بيوگرافي ريچارد برانسون، كارآفرين انگليسي و موسس گروه ويرجين

ريچارد برانسون يك كارآفرين انگليسي است كه شهرت اصلي خود را به خاطر تأسيس و مديريت گروه ويرجين دارد. شركت او اكنون داراي بيش از ۴۰۰ زيرمجموعه است.

برانسون از سنين نوجواني به كارآفريني علاقه داشت. اولين تجربه‌ي او در اين زمينه در سن ۱۶ سالگي و با تأسيس يك مجله‌ي دانش‌يادگيريي محقق شد. تجربه‌ي بعدي شركتي بود كه آلبوم‌هاي موسيقي را با سفارش پستي براي خريداران ارسال مي‌كرد. اين فروشگاه پستي به‌مرور تبديل به فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي آلبوم‌هاي موسيقي شد و برند Virgin Records را به‌ وجود آورد. فعاليت‌هاي برانسون در دهه‌ي ۱۹۸۰ به اوج خود رسيد و خطوط هوايي ويرجين آتلانتيك نيز در همين دوران تأسيس شد.

تولد و تحصيل

ريچارد برانسون در ۱۸ جولاي سال ۱۹۵۰ در منطقه‌ي بلك‌هيث در جنوب شرقي لندن متولد شد. مادر او، ايو برانسون يك هنرمند باله و مهماندار هواپيما بود. پدرش ادوارد جيمز برانسون، داديار بود. او دو خواهر كوچك‌تر از خود نيز داشت. پدربزرگ ريچارد، سر جورج آرتور هاروين برانسون، قاضي دادگاه عالي انگلستان بود.

ريچارد در مدرسه‌ي ابتدايي اسكايتكليف و سپس در مدرسه‌ي كليف ويو هاوس تحصيل كرد. مقصد بعدي او، مدرسه‌ي غي رانتفاعي استو در باكينگ‌همشاير بود كه تا سن ۱۶ سالگي در آن تحصيل كرد.

شروع فعاليت كاري و ويرجين ركوردز

همان‌طور كه گفته شد، ريچارد از سنين نوجواني سوداي كارآفريني داشت. او يك مجله‌ي دانش‌آموزي با نام Student را اداره مي‌كرد كه فروش نسبتا خوبي در مدارس داشت. پس از مدتي، شهرت مجله‌ي او به حدي شد كه توانست با اشخاص سرشناس دهه‌ي ۱۹۶۰ مانند ميك جگر و رونالد ديويد لينگ نيز مصاحبه كند. او در همين سال‌هاي ابتدايي كسب و كار، كمي به حوزه‌ي موسيقي وارد شد و آهنگ‌ها و آلبوم‌هاي زيادي را در مجله‌اش معرفي كرد.

ورود نصفه و نيمه به بازار موسيقي در مجله‌ي Student، ريچارد را به اين صنعت علاقه‌مند كرد. پس از مدتي او تحت نام ويرجين به فروش آلبوم‌ها و قطعات موسيقي روي آورد. كسب و كار ويرجين از همان ابتدا رونق مناسبي داشت و با وجود قوانين نسبتا سخت مالياتي در دهه‌هاي ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، فروش آن مناسب بود. قوانين مالياتي چالش‌هاي متعددي نيز براي ريچارد به‌وجود آوردند كه او با قبول ايرادهاي وارده، اشكال را حل كرد. البته در اين ميان مادرش مجبور شد بخشي از پس‌انداز خانوادگي را جهت كمك به او صرف كند.

ريچارد برانسون درآمد مناسبي از كسب و كار اوليه‌ي ويرجين داشت و در سال ۱۹۷۲، شركت ضبط موسيقي خود را به كمك نيك پاول تأسيس كرد. نكته‌ي جالب در مورد انتخاب نام ويرجين براي اين شركت، ناآشنا بودن عموم متخصصان آن با صنعت موسيقي بود. اولين ملكي كه به‌عنوان دارايي ويرجين ركوردز خريداري شد، زميني در شمال آكسفورد بود كه استوديوي ضبط موسيقي در آن تأسيس شد. مايك اولدفيلد اولين مشتري سرشناس ويرجين ركوردز بود كه آلبوم Tubular Bells را به كمك آن‌ها ضبط كرد. اين آلبوم در زمان خود در ليست پرفروش‌ترين آلبوم‌ها قرار گرفت.

