ويروس كرونا در ايران چهار جهش جديد پيدا كرد

محمدعلي ملبوبي، مدير نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا در پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست فناوري، از كشف ۲۳ جهش ويروس كرونا در كشور خبر داد كه چهار جهش آن مختص ايراني‌ها است. مدير نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا در پژوهشگاه ملي، «رديابي ژنتيكي ويروس كرونا در ايران» را يكي از طرح‌هايي عنوان كرد كه در پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست فناوري تصويب شد و چهار نفر مشغول به انجام تحقيقات و مطالعه روي آن بودند.

به گفته‌ي مدير نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا، پروژه‌ي «رديابي ژنتيكي ويروس كرونا در ايران» در دو بخش انجام شد. ملبوبي درباره‌ي بخش اول توضيح داد كه در اين بخش نمونه‌هاي ايراني اخذ و پس از تكثير چهار ژن از ميان اين نمونه‌هاي ايراني، توالي‌هاي جهش‌يافته در آن‌ها مشخص شد.

ملبوبي هدف انجام بخش اول رديابي ژنتيكي ويروس كرونا در ايران را ايجاد اطلاعات پايه‌اي با استفاده از نتايج جداسازي جهش‌هاي ويروس كرونا عنوان كرد. وي اعلام كرد كه به دليل اخلال جهش‌هاي اين ويروس در تشخيص مولكولي، اين عمل كمك بسياري به دقيق‌تر شدن كيت‌هاي تشخيصي در كشور و منطقه مي‌كند. به گفته‌ي عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك، درحال‌حاضر همچنان ۳۰ الي ۴۰ درصد خطا در تشخيص‌هاي مولكولي وجود دارد كه جهش‌هاي ويروس كرونا مي‌تواند يكي از دلايل آن باشد.

ملبوبي همچنين انجام اين طرح را براي كاهش زمان و هزينه توسعه‌ي واكسن به واسطه نتايج اين پروژه ضروري دانست. به گفته‌ي مدير نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا در پژوهشگاه ملي، شناخت ويروس كرونا به طراحي واكسن بهتري منجر مي‌شود و در صورت طراحي واكسن نيز مي‌توان با شناخت بيشتر كوويد ۱۹ به بهبود واكسن و تأثيرگذارتر بودن نتيجه‌ي آن كمك كرد. محمدعلي ملبوبي هدف از تشكيل نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا در پژوهشگاه را شناختن ژنوتيپ ويروس و به‌دنبال آن پيشنهاد درمان و دسته‌هاي دارويي بهتر براي مبتلايان عنوان كرد.

به گزارش مهر، مدير نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا در پژوهشگاه ملي، مشخص شدن رابطه‌ي جهش با ميزان بيماري‌زايي و سرايت آن، سن، قوميت و …را منوط به روشن شدن نتيجه‌ي اين پروژه اعلام كرد. به گفته‌ي ملبوبي، در اين پروژه، بين نمونه‌هاي موجود در كلينيك پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك با نمونه‌هاي مرجع خارجي مقايسه انجام گرفت و در اين مقايسه وجود ۲۳ جهش در ويروس ايراني ثابت شد.

دكتر ملبوبي همچنين اذعان داشت كه امريكا، انگليس و فرانسه بيشترين تحقيقات روي ژنوم كرونا را انجام داده‌اند و ايران نيز در اين زمينه تحقيقاتي انجام داده است. به گفته‌ي ملبوبي اين در حالي است كه بسياري از كشورها به هيچ عنوان به مقوله‌ي مطالعه ژنتيكي ويروس ورود پيدا نكردند.

ملبوبي در ادامه افزود كه اقدامات براي پيدا كردن جهش‌هاي بيشتر ادامه دارد، زيرا با گذشت زمان ويروس تغييرات زيادتري را نيز تجربه خواهد كرد. به گفته‌ي مدير نيروي سادهوه مطالعات ژنتيكي ويروس كرونا در پژوهشگاه ملي، جهش در ويروس‌ها تجميع پيدا مي‌كند و اين به‌معناي جهش ديگر آن ويروس در بدن فرد ديگري است؛ در همين راستا جهش در بدن فرد سوم نيز جهش سومي خواهد داشت.

عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك اضافه كرد كه قبل از تبديل شيوع ويروس به همه‌گيري، برخي از دانشمندان با مطالعات روي حيوانات به آمادگي بشر براي مقابله با چنين ويروسي هشدار داده بودند؛ بااين‌حال اكنون كوويد ۱۹ به انسان منتقل شده است و جهش‌ها موجب تغيير رفتار ازطريق بيماري‌زايي ويروس مي‌شود.

به گفته‌ي ملبوبي، جهشي در اروپا و سپس ايران اتفاق افتاد كه موجب تكثير بيشتر ويروس كرونا در بدن افراد مي‌شود. عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك افزود كه اين نوع جهش‌يافته‌ي ويروس توانايي ابتلاي افراد بيشتري را دارد و شايد يك نفر موجب ابتلاي ۳۴۰ نفر نيز شود. ملبوبي به اين موضوع نيز اشاره كرد كه در بيشتر اوقات شايد يك جهش بي‌تأثير باشد، بااين‌حال زماني‌كه در بدن فرد ديگري تكثير و جهش جديد پيدا مي‌كند، مي‌تواند او را متأثر كند.

به گفته‌ي وي تاكنون بيش از ۸۰ هزار ژنوم ويروس كرونا از ۹۱ كشور تعيين توالي شده و در ايران نيز ۱۵ ژنوم تعيين توالي شده است؛ از اين تعداد ۶ ژنوم كامل در ايران و ۹ ژنوم كامل از مسافرين ايراني در امارات، استراليا و كانادا و ۹۷ منطقه ژني (جمعاً ۱۲۳ توالي) تعيين توالي شده‌‌اند.

عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك با اشاره به نتيجه‌ي اين آناليز، بيشترين تغييرات را در منطقه انتهايي ژنوم ويروس و بيشترين آن را ژن N اعلام كرد.

محمدعلي ملبوبي همچنين از قابليت دسترسي به مطالعات پايه و بنيادي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك خبر داد. ملبوبي اعلام كرد كه پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك درصدد است تا ديتابيس ويروس كرونا را در سايت پژوهشگاه بارگذاري كند و بدين‌صورت، داده‌هاي ايراني و خارجي درخصوص تحقيقات مرتبط به كوويد ۱۹ دردسترس همگان قرار بگيرد.