بيوگرافي جورجتو جوجارو، اسطوره طراحي خودرو
جورجتو جوجارو يكي از سرشناسترين نامهاي صنعت خودرو است. نام او و استوديوي طراحياش در كنار بسياري از نامهاي ماندگار تاريخ خودروهاي مدرن به چشم ميخورد. او در سال ۱۹۹۹ بهعنوان طراح برتر خودرو قرن بيستم انتخاب شد و در سال ۲۰۰۲ به تالار مفاخر صنعت خودروسازي پيوست.
جوجارو علاوه بر طراحي خودرو در بخشهاي ديگر طراحي صنعتي نيز فعاليت دارد. او براي شركت نيكون تعدادي بدنهي دوربين طراحي كرده است. اين طراح خوشذوق ايتاليايي در طراحي معماري نيز دستي بر آتش دارد و تفرجگاه شهر پورتو سانتو استفانو را طراحي كرده است. يكي از نمونهكارهاي جالب او و استوديوي طراحياش، پاستاي Marille است.
جوجارو ابتدا در استوديوهاي برتونه (Bertone) و شيا (Ghia) مشغول به فعاليت بود. او پس از هشت سال كار كردن در شركتهاي ديگر، استوديوي خودش را با نام ايتالديزاين جوجارو (Italdesign Giugiaro) تأسيس كرد. جوجارو تا سال ۲۰۱۵ در اين مركز طراحي مشغول به كار بود تا اينكه در اين سال، شركت آئودي تمام سهام آن را خريداري كرد و اين طراح مشهور نيز از پست خود استعفا داد.
تولد و تحصيل
جورجتو در هفتم آگوست سال ۱۹۳۸ در شهر گارسيوي ايتاليا متولد شد. خانوادهي او نسل در نسل هنرمند بودند. پدرش، ماريو جوجارو يك نقاش بود و پدربزرگش نيز بهعنوان نقاش كليسا فعاليت ميكرد. پدر او از همان كودكي جورجتو را به نقاشي تشويق ميكرد. البته شرايط سخت زندگي هنرمندان و درآمد پايين باعث شده بود كه اين كودك ايتاليايي به دنبال شغلي با درآمد بيشتر باشد. يكي از استادان جورجتو به او پيشنهاد كرد به دنبال شغلي باشد كه با استفاده از هنر نقاشي، بتوان درآمد خوبي از آن كسب كرد.
جورجتو در يك خانواده هنرمند به دنيا آمد
جورجتو اولين شغلش را در سن ۱۷ سالگي شروع كرد. او كه با وجود نصيحت معلمش هنوز با علاقهي بسيار به دنبال هنر نقاشي بود، در اين سن به استخدام شركت فيات درآمد. شانس استخدام جورجتو زماني بود كه يكي از مديران فيات به نام دانته جياكوزا آثار او را در يكي از نمايشگاههاي مدرسه مشاهده كرد. دانته از همان آثار ابتدايي متوجه استعداد بالاي اين طراح نوجوان شد و او را به كار در مركز طراحي فيات دعوت كرد. شركت فيات در آن زمان بسيار بزرگ بود و پيشرفت در آن براي اين طراح جوان دشوار. او در سال ۱۹۵۹ فيات را ترك كرد.
استوديوهاي طراحي
پس از ترك فيات، جورجتوي جوان بهعنوان مدير طراحي استوديو برتونه (Bertone) استخدام شد. طراحي در استوديو برتونه، بهعنوان دوران طلايي كاري جورجتو شناخته ميشود. استعداد طراحي او در مدت ۶ سالي كه در برتونه مشغول به فعاليت بود، به بلوغ رسيد. جورجانو در اين مدت خودروهاي ماندگاري همچون آلفا رومئو 200، فراري 250GT، استون مارتين DBG GT، آلفا رومئو 2600 و مازراتي GT 5000 را طراحي كرد.