پس از موفقيت‌هاي اوليه، ويرجين ركوردز با بسياري فعالان ديگر موسيقي و آن‌هايي كه شركت‌هاي ديگر رد كرده بودند، قرارداد بست. رولينگ استونز، پيتر گابريل، استيو وينوود و پائولا عبدل از مشتريان اوليه‌ي شركت ضبط موسيقي ريچارد برانسون بودند. اين قراردادها در طي مدت كوتاهي شركت آن‌ها را به بزرگ‌ترين برند مستقل ضبط موسيقي در جهان تبديل كرد. دهه‌ي ۱۹۸۰ دهه‌ي موفقيت‌آميزي براي اين كارآفرين بريتانيايي بود و شركتش توانست گروه‌هاي مشهوري همچون كالچر كلاب را به دنياي موسيقي معرفي كند.

ويرجين آتلانتيك ايرويز

ريچارد برانسون در سال ۱۹۸۴ شركت هواپيمايي Virgin Atlantic Airways را تأسيس كرد. او در اتوبيوگرافي خود در مورد تأسيس شركت هواپيمايي مي‌گويد:

علاقه‌ي اصلي من به زندگي، مواجهه با اشكالات بزرگ و شرايط دشوار است. من دوست دارم زندگي را در حد نهايت تجربه كنم و مي‌خواستم همه چيز را امتحان كنم .

در ابتداي دهه‌ي ۱۹۹۰، چالش‌ها متعددي بين ريچارد و بريتيش ايرويز روي داد. بريتيش ايرويز تعدادي شكايت عليه شركت هواپيمايي او مطرح كرد و او نيز در جواب، اين شركت دولتي را به تلاش ناعادلانه براي جذب مسافران، هك كردن سيستم‌هاي كامپيوتري و افشاي اسرار اين شركت به رسانه‌ها متهم كرد. در نهايت بريتيش ايرويز در اين پرونده متهم شد و علاوه بر پرداخت ۵۰۰ هزار پوند به شخص برانسون و ۱۱۰ هزار پوند به ويرجين آتلانتيك، مجبور به پرداخت هزينه‌هاي قانوني به مبلغ ۳ ميليون پوند شد. برانسون نيز مبلغ به‌دست‌آمده از اين شكايت را بين متخصصانش تقسيم كرد.

در سال ۱۹۹۲، برانسون براي حفظ تجارت هواپيمايي خود، برند ضبط موسيقي ويرجين را به مبلغ ۵۰۰ ميليون پوند به شركت EMI فروخت. او از اين اتفاق بسيار ناراحت بود و حتي به خاطر آن گريه كرد. برانسون علاقه‌ي زيادي به صنعت موسيقي داشت و به همين دليل در سال ۱۹۹۶ با تأسيس برند V2 Records، بار ديگر به اين بازار وارد شد. او تنها ۵ درصد از شركت جديد را تحت مالكيت دارد.

شركت ويرجين در زمينه‌ي صنايع هوايي تلاش زيادي كرد تا در كشورهاي مختلف گسترش پيدا كند. آن‌ها در سال ۱۹۹۶ شركت هواپيمايي بلژيكي Euro Belgian Airlines را خريداري كردند و نام آن را به ويرجين اكسپرس تغيير دادند. در سال ۲۰۰۶، اين خطوط هوايي با بركسل ايرلاينز ادغام شد. نيجريه و آمريكا مقاصد بعدي خطوط هوايي ويرجين بودند و شركت‌هاي Virgin Nigeria و Virgin america در اين كشورها تأسيس شدند.

گسترش كسب و كار و رؤياي سفر به فضا

در ۲۵ سپتامبر سال ۲۰۰۴، برانسون اعلام كرد كه قصد دارد شركتي براي توسعه‌ي گردشگري فضايي تأسيس كند. قرار شد شركت ويرجين گالكتيك از تكنولوژي شركت Spaceship One استفاده كند. اين شركت به كمك موسس مايكروسافت، پل آلن تأسيس و مهندسي آن، توسط مهندس افسانه‌اي هوافضاي آمريكا، برت روتان توسعه داده شد. تكنولوژي اوليه‌ي مد انديشه متخصصين براي اين شركت، حمل و نقل مسافران به فضايي با ارتفاع پايين‌ بود. در همان سال‌هاي اول تأسيس، برانسون براي تبليغ شركتش عنوان كرد كه قصد دارد دو فرزندش را در اولين پرواز شركت با فضاپيماي SpaceshipTwo به فضا ببرد. علاوه بر آن، او بخشي از تبليغات اين شركت را روي جت شخصي خودش با نام گلكتيك گرل پياده‌سازي كرد. جت شخصي برانسون Dassault Falcon 900EX بود.

