بيوگرافي دارا خسروشاهي، مديرعامل ايراني-آمريكايي اوبر

دارا خسروشاهي، متولد ۷ خرداد ۱۳۴۸ (۲۸ مي ۱۹۶۹) در تهران است. پدر او، حسن خسروشاهي از كارآفرينان به‌نامي است كه كارخانه‌هاي توليدي زيادي را در ايران تاسيس كرده است. دارا خسروشاهي كه در سال‌هاي ابتدايي تحصيل از ايران مهاجرت كرده است، اكنون به يكي از مشهورترين مديرعاملان دنياي فناوري تبديل شده و پس از ۱۲ سال فعاليت حرفه‌اي در شركت اكسپديا، اخيرا پيشنهاد مديرعاملي اوبر (uber) بزرگترين سرويس تاكسي اينترنتي جهان را دريافت كرده است.

والدين

حسن خسروشاهي و نزهت خسروشاهي، پدر و مادر دارا خسروشاهي هستند. حسن خسروشاهي تاجر نامدار ايراني است كه بسياري از كارخانه‌هاي بزرگ ايراني با نام او و خاندان خسروشاهي تاسيس شده‌اند. حسن خسروشاهي مدارك دانشگاهي خود را در رشته‌هاي اقتصاد و حقوق از دانشگاه تهران دريافت كرده است.

برندهاي تولي‌پرس، توليدارو، مينو، تي‌دي و غيره، تنها بخشي از كارخانجات و شركت‌هايي هستند كه حسن خسروشاهي در ايران تاسيس كرد. او در سال ۱۹۷۸ همراه با خانواده‌اش از ايران مهاجرت كرد. تا سال ۱۹۸۱ خبري از اين خانواده در دست نبود تا اين كه ردپاي خسروشاهي بزرگ، در سال ۱۹۸۱ در ونكور كانادا پيدا شد.

او پس از نقل مكان كامل به كانادا، اولين فعاليت‌هاي تجاري خود را با تاسيس شركت Persis Holdings آغاز كرد و پس از مدتي، اولين شعبه‌هاي فروشگاه‌هاي معروف Future shop را در كانادا تاسيس كرد. اين فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي كه به فروش تجهيزات الكترونيكي معروف هستند، در سال ۲۰۰۱ توسط best buy خريداري شدند. ثروت حسن خسروشاهي در سال ۲۰۱۲ حدود ۹۴۰ ميليون دلار برآورد شده است.

سال‌هاي ابتدايي (زندگي در ايران و مهاجرت)

دارا خسروشاهي تا سن ۹ سالگي به همراه خانواده‌اش در ايران اقامت داشته است. خانواده‌ي او در اين سال‌ها ۱۵ كارخانه را در ايران اداره مي‌كردند. اين كارخانه‌ها در صنايع گوناگون از مواد غذايي گرفته تا دارو، لوازم آرايشي و بهداشتي و شوينده‌ها فعال بوده‌اند. خسروشاهي سال‌هاي زندگي در ايران را بسيار جذاب مي‌داند و از آن سال‌ها، محصول به‌يادماندني پودر لباسشويي "دريا" را به‌ياد مي‌آورد كه براي رقابت با تايد در آن زمان توليد مي‌شده است.

دارا خسروشاهي پس از شروع مبارزات انقلاب اسلامي در ايران، همراه با خانواده‌اش كشور را ترك مي‌كند. آنها ابتدا به شهر نيس رفته و سپس به نيويورك مهاجرت مي‌كنند. او اين سال‌ها و تنش‌هاي ميان دولت آمريكا و ايران به ياد مي‌آورد و از فوتبال، به عنوان پلي براي دوست شدن با آمريكايي‌ها ياد مي‌كند.

دوران نوجواني خسروشاهي براي او آسان نبوده است. پدرش براي مدتي به ايران بازگشته و در طول ۴ سال اقامت پدر، مادرش مجبور بوده او و برادرانش را به تنهايي در غربت تربيت كند.