پس از برتونه، نوبت به استوديو طراحي جيا (Ghia) رسيد كه جورجانو در سال ۱۹۵۶ بهعنوان مدير دفتر طراحي آن مشغول به كار شد. طراحيهاي او در اين دوران تحسين متخصص كارشناسان و منتقدين طراحي صنعتي را به همراه داشت. از طراحيهاي بهيادماندني او در جيا ميتوان به مدلهاي Pampero و Mangusta از شركت De Tomaso اشاره كرد. شركت فيات نيز از ديگر مشتريان طراحيهاي جوجارو بود و طراحي مدل Venessa را به او سپرد. از ديگر طراحيهاي جوجارو در اين زمان، ميتوان به مازراتي گيبلي اشاره كرد.
ايتال ديزاين
اين طراح ايتاليايي در فوريهي سال ۱۹۶۷ استوديوي جيا را ترك كرد و استوديوي شخصي خودش را با نام Italdesign (نام كامل Studi Italiani Realizzazione Prototipi S.p.A) در مونكاليري ايتاليا تأسيس كرد. البته همكاري او با جيا بهطور كامل قطع نشد و هنوز بهعنوان طراح آزاد براي اين استوديو فعاليت ميكرد. رونمايي عمومي از طراحيهاي استوديوي جديد در سال ۱۹۶۸ و نمايشگاه خودروي تورين انجام شد. ايتال ديزاين در اين نمايشگاه از نمونهي اوليهي طراحي با نام Bizzarrini Manta رونمايي كرد.
نمونهي اوليهاي كه ايتال ديزان و جوجارو به نمايش گذاشتند، دوراني در طراحي خودرو شروع كرد كه در تاريخ بهعنوان «كاغذ تاشده» از آن ياد ميشود. خودروهايي كه در اين دوران و عموما در دههي ۱۹۷۰ طراحي شدند، از طراحيهايي با لبههاي تيز برخوردار بودند. از نمونههاي شاخص اين دوران ميتوان به لوتوس اسپريت و نمونههاي مختلف لامبورگيني اشاره كرد.
ايتال ديزاين در سالهاي بعدي فعاليت، سفارشات متعددي براي شركتهاي بزرگ خودروسازي انجام ميداد. شركتهاي بزرگي همچون سوزوكي، آلفارومئو، فولكسواگن، پورشه، مازراتي، آئودي، هيونداي، بيامو و لامبورگيني از مشتريان شركت جوجارو بودند.
ايتال ديزاين در سال ۲۰۱۵ بهطور كامل به آئودي فروخته شد
پس از كسب شهرت در صنعت خودروسازي، استوديوي ايتال ديزاين و مديرش تصميم گرفتند كه در حوزههاي ديگر نيز وارد شوند. آنها طراحي بدنهي دوربين، تلفن، تجهيزات الكترونيكي، ماشينهاي تشخيص هويت، ساعت، لوازم آرايشي و كامپيوتر را نيز به پروژههاي خود اضافه كردند. در نهم آگوست سال ۲۰۱۰، هولدينگ لامبورگيني كه بهعنوان زيرمجموعهاي از آئودي فعاليت ميكند، ۹۰.۱ درصد از سهام اين شركت را خريداري كرد. همراه با فروش سهام، امتياز برند و پتنتها نيز به لامبورگيني اهدا شد. در ۲۸ ژوئن سال ۲۰۱۵، شركت آئودي بقيهي سهام ايتال ديزاين را نيز خريداري كرد و جورجتو جوجارو از اين شركت استعفا داد.
خودروهاي طراحيشده توسط جورجتو جوجارو
همانطور كه پيش از اين گفته شد، نام جوجارو با بسياري از شركتهاي بزرگ خودروسازي و محصلات پرچمدار آنها گره خورده است. در ادامه به معرفي برخي از بهيادماندنيترين طراحيهاي اين طراح ايتاليايي در صنعت خودرو ميپردازيم.
بيزاريني مانتا
اين خودروي مفهومي كه اولين تجربهي كاري ايتال ديزاين بود، توجه متخصص كارشناسان طراحي خودرو را به سمت جوجارو جذب كرد. طراحي خارجي اين خودرو بسيار مدرن بود و در طراحي داخلي آن از سه صندلي براي سرنشينان استفاده شده بود. اين نوع از طراحي داخلي جزو اولين تجربهها در صنعت خودروسازي بود و نمونهي اوليهي فراري 365 را ميتوان پيشگام آن ناميد.