برانسون به صنايع حفاظت از محيط زيست نيز وارد شده است. او شركت Virgin Fuel را براي تأمين سوخت با ارزش پايين‌تر براي اتومبيل‌ها و سپس هواپيماها تأسيس كرد. او در جايي عنوان كرده بود كه ابتدا اعتقادي به بحران گرم شدن كره‌ي زمين نداشته اما طي يك جلسه‌ي صبحانه با ال‌ گور، به اين موضوع علاقه‌مند شده و به آن ورود كرده است. او در سال ۲۰۰۶ عنوان كرد كه قصد دارد سود تعدادي از شركت‌هاي خود از جمله ويرجين آتلانتيك را روي پروژه‌هاي حفاظت از محيط زيست سرمايه‌گذاري كند. اين سرمايه‌گذاري حدود ۳ ميليارد دلار تخمين زده شد.

از ديگر صنايعي كه برانسون به آن وارد شد، صنعت موبايل است. او ابتدا ويرجين موبايل را در سال ۱۹۹۹ تأسيس كرد و سپس آن را در جولاي ۲۰۰۶ به ارزش تقريبي يك ميليارد پوند به تلويزيون كابلي انگلستان فروخت. او در سال ۲۰۰۷ بار ديگر به اين صنعت وارد شد اين بار ويرجين مديا را تأسيس كرد. برانسون صاحب سه‌چهارم ويرجين موبايل بود و در شركت جديد تنها ۱۵ درصد سهام دارد.

ويرجين كاميكس، شركت بعدي برانسون بود كه آن را در سال ۲۰۰۶ تأسيس كرد. زمينه‌ي كاري اين شركت، انيميشن بود كه با همكاري ديپاك كوپرا تأسيس شد. يكي ديگر از فعاليت‌هاي مفيد برانسون در زمينه‌ي سلامتي، تأسيس Virgin Health Bank كه به والدين اجازه مي‌داد سلول‌هاي بنيادي بند ناف نوزادان خود را در آن ذخيره كنند.

برانسون در سال ۲۲۰۷ چالشي با عنوان چالش زمين ويرجين (Virgin Earth Challenge) تدارك ديد كه هدف اصلي آن، تشويق دانشمندان به توسعه‌ي راه‌حل‌هايي براي از بين بردن گازهاي گلخانه‌اي بود. جايزه‌ي اين چالش سالانه، ۲۵ ميليون دلار عنوان شده است.

برخي از پروژه‌ها و شركت‌هايي كه برانسون تأسيس كرد، با شكست مواجه شده‌اند. به‌عنوان مثالي از اين شركت‌هاي شكست‌خورده مي‌توان Virgin Cola، Virgin Cars، Virgin Publishing، Virgin Clothes و Virgin Brides را نام برد.

فعاليت‌هاي مالي برانسون نيز هميشه با شك و شبهه و اتهامات مالياتي همراه بوده‌اند. او سرمايه‌ي خود را در جزاير كارائيب هزينه مي‌كند و متخصص كارشناسان معتقدند مشموليت مالياتي پاييني متوجه او است. البته برانسون دليل اقامت در جزيره‌ي Necker را تنها سلامت و آب و هواي پاكيزه‌ي آن عنوان كرده است. فعاليت‌ او در زمينه‌ي حفاظت از محيط زيست نيز بعضا با انتقادهايي روبه‌رو است. برانسون در پارك آبي SeaWorld سرمايه‌گذاري كرده و حاميان محيط زيست معتقدند وجود چنين پارك‌هاي تفريحي كه حيوانات را در آن‌ها حبس مي‌كنند، از پايه و اساس اشتباه است.