تحصيلات دانشگاهي

دارا خسروشاهي به پيشنهاد پدر كه پزشكي را بهترين حرفه مي‌دانسته، براي جراح شدن وارد دانشگاه مي‌شود. او علاقه‌اي به اين رشته نداشت و به‌همين خاطر پس از مدتي به مهندسي بيوالكتريك تغيير رشته داد. او مدرك متخصص كارشناسي خود را در سال ۱۹۹۱ از دانشگاه براون دريافت كرد.

ورود به دنياي كسب و كار

خسروشاهي پس از فارغ‌التحصيلي بين ادامه تحصيل و وارد شدن به دنياي كسب و كار بايد يكي را انتخاب مي‌كرد. او در تابستان پس از فارغ‌التحصيلي به عنوان كارآموز به شركت Allen & Company رفت و آنجا با فعاليت‌هاي سرمايه‌گذاري و بورس اوراق بهادار آشنا شد. فعاليت در اين فضا او را به كار كردن تشويق مي‌كند و دارا خسروشاهي تحصيلاتش را در مقطع متخصص كارشناسي به پايان مي‌رساند.

مديرعامل سابق اكسپديا تا سال ۱۹۹۸ در Allen & Company مشغول به كار بود. او از سال ۱۹۹۵ معاون اين شركت سرمايه‌گذاري شد. سال ۱۹۹۸ بود كه دارا خسورشاهي پس از فعاليت‌هاي حرفه‌اي در زمينه‌ي سرمايه‌گذاري و بانكداري، با بري ديلر آشنا مي‌شود. ديلر كه استعداد بالاي خسروشاهي در مديريت و آناليز مالي را مي‌بيند، از او دعوت مي‌كند كه به شركت InterActiveCorp بپيوندد. خسروشاهي در IAC سمت مدير امور مالي را برعهده گرفت.

اين هولدينگ بزرگ متشكل از معتبرترين برندهاي رسانه‌اي اينترنتي مانند HomeAdvisor, Vimeo, Dotdash (About.com), Dictionary.com, The Daily Beast, و Investopedia است. IAC در سال ۲۰۰۳ شركت اكسپديا را خريداري كرد و دارا خسروشاهي از سال ۲۰۰۵ به سمت مديرعاملي اين زيرمجموعه‌ي جديد انتخاب شد.

فعاليت در اكسپديا (Expedia)

زماني كه خسروشاهي به اكسپديا پيوست، دوران اوج محبوبيت اينترنت و انبساط حباب سايت‌هاي اينترنتي بود. او كه در زمان كار در IAC اين شركت را زير انديشه متخصصين داشت، پس از پيوستن به Expedia پيشرفت‌هاي زيادي را تجربه كرد. خسروشاهي سال‌هاي اوليه‌ي مديرعاملي در اين شركت را دشوار مي‌داند و مي‌گويد در ابتدا نمي‌توانسته با فرهنگ كاري كنار بيايد. او از اين سال‌ها به عنوان زماني كه نقش پررنگي در تغيير رفتارهاي مديريتي‌اش داشته ياد مي‌كند.

در طول دوراني كه خسروشاهي مديرعامل اكسپديا بوده است، اين شركت مسافرتي فعاليت خود را به بيش از ۶۰ كشور جهان گسترش داد و با برندهايي مانند Hotels.com و Hotwire كه سرويس‌هاي الكترونيك رزرواسيون هستند، توانست درآمد خود را به شكل قابل توجهي افزايش دهد.

البته موفقيت كنوني اكسپديا به دور از چالش نبوده است. آنها در سال‌هاي ابتدايي با بحران مالي مواجه شدند و اكنون نيز رقيب بزرگي به نام Airbnb تجارت آنها را تهديد مي‌كند.

درآمد اكسپديا در ۱۲ ماه اخير به ۹ ميليارد دلار رسيده وطبق آمار، اين شركت رشد درآمدي ۲۶ درصدي داشته است. درآمد اين شركت در ابتداي كار خسروشاهي ۲.۱ ميليارد بوده كه اين مقدار رشد، نشان از موفقيت اين مدير ايراني-آمريكايي دارد.