رونمايي از نمونهي اوليهي مانتا در نمايشگاه تورين، تحسين منتقدان را به همراه داشت. آنها اين خودرو را ستارهي نمايشگاه ناميدند. طراحي كامپكت خودرو و استفاده از سه صندلي براي راننده و سرنشينان، از هنرهاي جوجارو در طراحي اين خودروي مفهومي بود. پس از نمايشگاه، اين خودروي مفهومي يك تور جهاني را طي كرد. ايتال ديزاين و بيزاريني آن را در نمايشگاه سال ۱۹۶۹ لسآنجلس نيز به نمايش گذاشتند.
فولكس واگن گلف MK1
اين محصول يكي از مشهورترين خودروهاي شركت عظيم فولكس واگن شد. تمامي فعالان و تاريخنويسان صنعت خودرو، MK1 را ميشناسند. اين محصول كه طراحي كاغذ تاشده در آن نيز استفاده شد، بيش از ۶.۸ ميليون فروش در سرتاسر جهان داشت.
د لورين DMC12
يكي از بلندپروازانهترين طراحي هاي ايتال ديزاين براي شركت د لورين انجام شد. دربهاي اين خودرو مانند بال از كنار باز ميشدند و طراحي آن پس از گذشت سالها هنوز آيندهنگرانه به انديشه متخصصين ميرسد. از اين خودرو در سري فيلمهاي علمي تخيلي بازگشت به آينده استفاده شد.
بامو M1
يكي از خودروهاي اسپرت و بهيادماندني جوجارو كه براي مسابقات خودروراني طراحي شد، بيامو M1 بود. اين خودرو با طراحي خاصش در مسابقات خودروراني شركت كرد و تنها ۴۵۰ عدد از آن ساخته شد.
لوتوس اسپريت S1
اين خودرو در فيلمهاي 007 راجر مور استفاده شد. طراحي مدرن آن به قدري جذاب و مبتكرانه بود كه تا دو نسل بعد، هنوز از مفهوم آن در طراحي خودروهاي اسپرت استفاده ميشد.
سوبارو SVX
شركت ژاپني سوبارو كه بيشتر به خاطر مهندسي عالي شناخته ميشد، براي طراحي خودروي اسپرت به طراح ايتاليايي مراجعه كرد. طراحي كوپه دودر اين محصول بهقدري براي ژاپنيها جذاب بود كه آن را به توليد انبوه رساندند.
آلفا رومئو بررا
جوجارو طراحيهاي زيادي براي آلفا رومئو انجام داد و بسياري از خودروهاي ميانهي دههي ۲۰۰۰ اين شركت، مديون اين اسطورهي طراحي است. Brera يكي از اين محصولات بود كه با طراحي دو درب به آلفا رومئو تحويل داده شد. اگرچه اين خودرو در رانندگي قدرت زيادي نداشت اما طراحي آن تحسين متخصص كارشناسان را برانگيخت.
فيات پاندا MK1
فيات هم مانند آلفا رومئو بسياري از طراحيهاي خود را مديون جوجارو است. خودروي پاندا با طراحي جعبهاي با استقبال زيادي روبرو شد و ۴.۵ ميليون دستگاه از آن در طول عمرش به فروش رفت. هنوز هم در برخي شهرهاي ايتاليا آثاري از اين خودروي كلاسيك ديده ميشود.
مازراتي بورا
يكي ديگر از خودروهاي جوجارو با طراحي اسپرت و لبههاي تيز دههي ۷۰، براي شركت مازراتي طراحي شد. اين خودرو در خلال سالهاي ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۸ توليد شد. بسياري از متخصص كارشناسان، بورا را پايه و بنيان طراحيهاي بعدي مازراتي ميدانند. مازراتي مراك نسل بعدي اين خودرو بود كه جوجارو در طراحي آن از خطوط نرمتري استفاده كرد.