فعاليت‌هاي متفرقه

ريچارد برانسون علاقه‌ي زيادي به ركوردشكني و چالش‌هاي مسابقه‌اي نيز دارد. او در مسابقات و شرط‌بندي‌هاي مختلف براي سفر با بالون به دور دنيا شركت كرده است. از ديگر تلاش‌هاي او، مي‌توان به عبور از كانال آبي انگلستان با وسيله‌ي نقليه‌ي چندمنظوره اشاره كرد. او اين سفر را با ركورد يك ساعت و ۴۰ دقيقه و ۶ ثانيه به پايان رساند و در اين زمينه ركورددار است.

ميلياردر انگليسي در برنامه‌هاي تلويزيوني و فيلم‌هاي سينمايي نيز ايفاي نقش كرده است. او در مجموعه‌هاي مشهور تلويزيوني همچون Friends نقش خودش را بازي كرد. برانسون در دهه‌ي ۱۹۹۰ در مجموعه‌ي تلويزيوني Live & Kicking نيز به ايفاي نقش پرداخت. نقش‌هاي افتخاري كه برانسون در سينما بازي كرده است كم نيستند. او در فيلم‌هاي دور دنيا در ۸۰ روز و بازگشت سوپرمن نقش‌هايي كوتاه بازي كرد كه در دومي، به همراه پسرش در يك سفينه‌ي فضايي شبيه فضاپيماهاي ويرجين گالكتيك به ايفاي نقش پرداخت. او در نقشي كوتاه در فيلم جيز باند كازينو رؤيال نيز نقشي بازي كرد و هواپيماهاي شركت هوايي‌اش در اين فيلم حضور داشتند. نكته‌ي جالب اين كه شركت بريتيش ايرويز براي نمايش اين فيلم در هواپيماهايش، قسمت‌هاي نقش‌آفريني برانسون را سانسور كرد.

برانسون در مؤسسه‌‌ي غيرانتفاعي كمك به كودكان گم‌شده (ICMEC) نيز نقش موسس داشت و مادرش عضوي از هيئت مديره‌ي آن است. او مؤسسه‌اي نيز براي هشدار در مورد پيامدهاي گرم شدن كره‌ي زمين و استفاده از سوخت‌هاي فسيلي تأسيس كرده و نام آن را Carbon War Room گذاشته است. به عقيده‌ي برانسون، كارآفرينان نقش مهمي در كاهش توليد گازهاي گلخانه‌اي دارند و بايد يكديگر و ديگر ثروتمندان را براي جذب ثروت به‌منظور توسعه‌ي فناوري‌هاي جديد تشويق كنند. او گردهمايي‌هاي مختلفي نيز در جزيره‌ي شخصي‌اش برگزار كرده و افراد مشهور را براي جلب انديشه متخصصين رسانه‌ها به آن دعوت كرده است.

برانسون در آفريقاي جنوبي فعاليت‌هاي بشردوستانه‌ي زيادي دارد. علاوه بر مؤسسه‌ي الدر، مركز يادگيري كارآفريني برانسون نيز در اين كشور تأسيس شده است. هدف اين مؤسسه، تشويق افراد به ارزش‌آفريني و تأمين هزينه‌هاي استارتاپ‌هاي منطقه است. فعاليت مهم ديگر برانسون، عضويت در انجمن Global Zero است كه با هدف از بين بردن تمامي سلاح‌هاي هسته‌اي در جهان فعاليت مي‌كند. اين مؤسسه تاكنون بيش از ۳۰۰ رهبر نامدار جهان و ۴۰۰ هزار شهروند عادي را به عضويت خود در آورده است.

ريچارد برانسون مانند بسياري از ميلياردرهاي جهان، در سياست هم دستي بر آتش دارد. او يك بار به‌عنوان نامزد شهرداري لندن معرفي شد كه البته تمايلي به آن نشان نداد. برانسون از عضويت انگلستان در اتحاديه‌ي اروپا نيز حمايت كرد و مخالف رفراندومي بود كه در سال ۲۰۱۶ در اين زمينه برگزار شد. ريچارد در مصاحبه‌اي عنوان كرد كه اين رفراندوم خسارت‌هاي زيادي نيز به شركت او وارد كرده است.