مديرعاملي اوبر (Uber) و چالش‌هاي پيش رو

خبري كه امروز در مورد شركت اوبر منتشر شد، بسياري از فعالان دنياي فناوري و صنعت حمل و نقل را شوكه كرد. هيئت مديره‌ و سرمايه‌گذاران اوبر كه به‌دنبال مديرعاملي جديد براي جايگزيني تراويس كالانيك، موسس اوبر و مديرعامل فعلي بودند، به‌يكباره خسروشاهي را كه بين نامزدهاي اين پست قرار نداشت، معرفي كردند. ابته هنوز خبر پذيرفتن اين پست از طرف خسروشاهي منتشر نشده؛ اما پيش‌بيني مي‌شود او با وجود قراردادي كه تا سال ۲۰۲۰ با اكسپديا دارد، اين شركت را به مقصد بزرگترين تاكسي اينترنتي دنيا ترك كند.

اگر خسروشاهي پيشنهاد جديد را قبول كند، به عنوان رهبر يكي از باارزش‌ترين استارتاپ‌هاي دنياي فناوري شناخته خواهد شد. سرمايه‌گذاران اوبر ارزش اين شركت را حدود ۶۰ ميليارد دلار عنوان كرده‌اند. البته اين موقعيت جذاب، اشكالات و چالش‌هاي زيادي را نيز براي خسروشاهي به همراه خواهد داشت. او بايد فرمان اين تاكسي اينترنتي را بار ديگر به‌دست گرفته و پس از ماه‌ها دعواهاي حقوقي و اشكالات مديريتي داخلي، آن را به جاده‌ي موفقيت قبلي برگرداند.

خسروشاهي كه اكثر عمر كاري خود را در واشنگتن گذرانده، در سيليكون ولي آنچنان شناخته شده نيست. اگرچه هردوي اين مكان‌ها به عنوان قطب‌هاي فناوري آمريكا شناخته مي‌شوند، اما رقابت‌هايي نيز ميان آنها وجود دارد.

خسروشاهي پس از قبول سمت مديرعاملي اوبر، با اشكالاتي همچون دعواهاي مديرعامل قبلي با سرمايه‌گذار اصلي يعني Benchmark، اشكالات قانوني خودروهاي خودران اوبر و چالش‌هاي مالي فراوان روبرو خواهد بود. به‌طور قطع او پس از شروع دوره‌ي كاري بايد ابتدا فكري به حال وضعيت مالي نگران‌گننده‌ي اوبر بكند و يك مدير مالي حرفه‌اي استخدام كند.

مديرعامل سابق اكسپديا، تجربه‌ي زيادي در صنعت حمل و نقل ندارد. البته گفته مي‌شود او يكي از سرمايه‌گذاران Convoy است كه نوعي اوبر براي خودروهاي سنگين محسوب مي‌شود. به هر حال شروع كار خسروشاهي در اوبر آسان نخواهد بود و او مدتي را بايد براي آشنايي با فرهنگ اين شركت بگذراند و احتمالا اقداماتي را براي اصلاح آن انجام دهد.

فعاليت‌هاي ديگر

خسروشاهي در حال حاضر در هيئت ميديره‌ي نيويورك تايمز و Fanatics عضويت دارد. Fanatics استارتاپي در حوزه‌ي فروش محصولات ورزشي است.

فعاليت خسروشاهي در نيويورك تايمز، روحيه‌اي انتقادي همراه با فعاليت‌هاي سياسي پراكنده به او داده است. او از منتقدان جدي سياست‌هاي دونالد ترامپ است و در زمان ارائه‌ي لايحه‌ي محدوديت اتباع خارجي در آمريكا، اعتراضاتي جدي به آن داشت.

زندگي شخصي

دارا خسروشاهي در سال ۲۰۱۲ با سيدني شاپيرو در لاس‌وگاس ازدواج كرده و در حال حاضر ۴ فرزند دارد. او درباره‌ي ازدواجش مي‌گويد: «من در ۱۲/۱۲/۱۲ در لاس‌وگاس با همسرم ازدواج كردم. او در مراسم عروسي يك تيشرت ساده پوشيده بود. اين نشان مي‌دهد كه من با چه همسري خوشحال و خوشبخت هستم.»

پسرعمه‌هاي خسروشاهي، هادي و علي پروتوي، بنيانگذاران وبسايت يادگيريي code.org در سيليكون ولي به‌خوبي شناخته‌شده هستند. آنها ازكودكي با خسروشاهي بزرگ شده‌اند.