برخورد طوفان گرد و غبار عظيم با مريخ نورد آپورچونيتي ناسا
طوفان گرد و غبار عظيم در مريخ، مريخنورد آپورچونيتي ناسا را از كار انداخته و موجب شده است كه فعاليتهاي پژوهشي اين ربات تا پايان اين طوفان متوقف شود. به گفتهي مقامات ناسا، اين طوفان گرد و غبار مريخي نخستين بار توسط مدارگرد شناسايي مريخ ناسا رؤيت شد. مقامات اين سازمان در بيانيهاي گفتند:
بهمحض آنكه تيم مدارگرد نزديك شدن طوفان را به آپورچونيتي مشاهده كرد، اين مسئله را به اطلاع تيم مريخنورد رساند تا بهمنظور تدارك برنامههاي احتمالي آماده شوند.
اين طوفان كه در مدت چند روز گسترش يافته است، تا روز جمعه (۱۸ خرداد) بيش از ۱۸ ميليون كيلومتر مربع از مريخ را درنورديد؛ اين رقم از مساحت كل آمريكاي شمالي بيشتر است. ناسا در ادامهي بيانيهي خود افزود: «طوفانهاي گرد و غبار با اين قدرت غير منتظره نيستند؛ اما به ندرت رخ ميدهند.» آنها ميتوانند به طرز غافلگيركنندهاي ظاهر شوند؛ اما تا هفتهها يا حتي ماهها دوام داشته باشند. پهنهي پوشيدهشده با اين طوفان شامل درهي پرسيورانسو و اقامتگاه فعلي آپورچونيتي در دشتهاي پنهاور مريخي فلاتهي نيمروز ميشود.
اين تصوير از خيزش طوفان گرد و غبار در سطح مريخ، در ۱۶ خرداد توسط مدارگرد شناسايي مريخ ناسا به ثبت رسيده است. نقطه آبي مكان قرارگيري مريخنورد آپورچونيتي را در اين طوفان نشان ميدهد
آپورچونيتي كه با بهرهگيري از انرژي خورشيدي فعاليت ميكند، از سال ۲۰۰۴ در حال اكتشاف مريخ بوده است. با پوشيده شدن پهنهي آسمان توسط طوفان اخير، مقدار نور آحورشيدي كه اين مريخنورد براي شارژ مجدد بدان نياز دارد، كاهش يافته است. ناسا اين وضعيت را با «روز بهشدت مهآلودي كه نور خورشيد را محو ميكند، مقايسه كرده است.»
در روز چهارشنبه (۱۶ خرداد)، سطح انرژي آپورچونيتي كاهش قابل توجهي يافت و در نتيجه اين مريخنورد ناگزير شد براي ذخيرهي انرژي تمام فعاليتهاي پژوهشي خود را متوقف كند. اگر اين طوفان مدت زيادي به درازا بكشد، نگراني اصلي سرماي مريخي خواهد بود؛ خطري كه به گفتهي مقامات ناسا، آپورچونيتي در گذشته با آن روبهبرو شده است. ناسا در بيانيهي خود ميگويد:
اگر اين طوفان مدت زيادي دوام داشته باشد، مريخنورد در معرض خطر قرار ميگيرد. آپورچونيتي درحاليكه در انتظار صاف شدن آسمان است، دچار سرمازدگي شديد ميشود.
به گفتهي ناسا، سرما عامل از بين رفتن مريخنورد اسپيريت، برادر دوقلوي آپورچونيتي در سال ۲۰۱۰ بود كه پس از گرفتار شدن در ماسههاي مريخي براي هميشه از كار افتاد. با اين حال، آپورچونيتي تا به امروز زنده مانده است و طوفانهاي گرد و غباري را كه به مراتب بزرگتر از طوفان فعلي هستند، پشت سر گذاشته است.
در سال ۲۰۰۷، طوفان گرد و غباري در مريخ تمام سطح اين سياره را پوشاند و آپورچونيتي را ناگزير كرد تا براي بقا به مدت دو هفته بيحركت باقي بماند. اين مريخنورد بهمنظور صرفهجويي در انرژي، روزها را بدون برقراري تماس با كنترلكنندگان خود در آزمايشگاه پيشرانش جت ناسا در پاسادينا كاليفرنيا سپري كرد. در جريان اين طوفان بزرگ، تيم كنترلگر آپورچونيتي نسبت به توانايي اين مريخنورد در نيرورساني به گرمكنهاي حياتي خود با سطوح پايين انرژي اظهار نگراني ميكردند. با اين حال، آپورچونيتي توانست از آن وضعيت جان سالم به در ببرد و اكنون ۱۵ سال از فعاليت آن ميگذرد.
آپورچونيتي و برادر دوقلوي آن اسپيريت در سال ۲۰۰۳ بهمنظور انجام مأموريتي ۹۰ روزه بهصورت جداگانه به مريخ اعزام شدند و در ژانويهي ۲۰۰۴ در اين سياره فرود آمدند. اما آپورچونيتي در عمل بيش از سه ماه دوام آورد و مأموريت آن اكنون ۱۵ ساله شده است.
هم انديشي ها