جوايز و افتخارات

برانسون در سال ۱۹۹۳ دكتراي افتخاري فناوري را از دانشگاه لفبورگ دريافت كرد. در سال ۱۹۹۹ ملكه اليزابت دوم نشان شواليه را به خاطر خدمات ريچارد برانسون در زمينه كارآفريني به او اهدا كرد. در ۳۰ مارس سال ۲۰۰۰ كاخ باكينگهام مراسمي برگزار كرد كه در آن چارلز، شاهزاده‌ي ولز نشان شواليه را به برانسون اهدا كرد. در همين سال نشان توني جانوس به خاطر فعاليت‌هاي برانسون در زمينه‌ي پروازهاي تجاري به او اهدا شد.

برانسون در سال ۲۰۰۲ در رتبه ۸۵ صد فرد برتر بريتانيا از نگاه مخاطبان شبكه بي‌بي‌سي قرار گرفت. او در ليست ۱۰۰ فرد برتر جهان در سال ۲۰۰۷ از نگاه مجله تايم نيز حضور داشت. در هفتم دسامبر سال ۲۰۰۷ بان كي مون (دبيركل سازمان ملل متحد) جايزه شهروند جهاني را از طرف سازمان خبرنگاران سازمان ملل متحد به اهدا كرد. دليل اهداي اين جايزه، فعاليت‌هاي بشردوستانه و حمايت‌هاي ريچارد برانسون از محيط زيست عنوان شد.

ريچارد برانسون جوايز متعددي براي فعاليت در صنايع هوافضا و موسيقي دريافت كرده است. جايزه رسانه‌اي آلمان نيز در ۲۴ ژانويه سال ۲۰۱۱ به او اهدا شد. انجمن كسب و كار براي صلح در اسلو نروژ در سال ۲۰۱۴ جايزه خود را به اين كارآفرين بريتانيايي اهدا كرد. مجله ساندي تايمز در ۲۱ سپتامبر همان سال برانسون را به‌عنوان فرد اول كسب و كار در پنج دهه گذشته معرفي كرد.

زندگي شخصي

برانسون در سال ۱۹۷۲ با كريستن توماسي ازدواج كرد و در سال ۱۹۷۹ از او جدا شد. او در سال ۱۹۸۹ بار ديگر ازدواج كرد و اين بار مراسم ازدواج خود را در جزيره شخصي‌اش يعني نكر برگزار كرد. اين جزيره يكي از مجموعه جزاير بريتيش ويرجين است. برانسون يك قايق شخصي دارد كه نام آن را نيز نكر گذاشته است. اين ميلياردر انگليسي صاحب يك دختر به نام هولي (متولد ۱۹۸۱) و يك پسر به نام سم (متولد ۱۹۸۵) است. هردوي اين فرزندان  حاصل ازدواج او با همسر دوم يعني جوان تمپلمن هستند. برانسون در مصاحبه‌اي عنوان كرد كه يك دختر نيز داشته كه در چهارروزگي و در سال ۱۹۷۹ از دنيا رفته است.

برانسون در سال ۱۹۹۸ اتوبيوگرافي خود را منتشر كرد. اين جزوه رايگان با نام Losing My Virginity يكي از پرفروش ترين جزوه رايگان‌هاي جهان تبديل شد. اين كارآفرين مشهور علاقه‌ي زيادي به ورزش موج‌سواري با كايت دارد و تعدادي ركورد جهاني به نام خود ثبت كرده است. او در خلال فعاليت‌هاي ورزشي خود صدمات فيزيكي نيز تجربه كرده كه برخي از آن‌ها حاد بوده‌اند.

ريچارد برانسون به خاطر سبك خاص لباس پوشيدن در ميان ميلياردرها و كارآفرينان مشهور است. او مخالف سرسخت كراوات و لباس‌هاي رسمي است. به عقيده‌ي برانسون، كراوات و لباس رسمي توسط مديراني به اجبار به متخصصان پوشانده مي‌شود كه خودشان زماني قرباني اين قوانين اجباري بوده‌اند.

اين كارآفرين مشهور جزوه رايگان‌هاي متعددي در زمينه بيوگرافي، كارآفريني، موفقيت و ايده‌پردازي منتشر كرده است. عموم جزوه رايگان‌هاي ريچارد برانسون توسط انتشارات خودش با نام ويرجين بوكس منتشر شده‌اند.

نقل قول‌هاي مشهور ريچارد برانسون