لامبورگيني كالا
اين خودرو با نام ايتال ديزان كالا نيز شناخته ميشود. اين خودروي مفهومي براي اولين بار در نمايشگاه سال ۱۹۹۵ جنوا به نمايش در آمد. كالا كه كاملا قابل رانندگي بود، هيچگاه به توليد انبوه نرسيد. قرار بود اين خودرو جايگزين لامبورگيني جالپا شود كه در سال ۱۹۸۸ از خط توليد اين شركت خارج شد؛ اما فروش لامبورگيني توسط كرايسلر به مگاتك و سپس فولكس واگن، توليد اين طراحي مفهومي را با تأخير مواجه كرد. در نهايت به جاي كالا، گالاردو جايگزين Jalpa شد.
مازراتي اسپايدر
يكي ديگر از محصولات مازراتي كه توسط جوجارو طراحي شد، اسپايدر نام داشت كه همراه با مدل كوپه عرضه شد. اين خودرو در خلال سالهاي ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۷ توليد شد و سپس با مدل گرنتوريزمو جايگزين شد. اسپايدر براي اولين بار در نمايشگاه خودروي فرانكفورت و در سال ۲۰۰۱ معرفي شد.
ديگر محصولات طراحيشده توسط جورجتو جوجارو
جوجارو علاوه بر طراحي خودرو، شركت خود يعني ايتال ديزاين را وارد زمينههاي ديگري از طراحي نيز كرد. آنها محصولات متنوعي از تجهيزات الكترونيكي تا اسلحه طراحي كردند كه در ادامه به مطالعه برخي از آنها ميپردازيم.
دوربين نيكون
طراح ايتاليايي از زماني كه نيكون هنوز به نام Nippon Kogaku فعاليت ميكرد، براي اين شركت طراحيهايي انجام داده بود. دوربين ۳۵ ميليمتري EM يكي از اولين طراحيهاي جوجارو براي شركت ژاپني بود. اين دوربين SLR در سالهاي ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۴ توليد شد. از ديگر محصولاتي كه نيكون به جوجارو سفارش داد ميتوان به سري F و تعدادي از دوربينهاي ديجيتال سري D اشاره كرد. آخرين طراحي جوجارو براي نيكون، دوربين D800 است كه در سال ۲۰۱۲ توليد شد. اين دوربين جايزهي طلاي عكسبرداري ديجيتال را به خود اختصاص داده است.
سلاح گرم
ايتال ديزان و جوجارو در طراحي اسلحه نيز سابقهي قابل تاملي دارند. شركت ايتاليايي Beretta يكي از مشتريان اصلي آنها بود. مسلسل نيمه اتوماتيك Cx4 يكي از طراحيهاي جوجارو براي برتا است. اسلحهي كمري برتا U22 Neos نيز يكي ديگر از طراحيهاي اين شركت است كه توسط شعبهي آمريكاي برتا از سال ۲۰۰۲ توليد ميشود. جوجارو يك شاتگان نيز براي برتا طراحي كرد كه تحت نام Xcel Trap به بازار عرضه شد.
موتورسيكلت
كمتر طراح خودروي را ميتوان پيدا كرد كه دستي در طراحي موتورسيكلت نداشته باشد. جوجارو نيز تعدادي موتورسيكلت در سابقهي خود دارد كه براي شركتهايي همچون دوكاتي و سوزوكي طراحي شدهاند. Ducati 860 GT يكي از اين محصولات است كه در سالهاي ۱۹۷۴ و ۱۹۷۵ توليد ميشد. موتورسيكلت ۵۰۰ سيسي پنج دندهي RE5 نيز از سفارشات سوزوكي براي ايتال ديزاين است كه در ميان سالهاي ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۶ توليد ميشد.
علاوه بر موارد گفتهشده، اين اسطورهي طراحي در ساخت محصولات ديگري همچون قطار مسافربري، تراكتور و ساعت نيز نقش داشته است. شركتهاي سيكو و دويتس فار از مشتريان جوجارو در اين بخش بودهاند.
زندگي شخصي
جوجارو در سال ۱۹۶۳ با ماريا ترسا سرا ازدواج كرد و ثمرهي ازدواج آنها دو فرزند است. فابريتزيو و لارا جوجارو، فرزندان اين زوج ايتاليايي هستند. فابريتزيو به همراه پدرش يكي از سهامداران ايتال ديزاين بود كه سهام خود را به آئودي فروخت.
هم انديشي ها