جو بوديم كه متأسفانه به هيچ عنوان نتوانسته بودند نتايج قابل قبولي به متخصصان ارائه كنند. اشكال آنجا است كه موتورهاي جست‌وجو يكي از پيچيده‌ترين ساختارهاي نرم‌افزاري و زيرساختي دنيا را طلب مي‌كنند. دسترسي به منابع در حوزه‌هاي متنوع، نياز به موتور جست‌وجو با الگوريتم‌هاي دقيق، پيشرفته و بسيار پيچيده دارد تا بتواند جزئي‌ترين موارد مربوطه ميان اطلاعات در سطح گسترده‌ي اينترنت را بيابد، طبقه‌بندي و رتبه‌بندي كند و به‌سرعت در اختيار متخصص قرار بدهد.
علاوه بر الگوريتم پيشرفته، فرايند ايندكس كردن ميلياردها صفحه‌ي وب نيازمند منابع سخت‌افزاري قدرتمند و بسيار گران‌ارزش است. حتي اگر بتوان از پس توسعه‌ي الگوريتم سرچ و تهيه‌ي منابع سخت‌افزاري برآمد، به ممباحثه بسيار پراهميت ترتيب نمايش نتايج يا الگوريتم سورت مي‌رسيم. مرتبط بودن نتايج به نمايش درآمده در گوگل حاصل تجربه‌ي نزديك به دودهه‌اي و استفاده از اطلاعات ارزشمند واردشده توسط متخصصان است. جاي تعجب نيست كه بسياري از كشورها و شركت‌هاي بزرگ فناوري در سطح جهاني نيز به اين نتيجه رسيده‌اند كه در حيطه‌ي جست‌وجو، «اختراع دوباره‌‌ي چرخ» كار عاقلانه‌اي نيست. بيشتر جايگزين‌هاي فعلي موتور جستجوي گوگل در سطح جهاني عموميت گوگل را ندارند و تمركز خود را روي جستجوي نوعي خاص محتوا قرار داده‌اند.
حتي مايكروسافت با پشتوانه‌ي عظيم مالي و دانش متخصص، نتوانسته است سهم قابل توجهي از بازار از آن خود كند و بنا بر آخرين آمارها، گوگل بيش از ۹۰ درصد سهم بازار جستجوي الكترونيك را به خود اختصاص داده است. چين موتور جستجوي بومي بايدو (Baidu) و روسيه موتور جستجوي بومي ياندكس (Yandex) را راه‌اندازي كرده‌اند. بايدو بيش از ۶۰ درصد سهم بازار جستجوي الكترونيك چين را به خود اختصاص داده است و بيش از نيمي از متخصصان اينترنت روسيه از ياندكس استفاده مي‌كنند. كره جنوبي و جمهوري چك نيز موتورهاي بومي خود را دارند. دو سرويس بومي ناور (Naver) و داوم (Daum) در كره‌ي جنوبي توانسته‌اند در مجموع ۳۷ درصد از سهم بازار را به دست بياورند.
ساخت موتور جستجوي يوز تا سال ۹۳، حدود ۷ ميليارد تومان هزينه در بر داشت
آن‌گونه كه نصرالله جهانگرد، معاون وزير ارتباطات پيشين، گفته بود ساخت موتور جستجوي يوز تا سال ۹۳، حدود ۷ ميليارد تومان روي دست وزارتخانه خرج گذاشت و وزارت ارتباطات قصد داشت ۱۷۰ ميليارد تومان ديگر روي موتورهاي جستجوي بومي سرمايه‌گذاري كند.
ابوالحسن فيروزآبادي در مراسم رونمايي از جستجوگر ذرهبين، با اشاره به نقش اين جستجوگر در تحقق نظام هويت معتبر در فضاي مجازي كشور، از پيگيري براي استفاده‌ي سرويس‌هاي بومي از مزيت‌هاي سرزميني سخن گفت تا اين پلتفرم‌ها بتوانند سرويس بهتري نسبت به مشابه‌هاي خارجي خود ارائه بدهند. فيروزآبادي اضافه كرد كه اگر جستجوگر ذرهبين بتواند تعداد بالايي متخصص ايراني جذب كند، امكاني براي متخصصان فراهم مي‌شود تا بتوانند با يك بار ورود به اپليكيشن، كارهاي مختلف روزانه‌ي خود در پلتفرم‌ها را انجام بدهند. فيروزآبادي گفت:
هماهنگي‌هاي لازم بين دستگاهي را فراهم مي‌آوريم تا متخصصان با هر يك بار ورود، بتوانند تمامي كارهاي روزانه را روي بستر مذكور اعم از امور بانكي، بورسي و اداري انجام دهند. از مواردي كه متخصصاني كه در فضاي مجازي فعاليت دارند و كسب‌و‌كار ديجيتال راه انداخته‌اند را دچار اذيت مي‌كند، اين است كه در طول روز براي ورود به اپليكيشن‌هاي مختلف و محيط‌هاي مختلف كاري وارد مي‌شوند و براي اين كار از نام‌هاي متخصصي و رمز عبورشان استفاده مي‌كنند، اصطلاحي به نام single sign on وجود دارد كه مي‌توان از آن استفاده كرد و وارد فضاي مجازي شد و امضاي آن معتبر است و مي‌توانيد با مراجعه به بانك و پست و كارهاي اداري كه يك شهروند در طول روز در حوزه‌هاي مختلف دارد، با همان امضاي اوليه انجام شود.
دبير شوراي عالي فضاي مجازي در همين راستا تأكيد كرد: «اين كار در ادامه‌ي نظام هويت معتبر است و ما به دنبال تسهيل متخصص و تسهيل تبادلات بين‌دستگاهي هستيم.» او همچنين گفت: «ما به دنبال اين هستيم كه اپليكيشن‌هاي ايراني، در حوزه‌ي پيام‌رسان‌ها، vod-ها، مرورگرها، موتورهاي جست‌وجو از مزيت‌هاي سرزميني استفاده كنند و سرويس بهتري از مشابه خارجي به شهروندان ارائه دهيم.»
تجربيات خود از موتورهاي جستجوي بومي را با ما در ميان بگذاريد.
هم انديشي ها